I. Sever. Pinæi carnut. De integritatis et corrvptionis virginvm notis: graviditate item & partu naturali mulierum, opuscula II. Lvdov. Bonacioli ferr. Enneas muliebris; III. Fel. Plateri basil. De origine partium, earumque in utero conformatione IV.

281쪽

STtis FORMATIO: IE. Tvlicus il ormatur nascentibus, ita Ovillime emoratur. Quis enu cor hir l- tum quibus tam fuisse antequam cerneretur crediderit: cui rei Aristomenes Melitinius, quem Lacedaemonii tertio captum dissecuere argumento esse potest dionam dragini simis ponderispo singulos annos ad quinquagesimum que Escere, a tamquagesim tan-iunde in ab eo detrahi, pro adeque cor dis deliquio, ultra centcs,iraum annui vitam negari AEgyptu ex illimarunt Abiunoque ad us lue ciuitatum, sexagesimum diem a conceptu augeri comm imo rant. Huic praecipuus ab ir, uicca teris corruptis partibus vitalitas perdurans, hinc praemone tirmumq; membranae avo icrum qu oppletum,per petuo madore indigo perimento cit. Id prima nitra se animo sanguiniq; o-naici a praebet. Exu de sangum , liri per umbili cales venas in partum trans fanditur, Iecur conditur, cui ita is piritas, quo naturalis lata cor e de mandatur, infra septum apra cordiis, Omni i, aeque membrum

hoc per naturam de non prodigio te habentibus situm est bubulo simile, ve

282쪽

68 Lu D. BONA CIO Lus gens, ungit tir Colos huic colici et cruoris est, in quo nimirum amoris sedem sapientiores posuerunt, ac eorum autoritate divini vates commoti, Tityum illum apud inferos ea qua peccaverat parte dari poenas examussim commenti sunt. Ab exteriori parte gibbum est, ab iiteriori vero concavum tentriculo insidens in quaternas si bras diducitur. Id centenis durasse annis vetustatis vel maxime patiens obsidionum exempla prodidere. In quo et quidem quia pessimi sanguinis expurgamentum extat. Hominum paucis, quorum valetudo firmior iita longior , negatum putant. Deinde seminum substantia cerebrum constituitur, quod in homine proportione magnitudinis corporaturaeque plurimum superque humectum viri quam foemina majus. duabus supra subterque membranis, altera ossi validiore cohaerente, infirmiore altera ipsi cerebro citima, velatum obductumque omnibusque bipartitum, sanguine penitus privatum, per naturam algidu, priorem capitis situm plane obtinet:

pars huic postrema quod cerebellum

vocitatur in tactu dorma prorsus diversa, annectitur. Priores partes membrana

283쪽

brana vestitae, exigua quaedam cava quae

cerebri eiures antiquitas ocriavit iii trale habent. leoque omnium cerebro medio parva quaedam osticula melle prodidere. Hic mentis est regimen, hic habet sensuum arcem, hic culmen alti simum, huic vitalem spiritum ut inanimalem de articuletur cor ipsis Ma partit. Hoc viscerum excelsissimum, caeloque proximum uni hominum in infantia palpitat, nec nisi in primo sermonis

exordio roboratur hoc sine carne, ine cruore, sine sordibus, aliud esse quam medullam argument , quoniam O- quendo obdurescat cruduiores S deprehenderunt posteris reliquerunt. Itaque caput a corde atq; ecinore continuo reneratur , quod caeteris magnitudine praestat. Post haec caeterarum unaquaeque partium ex alimento per venas .meatulos quosque resudante, ouemadmodum aqua percrudiusculum fontem, concreatur. Nobilissima quaeque ac potistim principii particeps , ex concoc io , sua ceristiano prmaoque ali- amento reliquae vero necessariae, ac illarum gratia instituendae, ex deteriore, ac reliquiis excrementisque Perinde enim

natura atque radens paterfamilias haud

284쪽

haud omittere ex quo aliquid commodi moliri queat, quicquam olet. In rei autem familiaris cura ita dispensatur, uti liberis optimus cibus , deterior servis, animalibus vilissimus detur. Quocirca ex tribus iis principiis tria secernuntur germina. Ex corde arteriaci orta.

