Historiarum libri Titus Livius ex recens. Heinsiana [volume 3]

421쪽

reditatem regnis, thris ades

422쪽

N certa, pater, sed non inanes sunt. Ita enim esse habet periculum vita propellere a mepotes,punien

do eos, qui ad me interficien uferrum sumpserunt: si facinori eorum successerit mortem meam idem persequi non poteris. Posteaquam dicendi finem Perseus fecit, conjecti eorum, qui aderant,oculi in Demetrium sunt, velut confestim responsurus esset deinde diu mentium fuit. Quum perfusum fletu, appareret omnibus loqui non posse tandem vicit dolorem ipsa necessitas, quum dicere juberent atque ita orsus est Omnia , qua reorum antea fuerant auxilii, pater, t ccupavit accusator. Simulatu lacrimuin iarer pereiciem, vera meiti lacrima iuste fas tibi fecit quum ipse, i quo ab Eoma redi per occulta cum his colloquia dies no lesque insidietur ultro mihi non insiliator modes, sed latroni manifestici percusso ruspeciem induit Fericulo suo te exter-

γε ut innoxio fratri pereundem te maturet pernz-

ciem perfusum binusquam gentium esse ait te , eapud te quidem quicquam spei reliqua habeam Circumventum, solum inopem,rnti diagra tia extern. a quae oberi potius, quam pro deis, nerat. Iam illudqitam accuset torie, quod nocitis mc me curi cum cetera inscctatione vatae mea ut

se huci quod tam qualest, scies v ectum alio vita nos fra tenorefaceret: ct istam vanam crimina qtionem spei , voluntatis , consiliorum meorum no acturno hoc ct ct compost argumento fulciret. Si mulctillud quasvit , ut repentina ct minime r rata rata accusatio videretur e quippe ex noctu hu- meti tumultu repentino exorta. Oporimi auum Perseu, sproditor opair regnique eram,

si cum Eo manus cum alus inimicli patris ameram constra

423쪽

vult ut Milicet maior ratre sublato cuius rure

424쪽

sequamur tamen quocunque modo οσcti ordinem criminis. Pluribus modisse petitum criminatus es, omnes in larum via in unum diem contulit. Volui tuterdiu eum pOH lustrationem, quum concurrimus, ct quidem,s Diis placet, tu frationum die Occidere e volui, quum ad coetiam in Patavr,veneno siet icet tollere volui quum commessatum gladiis accincti me secuti sunt, ferro interscere Tempora quidem qualia snt ad parricidit melactavi- dei is ius , convivii , comessationis. uis dies rauali lusis ratus exercitus, quo rite di cum victimam praelatis omnium qui Amquam uere Maccdonia regum armis eguri duo olitEa re-oentes lateri, pater, pravecti sumus , ct jecutum Maeldonum agmen. Hoc ego , etiam Aquid ante admisi sempiaculo dignum tu Datus, ct expiatus sacro, tum quam maxime in hoHiam i in ri

m Docirc mdatam in Mens, parricidium, venena

oladios, in comessationcm praparatos, volutabam manimo vi quibus altis deinde sacris contaminaritan omni scelere mentem expiarem Se cacui minandi cupiditate animus, dum Omiua suspectae scire viat, aliud alio confundit nam siveneno te inter canam tollere volui, quid mini sapium fui ouam terinici certamine concursu iratum te et chre , merito scut fecisti, invitatus ad c nao abnueres quum autem iratus negasses,utrum ut placarsm te danda opera fuit , atram quar rem occasonem , quoniam semel venenum paravi

an ab P consti velut transitendum ad aliud fuit, ut ferro te, O quid me dies e reum comessationis occiderem risuo deinde modo, te metu mortu credιbam cα nam vita vi eodem metu comessationem quoque evitaturum

425쪽

exisTimabam Non es ires, qua erubescam,pater, die festio inter aquales largiore vino sis uta s. tu quoque velim inquir.es , qua laetitia , quo apud me celebratum besIernum convivium t i etiam pravo forsitan gaudio pro v bente quod uJuvenil armorum certamine pars no fra non inf-riorj erat miseria hac se metus crapulam facile excesserunt,quis non intervenissent, in dratores nos sopiti aceremus. Si domum tuam expugnaturus, capta domo dominum interfecturus eram , non tem perassem,ino in unum diem non militer ab inrei sem meos 3 Et ne ego me solus nimia Amplicitate tuear, ipsi quoqου minime malus ac suspicaxfrater, nihil aliud sicio, inquit, nihil arguo , ni quod cum ferro comessat wm venerunt. Si quaeram , tende id ipsum scieris, necesse erit te fateri , aut speculatorum tuorum plenam domum Di O meam , aut Posita aperte sumpsisse ferrum , ut omnes viderent. Et ne quid ipse aut prius inaus se aut nunc criminose

argumentari videret:s , te quae rere ex L Gyssos no

minasset jubebat, an ferrum habui senes ut trin- quam in re dubia qu9m id quas se , quod iis t-tentur,pro convicta haberentur. um tui do a-ri ubes, num tui occidendi caussa ferrum sumpserint' num me auctue sciente' De enim viderius, non illud quod tentur palam es uisa tuendi aut a sum usuisunt. Recte an perpera fecerint ipsi ui cti rationem re leui Meam caussam quae nihil eo icto contingitur, ne mi ueros

aut Utica, utrum aperte an clam te aggressiri fuerimus. Si aperte, cur non omnes ferrum habui--- cu rem praeter eos qui tuum speculatorem

