장음표시 사용
361쪽
Liber Tertius. I9s; nonnulla sorte ex iis in cursu offenderent, deperibat militum, qui separatis hi plures erant phalelos impositi. Ac primo in noctem conlecti phaseli , obductaque summo mane nebula occultati Britannicam fefellerant clatsem deinde ubi diluxit , di lculsaque caligo est, apparuere. QUOS cum audacius progressos Britanni vidi sient, perantes intercipi poli , praedatoriam subito naVim
myoparonem, atque aphra tum ad eos miserunt. Genuenses, eduetis triremibuS duabus, conante portum capere phaselo protegebant, praedatoriamque navim actis morabantur telis. Eodem tempore nave longsedu e Genuense myoparonem, phr,ctumque Britannorum , compnilio praelio , distinebat. Quί res magnusia attulit phaselis ad incolumitatem momentum. Nacti enim spatium, cum Vehementius remos incitassent, in portum Omne refugerunt, quos statim, repullis, elusisque Britannis, naves longae, ac trireme consecutae sunt. Ea expectati auxilii spes, is e proelio metus animos versabat Civitatis, ut nemo fere Genus fuerit, quin visendi causa altissima tecta moeniaque petens ex omni prospectu locum speetaculo caeperit, laetusque , confecto pr.ello gratulabundus ad portum procurrerit . At Britanni omnium dominatores marium, tanta sub oculis accepta ignominia, magnopere fremebant, eoque id magis, quod crebris sollicitabantur Austriacorum querelis, qui auxiliorum adVentum eorum negligentis falso tribuebant. Nam Genuenses nautici, ipsi homines domestico maris usu Valebant, parvulisque navigiis, quibus incredibili celeritate transmittentes, ad litora sese
362쪽
gro De Bello inliso seritatim, adaque applicabant, atque ita B tanniis
carum impetu ii naVium fere emper fugiebant. Magna praeterea est maritimarum rerum inconstantia, disticultas, utpote qua interdum malacia detinet, tempestas sadipe affligit, incertissimaeque semper res, Ventu atque unda gube
naim. Neque Vero, dimitiis quaquaVersu aphraciis, parum proficiebant Britanni, submitiaque etiam naVi, upe contra Nervium in anchoris consisteret, eamque eis partem, quae propter angustillimam oram Genuam ducit, conjectis infestam telis haberet, importari terra in Urbem commeatu prohibebant, excensionemque eo loco facere tentaVerant . Sed periculum Veriti, quod Ligures arma peperant, ad naVem statim refugerant, quam paulopost, sublatis anchoris, in altum remulco adducere coam sunt. Illam enim Ligures, duobus allatis nodi tormentis, repentino impetu telorum labefastaVerant. Venerant tandem ii Subalpinorum collo tes, quarum Comiti occalii permissum erat imperium, atque is, capto, direptoque Vulture, ad Sextum castra fecerat, eoque tormenta SaVmnensi arce deducta, reliquaque, quae ad oppugnationem pertinent , terretiri desperato itin re, Britannicis navibiis supportabratur. Aucto Sculemburgius exercitu, collem quendam, in quoi m et Vllericordiae politum , Ligurum
jecto praesidio, facile potitur: qui collis abest ab Genua si illi passum ii. Genuenses, eo mil-so loco, tametsi non maximi erat momenti, tamen vehementer propter nimiam cujuscumque rei sellicitudinem perturbantur. Ouflertius, ne per
363쪽
Libs Tertiuς gar per otium hostium incresceret audacia, vulgi
ingravesceret timor, signum dari, recipique collem, fanumque imperat, idque confestim conatus effecturum se sperabat, propterea quod amnis Porcifera, qui medius inter eos, qui fanin Obtinebant, reliquaque hostium praesidia fluebat coortis imbribus, ea nocte admodum creVerat, ut, quominus alii aliis sub sidio irent hostes, ii pedire posse videretur. Dat negotium. ChoVeleni castrorum Praefecto, ut princeps praelium in eat. Ille urbanae militiae centuriis, Gallis, atque Hispanis aliquot assumptis, ad hostes proficiscitur, in eosque, cum hora diei esset octava, impetum facit, acerrimeque repugnanteS, relictis inferioribus locis, ad fanum esse recipere cogit. Eodem Ompore Comes anni ensis, qui Geminorum-Fratrum monti praesidio erat, erit ptione facta, hostes a latere premebat, jamque, cum ab hora octaV ad Vesperum pugnatum es set, Hispani, Gallique Pyrochitrophori, captis Austriacis compluribus, atque occisiS, fano appropinquabant, in eoque jam erant, ut irrumperent: cum Bouflertius, qui ad portam Gran
rotam progressus eVentum pugnae X pectabat, rece-.ptui cani jussit. Nam, satis ad hostium minuendam
audaciam, Genuensiumque confirmandos animos faetum existimabat , re annionensis eruptione ,. Geminorum-Fratrum montem nudari nolebat, ne Vacuum a praesidio eum hostis occuparet. Praeterea, cum res studio esset contentionis prope in noctem deduSta in tanta Veteranorum pa citate nocturnum esse praelium vitandum censeri
364쪽
runt, orbonii , mentienses in Urbem reveras lunt cum hi, quod primo concuri terga Vertere hostes coegillent, Vicitie ibi viderentur, illi vicistent. Tumulum enim, fanumque, quae causa pugnandi fuerat, tenuerunt Pauci ex Borboniis, mentiensibus cecidere, in ni Marchio Fajensis Trib. mil. de exercitu Gallico, qui hostibus insistens mortiferum Vulnu accepit, X O-que post iidie interiit. Ipse fortuit me pugna 18 Vulneratur ClioVelentus Francus autem rimaldus in medios ardore pugnandi abreptus hostes , ab iis captus est, unum praestantillimus Adolescens, dum caperetur, quelius, quod, cum in alienam Veniret potestatem, Patria tua inservire non
Operum magnitudo .continens tot mensium labor opuli studium infirmare videbatur,
erantque, qui propter non magnum in re militari iuum non magnia: ispe periculum miserarentur, firmioresque existimarent hoste S, quam reves ellent. Multa improbi fingebant, prudentes suspicabantur, timidi credebant, ut his omnibus rebius magnus paulatim irrepere timor, desperatio pone videretur. Itaque, ne in medio rerum cursu impetus resideret animorum artificum capita, urbano ue plebis principes ita curiam extraordinem cogere, eosque alloqui de Senatus lententia Brigi lius Dux constituit. Cum frequente convenissent, magnaque praeterea affluxisset multitudo, amictus toga purpurea Dux, csedens in otio: Non negaverim, viquit, Genuenses, me ultro ad vos tanquam ad homines diutumnitate ab defatigatos . hortandi caula UrO
365쪽
cessisse; sed tanti ego facio frequentiam hanc Vestram, qua in hunc locum rogati convenistis,
eam in Vultu omnium, atque oculi eminere Video patriae alacritatem defendendse, ut gratulatione mihi potius, quam hortatione utendum eis intelligam. Quid enim eos horter, quo intueor, paratimi mos est Vero, quod patriae, quae ciVes
genuit forti isimos, est quod vobis, qui patriam servastis pulcnerrimam , est denique mihi ipsi quod
gratuler, cuju imperii nomen multo illustrius perveniet ad posteros Vestrῖ commendad ione Vim tutis. Quanquam haud scio, an haec ipsa gratulatio supervacanea ri, cujus est usus confecto bello reservandus, ne fortunse beneficium praeripuisse videamur. Quae erunt igitur meae parteSJ illud unum vos admonere, ut vestri similes sitis, idque essiciatis, ut extrema principiis consentiant. Nam quid minus conVeniret, GenuenseS, quam, collocatae cum essent in cervicibus nostris victrices Austriacorum legiones, Vos priVato consilios nec enim aliter fieri potuit ejestis illis, sustinuisse solos labantem fortunam Reipublicae , cnunc uelore Senatu, consentientibus omnibus,
adjuvantibus Regibus potentissimis, animo desi-cere an hostem ut videamini timere, quem fugastis aut aliquid ab eo qui sperare, qui stare
sibi non posse videtur, nisi hac eversa, deleta ciVitate qui non pecuniam, ut antea, sed jam iratus sanguinem Vestrum concupiscit nulla Mgnopere lacessitus injuria ad pacatos, ad deditos accedens nihil sceleris, nihil crudelitatis p etem
