장음표시 사용
163쪽
De artis Fortunae Primigeniae binbolicis
r. i. Stendit tarterea laudati stimus
ρα ρl, Cai di 1aalis mihi varia numismatum schemata, quae cuncta PGmi gentie Fortunae actiones Xprimebant i qua S
eximius Suaresim suo de aut ruitutibus P, .esi tum libro inseruit. Nonnulla genios exhibent alis instructos ad Genialis Natura conditione, quae est velocitas in operando, ostendendam Temonem manu gerunt, ad prosperitatem in maritimis expeditionibus terra marique suscipiendis declarandam : non nulla quoque cornucopiae S temone
instructa cernuntur. ubertatem rerum de qua consulebatur, notant. Numis sis misma D litera signatum, Fortu=iὶ con tinet throno insidentis simulacrum, cui
puer allistit, cum c sucopiae quod manu sinistra tenet; stque infantis
symbolum quem Fortuna lactare credebatur, cujus S simulacrum sub hac sorma in Templo Fortunae Primigeniae principalem locum habebat columna, cui genius insistens manu arrecta soliuna tenere videtur , significat impertiirbabilis animi constantiam,quam contra ortunae ictus exercere debet
omnis ille, qui ab ea aliquid conceptis
votis obtinere nititur, sive in Martialibue, sive . Neptuniis expeditionibus, quae per temonem spicula signantur, ad varias fortunae vices, in utrumque paratus Hoc facto varie pro variis fortunae conditionibus , ejus imaginem exprimebant. Qui sapientiam, S sm- dentiam in consiliis captandis, prosperitatem in magnarum rerum notitia, esurii via Optabant, eam uti figuras notat, ala
tam sub Mercuriali habitu , sphaerae
mundanae insidentem, quae capite sextili Luna instructo, dextra ramum olivae, niibi annulum tenebat cum ad
juncta laudifigura,efformabant queiS symbolis illum solum beatum fore notabant, qui scientia supra Solis Lanieque
via elevatuS, ex rerum humanarum
contemplatione , instar a laudae se S Musis contentus co pervolat, ubi extra sortunae instabilem rotam longe semotus, contra fatalia decreta palmam reportat Qtii vero fortunam circa legitimam medicamentorum exhibitionem contra morborum insultus consulebant, eam se sorma Esculapii,
uti figuram serpente baculo circum Numisma voluto docet rcferebant. Numisma H tutuloAEgyptiaco,cor Numisi. nucopiae 3 temone instructa Fortuna, prosperitatem rerum in Serape per fortes petendam esse, lemonstrat. Sclie- militera I signatum sub forma Cybelis turritae, S aratro instructae, signat ceri montis Cybel propriis de Telluris foecunditate, item de sertilitatis, ac sterilitatis suture crisibus,consulendam esse. Figurari Luna in capite duobus ba Fig. culis instructa, nec non a ventis agitato pallio , extensii in utramque partem manibus, ostendit, in volubilitate re- tum humanarum per Luiram indicata, constanti animo, vero rationis dictamini insistendum, contra omne adversae sortunae flatus, in utramque pamtem magno animi robore paratum esse
Sequitur Figura L, cujus caput cassi Fig. L.