426쪽

secti , uia paulo ante in rixa fuerant 2 quomodo autem trucidat te ipsi evasuri fuerint 2 quatuor gladiis domus tua capi ct expugnari potuit. 'uin tu omissa issa nocturna fabula , ad id quod doles,

quod invidiam urit, reverteris ' Cur usquam regni tui mentio si Demetri ' cur dignior patra fortuna

successor quibusdam videru , quam cur spem

meam, quas tu non esses, certa erat, dubiam , licitam facti L ac sentit Persem, et non dicit haristum inimicum , hac accusatorem faciunt hac d tum hac regnum tuum, criminibus suspicionibus replent. go autem , pater , quemadmodum nec nunc sperare regnum , nec ambigere unquam de e forsitan debeam quia minor sum quia tu me Dialori cedere u scrisiud nec debui facere, nec debeo, ut indignus te patre, indignus omnibus idear. id enim illis meis, non cedendo cui lici fi rue eis, non modes lia consequar Romanos ob icti mihi: ea qua gloriae esse debent in crimen vertis. Ego nec obses Romano ut traderer, nec ut legatus mittererat omam, petii a te missus, ire non recusavi utros', tempore ita ueges , ne tibi pudori, ne regno tuo, negenti Macedonum e m. Itus cum Romanuamicitia caussa tufuisti pater tauo ad tecum illuta manebit, mecum quoque gratia erit os bellum tis coeperit, qui obses . qui legatim pro patre non inurit fui, idem hoII miliis acerrimus ero. Nec hodierit prost mihi gratia RomanorAm, postulor ne obsit,

Iantum de recor nec in bello coepit, nec ad bellumve ervatur. Pacu pignus; ui, ad pacem rei ιnendam

legatus mi G sum neutra res mihi nec gloria nec crimitust. Ego quid impie in te pater ,s 7 Mid scelerate in fratre admis , nullam deprecor poenam si innocens sum, ne invidia cons rem , quum cri

427쪽

m in non possim desprecor. Non hodie me primum frater accusat sed hodie primum aperte, nullo meo in se merito. Si mihi pater succenseret, te matarem fratre pro minore deprecari oportebat, te adolestentia, te errori veniam impetrare in eo ubi prasi una esse oportebat, ibi exitium erit. E convivio: comessationib:M probe semisomnus raptus sitam ad ausi iam parricidia dicendam. ne advocatis inepatronis, ipse pro me dicere cogor. Si pro alio dicendum e s , rempus ad meditandam ct componendam oration gsumpsissem , quum sed aliud quam in renii ima

periclitarer ignarum quid accestus essem, te iratum jubentem dicere a Cum,fratrem ac A antem audi Di Ide diu ante praeparata, meditata in me oratione es usus ego id tantum temporis, quo a CC

satus sum , ad cognoscendum quid ageretur habui

utrum momento si hora accusatorem audirem an defensionem meditarer Attonitus repentino atque inopinato malo, is quid obiiceretur u elligere potui: nedum satis sciam quo modo me tuear. uid mihi spei esset, ni latrem iudicem haberem apud

quem etiams caritate fratre mi ore incor , -- sericordia certe rem inci non debeo. Ero em ut m mihi tibi serves, precor ille ut me in secure a tem suam occidit , po fulat. st fersm quum regnum

ei tradideru facturum credi, in me esse , Του jam nunc finguine meo bi indulgeri a risum censit. Dicenti haec lacrimae simul spiritum d vocem intercluserunt Philipp'summoti sit; , palliis per

collocutus cum amicis, pronunciavit Non er- bis se nec unitu hora di ceptatione caussam eorum diludicaturum, sed inquirendo in utrius vitam, mores O dictaractaque , in magnu par P que rebus observando e ut omnibus appareret, noctis

