Opera;

81쪽

CN JULI AGRICOLAE

VITA,

SCRIPTORE

C. CORN. TACITO.

LARORUM virorum facta moresque posteris tradere antiquitus usitatum, ne nostris quidem temporibus, quamquam incuriosa suorum aeta omisit, quotiens magna aliqua ac nobilis virtus vicit ac supergressa est vitium, parvis magnisque cis vitatibus commune, ignorantiam recti Minvidiam. Sed apud ut agere memoratu digna pro imagisque

aperto erat cita celeberrimus quisque ingenio , ad prodendam virtutis memoriam, me gratia aut ambitione , bonae tantum conscientiae pretio, ducebatur. A plerique suam ipsi vi- tam narrare, fiduciam potius morum , quam arrogantiam arbitrati sunt nec id Rutilio ' Scauro ' citra fidem, aut

Ruricio J P. Rutilium Rufum consulem anno Urbis conditae DCYLIX Velleius Paterculus il appellat; irum non saeculi sui, sed omnis ἄν optinum in Tiberii Gracchi amicos saeviit; sed postea in iis ibis quae pro sena u 9-itelatur , senatum habuit a Persarium biege repetu darum interrogatus , maximo cum gemitu cia itati darnnatus est. Vide eumdem Velleium cap. 7. Et Sc Austo LM. Emilio Scauro, consuli anno V. C. Dcxxxix salsientis hominis , recti graditias summa naturalis quaedam erat audioritas , teste Cicerone de Claris Oratoribus, cap. 29, i us , orationes sunt, , tres ad Fu

fidium libri scripti de ita ipsius acta, sane

utiles, quos nemo legit. At ori ita b disciplinam legunt , praeclaram illam quidem , sed neque tam rebus nostris aptam , nec tamen S auri laudibus anteponendam. Post consulatum fuit princeps senatuS. At quod Virtutum taedio incertum an

ingeniorum inconstantia saepe contigit ,

82쪽

obtrectationi fuit adeo virtutes iisdem temporibus optime aestimantur, quibus facillime gignuntur. At mihi nunc, narraturo vitam defuncti hominis , venia opus fuit quam non petissem , ni cursaturus tam saeva Minfesta virtutibus

tempora .

ΙΙ. LEGIMUs , tum Aruleno Rustico aetus Thrasea Herennio Senecioni Priscus Helvidius laudati essent, capitale fuisse : neque in ipsos modo auctores, sed in libros quoque

eorum saevitum, delegato triumviris ministerio, ut monimenta clarissimorum ingeniorum in comitio ac foro ' urerentur Sci 1 o

licet illo igne vocem populi Romani, libertatem senatus, &Conscientiam generis humani aboleri arbitrabantur, expulsis insuper sapientiae prosessoribus G atque omni bona arte in exsilium acta, ne quid usquam honestum occurreret. Dediimus profecto grande patientiae documentum sicut Vetu aetas svidit, quid ultimum in libertate esset ita nos quid in servitute, adempto per inquisitiones cloquendi audiendique commercio. Memoriam quoque ipsam Cum voce perdidis emus, si tam in nostra potestate esset Oblivisci, quam tacere.

vir ille optimus filium habuit luxu perditum , cujus dilitas Oxim pro traνὰ more Cia iles , ideoque dicta Plinio XXXIII, I s. num. 7. Majurmalum, quam proscriptio tot millium a Sylla , eius vitrico , facta. EM post I Domitiani tempora. si Mus Ommo viderat Tacitus, ut ipse testatur infra cap. s. Sed di et quoque, quibus damnati fuerant scripta , quibus laudati, legerat. Praeterea haec non tam ad scriptorem , quam ad lectores pertinent. ARULENO Rufrico Locum hunc

egregie illustrat Dio LXVII. pag. 76y.

