장음표시 사용
181쪽
ulci liter ostendant 3 facto dein prognostico totos se curationi accingere
Sed hic me continere non possum, quin acriter succenseam nonnullos, qui parvum morbum extollere solent, quo se magis praestitisse videamur, loquo de illis , qui vocati ad in Visendum aegrotum , cui a Barbitonsore misissus uerit ex brachii mediana sanguis, illic compunctam fuisse Arteriam, ex eo depraedicant, quba tumorem inveniant Vi magnitudine cum dolore. Maevi sepulta pultatione . Etenim interdum et Nervus , vel tendo bicipitis, una simul cum Vena sauciari potest,atque complicatis Ecchymosi enosa cum subiecta partis convulsione, saepe Arteria constringi aliquo modo potest, α liberum sanguinis cursum praepedire , quod satis et ad epuliam producenis clam pulsationem absque legitimo Aneurylinat . Legatur quaeso historia XII, observationu Riveri communiCatam a D. Pomaret 6 si fieri potest risus contineatur LIpse enim non potui cum probe cognΘscerem peritissimum alioqui Chirurgum universo imponentem orbi pro vero Anaurysmate aceepisse Veianosam Ecchymo sim in suppurationem cum doloribus , febribus, ac vigiliis
transeuntem , tandemque apertam , repurgatam , ac re, sanatam . Sed re. deamus in uiam, Cum hΤc agendum nobis proposuerimus de Arteriae incisione cum suis pernato tumore , quem Ecchymosim Arteriae vocamus , auditores monere dein Demus,nos nunc in primo curandorum Λ neu res natum limine versari Etenim
quamqam Senneltus, sed praecipue Die merbrOec contra Regium hanc non admittant Aneurymatis speciem, quam effusionem sanguinis ab incisa Arteria in vicina spatia, non autem Verum vocant Aneurysiua, nihilom 1 nus Priscorum quibus dare nomina rebus jus fuit Vestigia prementes,dicimus, tumore hunci revera ad Aneurysmatum classem esse revocandum. Ita sentiunt Galenus lib.de tumoribus praeternaturam Cap.XI.Aetius Strabo IV serua.II cap.XIJohannes Baptista Silvaticus in libello de Aneurysima te, Platerus de causis vitio tu ab exu- heranti, que transcripsit Marcus Aurelius Severinus De Abscessibus sanguinis, Antonius Saporta litaprimo de tumoribus Cap.XLIII .ac deniq;ThomasBarth linus in aureo suo comentariolo ad historia Aneurysmatis ex uulnere. De modo autem quo hujus in odi tumor fit non admodum laborabimus, cum clara fit affe- Stio, scilicet incisa Arteria, sed ipsa ad cicatricem non perdubia , cutis uirinus coalescit, effuditurque proinde magno nisu ab Arteriae hiatu sanguis in vicina sibi spatia , quae vi cunei distenduntur is implentur , ex qua diste imitione non solum aflecti membri tumor enascitur , sed Vasa omnia in praesertim venosa, ac lymphatica talem comprestionem pati necesse est, ut indoctagnationes, coagulationes , necroses fiant, ut superius monuimus Hinc vero faEtum est , ut Aetius advertit, An eurysma ex vulnere ortum esse non adeo molle , quam quod ex interna Causa natum sentitur 3 2 quidem utriusque ratio est in promptu . Etenim in eo Aneu sysmate, quod ex vulnere nascitur , cruor extra Vasa erumpens, d Corde continuo pulsus omnes, cuti subjectas partes veluti cuneus distendit, atque elevat mox vero iisdem in locis coagulatur , lacescit, unde mixtus ex repletione, a tensione tumor suboritur . In altera autem Λ neurysmatis specie aliter se res habet cum
sensim dilatata ipsa Arteria, liherum eundi,ac redeundi spatium sanguini prae bet, etiamsi postea ejusdem accesserit Arteriae ruptura , ut suo loco docebimus.
Sed clarioris doctrinae gratia sit.
