I. Sever. Pinæi carnut. De integritatis et corrvptionis virginvm notis: graviditate item & partu naturali mulierum, opuscula II. Lvdov. Bonacioli ferr. Enneas muliebris; III. Fel. Plateri basil. De origine partium, earumque in utero conformatione IV.

321쪽

D DIOETu FORMATIONE. O quae inter Cancrum aconem extat

dere illo Liberi patris cratere illic

locato, influente sylva, indicante hol, repere sabulose confinxerint quando Theologi quoque animam , quum ad corpus prima sui perductione trahitur, ingruentem sibi hylem novumque materialis alluvionis potum non quidem

purissima parte, quae nectar eorumve potus esse fertur, sed turbidiore, quam animarum potum lethaeum in fluvium veteres vocitavere delibutam J illic primum periclitari, divinarumque rerum , quarum quum in coelo erat conscia, illic

primum oblivisci, proculdubio suspicati sint. Atque ideo quum a simplici nidividuoque natura fonte, per aedem hanc ad terrenum corpus, caducam regione, mortalitatisque sedemi quae vita vulgo existimatur detruditur, eam mori, quod non extingui, sed ad tempus obrui intelligi volunt. mim vero anima morte sursum accersita absolvitur, atque ad veras naturae divitias, ad propriamque libertatem per Capricornum revertitur , vitae non nisi a sapientibus deprehensae, caeteris cana mortem alio opinantibus, auste restitui. Ex quo jure evenit, ut hanc corum, hominum

322쪽

1 Ο Iun. BONACI Lusdem illam, cognominent. Easdem Solis etiamnum portas laysici catenus 1 uncuparunt, cluatenus in utraque solstitio occursante, Solis ulterior accessio inllibetur , per quos profecto de coelo in terras meare, de de terris rursum in coelum remeares ut retuli nnis animulae facile creduntur. Attamen falluntur, qui hic secundum situm, ascensum, descensumve intelligunt at quoniam Luna Cancri domina generationi proxima est Saturnus contra Capricorni dominus remotissimus hinc per Cancrum, id est, lunarum vegetalem sensualemque instinctum , animas descendere opinantur: per Capricornum vero, hoc est, per Saturnum , intellectualemque institutum ascenderes uni. Etenim Saturnum prisci mentem , qua sola superiora petuntur, nuncuparunt. Accedit ad haec, quod Capricorno Saturnoque arida vis est, qua dum spiritus ad intima contrahunt, atque colligunt, ad contemplandum assidue provocant, ac illiciunt. Contra Lunaris humor spargit atque dilatat, animulas circa sensilia distrahit. Iis itaque rationibus per Capricornum animas ascendere, per Cancrum descendere non immerito autumant. Insu-

323쪽

Insuper quam corpori infundatur, qua illius parte ingreditur' Dei justu haec pia in mediu in cordis punctu ni quod est corporis centrum sano intellectu primum infunditur Exinde per universa corporis membra, calore, spiritacea substantia, succis sese diffundit. Quod si aegrotatione media haec solvantur, extemplo se, ut ita dixerim, colli ut, atque unde primum illuxerat, in cor refluit Cordis calore , quod proprium illius vehiculum censetur, oblite rato cor ipsum tandem deserit non secus quam oculo Solis lumen , quod illi

influxerat, integrum effluat , quod non etiam evanescit , aboleturque sed suum perpetuo Solem sequitur. Quo autem pacto animo sempiterno conveniens sit, ut modo descendat in

corpus , modo ab illo abscedat, ascendatq; quorsum ludus hic in tribuenda corpori vita auferenda ξ Vitam corpori impartit, eique includitur , ut

singula in cognoscat, ut singulares formae cum universalibus concilientur , ut cum radius divinus, tum etiam jus formulta in Deum reflectantur , ut anima sit beatior, ut inferiores animae vires ad effectum progrediantur, ut mundus Or- netur,

324쪽

11, Tu D. N A C IO Lusnetur, ut sublimis Deus colatur. Eidem vitam aufert, ne diutius melioribus, propter viliorum operum ministeria muneribus vacet. Atqui ut stellae ad sibi a Deo injunctam ossicii functionem explendam, oculis nostris modo oriuntur, modo occidunt spiritus quoque non parum multi, novis assidue corporibus fabricatis, oculis nostris modo sese obiiciunt, modo sese subtrahunt sic hominum animae, alias in corporibus apparent, alias delitescunt, in coelosque coelestes evolant.

