De cordis palpitatione cognoscenda, et curanda libri dvo / [Sebastianus Pissinius]

41쪽

D CORD PALPIT. LIB. I. 33sin ditudine, dum tremunt, ac conuellu- CAP. tur, aliae sola conuelli possunt, ac tremere. ut vero eae, quae arbitrario motu motiuntur. Ipalpitam, quoniam eodem pe-n cu morimouetur, quod musculi, lcrae suauitates mouentur, dum palpitant. Sunt qui motum in cordis palpitatione descriptum,compositum quendanae esse motu na, ex causa praeter naturam ac

vitali facultate proficiscentem, affirmet. at solius materiae opus esse conflat,no vero facultatis ham nanque ubi frigidus quispiam aut vapor aut humor cordis sinus occupet, vel intermittenteS,aut raros

pulsus procreabitu tantum abest ut vehementes auspicetur cxtensiones. Praeterea cum in solo corde saepius S non in arteriis observetur,ex facultate proficisci nequit si enim ab illa feret, aut omnibus, aut saltem insignioribus arteriis, communis esset,cum una eademq; sit cor extendens S arterias pulsifica facultas. Sed si sit idem in corde, qui incute musculis palpitantibus motus percipitur,an sit eadem in corde, quae est in reliquis partibus huius motus causa, iam perquiren

42쪽

frigidam esse intemperiem diximus, ex qua flatus,ac mox palpitatio fieri vid

tur. Oportet vero cordis cauitates, aut v-

trasque,aut ex his alteram flatuoso quodam spiritu distendi, si palpitatio ad eundem sane modum, quo in reliquis partibus sit, in corde sit subsequutura Sed ut Galenus inquit ii de temperametis cap. III. partes illae adeo calidae sunt, ut, et Fάπα των - lonaodo igitur adeo cor vivente animali, refrigerari poterit Neque nigrae ex caloris extinctione negotium nobis facessunt urinae, primo de

cristibus cap.xii. Vir in prognos .allatae: quemadmodum nec vitrea a Praxagora

primum appellata pituita, quam vel se su iudice, actu in intestinis frigidam reperiri non raro contigisse tradunt,ac sibi ipsi evenisse scribit Galenus. Exiles in intestinis arteriae ac illarum tunicis exanguibus natura ac frigidis circunfusus adeps,ssitus earum partium ab ipso caloris r tanto

43쪽

in Cost D. PALP. LIB. I. sfonte longe dissitus, frigidiorem intesti-CAdi vi

norum constitutionem declarant quanuis non raro sensus quoque decipiatur. a io si nigrae, quae ob caloris interitum

excernulatur urinae, mortem non longo

abesit de nunciant, iam ad illam propius accederent ii,quibus cordi arteri ob friagiditatem palpitant; quos tamen a cordis palpitatione saepius,quam post nig q,imo

plumbear, aut liuescentis urinae excretionem, euasisse comperimus Quicnim calidissimae existunt corporis partes,eXqubbus in uniuersum corpus calor effunditur,quomodo in gniter refrigeratae, Certum non afferent exitium Confertim vero hanc suboriri frigiditatem, si debeat fieri palpitatio,necessarium videtur qHandoquidem ea, quae paulatim accedit, refrigeratio,nec inaequalitatis in pulsu causa debet aut potest haberi, ac multo minus vehementiae; quae quide si flatusco dis capacitaten occupet, fieri consent neum est. Praeterea nusquam frequentius hoc oriretur symptoma, quam in iis, qui ex refrigerato iecore, hydrope laborant; qui tamen raro hoc palpitationis a cidente corripi conspiciuntur. Ceterum