νεν Domitianus Rusticum Arulenum interfecit propterea , quod phil sopharetur

quodque Thraseam trum sandi limum appellese s itemque Herennium Seneci0nem, quod cum ivisset diutisim'post quaesturam nullum magi stratum petiνi set, quodque Helpidi Prisci itam conscripsiset. Haud ita accurate Suetonius in Domit. X. δε-nium Rusti um, ubdiceti Thraseae bHeia idii Prisci laudes edidissset, appellassetque

eossanctissimos tros e cujus crimiΠis occasione , philosophos omnes Urbe Italidque sub-m Pit Stoicus erat Arulenus Rusticus ideoque a M. Regulo contumeliose appellatus Stoicorum simia r Vitellian cicatrice sigmosus Plin. Ι. Ep. s. De Thrasea , quem Nero interfecit, dictum est Annal. XVI, I&seqq. - COMITIO c Oxo J Comitium erat in foro Romano , octavaque Urbis regione. Hic olim crematos fuisse Numae Pompilii libros , in arca lapidea reperto , quod plerique dif0lνendarum religionum erant, tradit Livius XL , p.

sophis omnibus , quos Urbe Italidiua submopit Domitialius , ut dictum est su

pra.

83쪽

AGRICOLA TI

TII NUNC demum redit animus quamquam, primo statim beatissimi saeculi' ortu, erva Caesar ' res olim dissociabiles miscuerit, principatum ac libertatem, augeat Ue quotidie felicitatem imperii di erva Trajanus', ne spem modos ac votum securitas publica , sed ipsius voti fiduciam, ac ro

bur adsumpserit natura tamen infirmitatis hunaanae, tardiora sunt remedia, quam mala; it corpora lente augescunt, cito

exstinguuntur, sic ingenia studiaque oppresseris facilius, quam revocaveris. Subit quippe etiam ipsius inertia dulcedo in in- Io visa prim desidia, postrem amatur. Quid si per quindecimania OS , grande mortalis aevi spatium , multi fortuitis casibus, promptissimus quisque saevitia Principis interciderunt latici,&, ut ita dixerim, non modo aliorum, sed etiam nostri superstites sumus Dexemptis e media vita tot annis, quibus juvenes L ad senectutem , senes prope ad ipsos exactae aetatis termino per silentium venimus non tamen pigebit, vel incondita ac rudi Voce , memoriam prioris servitutis, ac testimonium praesen

tium bonorum composuisse ' Hic interim liber honori Agricolae, soceri mei, destinatus , professione pietatis aut laudatus

erit, aut Xcusat US.

BEATIssi MI UL J Beatissimum quidem exortum est saeculum , cum post Domitiani tempora , ejusque actis rescissis, anno Urbis conditae DCCC ΣLIX imperare coepit Nerva , cujus virtutes Trajanus , Hadrianus , dc uterque An toninus aemulati sunt. NpRu CasA J Cum NerVam Or

tuus sit anno V. C. DCCCL , nec DIVUS

hic appelletur , patet vitam Agricoliae a Tacito scriptam fuisse anno V. C. DcCc : immo sub anni finem jam enim adoptatus fuerat Trajanus quod Contigit, exeunte Octobri , aut inean te Novembri. Vide Dionem XVIII. Pag. 77 , d ad hunc locum notam eruditi Rei mari. FEL Ici TATEM MppR13 Vide Notas &Emendationes ad cap. 3. NERVA TRAIANU Ita appellattis est Trajanus , cum a Nerva fuisset dOptatus. In nummo aureo e Cimelio

Regio , NERVA TRAIAN. CAES.

GERM NER AVG. F. P. R. P. COS. II. Id est, era a Trajanus, Cassar, Germanicus , Nervae Augusti lius , pontifex , tribuniciae pote latis, consul iterum , a put Traiani laureatam Exadversa parte

ADOPTIO.

SECURITAs UzLic ΑJ SECURITAS PUBLICA , quae More hominum e rebatur, tum mi inscribebatur, olim

spem tantium ac votum exprimebat nunc vero NerVa Principe, adoptatoque

Trajano , habet ipsius voti fiduciam ac

robur.