Proximae crimen facile reviruim suspectam

428쪽

is rnimiam cum Romanis Demetrii gratiam esse. Haec vivo Philippo velut semina jacta sunt Macedonici belli, quod maxime cum Perseo gerendum erat. Consules ambo in Ligures, quae tum una consularis provincia erat, proficiscuntur. quia prospere ibi res gesterunt supplicatio in unum diem decreta est Ligurum duo millia fere ad extremum finem provinciae Galliae, ubi castra Marcellus habebat, Venerunt, uti reciperentur orantes Marcellus operiri eodem loco Liguribus jussis , senatum per literas consuluit Senatus rescribere M. Ogulnium praetorem Marcello jussit . Veritu consistes, quorum provincia esset, quam se, quid e Republicael et decernere rum quoque non placere sibi, per editionem Ligures recipi receptu arma adimi. Atque eos ad consulem mitti senatum aequum censere. Praetores eodem tempore, P. Manlius in ulteriorem Hispaniam, quam S priore praetura provinciam obtinuerat, Fulvius Flaccus in citeriorem pervenit, exercitumque a Teren- Iio accepit nam ulterior morte P. Sempronii propraetoris sine imperio fuerat. Fulvium

Flaccum oppid Ain Hispanum Urbicuam nomines, oppugnantem Celtiberi adorti sunt. Dura ibi proelia aliquot facta multi Romani milites 5 vulnerati de interfecti sunt vicit perseverantia Fulvius, quod nulla vi abstrahi ab obsidione potuit Celtiberi felli proeliis variis

abscesserunt urbs, amoto auxilio eorum , atra paucos dies capta Virepta est praedam militibus praetor concellit. Fulvius, ho Oppido capto, P. Manlius exercitu tantum in unum

coacto, qui dissipatus fueratri nulla alia memorabili gesta re, exercitus in hiberna deduxe

runt.

429쪽

runt. Haec ea estate in Hispania gelia Terentius, qui ex ea provincia decesserat, ovans urbem iniit translatum , argenti pondo novem millia trecenta viginti auri octoginta pondo, dii e coronae aureae pondo sexaginta septem. Eodem anno inter populum Carthaginiensem regem Malani itiam in repraesenti disceptatores Romani de agro fuerunt ceperat eum ab Carthaginiensibus, pater Masanti .E, Gala Galam Syphax inde expulerat : pollea in gratiam soceri Asdrubilis Carthaginiensibit dono dederat Carthaginienses eo anno

Masani ita expularat Haud minore certamine animorum , quam quia miserro S acie dimicarunt, res alta apud Romanos Carthaginienses, quod primo majorum suorum fuisset, deinde a Suphace ad se perveni iret, repetebant. Mai anilia, pate ni regni agrum se de recepille, habere jure gentiu majebat de caulsa S possessione superiore melle nihil aliud se in ea disia

ceptatione metuere, quam ne pudor Romanorum, dum vereantur ne quid socio atque amico regi adversus communes suos, atque illius hostes di illitie videantur, damno sit. Legati polieitionis lus non mutarunt caustam integram Romam ad senatum rejecerunt. In Liguribus nihil posite gestum . recellerant primum in devios saltus , deinde dimili exercitu , pallim in vicos callellaque sua dilapii sunt.

Contules quoque dimittere exercitum voluerunt, ac de ea re Patres consuluerunt. Alterum ex his dimi illo exercitu at magistratus in annum creandos venire Romam, jusserunt: alterum cum legionibus suis Pisiis hiemare. Fama erat, Gallos transit pinos juventutem

430쪽

i T. I armare nec in quam Legionem Italiae effusura se multitudo esset, sciebatur ita inter se consules compararunt, ut Cn. Baebius ad comitia iret, quia M. Baebius frater ejus consulatum petebat. Comitia consulibus rogandis fuere. creati P. Cornelius Lentulus, M. Baebius Tamphilus. Praetores inde facti, duo in Fabii, Maximus de Buteo, C. Claudius Nero Petillius Spurinus, M. Pinarius P Osca L. Duronius. His inito magistratu provinciae ita sorte evenerunt Ligures consulibus, praetoribus, in Petillio urbana Fabio Maximo peregrina, Fabio Buteoni Gallia, C. Claudio Neroni Sicilia , M. Pinario Sardinia , L. Duronio Appulia , Qttit adjecti, quod Tarentini Brunda sintque nunciabant, maritimos agros in sellos

transmarinartim navium latrociniis elie eadem Masillienses de Ligurum navibus quer hantur. Exercitus inde decreti quatuor legiones consulibus, quae quina millia ducenos Romanos pedites, trecentos haberent equites, quindecim millia sociaria ac Latini nominis, octingentos equites. In Hispaniis prorogatum veteribus praetoribus imperium est , cum exercitibus quos haberent. dc in supplementum decreta tria millia civium Romanorum, ducenti equites 5 socium Latini nominis, sex millia peditum, trecenti equites. Nec rei navalis cura omista duumviros in eam rem consules creare jussi, per quos naves viginti dedu- Ciae navalibus sociis civibus Romanis, qui se Vitutem servissent, complerentur ingenui tantum in iis praeellent. Inter duumviros ita divisa tuenda denis navibus maritima ora , ut promontorium iis Minervae, velut cardo, in medio

esset: