장음표시 사용
381쪽
riser Tertius. 339corum ab Urbe Genua discedu, de reliquo bello consultanant magnaque inter OS Xtitit Ontroversia. Nam Minensis pergendus porro S , dum hostes trepidarent , arcem eii expugnandam Savonensem arbitrabatur, quod ea expugnata,
confirmatis Genuensibus, facile omnia patere confideret, neque alia ratione in Cisalpinam Galliam bellum transferendum crederet, atque antea.
Philippo Ferdinandi Regis r. translatum fuerat. Contra ea Bellinsulanus, Willius expeditionis infelicem detestabatur exitum, per Co tias Alpes multo faciliore in Taurinos itinere perveniri posth censebat habere se ab exploratoribus compertum jebat, eam partem negligentius ab hoste servari, quod nimium natura loci confideret itaque audendum potius, quod neglectum ab hoste facilem habeat vies oriam , quam quod praevisum dissicultatem augeat incendi refractis autem Alpium claustris, eo Regeia Samdiniae necessario descensurum, ut pacem ultro petat, eoque pacato, quod reliquum Austriacis in Italia praesidium quam spern Haec propa iam dicebat illa tacita suberat cura, ut Equiti Bellinsulano Fratri, cujus ea res imperio permittebatur, occasio daretur fortis alicujus, 3 memorabilis facinoris, dignusque propterea Gallicae militiae Magisterio haberetur apud Regem Fratrem Bellinsulanus amabat unice, ejusque in maximis
rebus consilio, atque auctoritate semper utebatur,
Magisterii a Fratre honorem summe sciebat expeti. His de causis cum suae Bellinsulanus sententiae insisteret, neque a sua Hispanus Minensis rem0Veri polset, ad suum quisque Regen ejus ne
382쪽
3 o De Bello Italico gotii arbitrium ejecit. Quid Reges responderint,
non sane conliat in suo eaque certe imperator consilio perseveravit, quadam fatali ducum
dii sensione eo quoque anno a tum est, ut res acerent orboniorum in Galli etiam cladem acciperent insignem Nan Bellinsulanu8, arce e munita Albintemelii, in Nicseensem agrum redu-Xerat Xercitum, ut eas copia esstineret, quas in Salutiis Sardinis Rex habebat, magnaque terim Equiti Fratri auxilia submiserat. Quibus ille fretus alpibus superatis Cottiis, ad munitiones, quas in sieteissi colle Subalpini fecerant,
con Uerso repente agmine, profectus est. Erant, inductis auxiliis Austriacorum, quae pridie Venerant, frequentiores Oiles in multitionidus, omniaque ad repugnandum paraverant. Di ficillimus erat, munitiisitu natura, manuque secus.
Explorata hec ea lem Equit Bestinsulano erant,
sed tantam habem tuarum rerum fiduciam, eaque efferebatur cupiditate Vincendi, ut nihil virtuti tuae arduum nihil difficile existimaret. Itaque in locum progredi iniquum non dubitat, commi que praelio, in hostium manitiones irrumpere conatur, Gallique milites, quorum in primo impetu serocitatis opinio est singularis, audacissime Accedunt. Sed nullus virtuti locus relinquebatur in tanta loci iniquitate, c cum undique ex superiore ioco telis, aculisque obruerentur, acervatim cadebant milites, ducesque so
diitimaque fiebat caedes ibi Eques Bellinsulanus,
cum neque pugnantes hortando susti aere, neque fugientes castigando revocare posset, signifero cubdam litii detracto, in primam aciem processit,
383쪽
Liber Tertius. 3 Isuperatoque aggere, in ipsa hostium munuione summa signum defixit, videbaturque incredibili audacia praelium rellituturus, nisi sertissime pugnans interfectus 11et gloriosa magi morte OccumbenS, quam, quae prudentem deceret ducem.
Sic magna Gallorum parte interfecta, reliquis fugatis , atrocissimam nox pugnam diremit . Tanto Dux Bellinsulanus publico , pri VatΟ-que luctu perculsus tum demum Minensi imperatoris Hispani accedebat sententiae, ut SaVonem Versus exercitus adducerentur. At Minensis, quod primum, repugnante Bellinsulano, Vehementer suaserat post, concedente, perficere noluit anaiisam querens occasionem ς ut esse contentionis, quam vietoria cupidior videretur . Itaque non jam ut aliquid acquirerent , praelioque hostes lacesserent, sed ut repugnarent, , locis muniti Opportunis Nicaeensem inprimis agrum tenere possent, or-honii cogitabant.