de martiali armatum, dextra cornucopiae, sinistra caduceum Mercuriale florigerum tenet, qui temoni insistit rota supposita,cui e latere)unguntur sistrum AEgyptiacum S sceptrum ab utraque parte τοξομιοζφον, id est Sastittaeforma praeditum quibus quid innuatur, expono. Cornucopiae ubertatis rerum symbolum, Mercuriale caduceum salutis S prosperitatis semper floridae consiliis prudentibus comparatae nota est quae uti persectae rationis directioni, per temonem indicatae in nituntur , ita instabiles quoque γrum humanarum vicissitudines per rotam signatas , quas comitatur
164쪽
Typhonia vis, quae per sistri in AEgyptiacum sceptrum τοξομιορφον
Martialis furoris signum , notantur contrariis jam recensitis artibus, id est, bellorum motus, calamitatum Typhonios turbines facile conlibi, crationis rei titudine omnis ille, qui sortunae instabilis arbitrum se constituit, superabit. Figuram eandem significationem, quam Figurae Ad i signatae, habent. Iterum Schema sub senili forma temone simistra, dextra sceptro in sormam canalis conformato, quemvis senili prudentia, S dominio quodam rebus humanis superiori, fortunae imperare debere. Schema O notat ortunae vices ad rerum prosperitatem obtinendam, superari non posse, nisi quis effrenes animi motus primo domuerit, uti equus freno detentus docet. Schema P Herculeam quandam sortitudinem , mundique contemptum, ad fortunae teli resistendum, requirit Tametsi varia variis in locis, uti inae, filii, caeterisque Itali locis Fortui delubra constituta sint, nullum tamen cierum testimonio scriptorum Prienestinae oritur. templo celebrius nullum magnificentius, nullum admiratione dignius exstitit. Verum nequicquam ad nostrum institutum pertinens omisisse videar, hic appona ejus descriptionem, quam vir undiqtraque summus , Eminentissimus Franciscis CardinalisSarberinis pro suo ad bonas literas promovendas assectu anxie omnia antiquitatis stiperstitis vestigia
summa diligentia3 studio delineari curavit, S per supra laudatum Franciscum Marium Suaresam Vasionensis Ecclesiae Praesulem, in eo libro, qui kAntiquitatibus Praen sinis inscribitur, ad posteros transmitti voluit. Descriptio itaque
dicti Templi a Suures facta ita sese
pli in ipso illa fuisse certissimum est,
5 constat clarillime Lithostrata qui a doc idem captavere jam sub bili teste Plita R
nio parvulis certe crustis, exstat hodie que, ait, quod in Fortu dehibro prae ire reicit; sed S hujus nostris temporibus pars aliqua spectanda, simulque admiranda remanet in crypta quadam, quiae ad inferiores cellas aedium Epistopi abscondita est. Illius fragmenta collegiti delineari ulli Eminentissimus
Cardinalis Fra ic cus 'Barbet irrus, Antiquitatis vindex, non tantum de Dostro aevo, verum etiam de superioribus siculis optime meritu non uno nomine typis subhcere libet ea expressa. Cujus unum frustum hic seorsim exhibemus , ex quo dereliquis facile conjectura sumetur. Vides quam pulchre Nauta mare sulcans, palma, rus,
Anates exprimantur. FoletiιλI. statua,seu
signum vestitum plicatili seu rugata veste, multis sinusus seu laciniis pie in cinere lapide , qui attritus manibus odorem sulphuris emittit, priscis seculis medio fere in Templo situm, Oraculis nobile, maximeque concelebratum erat inde sortes expetitae, illic vo
tivi confestim possit lapides,cujusmodi
dispersos haud quidem paucos Praene AmtPi
brammata concinna, de alia complura suspicienda antiquitatis vestigia jacent Templum seu templa potas,
stupendae molis omne fere hodiernae civitatis occupabant spatium apposita namque monti devexis inferioribus partibus ascensum compossitis distinctum areis duodecim exhibebant, credi is ad cas peramplis aedibus , diversis scalarum ordinibus, parietibus in tintimi beneque clatum
prospectum ingentibus , multiplici
porticu , theatro columnis distincto, cavaedio, arcubus spectandis, sontibus, lacusculis, viridariis. Excisus erat ipse
mons, pluribus quasi planis gradi
bus sectus in Templi conscensum, eX- cavatus medio in monte aquaeauctus piscinas, seu potius lacus, in ipso R; tume Templo constituebat, cortina
165쪽
