Historiarum libri Titus Livius ex recens. Heinsiana [volume 3]

371쪽

r. ibi suille, ut sibi restitueretur, agebant. S de Malloea tricinio eadem postulatio erat. Athamanes libertatem repetebant S castes la Athenarum S Poetneum. Philippus, ut accus at oras potius quam rei speciem haberet S ipse a querelis orsus , Veneta idem in Do otiar Tu sui jusse, Thessalos vi atque armis ev- pugna equestiGes . item Perram in Picria ab L i dem de Faru errabit que captam. iii i-ae haud dubie tolicum oppidum ibi eos bon- tribui se Parac Aida, sub amania esse t lis ure Thessalorumformu factam. Nam quas bi crimina objiciantur, de in diis te latorum maritim portubus equentat aut decepti,

alterum deridiculum esse, se reddere rationem suos portA mercatores aut nam rciperant alterum mores uos respuere tot annos e per quos numquam

cessia eram legati, nunc ad imperatores Romit ros nunc Romam ad senatum crimina de se deferre quem umquam verbo violatum esse Sem l . diuinuum euntibus in dias dici facti sed uidiis acciderit, non ad Di Duarentium uid falsi.

e Insolenter immodice abuti Thessalos indul gentia populi Romani velut ex diutinasti imo de meram haurientes libertatem. Ita servorum Uod praeter stem repente manumissorum, licentiam vocu O linguae experiri. ct diare sese sectatione e convιtiis dominorum Elatus deindera adiecit, Nondum omnium dierum hiem

i oui sese, sed etiam Romani acceperunt . utina fremitus post eam vocem ortus, dicaadem sedatus estet Perrae biorum inde Atha

nianum.

372쪽

3ς T. AE manumque legatis respondit Eandem i-bus si agant, civitatum caussam esse consulem ei mi Romanos sibi dedi se ea , quum ho- stium essent. Si suum munus qui de issent, adimere melint, scire secedendum esse sed melior aes δε-itori amico, ingratiam levium. inutilium sociorum in uriam eos esse facturos. Nec enim ultim mei minui diutumam esse gratiam , quam liberi r praesertim apud eos qui male utendo eam ρ rupturis i. Causta cognita pronunciaverunt a ti, lacere deduci praesidia Macedonum ex iii Mrbibus eo antiquis Macedonia termina regnum iri. De iniuriis quas ultro citroque datas quorantur quo modo inter eas gentes, Macedonas disiceptetur; formAlam Hris exsequenda consilue

dam eme Inde graviter offenso rege , Thessal nicen ad cognoscendum de Thraciae urbibus proficit cuntur ibi legati Eumenis

est num C Maroneam velint Nomant, ni fui pudoris esse sera dicere , quam ut si moneant xe non erbo eos liberos resin quant, nec suum mu mi intercipi ab P pariantur. Sin autem mi cura si ιυitatum in Thracia positarum mulverius esse, oua sub ntiocho fuerint, praemeta

Iumenem quam Philippum habere vel pro patri Attalii meritis elio , quod adversus Philippi ipsum ferit populus omanus vel sui , qu ntiochi bello terra marique laboribus periculi clomnibus interfuerit. Habere eum praeterea decen legat rum in eam rem pr udicium qui quuη

Aersonnesum Ismachiamque dederint, Maroneam quoque atque num profeci dedisse. M apsa propinquitate regionis velut appendices

muneris sient. Nam Philippum quidem 'AEM merito in populum Romanum, aut jκηρ

373쪽

Maromta Juberent istis certiora omnia a statis

honorei capere ipsos, O dare alus Optimum quem e uim libertatu, mi vis is T cur exulare pulos patria, aut inho oratis, pauca ad ecerunt Fabium Labeonem

r viam regiam , in ad Thracia αι iis, eat nu uam ad mare dei in niὸm Thi rum novam pol te de exupe viam . nua Maro raru urbes agro ue amplinam, Ad ea pllippus longe aliam quam adversus heu la

374쪽

num , reciperem quadam affesta magis quam urbes ea quoque ipsa vos mihi, cili, paucos ante dies ademi, tu Tro non dubio paulo ante sDiis placet, elati Eumenis sumebant,qua Antiochi fuerunti iumenem qui in e se quam me habere. id eo aliter longe dico esse Eumenes enim non

