Opera;

101쪽

aestas ' advenit, Contracto exercitu, multus in agmine, laudare modestiam , disjectos coercere loca Castris ipse capere , aestuaria ' ac silvas ipse praetentare: nihil interim apud hostes quietum pati, quominus subitis X cursibus popularetur atque ubi sati terruerat, parcendo rursus inritamenta pacis ostentare. Quibus rebu multa Civitates, quae in illum diem ex aequo egerant , datis obsidibus , iram posuere, praesidiis castellisque circumdatae, tanta ratione curaque , ut nulla ante Britanniae nova pars si in laces ita transierit.

XXI. SEQUEN hiems saluberrimis consilii absumpta :namque ut homines dispersi ac rudes, eoque bello faciles, quieti Motio per voluptates adsuescerent hortari privatim , adjuvare publice, ut templa , fora, domus exstruerent, laudando promptos castigando segnes ita honoris aemulatio pro necessitate erat. Jam vero principum filios liberalibus a

A1 rs TA. Anno Urbis conditae Dcccxxxii Jesu Christi R LAUDARE MODEsΤiAM J Crediderim olim fuisse scriptum: multus in agmine militum laudare modestiam. Vide Notas&Emendatione ad CAP. O. CASTR is ipsE APERE J Multa adluic manent in Britannia illorum casDetrorum vestigia. Duo praecipua , ita in Provincia Annandale , dictaque Burnyetuor i id leb fuse describit eruditus

Gordon , Itinerarium Septentrio/rais, Pag. 16&18. 2EsT ARIA AEstuaria, ubi Britannorum lintres silvas, ubi eorum arma ac receptacula illa vero aestuaria nunc

dicimus Dee, Ribble Lei et o lac S0lma Viri , aliaque multa, quae occurrunt usque ad Clotam 3 Bodotriam , de quibus dicetur infra cap. 23. EX QUO EGERANT JNec bella cum Bomanis detrectaverant seque iis pa-1es esse fuerant gloriati. Supra Hist. IV, 6 , Ex quo agetiy. si Nou A PARS Nulla Britanniae pars, Julii Claudiique Caesarum Roma

norum ducum armis nondum petita,

transiit illacessita , praeside Agricola.γunt tamen qui emendent , 9 α ars.

Vide Nola d Emendationes ad cap.

TEMPLA FORA, DOMUs Memorant

in Britannia ulli Agricolae domum quam vocant Iulius' ritus, vel Lot se ibique initialibus litoris inscriptum l. . . . . . . quod explicant

Iulius Agricola magnum pietati m9Πu mentum posuit templum. Vide eruditum Gordon, Itinerarium SepteΠ istrate, pag.

1 . At in his facilis est divinatio , proclivis error, rarissima veritas. Nec scio an aetatem Agricolae sapiat templum magirum pietatis monumentum. Ad Agricolam quoque referunt sacellum , quod adhuc exstat in provincia citer trig, prope Bodotriana ostiumque amnis Carr0Π. Sacellum nunc dicitur Arthur' Oon vel OiPen. Illud Marti signifero, aut ultori, positum fui si volunt. Vide l. Gordon , ibid. Fora Gallice dicimus es places publique e domus , ter palais. Est uni REJ Eadem certissimaque arte olim usus est Augustus , ut videre est apud Suetonium in Aug. XLVIII.

STUnias GALLORUM J Duret, Vigeat, crescatque apud utramque eia' tem haec aemulatio, ingeniorum atque

Audiorum parens altrixque fecundissi-

102쪽

anteferre, ut qui modo linguam Romanam abnuebant, elo quentiam concupiscerent inde etiam habitus nostri honor , frequens toga paullatimque discessum ad delinimenta vitiorum , porticus, bahaea, conviviorum elegantiam : isque apud imperitos si humanitas D Vocabatur, cum pars servitu stis esset. XXII. TERTi Us expeditionum annus OV a gentes aperuit, vastatis usque ad Taum aestuario nomen est' nationibus qua formidine territi hostes, quamquam Conflictatum saevi tempestatibus Xercitum, lacessere non ausi ponendis Io