Templi eminebat in apice, ubi nunc palatium Principis, in eoque summo excitabantur ignes , accensis facibus, quae navigantibus etiam in ipso mari noctu religiose conspectae praelucebant, ut invocandum ipsis Fortuniae Numen admonerent AEdificium istud insanum atque immane ab inferioribus sacellis assurgit quatuor quadratis molibus, aliarum quarundam gradibus quasi adjectis ad summam usque in vertice positam obrotundar in thOlum erectionis, quibus subscribit Excellentissimus, eruditissimus ille Cesius sancti Anges Princeps in Adversariis posthumis, uti est apud Eruditissimum Suaresium, ubi id hisce verbis describit Amplisimi hibitis ediscii bre-riti cuti supersici tenus quaedam di lineatio uidi pacto a nobis setis eleranter
describi potes inicut nec nobis non spes fata jussceno raphica facies siquιdem ci ipssaepius cule est iis ejus institimus, rimatique sumus insegnes illas reliquias, cum
Praeneste commoraremur nuptiaruin cau
sa ; Uxorem Anemisiam Columnam Principis filiam ducentes cir ab Archites furae aiιd imperito piro C in similibus
parietinis perpestigandi agaci, senationein multo tempore, magnaque cura elaboratam exquispimus , quam pinigere libuit. Superioris Templi partium alis quidem plena simonia in Soceri palatio ipsi vidimus, exstantem adhuc cion calis theatri peciem lateaequestum,iliferiorum sacellorion quatuor ruinas prope Cipitatis 1 1iaenia
166쪽
moenia, reliqua apte construere,quae,nediis in partibus quamdiis minus exstantia notantur ex quibita Cryptae lithostrotopa imento exornat. locum in columnati Clar edii
latere comperies Deicillimum autem Use, piaecumque quomodo fuerint, damus recognoycere omnino censeas,si uasunt j- sic prostaut , ix latim comprehendere atque intelli nere potueris Exstantis modo Lithostroti exemplum habeas , cuyus o casione Praenestinae ipsus Fortunae habuisti. In eo multa quidem eripicienda sunt, quae lapilloriιm interrases miraculis crustilli Jue intercisis superstitis ediditate summoque otii d pendio, conscia apparent. Loco in ipso non nis accens faci-b ιs,superassi aque ad perspicuitatem aqua, sepe iterata in persone, per idere de-
limnque complures imagines : Elephas,
M noceros, nomina litteris quibusdam, qu apecidiaribis exscripta sunt . in aquis . . μ' . iapiqia, quae uillatim summa cum diu- gentia depicta, apud doctrinasmul ac nobilitate pr.eclari Equitem Castianum
de Puteo lyncei collegam nostrum, se clare poteris It pectis sub se nariibis. Si quid liud Fortunae imperiosι acere illis nempe , qui Fortunam colebant
h.ec 1iaxime ideri poterant. Variibus quippe quid manis immineat, quam fortuna pel infortunium, non facile quis existiama erit: fluctuans labilis, irrequiet omtuna, ipsissimilis 'luctib:ιs,,nedio in agmine residet luctuum sola Plinio auctoreo in ocatur, ei j is conpitιι colitur: coucli dentem audias lepida comparatione: hiuc omnia accelua , huic omnia expensa ferri, en in tota ratione mortalium AlazFutramquepaLinamfacere.
De significatione Figuraram rae in hoc Lithost rato spectantur.
Ota primo hoc loco bene i profecimus, ut non obstante partiunil ole Lector , totum hujus t etiam quantumvis dispositarum ada- inusivi operis complexum litatione, quidquid tamen per singulos ion uti olim cita, hodi schematismos veteres significare inten- integrum incorruptum, atque sub eo uelint, ordine, quantum ingenii im-dem figurarum ordine, situ spectari laecillitas permisit, salvo peritorum ju- sed ex variis fragmentis hinc inde pro ratione spatii transpositis compositum esse, cum multa hinc inde fragmenta
viam translata in privatorum Musaeorum usum, ornamentumque cesserint. De quo priu me monitum VO-luit Suarsim praesul doctrina, sapientia inclytus. Quicquid sit no ex praesenti systematis constitutione tantum dici , explicandum existimavimus. Habent enim, hieroglyphicorum more, harum figurarum singula abditos variorum effectuum a Fre, tuna sibi supplicibus concessorum sensus, qui in hisce etiam quantumcunq; dispositis figuraria fragmentis, facile veteris eruditionis consulto innotescunt. Quae ut luculentius pateant, interpretatione ordior.
nterpretatio Lithostroti Praenestini.
cu=h ω, Eminem hucusque ex Literatis. ., hu)us Monumenti interpretationio otiρ incubuisse , rationem aliam non esse uias, existimo, quam quod plerique consu- sum disparatissimarum imaginum,quibus instruitur, ordinem, dispositionem intuiti, id purum casuale so tuitum pictoris phantasticum Iudibrium esse , sibi persuaserint eo fere modo, quo picturae , quas rotiscas vocant, conspiciuntur inuas artifices fingunt, pinguntque, prout ipsis pro prius phantasiae instincitus dictaverit. Alii contra minime otiosum esse