182쪽
Proponuntur diversi satur Ecch mosis ab Arteria Minere factis . Quoniam secundum varios non solum corporis apparatus, sed potissi
naum molos quibus huiusmodi aegri ab initio traEtantur , varii esse pos. sitit status in quibus iidem a superveniente Chirurgo , C Medico inveniantur , ut clara evadat curationis quae finguli S Calibus Competit methodus, opere pretium censemu hic probe distinguere , ac seorsim trifariam illos considerare irimo cum Ecchymosis est recens, tactu cedenS, nota magna,neci adhuc nigricansia Secundo cum tumor magnuS, durus liVorem contraxit, se1. Nondum pars sensu carere incipit. Tandes cum finitimae inferiores partes ipsae quoque intumuerint, denigrentur, sensuque priventur , atque insuper fibris prehenderit, aliqua Phaenomen af ervenerint, quae non tantum futurum in parte sphaceium , quantum etiam nec lim ipsius sanguinis in unia
versum corpus circumeuntis Ostendant.
Si quis autem distinctos hosce casus sibi optime non proposuerit, dissic
Ie admodum est , ut rationalem curationem instituat, sed solae empyricad isitus in duobus perpetud versabitur periculis, ut vel carnificinam adhibeat, ubi placidior satis esse poterat medela, vel blandiori utatur medelae, ubi carnificinae opu erat a quae quidem peracula uta vitemus, sequentes damus Pr positioneS..
Qua metiodo urendum in recenti Arteriaru-Ecchymosi se nominatim arteria inflexura brachii posto, quae regula esse potes omniu-
aliarum, qua tu Artubus Iocatis sui. Cum recens Arteriarum Ecchymosis ea sit, in qua sanguis maiori ex parta te adhuc est fluidus , SC nondum acescens, loca admodum a vulnere uitas a,eorum interstitia cunei instar trajiciens occupaverit, spes effulget simpli-giori curatione aegrotum evasurum quae curatio in eo consistit, ut sanguis ex Arteria Axillari erumpens cohibeatur ea ratione,. quam superius demo sis imus 3 compressa nimirum ea lesia Arteria sub humero per assulam destriptam Propositione XI aut solis digitis Periti ministri , deinde CoueFta Ec- Chymosis evacuetur , Id autem ita esticitur . Primum cutis,ac subiere men)hraria scindantur, donec sanguis partim coagulatus educatur , deinde separato Nervo Arteria denudetur unico patens hiatu , eoque non admodum di-
dueto,&divulso Mox Iaudarem Gallorum methodum, quae ab Elim ultero; describulat in Chirurgia Medica it. de Aneurysmate pag. 3 64. quaeque tota 'versatur in applicatione parvorum globulorum magnitudine pisi paratorum aruvit prolo Cyprio ad albedinem Calainato , quos probe Onypio involuto&Emponiicitur foramini Arteriae , atque interea Vulneri inlpergunt pulvere ex thure , 9 colophoniae, replent caVum plumaceolis digestivo illitis , fa, Riaque apte quotidie obvolvunt, exteriores pluma Ceolos amoMentes qu pluvaevacuari pollit,injobulos Verb M proximos vulneri Arteriae plumaceolos, Non removent, nisi sponte cadant 3 Vitriolum namque liquefactum rodit nonnihil labia Asteriae , quae renovata erofione , cinducta adstrictione per Procilatur nutrimentum denub conglutinantur, ubi advertatur si ceciderit huius, priusquam fatis conglutinata si Arteriaci novum esse imponendum,i aee habeatus propositum . hinc etiam caro musculor una vicinorum facilαER , tandem ulcussi e toto consolidat ux .
183쪽
Nequo interea reliquae par Vi faciendae erunt indicationes Pio positione XI. circa victus rationem, ueliqua praesidia expolitae.