si repente frigidus quispia vaporco subf

44쪽

s sim. I Irida mi Ieat, is citae sit palpitationis effector,quae illum via ducit ilicor Aut ex Venae CaUqascendentis trunco, ubi ingens sanguinis copia continetur, spiritus ab ipso sanguinis calore non attenuatus, viam sibi paret,aut ex leuibus arteriis in sinistrii cordis ventriculum per vadat oportet. sed ob ingentem caliditatem ac tenuriatem, eius qui in arteriis continetur, sangum is, haec fieri non est verisimile. Si vero flatus in dextro cordis ventriculo coaceruatus,cundem exagitaret, duplex perciperetur pulsatio altera in sinistra, altera in dextra thoracis parte, quod tamen experientiae repugnat. Atqui inspiratu ad corvis refrigerationem attrahitur aer, nunquam tam

crassu, existit, ut inferendae palpitationi sit accommodatus. Sed vix perceptibiliter ad cordis dilatatione, in iis partibus, in quibus irassa succi,di vaporum abii- dat copia, hiantia quaecunq; stat arteria uora,quid tandem asportare vaporis poterunt ea etenim ut i i. de nat. fac o si esum

est: nihil quod crassum aut impurum sit, effatu dignum attrahunt. Quod si quid alliciant,cum minimum illud sit, ab ipsarum arteriarum calore, dum in maiora caloris receptacula, qua ad cor itur, se

trans.

45쪽

DE CORD PALP. LIB. I. 3 transfert,attenuetur, ac dissipetur prorsus CAP. necesse est. Huc accedit,stagidorum venenorum exhausta pocula,e quil, certes ex omni alia occasione, crassus ac nota facile resolubili vapor enascitur,ac quae corvitalis facultatis domicilium, quod praecipue aggreditantur, impetunt, nunquam tamen inducere palpitationem s. se deprehensa Vetum si tanta flatusco pia gignitur circa cor, quomodo naturaliscordis motus non tollitur Ac si tolli tur, quomodo per hos affectus, calor a

turalis non extinguitur Ex ipsius quod Galeni placitis, si palpitatio sanguinis

missione curatur, quomodo ex flatu pendere nam sanguinis missio, ob refrigerationem, flatuum copiam augere potest Adde quod per febres acutas, qui palpitatione corripi solent,plurimum pereunt. cutis vero febribus vix eo habitu praediti tentantur, quoniam frigidiores sunt. Flatum igitur ex frigiditate progenitum, in quaquam in corde inueniri posse quicu-que opinantur, his sancrationibus instare possunt. Quae tamen omnes non dissicili negotio et tertiantur. Primum itaque quomodo flatus fiativst: apcriendum De

46쪽

, L n. missi Nileo intelligendum quem supra descripsismus, quem pi Graeci appellanx, o de

quo Galenus ita. de sympi causi cap. II. a re Causa crus cssiciens, caloris

deieci is es ,s en modergra frigiditas. Que enim syncera esst,ut ibi leni dicitur prorsus halitum non facit, quod nec alimenta conficiat,neque humores atten Uet,aut

dissoluat Fortis vero calor,ob conixqria ratione, statum gignino sanit, quod pror

sus atque amplius quam pro halui se

nerando attenuet. At calor xii agit quidem, ceterurn diminute, is quod a 'a quidem modo dii luit, non tamen prorsus conficit. Non igitur ba summa caloris imbecillitate, vel cum idem nimium est vehemens; sed in iis qui inter hos sunt statibus, statuosum gignitur excrcmentum, Materies vero aut succus quispiam pitvsitostis,aut esculentum quid eius natur sic flatuosum, statuenda est. Cum ergo moderata frigiditas ea sit, quae flatria est procreatrix, nihil obstat, quin, ubi sangui 'temperies, calore moderato ad frigiditatem declinat, aut frigidiores factae fuerint praecipua corporis partes,ssatus abrumdet copia. At vero fictus hic siue arterias, sue

47쪽

DE CORD PAL p. LIB. siue venas occupet, facile ad cor usq; de-C Nuferri poterit. Sed desaliunde in ipsas arteribas,ac deinde in cor ipsum potes influere. nam,ut ex Galeno de pulsuum usu cap.v.