que insuper castellis spatium fuit. Adnotabant periti, non alium ducem opportunitates locorum sapientius legisse nullum ab Agricola positum castellum aut vi hostium expugna'

tum, aut pactione ' ac fuga desertum. Crebrae eruptiones nam adVerSus moras obstidionis, annuis copiis firmabantur s

ita intrepida ibi hiems, c sibi quisque praesidio, inritis hostib

bus , eoque desperantibus , quia soliti plerumque damna aestatis hibernis eventibus pensare, tum testate atque hieme juXta pellebantur. Nec Agricola umquam per alios gesta avidus intercepit seu centurio, seu praefestus, incorruptum facti tes a tem habebat. pud quosdam acerbior in conviciis narrab1tur ut erat bonis comis, ita adversus malo injucundus ceterum ex iracundia nihil supererat secretum ii lentium ejus non timeres honestius putabat offendere , quam odisse. XXIII. QUARTA aestas obtinendis , quae percurrerat, asin sumpta ac si virtus exercituum inomani nominis gloria pateretur, inventus in ipsa Britannia terminus .mam Clotam l Mirum autem est Agricolam in

hac temportim barbarie ingenia Britannorum praesensisse , quae, tot post saeculis , immortalibus clarissimorum virorum Lacon, Milton merulo , alio-1umque plurimorum operibus incla

ruere.

TERTI Us YpED1TIONUM ANNUS Urbis condito annus CCCXXXIII. Jesu

Osri NENDis Ea obtinuit, firmam do praesidiis.

103쪽

& Bodotr1 diversi maris aestibus per immens in revecti, angusto terrarum spatio ' dirimuntur: quod tum praesidiis firmabatur atque nanis propior sinu tenebatur, summotis velut in aliana insulam ' hostibus. XXIV. Ut Nae expeditionum anno F , nave prima transgrestis, ignotas ad id tempus gentes crebris simul ac prosperis proeliis domuit eamque partem Britanniae, quae Hiberniam J aspicit, copiis instruxit , in spem magis , quani ob formidinem siquidem Hibernia , medio inter Britannianai atque Hispaniam sita, Gallico quoque mari Opportuna, valentissina an imperii partem ' magnis invicem usibus misse

Cuerit. Spatium ejus , si Britanniae comparetur , angustius , nostri maris se insulas superat. Solum caelumque , cingenia cultusque hominum liaud multum a Britannia dis erunt meis ius aditus portusque V per commercia legotiatores cogniti. Agricola expulsum seditione domestica unum e regulis genti CXCeperat, a specie amicitiae in occasionem retinebat.

Saepe X eo audivi, legione una Mino dicis auxiliis debellari

CLOTA r Bonor i J Clota, nuncta rii iere demi d Bodotria, a riνiere de Forth. Inter cortina ostia, .urbes Dunbarton & Edinburg , in Scotia, tantus est diversi maris, Caledonii nempe de Germanici aestus, ut at inventus fui stet bellorum ac dominationis terminus, si virtus exercituum c Romani nominis gloria fines pateretur.

ginta circiter millibus pastuum distant. PRAESIDII FIRMABATUR J Praesidia illa tenuere a Clota , ubi nunc Oldkiro Patrices, ad Bodotriam , ubi nunc feri ne Aber cor , per triginta septem millia passuum. Sic omnis propior sinus

tenebatur.

IN ALIAM Nsu LAM J Ultra Clotam dc Bodotriam eorumque aestuaria Caledonia, et parti septentrionale de Eco fse, erat alia ferme insula , in quam Agricola hostes summo Verat. QUINTO XΡgni Tio NUM ANNO DAnno Urbis conditae cccxxxv. Jesu

Christi a.

NAv p au J Nave , omnium prima , quae oras illas scrutari ausae sunt, transgressiis. Vide Nola d Emem dationes ad cap. q. His ΕRNi Α, Nunc Irlande. IN ΡΕΜ ΑGis J In spem futurae utilitatis.