D Ecchymo orta ex Arteriarum Carolidum vulnere. CV m apud Milites Venire Prie ceteri possit, ut quis levi perstringatur ulianere in exterioribus tunicis alterius T Carotidibus , quae dcirco debilitata interiori tunica tandem dehiscat, sangui Gemque in vicina eVoma spatia, unde Ecchymolis oriatur in hoc vertim statu cavendum omnin arbitramus ab essicaci Clinurgia , quam superius proposuimus, quidem multis de nominibus : Primb metu repentinε , atque irreparabilis haerino tali agiae , cum in colli Arteriis ossa proxime non substernantur quibus valida vinci a injici posta lint: Secundo,quia ipsa me Vi Iacula Vitam ira perniciem adducunt .Legatur hac super re curiosa non minus, quam sincera, Omniuque Chirurgor mentibus infigenda historia a Clari 1simoHarderio suarum observationu LXXXVI. recensita, cujusdam nempe militis,qui ex tantillo sinistrae Carotidis vulnere Aneurysmate illius partis detinebatur . Coacto Clidrurgorum consilio anceps tandem cu- , ratio decreta fuit locus hi Arteriae Vulnerata Dotatus, eiusque inferiote, parte arctium compressa , facta lanceita incisio , grumique sanguinis, eaempti fuerunt inde sanguini Arteria aliquantum denudata curri imputu, prosilienti, nodulis vitriolo coopertis , aqua styptica madidis prospebium, , superimpositis plumaceolis compluribus , eadem aqua irroratis Dast cum ad , ligaturas deveniretur , quae laxiores in caces fuissent, aeger inter Chirur
Proponitur medela ad reliquos gradus cchymosis Arterio . QVoniam in proposita divisione Ecchymosis Arteriosae firmavimus, secuncdam, ac tertiam spe tem esse, cum ad membri necro sim in ad totius corporis necem tendunt idcircb sua cuilibet apta 1 exponenda videtur medela.
Si igitur Ecchymosis ni3ricet, dura sit, . magna , sed nondum sensu careat sane essicaciori Chirurgia opus erit, quam longo usu confirmatam ad unis guem describit Antonius de Nuc in loco alias citato , Cujus integriam contextum , clarum aeque a breVem liceat, transcribere, inquit en rim: Ubi Oero tumor notabile ambu sit increment operationem ipse patiens desiderat , sequenti modo procedendum censemus Venasectione pridie in situta, groque , bene locato, 4nistrorum urvus m Arteriam supra tumorem inculo , eluigamine , quo pro libitu Arteriam, hanc magis minus V comprimere valet Galli ut Ioiariaequet, Nostrates in recular Vocanto contingat, O Chirurgus ituriorem lanceolarii nil mo- , do, quo abscessus aperiuntur , incidat, incipiendo a parte inferiori versus, superiorem aperto tumore , sanguineque coagulato expreIT , a que eruto, , Nervus ab Arteria , qua Cum firmiter jungitur, prudentia singulari sepa- , randus, vasque Arteriosum filota licato cera obdueto per acum in- , cur Vatam trajecto probe ligandum.
Facta iam ligatura, sanguine, Se sordibus vacuus locus linteis Carptis, liquore styptico imbutis, vel pulvere adstringenti, vel fungo Bovi aspe- ris, adimplendus , impositoque emplastro una cum defensi vo fasciatio, conVeniens instituenda
184쪽
, Secundo, Vel tertio post operationem die fasciationis fiat deligatio
, Majorque plumaceolorum pars removeatur , relictis autem iis tantum , quist, in fundo locati erant , ne nova haemorrhagia curam interrumpat , OS. PUO, Plicatis applicandis, fasciatio ut ante administretur. 1 Quarto, quintoque die ea quoque adstringentia , quae aetenus in uam do hanere removere licebit, curandumque porr, ut sarcoticis medicaro, mentis excavatus locus nova Carneadimpleatur
Interim ut brachium convenienter obtineat situm quem nonnulli, non satis curant , probe observandum : necessum enim , ut quodammodo, Pluat ulla cum manu elevata supra pulvinar quiescat , ut e liberior a b guinis fiat circuitu S. Praeterea maximopere consultum injungere patienti,
, interdum , sed prudenter brachium , cubitumque sectat et hactenus de , Nutak. Alium breviorem , vel saltem magis securum efficacis Chirurgia moduna: Proponit, ac describit Expertissimus Stephanus Blancardus in Institutionibus. Chirurgicis cap. XXIX. de An eurysmate pag. 8s qui ligata Λrteria , Stra-SO coagulato sanguine to um non vitriolo, aut alio salino , aut bolari adstringenti, sed linteo carpto is balsam copaive stati iri implet V Vulnus
lGieti te ligat, neque ligamen removet priusquam locus carne iit impletu Qua sane CCcasione opportune rursus monere Hebemus, quanti saepe ut Periculi amputatis sanguiferis vasis stygias, vehi ab acidis salibus utcunquo 2 est iliatas aquas ad haemorrhagias cohibendas admovere. Facile namque fit, quem adrnodum supra innuimus , ut eaedem ad Praecordia pertingente Opr sertim si languidus aeger sit pariauimus , ut eaedem ad praecordia pertingentes praesertim si languidus aeger at partim Auricularum convulsionem Partim sanguinis coagulationem inlucendo subitam necem inferant, ut nos ipsi tum antis, cum artificis dedecore Olim id in us. Tandem si nobis occurrat aeger gangraena Iliacme partis dedentus , Uno Iaullum aliud osi serum non fuerito tentari debet remedium , quam ejus derra membri extirpatio : singula enim inutilia , forte etiam periculosa esse solent. . Hanc suis experimentis ad OBus uniue laudat Paulus Barbella in sua Chir , mi , non omissis diaphoreticis balsamicis per os exhibendis Etenim hisce in catilius ipsa partis necrosis millimorum Asorum , Ω abrillaru erosiones de anon strat, . rarteria, quae sola lanceola aperta fuit in frustula ita divisa in cada, veribus inveniri solet,ut sensim dissolvatur, fracescat. Hoc demonstravit pres aenum Thomas Bartholinus in Historia Anatomica Aneurysmatis Disserta pag. r.
ubi postquam in sellaena casum Hieronymi de Roggiere viri Neapolitani cui Arteria loco Venae pertusa fuit , statum describit, in quo post mortem Arteria varias in fimbrias erosa detessia fuit, quemadmodum in alio vidit etiam Harde rius obser V. LXXXVI in quo Arteria brachea infeliciter ab imperito minuitio vulneratae fibrillae superstites post mortem non nisi tenui filo pendebant. Qirare in liuiusmodi rerum statu fieri non potest quin ad Prsmordia per e
Iaa ad Cerebrum per Nervos veneficum quid recurrat,in ascendat, quod' oti corpori brevi necem minatur , nisi amputati ne praemortui membri. Sela fusaone per os pharmacorum Sc Cardiacorum , diaphoreticorum , ' balsamicorram citissime succurratur. Hanc quidem et fiodum nonnullis saluta- sem fuisse vidilrnas legimusque . Exhibeantur igitur potiones vulnerariae cum
185쪽
sancti boli ex pulveribus radicis contrayeruae, myrrha: muniae, Iapidi 2oar begoartico minerali, sale volatili cornu cervi, succini, sed prae cίeteris in Partium necroti summopere proficuum expertus sum spiritum optimi languinis humani, qui bis in die ad gutt. X tu iure, aut decoctione sui3 adiet propinari potest. Sed priusquam ad alios curationum casus procelamus, da hic OIVenaa occurrunt Problemata. Quare sit.