At Regi Sardiniae multa de bello cogitanti, cognitis his rebus, subiit animum impetus in Galliam iterum Narbonensem invadendi. Itaque suis, Austriacorumque copiis contraSiis .consilio cum Bro unio communicato, qui Mediolano profectus Augustam per eo die Taurinorum Venerat, Austriacos Brigantium Versu eruptionem facere jubet, ipse per Sturam Vallem eodem erumpere conatur non spe quidem, qua Vana toties fuerat , Galliae obtinend. Narbonensis, sed consilio avertendi Bellinsulani ab agro Nicaeensi,
quem agrum Borboniorum praesidio nudatum Leutroni u occuparet. Sed consilium quoque ejusmodi frustra Austriacis, Regique Sardinia fuit, qui,
384쪽
3 et De Bello Italico levibus aliquot factis praeliis rejecti, exatique in Subalpinos Galliamque Cisalpinam redierunt:
Bellinsulanus Austriacorum coni minatione ad permotu non est, ut cohortibus XX deductis e Gallia Narbonensi, quam satis loci natura, in
propinquansque retegelidus in Alpibus detendebat
autumnus, suum in Italia exercitum augeret, Leutronioque depulso, qui arcem Albintemeli ci
cum VallaVerat, commeatum in arcem importaVit.
Quo facto, deduEtis paulo maturiuS, quam Iempus anni postulabat, in Galliam luarbonentem in hiberna exercitibus, cohortibus XXX. prae- 1idio Nicaeae, Vil que Francte relictis, Bellinsulanus Lutetiam , Minensis Matri tum reVertitur, Philippus Ferdinandi Regis r. Civaronem Dux Mutinensium Venetias profectus est mustusque de pace serrno eis coepit, quam Britanni, Gallique potissimum , colloquio primum recae, deinde Aquis grani habito, conciliare ludebant. At Genus Marchio istiensis, cum Urbem
ex diuturna obsidione multarum rerum necesse esset inopia laborare, partis ex ollico praediS, eam recreare,' militum etiam, Ligurumque animos helli praemiis confirmare conlii tui . itaque satis explorati rebuS, cum magna Liguium, aegionariorum manu ChoVelenium , Belloesumque bipartito in expeditionem misit . Cliovelenius in Montem terratum, transgressus Apenninum , Bel loesius ex Apuanis montibus descendens in Parmensem agrum irrumperet , uterque Eda ageret . , si ui loci, ' temporis opportunitate proficere posset, ne omitteret, ni petatum est. Nadastium interim, qui circa Gavium, OctaViumque
385쪽
Liber Tertius. 3 3 esse consueVerat,in progredientem demorari Cho-Veleni uin poterat, Montec unius de exercitu Gallico Trib. mil. distineret MontecuniUS modo procurrenS, modo recedens Nadastium semper, itaque habuit occupatum, ut Vertere hominem ab inferenda rebus mora, quae gerebantur . At primo
Belloesium istiensis, post Montelium , qui Belloesi successerat, fluse praedantium negligentia ab
incCepto retraXit. Tanta autem locorum ignorantia peccatum est, ut maxima militum pars divisa, interclusaque in potestatem agrestium Veniret, qui Vim, armis arreptis, prohibere coeperant Cho-Velenium, cum primo impetu Saxellum, qui locus abest a Vulture oppido XX millia passuum, captis praesidiariis nonnullis, reliquis in fugam conjectis, occupasset,in satis opima abadia praeda, longius progrederetur, ejusmodi repente adoptat sunt tempestates, ut apud timidum Vulgus prodigii loco haberentur. Nam plures de coelo tacili homines, evulis radicitus arbores, decussa tecta dicebantur is continuatione imbrium adeo flumina creVerant, ut omnino transiri non pollent .
Itaque intermista itinere, infectaque re ChoVelenius quoque Genuam sese recipere coactus est. Quae cum essent acta, Genuam venit Dux Riceliensis Gallici exercitus in Belgio LegatuS, magnamque sui expectationem concitavit tanta Vir nobilitate, atque apud Regem gratia Honorificentissime exceptus Senatum statim adiit, itaque eum est allocutus, ut intelligerent GenuenseS, incolumitatem eorum Gallis Regi magnae curae esse, seseque ipse diceret, eandem erga eos fidem, diligentiamque laboraturum, ut praestaret, quam Bou-
386쪽
fertius praestitisset, cui succedebat, inuem triste sui apud illos desiderium reliquitie cognoVerat. DuX
cum responderet, Gallis Regi maximas, uti par erat, deinde etiam Legato gratias egit, quod e magnum sibi, Senatuique, pernonorificum Videbatur, potentissimo Regi tantae curae eise alutem Reipublicae , ut Legatum ad eam mitteret clarissimum hominem, inuem sibi charillimum haberet. Quibus rebus confediis, ad belli cogitationem sese Riceliensis recepit, eaque maXime loca, unde in Bisamnatem vallem Austriaci irruperant, recenti casu admonitus diligentillime muniri jussit. Campus, quem Frigidum Vocant, Vicu est, qui a Montes errato Venientibus in finibus occurrit Reipublica Genuensis Campenses, cum se praedae Austriacorum comites elle mallent, quam sOcios Genuensium in rebus adVersit S magno erant
hostibus usui ad exploranda itinera, praedamque tollendam. Hoc prius ollibus praesidium, quam
quicquam tentaret, detrahere Riceliensis constituit Seci hunc it locum egregie muni Verant, duabusque cohortibu tenebant , adeo ut natura montium, quibus undique continebatur, Mopere, delensorumque copia firmissimus haberetur. At Riceliensis exploratoribus , perfugisque credens, qui aliter renuticiabant, in spem venerat potiundi I ci. Itaque sub adventum statim suum mittit eo
Hispanorurn, Gallorumque millia vii. Ipse ad Mancaroli ita enim vocant mapalia pror miliis N ad 1lium tenebat, quin sublidio suis iret. Sed cum piimum ejus agmen concisum , rejectumque ab Austriacis es Nadastius, maioribus ex Cisa, pina Gallia coactis copiis, non minimum terrorem
387쪽
Liber Tertius. 3 sinferret, simul perspecta melius ex propinquo loca
ardua maxime Viderentur, nullumque fere tormemtis ad oppugnationem necelsariis aditum darent, tum autem tempus anni subelset nimis in montibus horridum, atque asperum, non tanti ite duxit Ricelientis vicum illum obtinere, ut in ipso imperii sui initio magnum aliquod detrimentum propter iniquitatem loci , temporisque exercituSacciperet Itaque Campi Frigidi oppugnatione dimissa, Genuam reVertitur.
Per idem ferme tempus graVissimo Genuensibus bello intentis nunciatum est, rate quasdam Ligusticas captas a Britannis esse ad Viaregium, qui locus Lucensium est, egregiusque ad tenenda anchoras habetur Rates, cum Britannorum aphractos insequentes fugerent, partim in Viaregii sese stationem contulerunt, atque ad Turrim, quae ibi est, refugerunt, partim cursu suo longius decessere, quam ut protegi a Turri possent. Navicularii autem Ligures ii, qui longius a Turri cursum tenuerant , in terram cum armis egressi , tametsi pauci essent, tamen Britannos arcebant aculis, ratesque -riitabantur, quas fluctuantes in salo reliquerant Britanni, cum ipsi quoque in terram exissent ardore provecti pugnandi , repulsis naviculariis, duobusque desideratis classiariis, remulco rates abduxerunt. Illi interim, quos primo ad Turrim refugisse diximus, subsidio sitis, quod natura fert, ire parabant. At prohibuit, qui ad custodiam Turris Lucensum nomine praeerat. Nefas enim esse duxit sub oculis suis erumpere Ligures ad alienam perniciem neque e Republica sua esse
judicavit causam offensionis Britannis dari, qui
388쪽
potentiore erant, benigneque cum ea agere dicebantur. At Naviculari, ejusmodi prudentia rationes, qui non satis intelligerent, defensionisse jure spoliatos quererentur, palam, adeoque graviterque Lucenses accusarunt, ut hominum querelas non negligendas videri Senatus Genuentis censeret Lucenses cum Genue tum immutatam ex eo Voluntatem accepissent, doluissentiaue, ne hac de causa quicquam de veteri illa detraheretur conjunctione, atque amicitia, quam lumino semper studio coluerant, Joannem Sardini uim miserunt civem suum, qui ea diceret, quae ad On-trOVersiam componendam , placandolque Genuensrum animos pertinere arbitraretur. Quibus Genuenses auditis. Riceliensis commoti ossicio, qui Lucenses etiam, atque ei am Senatui Commendax erat, Vetustillimas non abrumpendam eis amicitiam existimarunt cum taesertim Lucenses, nequid postea tale contingeret, Uiaregium intentiore custodia, addita militum manu seriaturos se ite pollicerentur. Nondum erat hyems confecta δε studio a
dentes ulciscendi , nihil prioris obsidionis deterriti
exitu ad oppugnandam reverti Genuam Austriaci constituerant. Quin etiam proximae obsidionis eventu multis de rebus admonebantur , quae facilem redderent insequentem . tantae erat terrestris, mariti nLYque opportunitatis Urbs Genua, ut,
ea relicta, corruere omnis Italici belli ratio videretur. Primum erat eorum consilium Delphini, Lunaeque portubus potiri. Quibus in potestatem
redactis, adjuvantibusque Britannis 3 ipsi im
mnibus abundarent rebus, Mnu illi tot mari Ge
389쪽
nuensbus egressus, nullaque propter spes commeatus relinqueretur. Ipsa autem defensorum multitudo, quae orboniorum confluentibus auxiliis admodum creverat , si commeatu defiteret , famesque urgeret, exitio potius, quam praesidio futura Civitati videbatur. Itaque Brounio peritissimo imperatore, magnis circum Mutinam , Pammamque contractis copiis, magnis item constit iis horreis, in eam Ligustici litoris partem , quae ad orientem spectat, per Apuano monte quamprimum descendere cogitabant confestimque descenditient, nisi eos gravis adhuc hyems, durisitamseque propter jumentorum penuriam necellari rum reruIn subvectiones detinuitient
At orbonii , Genuenses, qui Petrum-
Franciscum rimal lum summo cum imperio meas partes miserant , aliosque ei nobiles adjunx rant , de Austriacorum consiliis certiores facti, permunitis Suburbanis, arcem Delphiniat , amcem item Marianam, quae in promontori quodam portus Lunensis post unum a terra, eumque perangustum aditum habet, pediam praete ea, Erycem, ipsiusque Lunensis portus fauces, insulasque, multis flectis operibus, collocati:que tormentis instruxerant Sergianensem proVinciam
confirmaVeranici arcem , oppidum muniVerant
Laventiam , Massam, Carrariam , quae pacati erant, quietique Principis loca, iure belli occupa- Verant, ne facultatem darent hostibus propius accedendi: Apuanorum montium angustias obsederant, alida ubique praesidia imposuerant : castra ad Segestam Tigulliorum , ClaVarumque fecerant, seque ad defensionem omnibus rebus paraVerant.
390쪽
Interim Riceliensis per occaepinium nonnullis terra marique submissis centuriis, Subalpinos Uaragini cccc incuriosis agente Opprelierat perque Marchionem Montium Gallici exercitus Decurionem magna caede ad astium Vulturem occupare conantem repulerata ipse ad consilium magni momenti animum adjecerat , ut SaVonem repentino
Urbs est ad mare Savo ab Genua longe Occidentem versus millia palsuum XXX. moenibus, portuque succinia , duobus prominentibus lateribus introrsus retracto Arcem habet inter occasum . meridiem satis munitam , quae tota X saxo multis operibus extructa, praeruptique copuli dorso imposita fere undique alluitur mari, altaque ab urbe lolsa disiuncta , versatili rursus ponte adJungitur. Ultra Savonem ad occidentem millia circiter palluum V Vadum ad Sabatium, si, tioque naVibus, projecto monte, tutissima, ne que anchora lecerat Britannica lallis . In portu Savonensi trireme erant ii Sardiniae Regis, erant
in Urbe horrea constituta, erant arma tela, commea-IuSOmni generiS. Quae omnia demere hostibus Rice-liensis cupiebat, Videbatque SaVOne recepta, neque
Britannis locum ene in ad consistendi, iamnem
eani Boi boni 1S ac Genuenti uuS patere oram, quae ad flumen arui protenditur Urbem, atque arcem
Come R caesius tenebat ne lidio non satis firmo Subalpinorum , paucillimique ex his excubare in arce consueverant . Myonenses Genuens assueti imperio pilentes oderant dominos, is nonnullis erat acerbe nimis a Subalpinis militari licent i in peritatum. Praeterea occulti a Savone nuncii Ge