PER UiNDrci 1 ANNos Quibus imperavit Domitianus.7 COM posuiss J Tunc enim non modo Historiarum Annaliumque libros, memoriam prioris servitutis, sed Nerva Trajanique res, testimonium praesentium bonorum, scribere medita batur TacituS

84쪽

I V. NAEUS Julius Agricola, veteri cillustri Foroiulien

sium colonia ortus, utrumque avum procuratorem Caesarum

habuit quae equestris nobilitas est pater Julius Graecinum senatorii ordinis, studio eloquentiae sapientiaeque notus , iisque virtutibus iram ait Caesaris ' meritus .mamque Marcum Silanum accusare jussus , , quia abnuerat, interfectus est Mater Iulia Procilla fuit , rarae castitatis in hujus suiu indulgentiaque is ducatus, per omnem honestarum artium cultum pueritiam adolescentiamque transegit Arcebat eum ab illecebris peccantium , praeter ipsiuS bonam integramque naturam , quod statim parvulus sedem ac magistram studiorum Massiliam si habuerit , octina Graeca comitate, provinciali parcimoniam istum, ac bene compositum Memoria teneo , solitum ipsum narrare , si se in prima juventa studium philosophiae acrius, ul- Dira quam concessum Romano a senatori, hausisse , ni pru- Ddentia matris incensum a flagrantem animum Coercui se set scilicet sublime is rectum ingenium , pulchritudinem ac speciem excelsae magnaeque gloriae Vehementius , quam caute, appetebat OX mitigavit ratio Maeta retinuitque ,

FOROIULisngiuu J Foroiuliensum colonia, nunc h, jus , in Gallia Narbonensi , de qua Plinius II , . Forum Iulii Osai anorum colonia , quae Pacenssappellaturi Cthsit a. PROCURATOREM CAEsARUM J Pro- Curatorum alii in provinciis publicas pecunias , alii tum publicas tum fami liares Caesarum pecunias curabant. Publicanorum autem ordine, officiis vulgo detinebantur equites Romani quos inter habebantur nobiles , qui Crant procuratores Caesarum. Inde equestris illa nobilitas , quam Tacitus memorat. De procuratoribus 3 publicanis dictum supra Annal. ΙΙ, o In minoribus quibusdam provinciis , ut in Judaei, procuratores iurisdictionem obtinebant. Quod omnibus compertum. JULius GR pcisus Iulius Graecinus, teste Seneca Ep. XXIX , vir egregiuS. Idem de Beneficiis ΙΙ, i, Si exemplo magni nimi opus est, utamur Graecini δε- tui, iri egregii , quem Caius Caesar occidit ob hoc unum , quυ melior vir erat, qu im e se quemquam tyranno expediret. Ejus volumina de ineis laudant Col mella I, 1. linius XIV, 2. XVI, 4 . Nummum Buthrotiorum , nunc Bu- trinio, in Epiro . protulit Cl. Pellerin, Re uel de Medaille de Petiples , de Vi les, Tom. I. pag. 82. tabul. XII. Num. s. inscriptum: I GRAECINVS QVIN. PER. id est, Iulius Graecinus , Quinqueri

natis perpetuus. Incertum tamen utrum

ad Iulium Graecinum, Agricolae patrem pertineat.' Aii pshnis Cati Caligulae. Vide Supplementum Annal. VII, 23.

, IN HUIU si NU INDULGENTIAQUE J

De hac optima institutione vide infra Dialog de Orat. XXVIII. si Assi LiAM J Nunc Marseille. De hac urbe a Phocaeensibus condita, unde Graeca comitas , iam dictum supra An Iaal. IV, 3. De ejus originea laudi bus plura vide apud Strabonem III,

quod

85쪽

quod est dissicillimum, ex sapientia modum y. V. Ρα1M castrorum rudimenta in Britannia Suetonio Paul- lino , diligenti ac moderato duci, adprobaVit electus , quem

contuberni aestimaret. e Agricola licenter , more juvenum , qui militiam in lasciviam vertunt, neque segniter, ad voluptates, commeatus', titulum tribunatus inscitiam retulit sed noscere provinciam, nosci exercitui, discere a pe

ritis, sequi optimos, nihil appetere jactatione, nihil ob formi

dinem recusare, sin ulque anxius: intentus agere. Non sane alias exercitatior, magisque in ambiguo Britannia fuit trucidati Veterani, incensae coloniae si inter septi exercitus tum de salute, mox de victoria certavere. Quae cuncta etsi considiis ductuque alterius agebantur, ac summa rerum, Greciperatae pro vinciae gloria in ducem cessit arten de usumin stimulos addidere juveni intravitque animum militaris gloriae cupido, ingrata temporibus , quibus mistra erga eminentes interpretatio , ne minus periculum e magna fama , quam X mala.