VALENTIsSIMAM IMPERII PARTEM

Hibernia, medio inter Britanniam atque Hispaniam sita, c Gallico quoque mari opportuna, valentissimam imperii partem, Hispaniam scilicet Galliam dc

Britanniam , magnis invicem usibus per commercia coniunxit. Hac aetate qua rudis adhuc erat ars nautica miscommerciis opportunissima erat Hibernia Hodieque Hiberni plurimi in His pania ac praecipue Gadibus, adi negotiantur. o Nos TR MARis LMediterranei mari insulas. O MELIU ADITU poRTusQUE J Adi tus portusque Hiberniae per conanaercia

3 negotiatores melius sunt cogniti In teriora vero insulae fere ignota.

104쪽

obtinerique iberniam posse. Idque etiam adversus Britanniam profuturum, si Romana ubique arma de Velut e consepectu libertas tolleretur. XXV. CETERUM aestate, qua sextum ossicii annum ' inchoabat, ampleXus civitates orans Bodotriam sitas, quia Π Otu universarum ultra gentium, infesta hostili exercitu itinera timebantur, Ortus classe Xploravit quae ab Agricola primum adsumpta in partem virium, sequebatur egregia specie, cum simul terra, simul mari bellum impelleretur, ac saepe iisdem castris pedes, equesque, nauticus miles, mixti rocopiis Gaetitia sua quisque facta, suos casus attollerent:

ac modo silvarum, montium profunda , modo re tem Dpestatum ac fluctuum adversa , hinc re terra 'ostis , hinc re audius Oceanus militari jactantia compararentur. α Britannos D quoque, ut eccaptiVi audiebatur, re visa clas ς , si obstupefaciebat, tana quam , aperto maris sui secreto, ut- , timum victis perfugium clauderetur . Ad manus Marma conversi Caledoniam incolentes populi, paratu magno, a jore fama , uti mos est de ignotis, si oppugnasse ultro D, castella adorti , metum, ut proVocanteS, addiderant re re Iom grediendumque citra Bodotriam, Xcedendum potius , D quam pellerentur B, ignavi specie prudentium admonebant: cuna interim cognoscit hostes pluribus agminibus inrup- , turOS . Ac ne superante numero, & peritia locorum circumiretur, diviso, ipse in tres partes Xercitu incessit. Is XXVI. QUOD ubi cognitum hosti, mutato repente con

SEYTUM OFFICII ANNUM J nnum Urbis conditae cccxxxvi. Jesu Christi 23. AMPLEXU CIvITATE J Amplexus Orientales Caledoniorum civitates, ubi nunc provinciae Ffe Perth, Strather , Angus merΠer, Marim, earum OrtUS classe exploravit. Vide No Macrimendationes ad Ap. s.

Auc Tu OcΕΑNus Gloriabantur se Oceani terminos propagasse. Sic auctus

' OPPUGNAss ULTRO JMajore fama, uti mos est de ignotis, Britannos oppugnasse ultro. Nam cum casella adorti es

sent, sparsa es fama ipsos ultro bellum intulisse . atque hinc metus Romanis es addi rus, ut recte explicat Ill. Huetius. C sTELLA ADORT J Ex his castelli nonnulla adhuc exstant in provinciis Fie, Perth Strat herri. CosNosci J Agricola , clim hae cognovit, videtur fuisse in latis casetris, nunc Edinburgh ut jam monuit eruditus Gordon , inerarium Septen trionala Pag. 6.

105쪽

AGRICOLA. 93

14lio, universi laonam legionem , ut maXime invalidam, nocte adgressi, inter somnum ac trepidationem caesis vigilibus inrupere. Jamque in ipsis castris pugnabant, cum Agricola, iter hostium ab exploratoribus edoctus, bestigiis insecutus is velocissimos equitum peditumque adsultare tergis pugnantium jubet, mox ab universis adjici clamorem: propinqua luce fulsere signa ita ancipiti malo territi Britanni QRomanis redit animus ac securi pro salute, de gloria certabant ultro quin etiam erupere: fuit atro in ipsis portarum angusto iis ' proelium, donec pulsi hostes utroque Xercitu Certante, his, ut tulisse opem, illis, ne eguisse auxilio viderentur