ad innumeras hujuscemodi spiritus semitas inter nervos latentes , cum sanguine, tum etiam sensu carentes, didu-cca, quibus praecisis caduntaxat corporis pars torpescit harum perculsus in membrord maxime cacumine evidens in modulos certos, metricasque leges, ab Herophilo medicinae vate miranda arte descriptas , per aetates stabilis , aut citatus, aut tardas omnium fere morborum index est. Ex jecore vena cava, quae&ipsa numerosis sanguinis spiritus semitis, innatantibus rivulis divisa , in praetenues postremo fibras totam subter cutem dispersis, in angustam adeo subtilitatem tenuatur, ut cruor aliudve penetrare haud queat, praeterquam exilis quidam succus , ab illo qui crebris admodum cacuminibus sudor appe itatur. Et cerebro nervi bibulo quo nasci Gali perhibent circumvoluti, lubricis ollibus applicati, corporamque nodos

285쪽

FODI tib FORMATIONE TI

nodos qui articuli vocitantur' aliubi

interventu, aliubi ambitu, aliubi transitu, vincientes, hic teretes, illic lati, ut in uno quoque figuratio poposcit . iincisi laud solidar tradunt. Satis superque mirum est vulneratis uminum dolorem, praefectis nullum penitus acci-lere. Et spinalis medulla. Ex sem in alinus quidem genituris cuncta haec constant Mox reliqua describuntur, qualia

ti Diluit, haec potissimum , quae ad

principalium tutelam natura destinaverat, veluti calvaria, quae pro cerebro interiore parte concava, extrinsccus gibba, utrinque laevis,in qua cerebri membranam contegit,in qua cute capillum c tonente contegitur, hac ab occipitio temporibus sim plex a fronte in verti

cem usque duplex comparet. Cujus ab

exteris ossa obdura, ab internis, quibus inter sese connec untur mollia forami- nulentaque sunt quippe ter quae venae passim discurrant, quasi is alitu sug-oerere credibile est. Quae j ne ut viis raro, cum iis frequentius visitur, quanquam earum numerus quomodo dc locus incertus est. Insuper jugale os, quod transversum a genis tendens super millos, qui sunt juxta aurium foramina

mensa

286쪽

niens, ab inferioribus ossibus sustinetur. Os malet superiores dentes exigenS. Maxilla molle os, cujtis ima patri mentum est, a quo utruaque ad tempora proce-clit, quaein sola movetur Vertebrae deinde quatuor .viginti, nam septem in cervici luodecim ad costas, reliquae iii inque proximae costis sunt, spinalis naedulla tutamina operimentaque EX- inde summa costa infra cervicem contra humeros sita,atque undecim inferioresus 1 ad imum pectus pervenientes, quae prunis partibus rotundae & quasi capi tu latae vertebrarum transversis procellibus, ibi paulum insinuatis inta aerentes inde patescunt, in extimam partem recurvatae, paulatim in cartilaginem degenerant. Ac ipsum quoque pectoris os , valens durumque a faucibus incipiens, ab utroque latere junctum , quae universa cor tuentur Sub prioribus vero costis quinque quas rhoas Graeci cognominant breves tenuioresque,quq paulatim in cartilagine in versae ac ima

potissimum, quae major jam parte nihil nisi cartilago est, oris abdominis in

haerescunt, atque jecur custodiunt. Subinde soler natura reliqua ex ratione Nilo litur: irem admodum duo lata ossa

287쪽

utrinque ad scapulas tendenti quae

a Latini coptula, omoplatas Graeci VO- citant in summis verticibus uilinuata,

ab iis triangula sensim latescentia: quo latiora hebetiora , ad spinam per meantia, imo quoque sui cartilaginoia,' posteriore parte veluti innatantia quo niam nulli, nisi in summo , ossi inhaere

scant: humeros, radios brachiorum 1ut periora brevioraque ossa cubitos, mi riora longioraque: manuum ossa , quae cum mula a quippe quorum numerus pene incertus , tum etiam muta lint, oblon a tamen omnia triangula , tructura quadem inter sese connectuntur.)ss a coxendicum , pectutem, femina patellas , cartilaginosa ac mollia ossa. Gemina tibiae cujusque ossa. Talorumosi a calcium, pedum, quae si qua manibus insunt respondent Subm de cartilagines, operimenta,colligationes, atque haec ex semine. Exsanguine menstruo carneae partes construuntur. Veluti pulmo natura nanibus fistulis cavus fungos usque , in binas ungula bubulae modo fibras diductus, venae majoris singulis suis fistulis rivulos excipiens, proindeque sanguinis plurimu continens. Nec audiendi iunt,r qu