misit quid hic faciet dolore ardens amitia prindae, grandi laesus ignominia, quacumque ratis P a ne
366쪽
jα De Bello Italicone in Urbem hanc redire potuerit sed, ut pNro, Video, non poterit Eos habemus socios Reges, quo eadem nobiscum arctissime causa coniungit, eo Regum LegatOS, eam Senatus constantiam, eum omnium ordinum consensum, ut vehementer sit hostibus de Victoria desperandum; qui neque pauci tantae Urbi oppugnandae nolem sustinere queunt, quo plure sunt, pluribus rebus in nudo, atque a1pero solo egere ne ii est. Non Britanni, una, aut altera intercepta naVicula, commeatus, auxiliaque nostra
impedire non Subalpini, paucis commissis cohortibus, ad summam belli multum proficere possunt. Atque hos ipso jam ad respicienda cuique domestica mala belli per os excitata fortuna, aiorum in Belgio Italiaque victo- Tiae conVertent. Quid autem sine his Austriaci
poterunt omnium egentes rerum 3 quotidianis
deminuti praeliis Tolerate, GenuenseS, paucorum dierurn molestiam, tantum hunc oppugnationis apparatum ad nihilum prope diem recidere videbitis. Nolite interim aut stulta aliqua spe aperire ad occasionem locum hosti, aut Uano metu, animique imbecillitate patriam omnem
prosternere , eorumque etiam au X ih , UODi S
trepidantibus , spoliare, qui vestrae lalutis causa maris, atque hostium periculum neglexerunt.
Quae Hispani, qui Galli milites pro vobis essserint, atque gerant, ipsi videtis. Qito ocii Reges, quo inprimis Galliae ex fit animo in Ren publicam, qua fide, adest, qui vobis liendat nobili:iimus Legatus ipsius oussertius, regiae te-1iis voluntatis, ira idem eiiunator in
367쪽
Liber Tertius. 323tis. An patriam peregrini vestram studiositu defendent, quam ci Ves an paenitet OS quod, RepuIlica recuperata, famam estis apud omnes Sentes, atque immortalem gloriam conlecuti ΘQuod sit, his omiisis, causam belli spectare,
eamque ludicare meliorem VelimuS, quam ziam Coelestes adjuVerint quamam eli potest, Genuenses, causa justior bellandi, quam quae adVe su teterrimos patriae oppugnatore ciVium armat
manus aut utinam illud sine Divino evenisse consilio existimet, quo fac ium est, ut Xercitatissimi, paratissimique hostes incerentur a V bis, qui prope eratis inermes, nullum certe rei militaris usum habebatis Superis igitur, hominibusque juvantibus, incumbite, Genuenses,
Opsimam causa. Π, eamque nunc ineliore belli conditione retinet Virtutem, quam a principio
perdita fere fortuna praestitistis. Qualis erit vestra in bello virtus, talis erit hujus Urbis, totius nominis Genuensii sora. En ego vester Dux pro patria, pro Vobis, quos mihi carilsi no*, atque in liberorum loco habeo, non solum vigil, re adesse, proVidere, sed etiar pugnare, .mori paratus Equidem me Ducis nomine Patres appellarunt, ego patriae militem dici Volo; c, si regius hic ornatus impedimento mihi est quominus Obiscum una in aciem prodeam, date gregale sagulum , quo turbae immixtus praeliantium vitam meam hostium telis objiciam. Nam neque grata est dignita8, quae Vitam servat incolumei ad intuendam patriae Versionem, neque acerba mors, quae naturae debita patriae do
368쪽
Qua Ducis extrema oratione permotus in pulus dicentem interpellat, magnis clamoribus cohortatur, ut sibi consulat, vitam suam ad Reipublicae utilitatem reservet , universique discedentem ex concione laetissimo plausu prosequuntur,' se ad omnia belli pericula paratissimos est confirmant. Itaque, cum pro operum magnitudine, c stationum multitudine, tametsi duodeviginti ferme hominum millia quotidie essent in armis, tamen parum videretur eis defensorum, Senatusque consultum factum eis et, ut lecticari , servique omne pubere armarentur non dominus fuit , qui familiam sterre, non ser-Vus , qui nomen dare recusaretri ipsasque videre erat primarias Geminas, Senatoresque, non, mi