quod nisi paludes c silvae ' fugientes texissent, debellat una

illa victoria foret. XXV ΙΙ. CUI Us constantia ' ac fama fero e Xercitus a I si nihil virtuti sua invium penetrandam Caledoniam, inve-

nniendumque tandem Britanniae terminum , continuo proe

Diiorum cursu D fremebant atque illi modo cauti ac sapientes , prompti post eventum ac magniloqui erant iniqui sesima haec bellorum conditio est prospera omnes sibi vindi

a cant, adversa uni imputantur. At Britanni non virtute, sed occasione Marte ducis rati , nihil e arrogantia remittere, quominus juventutem armarent, coniuges ac liberos in loca tuta transferrent, coetibus ac sacrificii Z conspirationem ci-

NONAM LEGio Nr J De qua iam dictum supra in Notis d Emendationi bus ad Hist. II 6 pag. 4io. Ea legio tunc videtur fuiste in provincia rue, castroque , quod adhuc exstat, dici tu Lochore. Vide eruditum Gordon Ioc cit. Invalida sane fuit legio, quod multis proeliis fuerat imminuta ideo postea suppleta, dictaque Gemina.

PORTARUM AN GusTi1 J Portarum castrorum. In castris Romanis quatuor erant portar, decumana, praetori , deX-tra , sinistra. ALUDE E si LVAE J Duobus circiter millibus passuum a castro ophore CXstat adhuc magna palus, dicta och Lexen, unde ingentes arborum trunci saepe rutuntur, quod certissimum est silvarum , quae ibi fuere, argumentum. Vide eruditum ordon, O c. cit. CUI Us obsTANT 1 A J Constantia parta fuerat haec victoria. Qua constantia dc victoriae fama ferox exerci

tus.

Mono Auri Qui regrediendum citra Bodotriam, specie prudentium ignavi admonuerant, ut didium est cap.

est apud barbaros. Vide supra Hiit IV,

106쪽

vitatunes sancirent atque ita inritatis utrimque animis dia

cessum.

XXVIII. EADEM aestate cohors Usipiorum per Germanias conscripta, b in Britanniam transmissa, magnum ac memorabile facinus ausa est Occiso Centurione ac militibus, squi ad tradendam disciplinam immixti manipulis , exemplum rectores habebantur , tres liburnicas i , adactis per vim

gubernatoribus, ascendere uno remigrante , suspectis duobus eoque interfectis, nondum Vulgato rumore , ut miraculum provehebantur mox hac atque illa rapti, Wcum 1 oplerisque Britannorum , sua defensantium, proelio congressi, ac saepe victores, aliquando pulsi, e ad extremum inopiae venere, ut infirmissimos suorum, o sorte ductos vescerentur atque ita circumvecti Britanniam , amissis per inscitiam regendi navibus, pro praedonibus habiti, primum a Sue visci I smox a Frisiis intercepti sunt ac fuere, quos per commercia venumdatos, in nostram usque ripam mutatione ementium adductos, indicium tanti casus inlustravit. Initio aestatis ingricola , domestico vulnere letus, anno ante natum filium amisit. Quem Casum neque, ut plerique fortium virorum , ambi zotiose, neque per lamenta rursus a maerorem muliebriter tu

lit Minciuis tu bellum inter remedia erat. XXIX. IGITUR praemissa clas e quae pluribus locis prae-

COHOR Usipio Ru J De Usipiis dictum supra de lutoribus Germanorum

cap. 32.

QMMIxT MANipULis J peditum erant manipuli, ut turmae equitum. Cohors vero sexaginta manipulis, aut contu-

herniis, id est 6o laominibus consta hal. Cohorti praeerat centurio Singulis manipulis , se a contuberniis spiorum, milites Romani fuere immixti. Manipulos pro contuberniis dici patet ex Vegetio I , 3. Alii erant manipuli, qui duabus centuriis, seu 2 o hominibus constabant, ut docet encius apud Gellium , XVI, 4. TRE LIBURNic A J De liburnicis iam egimus supra Annal. XVI, 4.

