De studio theologico compendiaria et genuina tamen ratione incoando et continuando breve consilium autore Casp. Bartholino

11쪽

DE STUDIO

THEOLOGICO COM-

pendiariain genuina tamen ratione incoando&continuando

BRE VE

CONSILIUM

Autor

CASP. BAR THOLINO S. S. Theologia D. N Pro in

12쪽

Rezerendis, pie are erudisione inprudentia praesani imis

Viris;

PRAEPOSITIS

Ecclesiarum Jugsu ΗRis T in Scanta Hallandia atq; Blechingia

Provincialibus, amicis atque fratribus plurimum honorandis D. D. D. O. Bartsolinus.

13쪽

mmmmmmm

LOGICO GENUINA ET

compendiaria tamen ratione,

inchoandoin continuando

BREVE CONSILIUM. O frustraneam aut inutilem futura hanc opellam nobis persuademus, quod cum in tanta ubi l studiosorum Theologiae multitudine vix centesiis mus quisq; ad metam duplicato etiam sumptu labore pertingat , non pauci tamen ob viae&methodi in stadio illo decurrenis di ignorantiam propter viam magis quam in via , immo extra orbitam illorum,quod dicitur,

crebris erroribus ac longis ambagibus saltantes facilius ad sco Causa rapum pervenirent, si vel non ita tiara rudi- lotis manibus in sacraria sapien isnu Thctiae coelestis irruerent, vel intra

14쪽

certos limites cancellos pro gredientes, se scirent continer . Hinc fit, ut quidam post multorum annorum in hoc studio labores vigilias , vix textum aliquem ex fontibus possint interpretari, multo minus, quis ejus verusin genuinus sit sensus, ex collatione locorum alijsque adminiculis explicare. V. G. Epistolam aliquam Apostoli alicujus, quam pij, ad quos scribebatur, illico intelligebant, non nisi commentari j plurimis adhibitis intelligunt: mone sic quidem; ob

commentatorum discrepantes opiniones ut saepius recedentes, quam cum accesserunt, minus intelligant. In dogmatibus fidei proponendis, quia non Biblia , sed eorum loco irae ijs locos

communes aliquot, compendia aliqua Theologica quibus

suus locus esse potest, at non primarius immane quam jejunis

Quod si aliquando Biblia inspici

unt,

15쪽

unt, frustillatim inde aliquid excerpunt, particulam tantum conssiderant, quam vel ad locum

aliquem communem, vel contro

versitam decidendam vident citari. Quidam contenti sunt Postillis ad docendam plebem, genuinum textus sacri sensum aliunde non investigantes et miseri, tempore persecutionis, ubi ad manus non sunt Homiliaste . In refutandis adversarijs non ad verbum Dei vivum confugiunt , quovis gladio ancipite penetrantius, sed ad definitiones hominutata, imprimis misellorum scholasticorum, ad libellos Eristicos, ad disputationes Sophisticas id genus alia debilia praesit dia cum interim ipsa siriptura utilis sit non

tantum ad AZIrinam, sed etiam redareutionem re correctionem,ut perfectussit homo Dei, Fcia im. IGIQuibus omnibus malis ut occurratur, brevissimam methodum ostendere animus est ad so-

lidam

16쪽

Summa

Cosii, Iidam4 veram sapientis coelestis cognitionem perveniendi i non quod nos prae alijs satis feliciter illam olim ingressi simus, sed

quod instar nautarum nos profiteamur, qui cum ipsi navi ad scopulum allis a Melisa vix salvi enatarint, alijs tamen solventibus recte possunt consulere, comm Onstratis periculis. Hujus methodi si uis surris mam scire volet, tribus verbis, immo uno possumus eam expri

mer .