Sed cur si coelestes sunt a terris pariter atque corporibus tam invitae discedunt Primum non omnes invitae, sed

plurimae sponte ac libentissime decedunt ob id apud Getas Thracia populos puerperia lugebantur , natique de-

febantur funera ex adverso, veluti sacra, lusu cantuque celebrabantur : Oscentes ipsos eam vitae conditionem esse, ut mori plerunque etiam optimi portus sit. Subtice Philosophos religiosos, milites,4 alios complures: sub ticeo Christianorum primitias subticeo

quod non universi morientes lugent: lugent autem nascentes omnes' quasi inviti a lachrymis terrenii hoc iter an

quam

325쪽

DLFogaeus FORMAΤIONE. IIIouam exilium infeliciter auspicantur. Demum in iis qui mortem forin Idant, horrentque, non tota, ut ita dicam ,

nima expavescit: siquidem pars ea, quae abscedendo in melius pergit, non modo semel, traud forte invita in vita decedit, verum quotidie sponte discedit unde Philosophis neutiquam terribilis mors, uinimo familiaris, atque illis domestica est, neque qualis post obitum puri nil ni habitus futurus sit, eos latet, qua-do tale ferme quotidie in summo contempliationis fastigio xperiantur. Quid cnim aliud per Philosophiam agunt, nisi quod animam ab corporis allectu rationemque a sensibus ingenue evocant. Quod totum, ut Platoni placuit, mortis meditatio est quandoquidem mors animae a corpore liberatio sit, hinc praemiis futurae conditionis persecte ad integrumque auspicatis , adeo ab interi tus metu eorum cogitatio abest, ut adna oriendi desiderium promissae beatitudinis , coelestisque habitaculi majestate ultro ardentissime animentur. At ea animae pars quae corpor duntaxat alendo atque tuendo tributa est, invita abit. Quoniam abeundo naturali quodam osticio vacat, atque amicum suun de-N serit.

326쪽

serit. Adde quod plurimi cruciatum, qui in discessu sentitur magis quam discessum metunt.Nonnulli suis operibus visionem non meruisse divinam putant, ac propterea poenam moestitiam vaticinantur timent. Plerique hujusce, ita blandimenta , quibus protinus ab initi, cupiditatum dulces in si ij a sub

rationis jugo minime domantes irreti uiatur, aegre relinquunt, ac ideo in discessu dolent. Ex quo faetiam itur, ut animas, quas in se prona corporis usus corporeaeque pestes effecerint, atque in pecudes quodammodo ex hominibus reformaverint, pariter Sc corporis absolutionem perhorrescere , tuum necesie fuerit, non nisi indignatas cum gemitu pelli sub umbras credi par sit. Cur non redeunt animaeo Redeunt

sane quam phirimae, si priscis fidem ad-

trabere cogamur Argumento sunt, Gabinas, qui quum cervice Sexti Pompeii jussu incisa, vixque cohaerente tota die in littore exanimis acuerit, occiduo a profligato tempore, atque in supremam tempestatem declinante, Pompejum, ex carisue aliquem ad se ab inferis remissum, nonnullaque renunciare jussum accedere, gemitu precibusque Xagge

rata

327쪽

rata multitud me petiit.Ex amicis plerique venere, multa is nunciavit, veritatis indicinni reliquit, quod peractis mandatis protinus expiraturus esset, Idque ita ut retulit, evenit. Corfiduas natu maior seclusa , quae inter mortuos aut viderat, aut audiverat, applosis manibus concriauit, seque a fratre jam pridem extincto , quo u loco aurum nullo conscio defodisset demonstratum venisse, Ralia pleraque retulit. MOX expiravit, aurum ubi dixerat repertum est. Unus evi inti viris agros dividentibus Capuae seretro elatus, pedibus domum incolumis remeavit Simile quid Aquini obtigisse proditur. Roma quoque Cor dius matertera consors funere locatus revixit Aviola Consularis in rogo vita restitutus fuit, flammaque praevalente redivivus crematus Identidem Lucio Lamiae praetorio viro accidisse fertur. Nam Celium Tuberonem praetura perfunctum a rogo relatum fuisse iam est. Proinde iis atque innumeris aliis exemplis animas remeare antiquitas forto

falsi conscia tibi persuaserit. Adeo

vim ad licc attonita vetustas fuit, ut xii credibilia etiamnum dictu allirmaret.