UNO REMIGRANTE Unus remigravit, scapha forte elapsus Aliter tamen locum hunc explicat Ill. Huetius. Vide Notas Sc Emendationes ad cap. 23. UT MIRACULUM J ita secunde provehebantur , ut res admiratione prorsus digna esset. CiRCUMvEcri BRITANNi M Undo sint profecti , quomodo circumvecti Britanniam , eorum denique navigationis cursum erroresque inquirere curiosum at longius foret. Itaque vide Notas 3 Emendationes ad cap. 28. INITIO EsTATIs Initio septimae aes tatis; anno Urbis condita DCCCXXXVII,

Jesu Christi Uide Notas d Emem dationes ad cap. 28.

107쪽

data, magnum o incertum terrorem a Ceret, expedito exercitu, cui ex Britanni fortissimos, longa pace Yploratos addiderat, ad montem Gram pium ' pervenit quem jam hostes insederant. Nam Britanni, nihil fracti pugnae prioris evens tu, de litonem aut servitium Xspectantes, tandemque docti, commune periculum concordia propulsandum, legationibus .foederibus omnium civitatum ire eXciVerant. Jamque super triginta millia armatorum aspiciebantur, Madhuc ad fluebat omnis juventus, quibus cruda ac viridis senectus Io clari bello, ac sua quisque decora i gestantes cum inter plures duces Virtute, genere praestans, nomine Calgacus ', apud contractam muliitudinem, proelium poscentem, in hunc

modum locutus fertur. XXX. QUOTIENS causas belli de necessitatem nostram Is intueor, magnus mihi animus est, hodiernum diem, con- , sensumque vestrum, initium libertatis totius Britanniae fore. ΜΝam Muniversi servitutis Xpertes, i nullae ultra terrae Da ne mare quidem securum, imminente nobis classe Ro-Dmana cita proelium atque arma , quae fortibus honesta a Deadem etiam ignavis tutissima sunt. Priores pugnae, quibus D adversus Romanos varia fortuna Certatum est, spem ac sub-

nsidium in nostris manibus habebant: quia nobilissimi totius

Iamsenior essed cruda de virilisque senectus.

SUA QuisQUE DE ORAJ Bellicae vir tutis insignia ac praemia. CALGAcus J In veteri 6 sabuloso Triadum libro appellatur Galati apLiennauc Fortissimi hujus viri oratione nihil praestantius habet tum Graeca, tum

Romana antiquitas. Omnes dominationis Romanae artes , Vitia omnia

mira arte ac brevitate ibi explicat a

hoc rerum statu proelium d arma , non fortibus tantum honesta , sed ipsis etiam i*navis necessaria, tutissima

sunt priores Britannorum pugnae, qui 'bus adversiis Romanos varia fortuna certatum est , spem alteram ac subsidium praesens habebant in nostris civitatibus , ad quas confugere , in Ostris manibus, quae hostem incere poterant. Nos enim , totius Britannia

nobili simi , eoque in ipsis penetralibus, nempe in Caledonia , PE co se, siti, nec servientium Gallorum litora aspi

cientes , oculos quoque a contactu

Romano dominationis inviolatos habebamus. Nos , terrarum ac libertatis extremos, recessiis ipse ac sinus famae audacter egregie jctum , ut terrarum ac famae finis exprimatur in hunc

diem defendit.

108쪽

Britanniae, eoque in ipsis penetralibiis siti, nec servientium

D litora aspicientes , oculo quoque a Contactu dominationis, inviolatos habebamus. Nos terrarum ac libertatis extre-

Μmos, recessus ipse ac sinus famae in hunc diem defendit

, nunc terminus Britanniae patet atque omne ignotum pro s

m magnifico est. Sed nulla an ultra gens , nihil nisi fluctus Boc saxa , o infestiores Romani quorum superbiam frustra

m per obsequium, modestiam effugeris : raptores orbis, post- , quam cuncta vastantibu defuere terrae,in mares scrutantur :, si locuples hostis est, avari si pauper, ambitiosi quos non Don Oriens, non Occidens, satiaverit soli omnium i , opes, atque inopiam pari affectu concupiscunt: auferre, trucidare, Drapere falsis nominibus , imperium, atque ubi solitudinem