VI. Hi es ad capessendos magistratus in Urbem digressus Domitiam Decidianam, splendidis natalibus ortam , sibi un

xit idque matrimonium ad majora nitenti decus ac robur fuit: Vixeruntque mira Concordia, per mutuam caritatem invi- Ceni se anteponendo, nisi quod in bona uxore tanti, major laus , quanto in mala plus culpa est. Sors quaesturae ' provin-

Ex A iENTI MODUM J summae perfectae sapientia est , vel in ipsa sapientia retinere modum. Quanto meliora sunt, quae appetimus, tanto diis cilior moduS. SULTO Nio PAULLiN J Suetonius Paullinus jam laudatus supra Annal. XIV, 29&33. CONTUB RNi, Optimae spei iuvenes a ducibus in contubernium ad sumpti sic serme apud nos es Aides de Camp. Julius Caes arci pendia prima in Alsita Je it, Marci Thermi praetoris contubernio. Sueton in Jul Cae L II. ET OMMEAT Us De his commeatibus , des congct, dictum supra Hist. I, 6. TITULUM TR1BUNATus J Tribunatus

Tom. IV.

militum , qui ob ambientium multi tudinem, nonnumquam semestris erat. Unde Plinius IV Ep. i. Huri , Calvisium , ergo rogo , semestri tribunatu splendidiorem , sibi , a linculo uo faCias. INcENs co Lo Ni Q Trucidatos veteranos incensam coloniam Camulodunum , Colche et , vidimus supra Annal.

TEM po Rigus Qualia tunc erant Neronis tempora. TANro MAJOR LAus J Iis maxim)saeculis , quibus profligati sunt mores , feminis quaevis audere licet, in bona uxore tanto major laus, quanto in mala plus culpae st.

86쪽

ciam sitam , proconsulem Salvium Titia mina ' dedit; quorum

neutro corruptu est quamquam pro Vincia dives, ac parata peccantibus , proconsul , in Omnem Viditatem pronus quantalibet facilitate redempturus esset mutuam dissimulationem mali. Auctus est ibi filia, in subsidium simul & solatium

nam filium , ante sublatum , brevi amisit Mox inter quaesturam , ac tribunatum plebis , atque etiam ipsum tribunatus annum quiete, otio transit , gnarus sub Nerone temporum, quibus inertia pro sapientia fuit. Idem praeturae tenor, silentium nec enim iurisdictio obvenerat ' Ludos, cinania honoris , modo rationis atque abundantiae duxit, uti longe a lu- curia , ita famae propior. Tum electus a Galba ad dona templorum recognoscenda , diligentissima conquisitione fecit , ne cujus alterius sacrilegium respublica , quam eronis sensisset. VII. Si Q UT S annus 'gravi vulnere animum domumque Isres aditus. Vide supra Annal. III, 29. Provinciarum praesidibus quaestores quaestorum scribae sorte lecti , ut dissicilius , timidiusque peccarent. Vide Plinium, IV. Ep. 2.. SALVIUM 1 TIANUMIFratrem Othonis imperatoris , de quo saepe supra

SUBLATUM J Ante susceptum , sublatumque e terra, in qua nuda nudi infantes Romani , recens nati, depone-hantur. Vide Plinium, VII, in praefat. Iriim. I. Suetonium in Aug. V. 3 TRIBUNATUM LEBisci Hujusce magistratus summa auctoritas, potestas sacrosancta. Ideo tribunatus annum quiete dc otio transit, ne Neronem Offenderet. De dignitate tribuni plebis multa habet Plinius I. Ep. 23. JURisDic Tio DVENERAT J Inter praetores eminebant praetor Urbanus cpraetor peregrinus. Ille inter cives, hic inter peregrinos, vel peregrinos interes cives his dicebat De ora Dan urisse

dictione vide Livium , XXIV Talis jurisdictio non obvenerat Agricolae. E iis tantum praetoribus fuit , qui quaestionibus publicis praeerant. Inde facile ei fili flentium Ludo tamen

quos edere solebant praetores, aliaque honoris inania modo rationis atque abundantiae duxit , quanto a luxuria remotior , tanto fama propior Septem diebus solemnes ludos celebrabant praetores , tanta autem luxuria , vel ipso Vergente imperio , ut immanis peconiarum vis in hos ludos impenderetur. Vide Photium, Cod. LXXX ex Olympiodoro. Ceterum honoris inania recte dixit Tacitus vim enim magistratus obtinebant Imperatores, ludos&honoris inania praetoribus permittebant. Unde Boetius, Consol Philosoph. ill pros. q. praeturam merito appellat, inane nomen senatorii census graνem sarciliam.

