장음표시 사용
311쪽
ictum, quum se intelligere deprehendit
e voluntatem in voluntatis actum,
volente se quicquam velle, revolvatur: uod autem ita in se per operationem 3convertitur per stentiam enecu quando non minus cujuspiam lubitantia ab corporis eluvie operatioque ma naunis habeatur quid prohibeto novero cujusvis rei conversio sit, illinc Npersectio ciditur quae in se vertitur anima, ex se est. Ex se, inquam, triplici praecipue ratione. Secundum fornaam primo, quia per aliam formam non formatur alioquin non ad se, sed ad tuam recurreret Secundum fundamentum deinde, quia non sustinetur ab alio non enim innititur alteri sorma ea , quae Η-r bimet innititur, quando ad se ipsam ad nititur. Postremo secundum simplicita- tem, quia ex partibus haud constat. quo pacto ea partium superficie forma
explicatur, quae in suum centrum penitus replicatur quod autem ita per ieest, semper c sth quis hiscat quandoquidem quod esse de simit aut quia af Or- matrice causa derelictum, aut a fundamento desertum , aut in partes dissoni tum ideo desinit. Id vero quod in te ipsum revolvitur, reflvitque quia lux
312쪽
Lin D. BONACI Lusforma, sormatrice causa non relinquitur, quia in se ips manet a fundamento nunquam deseritur, quia individuum in partes haud quaqua dissblvi potest. An praeterea una omnibus hominibus, an multiplex sit, dubitationem non mediocrem habet. Multiplex profecto hominis rationalis anima in multis corporibus sit, quod ex hominum opinionibus affectibusque contradictoriis i quid compertum esse potest. Etenim tanto contradictoria invicem magis qua contraria adversantur, quanto inter es.se, atque non esse, quam inter tale atque tales, pugnantia major extat. Et ob eam rem, si in subjectum idem contraria congredi nequeant, lon e minus contradictoria id posse existimandum. Hinc usu evenit, ut nostrum quisque in se ipso plane experiatur , mentem suam haud unquam rem unam una a fili mare prorsus, atque negare, velle penitus ac nolle. At in diversis hominibus eidem rei simul assentiri, de dissentiri, velle nolle gaudere si nihil dolere, obvium atque inventu facillimum est , quare non eadem anima hic cibi, quando non mens eadem. Caeterum si una set, quoties eandem rem duo intelligerent,
313쪽
D Forrus FORMATION X. 'toties absurda sequerentur. Est enim quod phantasia tua aurum excogitet, mea quoque aurum: percontabimur, an unam in utrisque nostrum speciem , namque auri intelligentiam capiat an species geminas'; uitelligentias an po-ltius speciem unam, intelligentiast mas: an e diverso sese res habeat. Divisionis pars prima ea ratione refellitur quoniam mente eadem intelligendi apud te, nunc .apud me, aurum concipiente, desineret quidem, ea una mens pariter apud me aurum considerare , quum primum id ipsum apud te deprehendere desierit, cujus contrarium in confello est. Accedit ad haec, quod momento O- dem, una illa mens, una specie, unoque intellistendi actu, de auro uno, de le- cum ipse dissentit, ut apud me aurum,&spernendum dijudicet aspernetur: in te vero preciosum adjudicet maste ciet. Tanta in judiciis calfectibus ab uno, quatenus unum est , principio prodrie repugnantia nequit Quamobrem cum neque intelligentiae neque speciei, no minus simulacrorum diversitate, iitpote quae in intelligentiis prius, priuique in speciebus qua in in judiciis Mat-fectibus disterentiam pareret, eVariatio
314쪽
ico au D. BONA CIo Lusconsistet: ob id cum illae desierint, lias ipsas deesse , ecquis abit inficias monfligit ad hoc, ut duobus illis si nulla actas , unam quidem in mente speciem proficisci, atque a anc catenus geminas ad discrepantes terminos intelligentias directas parere annuas tibique confingas Atqui adeo menti cxpers dix critimaginum variantiam speciebus , quam
intelligcntiis propiorem quippe quae illi citima sit intelligentias quidem
disterentes, species vero minime dixersas moliri' Nec defuere, qui a geminis auri simulacris, geminas quoque mentis species tribui asserere audeant. Quod ideo aures percellit, quoniam si maulacrorum convariatio tantam, quae in speciebus diversitatem parere suppetat, vim obtinet, quando tamen haec diversis substantiis haeserint, quanto magis specierum differentia, differentiarum intelligentia , quippe quae eidem mentiscillantia cohaereant, proiicisci concedi par est. Qirin etiamnum sciscitantibus
nobis responsuri sunt, an alterutra species seorsum ab altera , intelligentiam gignere queat, nec ne Z Si nequit mens rem quampiam , ni illius imagines in ipsa geminentur, cernere, miniane compos
315쪽
Os erit, quarum proculdubio altera fu- erflua censenda est. Si potest utraque, ictum suum exercet, gemmique ag ninis speciebus intelligendi actus con-
creabuntur, noti i itur a gemmis unus.