antea, stipatos grege familiarium, sed uno vix famulo comitatos in publicum prodire. Una Omnium occupaVerat animos patriae cura quae prosperis temporibus pudori fuissent, faciebat calamitas Reipublicae, ut claudi ducerentur. Mittuntur Comes annionensis Augustinus inellius, quorum alter Gallis, alter Li-yttribus, atque uterque, mortuo Cane Vario Sco sane praesit. Hi arcem Turriliam vano ab hostibus metu derelictam recipiunt Ar contra Masonia, praesidiumque per eos dies, adaes cuniculo, in potestatem Austriacorum venit; id quod in tanta militum paucitate Genuensibus accidit
At Scul burgius Subalpinorum auxiliis Onfirmatus in Bisamnatem vallem erumper , quae pars Urbis ad orientem spectat, patetque
maxime, atqu infirmior est, hanc radoriri confii
369쪽
Liber Tertius. 327stituit. Id ne a principio spectaVerit, Madventum praestolans Subalpinorum tandiu distulerit, an
abierius partis oppugnandae difficultate admonitus litum postea Urbis accuratius perspexerit non sane constat. Illud Videtur certo eis ponendum, Oppugnari Genuam facilius potulisse, si exercitum Austriaci in Bisamnatem vallem statim adducere maluissent, quam munitissima Porciferae vallis loca carptim tentando prima belli tempora Borboniis, menuensibus prodere.
Pridie id. Iun. circumspectis diligentissime Sculemburgius, paratis, quae ad eruptionem pertinent, jussis Subalpiuis omnibus, WAustriacorum cohortibus aliquot ab altera Urbis a te Genuensium praesidia tentare, Geminorumque eodem tempore Fratrum montem simulato impetu in Vadere, ut ancipiti defensionis cura distra ni Genuenses , orboniique a praesenti periculi sui picione averterentur. Ipse triplici instructa acie, tertia circiter Vigilia castris egrestus,
Feritoremque amnem, nullo repugnante, transgreisus, expedito exercitu ita nodi iter fecit, ut sub lucis adventum ad Serram, quam Vocant, BaVarorum perVeniret, Ligures, qui ibi erant praesidio, paucos, nec opinantes nihil nepotii fuit opprimere, atque in fugam dare. His fugatis, ad faucem attorum, qui perangustus est in illis montibus aditus, defendi oppomtune poterat, eadem celeritate contendit Militaris disciplina neglecta severitas magnae pe in bello calamitati est 3 tum fuit. Nam Helvetiorum manus de Hispaniensi exercitu, cui locus is ad defendendum obvenerat, cum sine Gu-
370쪽
et De Bello Italico cibus, qui inamoenae solitudinis taedio longius
pernoctabant, remissius ageret vigilias in omnia magis, quam hostes, expectaret, repentino eorum adventu exterrita, perrurbataque loco X- cessit. Quo Austriaci potiti, summumque nam jugum ejectos e loco superiore urgent HelV tios , atque hi, cum omni S rebu premerentur, aegreque resisterent, initium fugae faciebant.
At Taubenius Hispanorum Praefectus, qui ad
Urbem erat, ea re nunciata, cursu incitato, O
dubensis legionis manipulum secum adducens eo satim advolarat, atque hostes comprimere, suosque precibus, cohortationibusque firmare conabatur, ut se ex fuga, c timore colligerent. Qui cum nihilosecius fugere perseverarent, ille, ut Videret, 1 posset exemplo retinere, quo Verbi non poterat, districto gladio praecurrit ante omnes, gravique affectus Vulnere , cum se sustinere non posset, inter militum manus e praelio ablatus est, duodecimumque post diem praestantissimus dux omnium luctu desiderio interiit. Fit protinus, Vulnerat Tahibent , effusa Helvetiorum, atque Hispanorum fuga. Iam Subalpini, reliquique Austriaci, ita uti inter eos convenerat, subito instructis copiis proVotaVerant Unoque tempore , Arenarii munitiones, Sc
Geminorum-Fratrum montem tentaUerant. Fa
cile Genuenses defendunt celeriterque animadversum est, maximas Austriacorum vires alio
spectare, neque id ab iis, nil distinendorum
hostium causa, tentatum e se prirna luce, pulsis Helvetiis, monteque occupa o attorum,