tissima conquisitione fecit , ut dona templis adempta , quae adhuc super essent , templis restituerentur. Ita res publica unius Neronis, qui templa spoliaverat, eamque praedam in Voluptatum , libidinum , luxuriae usus verterat, sacrilegium sensit. Vide supra Annal. XV I. SEQUEN ANNus J Fuit annus Urbis conditae cccxxia. Jesu Christi os.

87쪽

AGRICOLA. Is

eius adflixit nam classis Othoniana, licenter vaga', dum In te melios ' Liguriae pars est hostiliter populatur, matrem Axicolae in praediis suis interfecit praediaque ipsa, magnam patrimonii partem, diripuit, quae causa caedis fuerat. Igitur ad sollemnia pietatis prosectus Agricola, nuntio affectatio a Vespassiano imperii deprehensus, ac statim in partes transgressus

est. Initia principatus , ac statum Urbis Mucianus regebat, admodum juvene Domitiano, Me paterna fortuna tantum licentiam usurpante '. Is missum ad delectum agendos Agricor iam , integreque C strenue versatum, vi cessimae legioni si tarde ad sacramentum g tran gres praeposuit, ubi decessor seditiose agere narrabatur quippe legatis quoque consularibus ' nimia ac formidolosa erat p. Nec legatus praetorius ad cohibendum poten S, incertum suo an militum ingenio cita successor simulis illo electus , rarissima a moderatione maluit videri invenisse bonos , quam fecisse. VIII. PRAEERA tunc Britanniae V Vettius Bolanus, placidius, quam feroci provincia dignum est temperavit Agricolavim suam, ardoremque Compescuit, ne incresceretri peritusa obsequi eruditusque utilia tionestis miscere Brevi deinde Bri-

commorabatur e vae nunc Chesei . in itinerari, Antonini pag. A69 DE Ux LFG XX vi TR in il est , Demi icesima ictrix. Ibi adhuc plurima supersunt antiquitatisrudera. Vide eruditum Canaden cista annia, pag. 3 98. TARDE AD ACRAMENTUM Ctim Vitellianis victa , tarde ad sacramentum partesque Vespasiani iansgressa est. D crsso R Roscius Caelius, de quo supra Hist. I, O.

Non modo Trebellio Maximo dc Vettio Bolano, legatis consularibus, qui uni versis in Britannia legionibus praeerant, nimia ac formidolosa fuit sed nec Roscius Caelius , legatus praetorius hujusce vicesimae legionis , ad eam cohibendam potens. Itaque Agricola successor simul illo electus est. O 'OR Minoi os A RATI Superbiam sane ei indiderunt egregia ejus facta.

De hac legione dictum supra in Notis de Emendationibus ad Hist. II, 6. In Britannia plurima manent eius monumen ta quae vide apud eruditos Camden, Gordon mors e , aliosque. PRAEERAT TUNC BRiTANNi EJUt haec

Historiae pars illustretur, vide Notas de Emendationes ad cap. IlI. Ibi series praesidum Britanniae proponetur.

88쪽

tannia consularem Petilium Cerialem accepit. Habuerunt virtutes spatium exemplorum . Sed primo Cerialis labores modo&discriminari mox & gloriam communicabat saepe parti exercitus in experimentum, aliquando majoribu copiis X eventu praefecit nec Agricola umquam in suam famam gestis exsul stavit; ad auctorem .ducem , ut minister , fortunam reserebat: ita virtute in obsequendo , verecundia in praedicando , Xtra

invidiam , nec e Xtra gloriam erat.