288쪽

animalibus detraxerint, quorum uni-xerius cominus sanguis illuxerit, conspectu decepti pulmones vacuos esse Icsanxere .praedicarunt. Item, quem splenem Graii appellavere, haud cincto ut jecur, at intestino innexus, a concavo ventriculum assequitur, a gibbo vero dorso ad alligatur , venae uni majori 1 unctus. Cujus magnitudine loci risus que intemperantiam factum iri pli,sici prope omnes asseverant. Ex adverso, iis qui vel eo carent, vel quam brevistimo per naturam utuntur, risum adimi, quotidiano usu compertum cst . Sed quam ob causani sibi magnitudine loci intem perantiam , parvitate exemptionem asciverit, nec dum ab iis satis explicatum. Nos vero quantum ingenioli facultas suggesserit dicemusci quod quum lien roprium atrae bilis conceptaculum sit, ain vastitate succi illius risui adversantis impendio majorem,quam jecur sup petat, copiam desidere oportet. Unde univeri in atram bilem purioris sanguinis adhuc pro sui altio ae necessa riam oportunamq; portionem attrahet. Ob id cruentum succum perspicaciorem lucidioremque oc aptissimum reddi par

289쪽

D Fot TusFORMATIONE. Ssa est. Contra brevitate , non etialia

quantum atrabitarii succi jecur aggenerat, suscipit, ob eam rem sanguis ma-

purior admodum, turbulentior nigrIbilosiorque magis,in immanem trIstitudinem agens relinquitur. Nam hujuscemodi accidentia atri fellis vitio fieri ex Hippocrate vel maxime dilucet Sima sitia aut metus longo tempore tenet, latrabitu in vici eis Laborantibus nempe cursorum veluti peculiare, cursu ma-pedimentum inuritur. Quo etiamnum per vulnus exempto animal vivere u ltumant Eeno duo bubulis similes, perinde atque ex multis renibus compacti, in adipe mersi urinatique , summis lumbis sub imis coxis adhaerentes, ab ea

qua coxis haerescuit parte, resimi: ab alia vero globos , ventres, cavaque Mithabentes, ad qua tam qui ex cava Vena, quam qui exin orta mea tuli minime periment: at eo loci pertendentes in renum corpuscula absumuntur obliteranturque Cujus rei aperti in in argumentum fuerit, quod ii sanguine carent. Eorum dexter superiorem sibi locum vendicat, Solitior sicciorque minus pinguitudine obducitur Lingua glotta

Glosia recta ratione nunctipata, carneo soluta,

290쪽

soluta, rara fungosa constans , imbricatae asperitatis, quae aut lata, aut angusta, aut mediocris omnium expeditissima atque explanatissima est, haec in animantibus caeteris semper absoluta , in homine duntaxat usque eo venis constricta, ut eas intercidi necessum sit, alioquin usui loquendi inepta saporum intellectum sui praecipue primore parte,

singulorum praeterea, qua caro sentire queat, sua quavis obtinet. Tonsillae: quod vero inter eas ultimo palato dependet columella , sive uva dicitur. At verius quidem cum immodice humectata intumescit inflammaturque uvae nomine vocitatur. Gingivae oris multifida compago Gula cibum potumque devorandi fistula Fauces illius summia, Stomachu postremum. Venter infimo stomacho an nexus inferiore sui parte

angustior hinc eo oppleto ciboque ob

angustiam suppresso quod iis quorum

spatiosa laxitas eum ad inferiora transmittit obtingere nequit homines facile vomunt. Ab hoc ventriculo lactes, per quas flexuosissimis orbibus edulia delabuntur. Nec ab re fuerit hoc loco admonuisse ex laetibus, hoc est, gracilioribus intestinis, imo ventriculi paulum