D faciunt, Fac EII appellant . D

XXXI. α LIBEROS cuique ac propinquo suos natura ς , carissimos esse voluit hi per dele eius , alibi servituri aufe-Druntur : Conjuges sororesque etsi hostilem libidinem effuta

m glant , nomine amicorum atque o situm polluuntur . Bonam fortunasque in tributum egerunt in annonam frumentum D corpora ipsa ac manus , silvis ac paludibus emuniendis , ominter verbera a Contumelias, conterunt. Nata servituti mai Dcipia semel veneunt, atque ultro a dominis aluntur Bri-

Dtannia servitutem suam quotidie emit , quotidie pascit Ac

Nouc TE Mi Rus Ita libri omnes scripti Mediti. At alium verborum r-dinem postulat ipse sensus; c legen

dum : Nos terrarum ac libertatis extre

mus , recessus ipse ae sinus famae in hunc diem defendit atque omne ignotum pro magnifico est sed nunc terminus Britannis Ipatet e nulla jam ultra gens, nihil iis

fluctus , favet infestiores Romani id est , fluctibus saxisque feriores. Vide

Notas 3 Emendationes ad cap. O. Er in I Id est etiam mare scrutantur. Certe Romani mare scrutabantur, tum Britanniam , ac maXime Caledoniam, P terent. SOLI OMNIUM Ex omnibus homi-rtibus soli. in trium ad opes ne referaS.' AcEM APPELLAN J Inde in scriptoribus tam saepe occurrit pia. Roma at

in nummis PAX PAX ORBIS TERRARUM.

ALIBI ER viro Ri Id Romanis cautum , ne in patria turbarent.

POLLUUNTUR PHorum flagitiorum exempla vidimus supra Annal. XIV, 3 I. 7 ALUDIBU EMUNiΕNDis Viae per silvas ac paludes, ob commeatuum facialitatem, emuniendae. Vide infra cap. 33. Tales viae Romanae exstant adhuc plurimae in Scotia , quas accuratissime des cripssi eruditus ordo , Itinerarium Septentrionale , in tabula Geographica. Quorini R Mir Quotidie emit tributa solvendo quotidie pascit , in annonam frumentum suppeditando. Postea cum Romani, Versa fortuna

109쪽

, scuton semilia recenti imus quisque servorum conservis, ludibrio est sic in hoc orbis terrarum Vetere famulatu, novidi, nos & viles in excidium petimur. Neque enim arva nobis , Daut metalla, aut portus sunt, quibUS Xercendi reservemur.3 Virtus porro ac ferocia subjectorum ingrata imperantibus D longinquitas ac secretum ipsum, quo tutius, eo suspec-ntius. Ita sublata spe veniae, tandem sumite animum , tam D quibus salus, quam quibus gloria carissima est Trinobantes D semina duces , exurere coloniam , Xpugnare Castra, C, io nisi felicitas in socordiam vertisset, exuere jugum potuerern nos integri S indomiti, libertatem non in praesentia la-Dturi, primo statim congressu non ostendamus quos sibi Ca-Dledonia viros seposuerit is XXXII. , ΑΝ eamdem Romanis in bello virtutem, quam Is in pace lasciviam adesse creditis mostris illi disiensionibus Dac discordiis clari , vitia hostium in gloriam exercitus sui

MUertunt quem contractum ex diversistimis gentibus , ut se-Mcundae res tenent, ita adverta dis olvent nisi si Gallos, Germanos, pudet dictu Britannorum plerosque, ba Dcet dominationi alienae sanguinem commodent , diutitis DDmen hostes quam servos, fide affectu teneri putatis me-

Barbaris tributa, quae dona Vocabantur, penderent , pariter querebantur , uti videre est apud Salvianum, de Gubernatione Dei. Libr. VI. Dicimus donum e se quod pretium eis, , quidem pretium condi tionis duri s limae ac miserrimae. Omnes ippe capti ν cum semel redempti fuerint, libereat potiuntur nos semper redimimur, O numquam liberisumus. ARMA Nopis LPars magna Scottae montibus horrida. TR i No ΗΑNTs J De quibus dictum supra Annal. XIV 3I. FEMiNAL Duc J Boudicea. Vide Annal. XIV, 1. COLON TAM J Camulodunum, nunc

Col hester. Vide ibid.

E LiBERTATEM NON IN PRAES FNTIA

LATUR . . NON OSTENDAMUS ... SEPOSUE-

ni TZJ Ita quidem recentiores editio-

Tom. IV.

ne et aliter autem veteres libri scriptid editi. Forte scripserat Tacitus int

in libertatem , non in praedam certaturi,

primo statim congressu ii id ostendamus quos sibi Caledonia iros seposuerit. Vide Notas 3 Emendatione ad cap. I. PUDET Di cruci Singulariter dictum pro pudet dicere. Plautus tamen Bacch. Act. III. c. i. dixit:

Neque mei, neque tui intus puditu sfactis quae facis. Et Valer Maximus IX, 3. num. 2. A e

relatione familiaria, quia die tu fastidienda

sunt. SANGUiNEM OMMODENTI Roma

norum dominationi vitam sanguinemque commodabant auxiliares Galli Germani , dc Britannorum plerique diutius tamen hostes, quam servi

proinde modico affectu, fide incertai

110쪽

B tus terror est, infirma vincula caritatis quae ubi remove-Bris, qui timere desierint, odisse incipient. Omnia victoriae , incitamenta pro nobis sunt nullae Romanos conjuges C- cendunt nulli parentes fugam ' X probraturi sunt aut nulla Dplerisque patria , aut alia est paucos numero ' circum sntrepido ignorantia, caelum ipsum, ac mare silvas , a ignota omnia circumspectantes , Clausos quodammodo CD vinctos dii nobis tradiderunt. Ne terreat vanus aspectus, m auri fulgor atque argenti, quod neque tegit, neque ulne B rat . In ipsa hostium acie inveniemus nostras manus agnos vo cent Britanni suam causam recordabuntur Galli priorem li-χbertate iam deserent illos ceteri Germani, tamquam nuper

B Usii pii reliquerunt . Nec quidquam ultra formidinis vacua D castella, senum coloniae , inter male parentes Miniuste im- Dperantes, aegra municipia .discordantia : hic dux, hic is Dexercitus ibi tributa & metalla ' o ceterae servientium poe-M nae, qua in aeternum proferre, aut statim ulcisci, in hoc D campo est. Proinde ituri in aciem, majores vestros,

B posteros cogitate .

XXXIII. EXCEPERE orationem alacres, barbari mo a oris cantu, fremitu, clamoribusque dissonis. Jamque agna,

NULLAE ROMA Nos coN3UsΕsJ Caelibe vulgo erant milites Romani. Vide Notas ct mendationes ad Annal. XIV, 7. Praeterea in castris Romanis nullus feminis locus. NULLI PAREM TE FUGAM J Contra vero , ut apud Germanos , sic apud Britannos, matres, conjuges hortamina pugnantibus gestabant, cinclin ta labentesque acies nonnumquam reotituebant. Vide supra de Moribus Germanorum cap. - . NULLA pLΕR1 suum s ATRl J Aut nulla plerisque patria est, aut alia, quam Britannia. Nulla plerisque patria erat, quod , ut recte explicat illustr. Huetius, obscuri, vulgo concepti ex cortis militaribus , in expeditionibus, in viis

nati.

emendatur paucos numeros. Recte &eleganter dictum , au O numero. , t RcUM TREpino J Crediderim circis redundare; c petitum esse exsequenti linea circumsipediantes. Vide Notas de Emendationes ad cap. X II. si NEQUE TEGIT , NEQUE NULNERAT Bene in barbaro dignum Ornatius sed non melius Livius, X, 39. Non cristas ulnera facere , , per picta atquctaurata scuta transire Rom anum pilum, candore tunicarum fulgentem aciem , ubi

resferro geratur, Cruentari.

supra cap. 28. 3 pNUM OLONIAE J Veteranis, quos irridens senes appellat, maxime constam hant coloniae.

ET METALLA J Quibus fodiendis victae a Romanis gentes insudabant.