Tria enim requisita potissi

mum sunt eo deveniendi. Si quaeras de primo respondeo, Biblia 9si quaeras de secundo, respondeo Biblia; si quaeras de tertio, respondeo Biblia Primo inquam illiuin lingua vernacula familiaria pueritiae reddenda. Deinde biblia infὸntibus, quorum notitia est instar

commentariorum. Tandenta, sibila cum Commentarus melioribus. Alias rustra Petrus scribe

reta

17쪽

ret, a. Epist. I. s. nos benefacere attendentes prophetis stermoni quta hernae lucenti in loco aliginoseo, di me dies elucescat, re lucifer oriatur in cordibus nostris. Sic Paulus Timotheum suum laudat, quod1 puero sacras lueras didicerat.

Diabolica ergo est vox Politiani, qui rogatus nutiblia legeret respondebat, semel a se hoc esse factum is quod tempus nun movi quam pejus perdideri rte quia stilus non placuit, quo tamen licet implici in fontibus, nullus unquam sub coelo gravior,

potentior, plenior.

Stolidissimi, qui apud Ponti tactos praesertim in Italia&Hispania etiam futuros Theologiae Doctores arcent a lectione Bibli-rum, non solos Laicos. Habui in De Theo- Italia i commensales plurimos logo qui- Theologiae Doctores, quibus ta bindammen non visa Biblii; cum quaere rem qua ratione gradum conse- η cuti essent, respondebat unus, in via

18쪽

via Thomae alter, invia Scoti. Idem ante Lutheri tempora in Germania contigisse testis est Aurifaber in praefatione super colloq. Lutheri Anno , Lutherum saepenumero recensuisse, Carolo stadium per octennium Doctorem Theologiae salutatum fuisse, antequam Biblia legere inciperetri Et tamen in statutis Collegij Theologici mittebergensis Academiae scribitur invenistus in disputationibus atque examinibus sunta cientiusimus. Immo testatur id ipsum Pontificiorum Patronus, Albertus, Archiepiscopus Moguntinus Magdeburg : atq; Marchio Brandeb in Epistola ad Roterodamum iano sigpraemissa libello ejusde de ratione perveniendi ad veram Theologiam , ubi inter alia scribit:

Tu tantuου vir, his literis, hac indu-sria communem Germaniam ab D-da Barbarie, appestatione vindicas,

immo tu divinam Theologiam ab Uti

19쪽

antiqua Germana in novam quandam S inpuram aliquo jam secutis deformatamsuo Plendori reddis, ac pristum in nitorem restituis a uide-nim desiderari nostra aetate potuit,

quam ut emendatiora essent Novi In- frumenti exemplaria O c. haec ill e. Sed ut omnia explicatius pertractentur, sequentibus requisiitis speciali oribus universam methodum studium per Currendi Theologicum inclusum ibimus. EQu IMITUM I

Preces D Pietas. P Rimum iri marium requi

situm ad veram sapientiae coelestis scientiam perveniendi sunt Preces devotae quotidianaeo toto vitae tempore assiduae pro divino auxilio in tam sublimi sacro studio impetrando Absque hoc enim omnis nostra instud ijs quia buscunque exercitatio miserata, lis est exerratio. Omnino enim ad omnia utilis enpieta habens pro-

20쪽

wysionem praesintis Ffuturae vita . I. Timoth. . v. S. Neg enim humana diligetia aut sapientia profunda Dei scrutatur sed Deus nobis ista revelat per Spiritum Sanctum. I. Corinth. a. Mi humana voluntate astata eLI lim scriptura Prophetici, sed actia Spiritu Sancto loquutisun sancti

Dei homines: Negi a scriptura Prophetica eri δ λυπως, a Petr. I. v. Io.&II. Interim tamen hinc

non sequitur, quod αμα rudes vel ignorantes prima rudimenta accedere debeamus ad sacrae Scripturae interpretationem, nam hoc damnat idem Apo- Prece stolus a Ps. c. ult. Cum Davide Doli' igitur orandum Psalis. v. IJ Domine revela oculos meos, ut assiciam mirabilia de Iege tua re v. I . Da mihi infeLectum ut custodiam legem tuam. Et v. Ur Faciem tuam istumina sive ervum tuu, cs doce me stifcationes tuas. Nam Dominus aesepientiam , c ex ore ejusprudentia