Non etiam defunctos arbitror , quia binis imaginibus binas auri te digabiles formas , exindeque binas Intelligentias fieri confiteantur. At nos percon
tabimur, an se ipsis species, abscedant quod fieri nequit , alio qum eas pecie
discrepare fateantur, necesse esse an per subjectum in quo sunt mmae genitium, quandoquidem unicum cile con- tendant an per aliquid peregrinum haud quaquam nihil enuia aliud hoc l- se post et, quam vel ad auri magna es,velli ad ipsam auri rationem, aspectus PIO-fecto attinente ad auri rationem aspe- ctu, utpote quae una sit non distabuiu i minus multo ad auri simulacra respe- ctu si quidem eatenus forma intellige - tiae conferre , quatenus simulacrorum aspectu absolvitur, inter omnes conve- nit. A e imagines formae illae respiciant, aspectuque dissentiant, aut aspectibus aspectus adiiciendi sunt, atque de posterioribus aeque ac de prioribus itigandum aut certe in geminis, mentes
316쪽
geminare operaeprectum est. Diutius fortassis cluam decuerit cum iis demente disseruimus , qui mente se privant, quando cana ab humana mente segregant, qua nihilominus usque adeo illi
familiaris extitit, ut neque nos mentem sine mente adsciscere valeamus , neque illi mentem sine naen te respuere. Porro iis non Mauros solum, qui unam omniuanimam crediderint verum etiamnum Averroicam mentem confutasse multiplicem in multis commonstrantes arbitramur. Talis quanquam ex sua perquam una est specie non evadit. At ex
Deo animarum corporumque conciliatore, non quia in corpore divisa, non quia ex materia uti corpus constet, non quia ex corpore ortum traxerit, unde
igitur 3 Nisi quia divina voluntate corporis comesit quandoquidem Deusiimul initium haud tamen principium)idem utrisque praebeat, ob id neque naturam eandem, neque exitum similem. At initium, ut antea diximus, idem,S ob eam rem numerum eundem tradidit. quo fit, ut anima ali ectus ad corporis naturam quia initium comitatur corporis augeantur. Verum cur nova quotidie animae a Deo creanturi
317쪽
Numne constructo mundo cunctas simul animas, quemadmodum cunctos inmundi exordio procreavit Angelos creare quivisset Id ita effectum , quia alioquin Deum agere dedecebat, censemus 3 Namsi diu corporum vinclis quippe quae ingenue quant precIO-sior sit vita soluta, quam corporeae Indi
gestaeque moli iuncta iudicassent solutae
vixissent corpora neutiquam quatenus intellectuales sunt unquam Ingredi voluissent. Neque enim Deus vel An relus liberam anim:.oluntatem co- eia volunt neque secus quam persua-gione mens movetur. Quum igitur non simul, sed per successiones atque vicissitudines corpora in terris ejus nutu generetur, tunc Deus in dies animas parit.