Platonici sub aliis quidem figuris cast 1 redire

328쪽

i: iun. BONA CIo Lusredire putant. Sed revera quid opus est

veteranum inmeritum militem ad pugnam redires neque secundum naturam reditus est, quoniam omnes redirent, 'uod si contra naturam, stultum est reditum quaerere. Nunquid in corpora nostra quicquaanimae defunctorum agant mihil profecto rationem phantasiamque nostram cogitationibus, visionibus, signis quotidie eas commovere inhibet nos autem plerunque unde veniant ignorare non unquam idipsum incognoscere solemus. Indicio est Arabs Avenetoar, quia Medico nuper desuncto, per somnum, optimum oculo suo aegrotanti praesidium accepisse exaravit Plato eorum animas, qui occisi sunt, interfectores hostiliter insequi prodidit. Hinc forte contingit, ut occisi hominis ullius, jacente etiamnum cadavere , in eum qui ulneraverat, si modo ille cominus vul

nus ipsum inspexerit, sanguinem rursus ejiciat, quod quidem Judices usque in

hodiernum diem obtervavere. Idque exemplo duorum familiarium firmatur, qui cum egeram adventassent, alte Ique ad cauponem , ad hospitem alter

divertisset, huic in somnis ille quippe

329쪽

Fot Tu FORMATIONE. IS cui interitus a caupone pararetur ut subveniret, eum orare visus est. Qui pri- monempe somno perterritus, surrexit:

dein quum se coli eoiiset, idque visum hectae faciendu duxi ilet, recubuit. Tum dormienti illi idem rogare vi ius est , ut

quoniam sibi vivo non subvenisset, suam saltem mortem haud inultam pateretur. Seque a caupone interfectum, in plau- strum conjectum, atque desuper stercus i iniectum de nunciavit, utque mane ad portam adesset, priusquam plaustrum ex oppido exiret , petrat. Hic eo somno commonitus, mane bubulco ad portam praesto affuit, ac ex eo quid ua plaustro esset, quaesivit. Ille perterritus agam arripuit, mortuus erutus cst , caupo repatefacta, poenas dedit. Ob haec nimirum gemmas somniis portas, ex ebore falsis, cornu veris deputatas esse vetustas adstruxit. Nam ubi quiete somnove ab corporis iunctionibus paululum libere introspicientis animae aciem interjectum, nexuque colli antis natura obductum velamen ad

Gum usque vel seipsa , vel alia quavis anima duce, qua lantenus admiserit, de cornu existimandum est: quippe cui ors cessa, ut tenuatum visa quaque verium

330쪽

1s I ii Bim u spervium sese objectet. At ubi identidem obtutum quam mox repulerit eburneucensetur quando huic ita corpus natura densatum sit, uti quantumlibet attenuatum nullo visu ad ulteriora tendente penetretur. Neque ab re est, quod Simonides , quum ignotum quendamini mavisset, aberetque in animo navem conscenderes, ne id faceret ab eo, quem humi dederat, moneri visus est, alioquin naufragio periturum: rediit Simonides , caeteri naufragio interempti fuere Magnus hic diversisque refertus documentis locus obiter invitaret, utrune aliqua quiescentis animi praescita sint, quaque ratione fiant, an fortuita

ut perquam multa res sit at hercules exemplis agatur , illica paria fient.

At quanquam id unum a vino ci cibis proxima, atque in dormitione irrita esse visa prope convenire palam sit, caeterorum fortassis contrariam esse rationem, non eam inficias. Quandoquidem per somni quietem Maliam quamvisa corpore alienationem sensibus sopitis,phantasmatumque nubibus expulsis , animum aut suapte natura suique speculationei quod Platonici facile dabunt aut a monum praesignatione,