nisi minissent Romani, sed nisi bellum si sent ma

nere in rein suo non potuit. Itaque ille ventrum

meritum yron vos situ me autem regni iantum aberat ut ulla pars in discriminefuerit, ut triam: ia talentum, quinquaginta tecta naves, ct omnes Graciae civitates , qua antea erit 6 em tolli enum Altro ntiochum in mercedem Iocietatis , sim sternat in hos lemque ei me si rius etiam quam Manius cilius exercι tum ciam abiceret, prae ne tuli ct cum eo consule belli part m quamcunque mihi delegavit g si insequenti consule L. Scipioni, quum terra; at uise et ducere exercitum ad Helie ponitim, non iter tantum per regnum no frum dedi, sed vim etiam ni nivi pontes feci, commeatus praebui nec per Macedoniam tantum , sed per Thraciam ubi etiam inter cetera pax quoque praestanda a barbaris erat. Pro hoc studio meo erga vos , ne dicam meri Io; Mirum ad cere vos Romani aliquid , ct amplis ca-ν augerire tim meum munificentia vestra oportebat, an qua haberem aut meo rure, aut ben fisi v I Iro, eripere id quod nunc facitis Mac donum civitates, qua regni mei fuisse fatemini, non e lituuntur. Lumenes, tanquam ad nil chum, spoliandum me veniti , sitis acet, decem te atorum decret Am calumnia impudentissima

praetendit quo maxime ct re elli , coargui potes' Diserti ime enim plani limeque in eo scriptum et

375쪽

quis re diu G orabMovit aliouam uni oratio regis erato ueat meo filio eius novis Caussis motum sed oli: as a patre bellum relicii iii filio id ei s

Rona nulla belli Macedonici suspieio era L. Manlius proconsul ex Histianis re ierat rerum gestarum magnitudo impetrabilem faciebat exemplum obstabat: qu sta intum more majorum erat, u riui O, tiran non deportasset, triumpha Antilani pacatam 1 provinciani , didi ita si e Coa. Ori medius tamen honos Manlio habit V-ns urbem inii et hi: U ψ Qi δὴ bitare,

376쪽

illaturum Magnus motus servilis eo anno in Appulia fuit Tarentum provinciam L. Postu- ius praetor habebat. Is depastorum conjuratione, qui vias latrociniis pascuaque publica

infesta habuerant, quaestionem seVere exercuit,

ad septem millia hominum condemnavit: ubi inde fugerunt : de multis sumptum estrupplicium Consules diu retenti ad urbem de istibus tandem in provincias profecti sunt. Eodem anno in Hispania praetores C. Cali trinius L. Quintius quum primo vere ex bibbernis copias ductas in Beturia unxissent, in Carpetaniam , ubi hostium castra erant, pro-vressi sunt communi animo consilio i parati rem gerere. Haud procul Hippone Toleio

urbibus, inter pabulatores pugna Orta est quibus dum minaque lubvenitura castris, paularim Omnes copiae in aciem eductae sunt. In cotumuli uario certamine, loca tua genus pugnae pro hostes uere duo exercitus Romani

us in castra compulsi sunt non institere

perculsis hostes Praetores Romani, ne postero die castra oppugnarentur , silenti proXlmae noctis tacito signo exercitu abduxerunt Luce prima Hispani acie instructa ad vallum accest runt, vacuaque praeter spem castra ingressa, quae derelicta inter nocturnam trepidatione erant, diripuerunt regre iIique in sua castra , paucos dies quietis stativis manserunt Romano mi ociorumque , in proelio iugaque , ad quinque illi occisa quorum se spoliis hostes arm runt inde ad Tagum sumen profecti sunt.

Praetores interim Romani, Omne id tempus contrahendis ex civitatibus sociis Hispanorum

auxiliis, roficiendit ei ab terrore advertae r Upi M

377쪽

L 1 3 E R XXXIX. militum animis consumpserunt ubi satis placuere vires, d jam miles quoque ad delendam priorem ignominiam, hostem poscebat duodecim millia passuum ab Tago flumine posuerunt castra inde tertia vigilia sublatis signis, Quadrato agmine principio lucis ad Tagi ripam

per Venerunt. Trans fluvium in colle hostium castra erant extemplo qua duobus locis vada nudabat amnis, dextera parte Calpurnius .e Ua Quintius exercitum tr.aduxerunt quieto hoste, dum miratur stibitum ad entum , consultatque xlui tumultum injicere trepidantibus in ipso transitu an mi potui siet. Interim Romam impe ai mentis quoque omnibus traductis contractis lue in unum locum, quia jam move i videbant hostem, nec spacium erat castractam nluniendi, aciem instruxerunt in medio iocatae quinta Calpurnii legio dc octava uiti. tri id robur totius exercitus erat Campun

apertum usque ad hostium castra habebant liberunt a metu insitaliarum. Hispani poste

quam in citerio e ripa duo Romanorum a Marina conspexerunt, ut priusquam se ungere atque struere postent, occuparent eos, castris: repente estuli cursu ad pugnam tendunt. Atrocm principio proelium fuit; dc Hispanis recenti victoria inflatis, Winsueta ignominia milite Romano accenso aeterrime media acies, dux tortillimae legiones dimicabant i quos quum aliter moveri loco non polle hostis cerneret,

coro institit pugnare M usque pilares con

fertioresque , medios urgebant. Ibi posteaquam laborare aciem Calpurnius praetor vidit, i. inimi ilium Varum, L. Iuventium Thalnam

378쪽

Si illi loco cedant, neminem se exercitio mo is Italiam, sed ne Tagi quidem ut errorem ripam umquam vi urum ipse cum equitibus duarum legionum paululum circumvectus, in cuneum

hostium , qui mediam urgebat aciem, ab latere incurrit. Quintius cum suis equitibus alterum hostium latus invadit sed longe acrius Calpurniani equites pugnabant, dc praetor ipse ante alios nam de primus holhem percullit, desita se immis euit mediis , ut vix utrius partis ellet, nosci ponet. 5 equites praetoris eximia virtute, dc equitum pedites accensi sunt Pudor movit primos centuriones , qui inter tela hostium Praetorem consilexerunt. Itaque urgere signiferos pro sequiique , ubere inferre signa racconfestim militem sequi. Renovatur ab omniabus clamor. impetus fit velut ex superiore loco. Haud secus ergo quam torrentis modo fundunt sternuntque perculsos, nec sustinere alii super alios inferentes sese possunt. Fugientes in castra equites persecuti sunt, termisti turbae hostium intra vallum penetraverunt ubi ab relictis inicie sidio castrorum proelium instat ratum coactique sunt Romani equites descendere ex equis. Dimicantibus iis legio quinta supervenit deinde, ut quaeque potuerant, copiae at Huebant. Caeduntur passim Hispani per tota castra me plus quam quatuor millia hominum effugerunt inde tria millia fere qui arma retinuerant, montem propinquum ceperunt mille semiermes maxime per agros palati sunt. Suprati iginta quinque millia hostium fuerant, ex

quibus tam exigua pars pugnae superfuit signa

379쪽

rapta centum triginta tria Romani sociique paulo plus sexcenti, o provincialium auxiliorum centum quinquaginta ferme ceciderunt. tribuni militum quin t a milli, pauci equites Romani , cruentae maxime victoriae speciem fecerunt in castris hostium, quia ipsis spacium sua communiendi non fuerat, manserunt. Pro concione postero die laudati, donatiq; a C. Calpurnio equites phaleris pronunciavitque, eQ-rum maxime opera hostes fusos castra capta&expugnata elle. Quintius alter praetor suos equites catellis ac fibulis donavit donati decenturiones ex utriusque exercitu permulti; maxime qui mediam aciem tenuerunt. Onsules delectibus , aliisque v. e Romae agenda erant, peractis rebus, in Ligures provinciam

exercitum duxerunt. Sempronius a ius profectus in Appuanos Ligures, vastando agro , urendoque vicosi castella eorum, aperuit fatatum usq; ad fluvium Macram tune portum. Hostes montem , antiquam sedem majorum

suorum, ceperunt. inde superata locorurn

iniquitate, proelio dejecti sunt. Et Ap. Claudius felicitatem virtutemque collegae in Liguribus Ingaunis aequavit secundis aliquot proeliis sex

praeterea oppida eorum expugnavit multa millia hominum in iis cepit belli auctores tres&quadraginta securi perculsit. Iam comitiorum appetebat tempus prior tamen Claudiut illam Sempronius, cui sors comitia habendi obtigerat, Romam venit; quia P. Claudius frater eius consulat tim petebat. Competitoresque habebat patricios L. finitium, in Fabium Labeonem, Ser. su picium Galbam , veteres can

380쪽

363 rprimo negatus erat, honore repetentes etiam quia plus quam unum ex patriciis creari non licebat, armor petitio quatuor petentibus erat. Plebeii quoque gratio: homines petebant, L. Porcius, e Terentius Culleo , Cn. Baebius Tamphilus occii repulsi, in spem impetrandi tandem aliquando honoris, dilati. Claudius unus ex omnibus novus candidatus erat Opinione hominum haud dubie destinabantur Fabius Labeo, SI L. Porcius Licinus sed Claudius consul sine lictoribus cum fratre toto

foro volitando, clamantibus adversariis, cmajore parte senatu I, memini se eum debere pri se consulem populi Romani, quam fratre P. Claudii esse: qui ite sede)i pro tribunali aut arbitrum, aut comitiorum tacitum pectatorem e praeberet, coerceri tame ab estuso stadio nequiit Magnis contentionibus tribunorum quoque plebis, qui aut contra consulem, aut pro uidi et tis pugnabant, comitia aliquoties turbata donec pervicit Appius, ut dejecto Fabio fratrem traheret. Creatus P. Claudius Pulcher, praeter spem suam ceterorum locum suum tenuit L. Porcius Licinus, quia moderatis studiis non vi Claudiana, inter plebejos certatum est. Praetorum inde comitia sunt habita C. Decimius Flavus, P. Sempronius Longus, P. Cornelius Cethegus, Naevius Matho , C. Sempronius Lusus, A. Terentius Varro, praetores facti. Haec eo anno quo Ap. Claudius M. Sempronius consules fuerunt, domi militiaeque gesta Principio insequentis anni, quo P. Claudiu I, L. Porcius consules erant quum Q. Caecilias, M. Baebius,ac T. Sempronius, qui addisceptandum inter Philippum Eumenem reges Thessalorumque