arteriae ex circundato aere, non exiguam

in se portionem recipiunt. Quod habHippocrate prius libro de natura humana dictum fuerat aliud est quod ab eo

- . Aerritas cum sanguine,ac sanguis

cum acre in arteriis continetur. Qti arto

quo is capite de puli usu sic habet Alteriqcum se aperitit,ad semotarem Frum d est aes,trahunt; cum contrahuntur,in omnEpartem expellunt.Inde fit ut arteriae semper dissidentibus cernamur oscillis,quod scilicet propter alteram earum tunicam, quae dura est,euenit Oportebat enim nopenitus eas connivere, si aliquid semper attrahendum fuerat Indistentionibus enim in se attrahunt ut aliis omnibus oscillis,ita illis etiam quae ad eutem pertinent ut ii de causis puls.cap.postremo tertio quos de nat fac cap. X, V. Aerem,quae ad cutem perueniunt, arterias attrahere dicet quo loci, cum tenuissimaeesse omni um,quae in corpore sunt, spiritum,deinde

balitum quem Dium appellauimus es e-

48쪽

o scire r Inim halitis humor attenuatm a m pMAt i quoi ac tertio loco sanguinena; ac sanguinem mox ab arteriis nonnullis trahi cap. xv. scribat certe si in aliquam sedem,in qua flatus abundet arteriarum 'ra patescant, flatum ipsum attrahent cu longe crassaias excrementum aliquado assumant scilicet, ubi ad eas partes, quae impuro aluntur sanguine, disseminatae sint. Sed facintra venas crassi ac viscidi succi inueniantur, ut saepe fit, quid aliud accedente calore, quam flatus, expectari potest Hoc vero quod ratione probauimus, Hippocratis calent authoritate Confirmamus Hippocrates nans saepius in venis Marteriis, quas sub venarum appellatione complectitur, flatum reperirianarmat. In libro igitur de Flatu, luem Erotianus vetustissimus post Hippocrate inedicus, inter Hippocratis legitimos recenset venae circa caput aere replet unt;

primum quidem caput ipsum rapte uim in

clusis aggravatur, deinde conuoluitur siritus cum languine,propter angustiam viarum ora,

venas

49쪽

DE CORD PALP. LIB. I. i

as anies, is bitu allio a med a quo ,-Ac,adeo excrescant,&C. ex quibus intravenas flatum contineri aliqua lo, patet. Atque haec quidem prolixius enarrasse voluimus, ne quorundam nouissim de cor

dis palpi

tatione scribentium, aut horitate

quis decipiatur. His enim, ita od Galeno atque Hippocrati visum est, ac rationi

50쪽

ab ingenti quoque caliditate flatum oriri aliquando contingit, eumque palpitationis causam esse arbitramur. Neq; est hoc ipsum quod excogitauimus, pro nostro arbitratu commentitium nam in arcientissimis febribus ab exurente, ore, flatos abundare Galenus scribit, ut ea quq et ex humorum abundantia,co tempore vasa sanguinem continentia, aemulentur ac mentiantur plenitudinem libro enim de plenitud cap X. S SE Hi mei , eodem capite meae 'animirum , χυμο. 3-ειφνρέ σοι libro de usu puls cap vhi Rationabit igitur longe est futicum dei tm is cultate agerem, era indicatum, ubi ex humorum destione conciu uliginosius vapor plurimus es, tum animal es satum appetere. Hippocrates etiam libro de Flatibus: Dques quicquid ignea vis illa attigerit is inde piritus:άκ νι- m a ' ον, , . rarim, rete . Hispositis facile est propositis

paulo ante di saeculiatibus satisfacere. non enim adflatus generationem tanta frigiditat est opus, quantam equidem vitrea

illa pituita expostulare videtur imos fili-gidia