IX REVERTENTEM ab legatione legionis divus Vespa si anus inter patricio. adscivit, ac deinde provincia Aquita conia ' praeposuit , splendidae in primis dignitatis , administrationes ac spe consulatus , cui destinarat. Credunt plerique militaribus ingeniis subtilitatem deesse , quia castrensis uri Ddictio secura Mobtusior ac plura manu agenS, Calliditatem fori non exerceat. Agricola naturali prudentia , quamvis inter cytogatos , facile justeque agebat. Jam vero tempora Curarum remissionumque divisa ibi conventus ' ac judicia poscerent, gravi S , intentus , severus, e saepius misericors : ubi ossicio satisfactum , nulla ultra potestatis persona tristitiam, Marrogantiam', avaritiam Xuerat me illi, quod est raris sto

oKsu LAREM J Consularem lega-gatum Antea Petilius Cerialis fuerat legatus legionis nonae, ut vidimus supra Annal. tW G2.

SPAT1UM XEMPLORUM J actenus in brevi tribunatu militum , in tribunatu plebis c praetura, muneribus annuis quiete, otio transigendis , vix suerat virtutibus locus, certe non fuittis, ob magnae provincite administrationem , ac spem consulatus , cui a Vespasiano erat destinatus. si EcUR E OBTUSIO J Quia paucis c perspicuis legibus utitur, fori

ambagibus minime intricata. UAM vis INTER TOGATOS J Quam i vis Agricola e castris ad togatos, fori quo astutiarum peritos, venisset naturali spatium exemitorum. At cum Agricola i tamen sua prudentia facile justeque Per quadriennium legatus fuit legionis ' agebat. Alii aliter explicant. Vide No-Vicesimae, habuit spatium depromendi 'as 3 Emendationes ad cap. IX. Fre- virtutes suas in exemplum praesentitatis c post futurae , ut recte explicat Illustr. Hueti US. INTER ATRlcios Ut supra Annal.

ctor Aquitaniae, splendidae fuit dignita

quens toga etiam In pro VIICIIS , Ut patet ex cap. i. 8 ex Hist. II, o Cau

sidici autem c patroni dicuntur togati infra de Oratoribus cap. 6. UBi ONVENTU. Conventus uri

dici, in quibus jus dicebatur. Sic , teste Plinio III, i, in Baetica erant uri dici

TRISTITIAM, ET ARROGANTIA MITri N

89쪽

simum , aut Acilitas auctoritatem ' , aut severitas amorem deminuit. Integritatem atque abstinentiam in tanto viro referre , injuria virtutum fuerit. e famam quidem, cui etiam saepe boni indulgent, ostentanda Virtute, aut per artem quaesivit procul ab aemulatione adversus Collegas , procul a contentione ad Versu procuratores incere inglorium Walteri sordidum arbitrabatur. Minus triennium in ea legatione detentus , a statim ad spem consulatus revocatus est , comitante opinione Britanniam ei provinciam dari mullis in lioc suis sermonibus, sed quia par videbatur. Haud sena per errat fama, aliquando dc elegit. Consul egregiae tum spei filiam juveni milii despondit, ac post consulatum collocavit, statim Britanniae praepositus est, adjecto pontificatus sacerdotio ψ.

I X BRITANNI E situm populosque , multis scriptoribus

memorat OS, non in Comparationem curae ingeniive referam ;sed quia tum primum perdomita est itaque quae priores nondum comperta , eloquentia percoluere , rerum fide tradentur.

Britannia , insularum , qua Romana notitia Complectitur, a maxima , spatio a caelo in Orientem Germaniae , in Occiden

titia , arrogantia , avaritia, quandoque

vitia praesidibus judicibusque solita.