Ouinimo id ipsum rationi etiamnum cogasonat, ut sicut sphaerarum nunt, seu Angeli per temporum moras ante sphaera proprias concreati haud extitere sic quoque nec animae nostrae ante propria vehicula. Quamobrem: si cuin corpore non desinant, cum corpore fatatem incipiunt. Adde quod Deus perpetuo Angelos illuminat quare sicut iuperiores formare mentes nunquam desulit, ita infimas mentes creare haud cet-sat:
318쪽
ic Ilio. BONA CIOLUS sat perpetuam illic formationem molitur, hic assiduam creationem. Decet immensam Dei potentiam' decet inquam ita sese potentem, continue aliquid ex nihilo procreando, mentium Oculis ostendere, ut perpetuo hoc ellectu infinitam ejus potentiam clarius lucidiusque agnoscant, eam in culis venerentur in terris , ut ita loquar, creantem admirentur. Denique quum anultae Iamitae lili,
corporibusque incipiant, scrupulus restat, quonam pacto Deo ad concumbentium libidinem momentis singulis, singulas animas procreare conveniat Minime malum concubitus utpote qui ad bonum suopte ingenio institutus su)sed moderationis in concumbenti uiri a nimis defectus, malum censetur ex quo generationem proficisci, ecquis excors crederet' At ex corporis concubitu Onanium consensu penerationem fieri dilucide constat cui generationi sublimis Deus non ad coeuntium libidinem, sed praescriptam providentiae leges', quae numerum tempora concumbentium ab rerum initio videt, in arvo animas distribuit. Qua insuper coeli parte quippe quae a Deo coelicola sint animula
319쪽
D FOETus FORMATIONE Ioscae procreamur Furor profecto, furor
est , in iis quae cum indivisibilia, atque materia prorsus immunia sint qualis rationalis anima censenda est nullo situ clauduntur, situm quaerere. Nam si
cut ubicunque Sol fulget, ibit radii
mittuntur sic ubicunque Deus adest, animus mittitur , atque recreatur. At quanam coeli parte in corpus descendit: Porro quum Deus extra locum, loco omni adsit, atque insuper anima minime loco claudatur, momentoque creetur,
adsit, neque eam proprie descendere dicendum est, neque qua parte descendat percontandum. Sed nobis tantisper una cum priscis confabulari liceat. Igitur si Platonicis creditariis, Cancro prae cipue descendere , vicissimque per Capricornum Cancro oppositum ascendere arbitrandum. Atque ob id illam hominum , hanc Deo runt aedem appellitant. Nam ter quaternis universo elementis diducto , tertioque eorundent quaternario ordine praepostero terrairi ultimam constituentes ad nos convcrso, atque caeteris in medium redactis, in terram, tam ima quam summa po--stremitate desinenti Iartia sphaera ignis, aer Jovis, Saturni aqua, Celum N cro
320쪽
1o I in D. BONA CIO Lus vero in iodi aptatic vocitetur terra habeatur operaeprectum est in qua Elisios puris animis deputatos fore campos , antiquitas posteris intelligendum reliquit. Hinc Py thagoras primum nascentibus lactis alitum offerri ratus est, quod primus eis motus a lacteo orbe in hujusce vitae inferna delabentibus inchoet Hic Zodiacum Cancro Capricornoq; tropicis signis interfectus ambiendo complectitur. Quod sane Cancer lacteusque sese contingunt, anima
descendens teret quae sola divina est
in conum defluendo, forma, producitur haud secus qua a puncto linea sub Oritur : ex puncto enim suo, quod est naonas, in dyadem, quae prima sit detractio, pertendit ob id nimirum essentiam hanc Lindividua dividuam Timaeus non injuria expressit. Quoniamsi divina ejus naturae Omplicitas cogitetur, divisionis cujusvis ignara reperietur sua per corporis membra diffusa, divisionis obnoxia deprehenditur. Nec equidem de nihilo, aut de vana adulatione veniebat ut mea fert opini. quod prisci descensurae animae , ac tre