Trii titiam affert morosita arrogantiam potestas avaritiam cupiditas vel ipsa corrumpentium ars. Quae ad versus vitia sapientissime cautum legibus Romanis, ut videre est in Digest. libr. I. it. 6 de ossicio proconsulista legati Agricolam vero ita commendat Tacitus , ut ne ipsa quidem justi tiae species , quam a pictoribus adum-hratam laudat Gellius, XIV, sit pul

chrior. FACILiTA AUCTOR 1TATEM J id maxime cavebant leges Romanae, ut patet

e Digest. lib. I. Tit. 18. de officio praesidis Leg. s. ex Callistrato. Obser-νandum et jus reddem , ut in adeundoquidem facilem se 1 rabeat , sed contemni

Π0 patiatur : unde mandatis clieitur, Ne prasides provinciarum in ulteriorem familiaritatem propinciales admittant : nam eae conversatione aquali contemptio digni rati nascitur ... Summatim : a jus reddi debet , ut auctoritatem dignitatis ingenio suo augeat. Arr Ri ORDIDUM J Vincere collegas, vicinarum nempe provinciarum reeiores inglorium, a procuratoribus

alteri sordidum arbitrabatur. CONsu J Anno Urbis conditae

DCCCXXX, J. C. 77, quo consulatum

iniere Vespasianus Augustus Vi II Titus Caesar Vl lis suffecto fuisse a tendis Iulii Domitianum Caesarem Vi3 Cn. Julium Agricolam notat Cl. Muratori, Annali 'Italia Tom. I. pag.

sari, Livio Straboni, Fabio Rustico, Pomponio Melae, Plinio , dcc,

90쪽

teni Hispaniae obtenditiir Gallis in Meridiem etiani inspici

tur : Septemtrionalia eiu , nulli Contra terris, vasto atque aperto mari pulsantur Formam totius Britanniae Livium veterum , Fabius Rusticus i recentium , eloquentissimi auctores, oblongae scutulae vel bipenni 'adsimulavere: est ea facies citra Caledoniam, unde, in universum fama est transgressa sed immensumin enorme spatium procurrentium extremo iam litore terrarum , Velut in cuneum tenuatur . Hanc oram novissimi maris tunc primum Romana classis Circumve in , insulam esse Britanniam adfirmavit si ac simul incognitas ad id tempus insulas, quas Orcadas i vocant, invenit, domuitque dispectae stin Thule , quam hactenus nix, hiems abdebat sed mare pigrum grave remigantibus perhibent ne ventis quidem

perinde attolliri credo quod rariores terrae montesque , Causa a materia tempestatum profunda moles continui maris tardius impellitur Naturam Oceani atque aestus neque quaerere huius operis est, ac multi retulere unum addiderim , nusquam

Livius Haec tradebat Livius libro CV , qui periit. Vide Epit omen. FABius Rus Tic Us J Jam laudatus supra Annal. XIV , .

Has figuras utcumque referet Britannia, si citra Caledoniam, EClli , eam inspexeris. At in his figuris haud plus veritatis , quam in Geographicis tabu- Iis quae Belgium sub forma leonis exhibuere. IN CUN UM TENU TUR J Bene qui dein pars altera Britanniae Scotia, incula Cum tenuatur , australi Britanniae parte angustior si opistu 1 J Id multo ante Ο-ynitum , ut constat ex antiquioribus scriptoribus : sed clim tunc primum Romana classis Britanniam fuisset circumvecta , id adfirmarum. De hac navigatione dicetur fusius in Notis d Emendationibus ad cap. 28. Onc ADA J Nune es Ules Or ne , vel es Orcades. Insulae quidem illae tunc

certo penitusque cognitae sunt. Ante fama saltem celebres puere inde Mela,

Il Triginta sunt Orcades angustis inter se diductae patiis. Et Plinius , IV,

I 6, sunt autem XL Orcades modicis inter se discreto spatiis. Claudii tempore per vulgata haec fama, solita adulationestatim in victorias cessere. Inde Hiero nymus, in Chronico , Claudius de Bri-I annis triumpha; it Orcadas insulagRomano adjecit imperio. Tuu L J Nunc es t les de Schetlan

ut recte monuit eruditus Cainden , BritaΠΠia, pag. 814. Tunc tamen linio cognita ultima omnium insularum, quae memorantur, Thule , nunci an de . Plin. IV, 6. Procopius Heli. Gothi C. II, Is, aliam celebrat Thulen nunc a ser ege, quam inter veteres plurimi insulam esse credidere. MARE lGRUM J linius, IV, 16, Thule unius diei a Pigatione mare υΠ-

re um , a nonnullis Cronium appellatur.

Vide jam dicta supra in libro de Moribus Germanorum, cap. I.