LVi fiat , ut in parte supra Alteriae confrictionem , aut amputationem posita, non manissetur Durium neur cujus inter causas Uam convulsionem . compressionem simus adnumeraturi. Hllic sane quaestioni facile respondetur, si duo primum consideraverimus . Primum, loca apud quae Arte rue ligari, aut incidi solent, sane
artus, non Ventres, quibus sane in locis varius occurrit status circamposita-xum Arteriis partium , Arteriae namque in artubus polita inter musculoruim, tendi numque intercapedines valide colligantur , atque accedente veluti fascia excommuni omnium tegumentorum theca muniuntur. Quae ero per ea tres feruntur Arteris prete ter propeiarum tunicarum I particularis abdominis, a Cthoracis membranae tutamen , sere nudae procedunt, Se quamquam eίedem a superpositis visceribus perpetu, tangantar, urgeantur , Variatis tamen semper contractionibus premuntur . Atque hinc sane fit, ut Arteriae, Per artus divaricatae longe majorem superadditam habeant resistentiam, quas nillae , quae per Ventres ferUntur. λ - .nPosterior verbionsideratio ea est , in amputata , vel ligata Arteria , vel An eurysmatis curandi gratia , vel alterius artuum asseEtionis , novam sempe superiori Arteriae tegumento superaddi resistentiam ex cicatrice inducta, quae cum per Arteriae longitudinem fiat, novo adhuc tutamine Arteriam firmat,
Ex his et,clare Problendatis enodatis deducitur . Si namque concipiatur sanguis per Arteriίe longitudinem in artubus fluere , ad locum ampuistationi , aut inguli pertingere, certe cum longe majus superadditam resis senti momentium ibidem inveniat, quam in ventribus, minorem nisum extrorsum nanifestabit in illis , quas in his . idcirco spuria neurysmata, Ut saepe in ventribus, ita ras in artubus observabuntur , nisi Arteriae locatae fuerint in superficie manuum , aut pedum , quibus in partibus eadem asserri potest ratio minoris superadditae resilitentiae , quae causa est , Cur facilius in ventribus hoc Aneurysmatum genus a pareat,
Cur truncata , vel ligata in nrtubus Arteria inferiores membri partes corum nec motuum, nec nutritionis exhibeant indicia
Hoc facillime dubium ex Anatomicis principiis enodatur , quibus disce
mur naturam in vasorum distributume non statui dumtaxat naturali, atque incolurna , set vel morboso opportune, ac divina plane ratione consul uiri e . Etenisu cum de Arter iis, sermo it Lxillares , Iliacas CervicaleS,Ca totides, aliasque ita di visit, Mitrinque ast oppositas quasquelparte per de '
186쪽
aut amputationem forte fortuna passus esset, vicinus, aut oppositus illici, succurreret unde etiamsi Arteria, E. G. quae sub mediana Vena in cubito 1atet , truncetur , altera, qua foris , Qua intiis ex Axillari ploducta, undequaque varicata succenturiatur . Non est tamen, ut casum extraordinarium hic taceamus Nam aliquan1 non duplex , sed implex est Arteria fixi laris, unde mors misero a oroto allata est,&de qua Celeberrimus Bidlous ut scribit olfiuginibservatione XIX.pag.66. recensuit Observatione u Veni S,qui Hagie Comitu oriundus Aneurysma geliaverat in brachio per aliquod tempus , quod cum de die in diem rueret inpetus Exercitatissimus Chirurgus Petri Adriani Vetduga Amstelodami adhibetur in conlilium Uide cattera apud eundena loco citato Illud ver hic tacere non possum in iis, qui hiatus modi passi sunt in t-tunia , licet quo et ad nutritionem attinet, nihil postea sensibile detrimentum patiantur, musculorum tamen motus semper debiliores esse , quam sunt insanis, non quidem ob metum, ne Arteria laesa rursus aperiatur , sed revera quia cum flumen uberrimum sanguinis una sit ex causis motus muscularis, deficientibus cum ipsa mole etiam aliquot tubulis illum ducentibus, necessari nisus te vigor in musculis paulo languidior obtervatur. Sed altera species Aneurysmatis ex vulnere nos reVocat in vi arm
De Aneurasmate ex Arteriarum uiuere , per quod externae
Aumtaxat tunica vulneratis fuerunt
Tiamsi,quod ad medelam attinet, partim distet species haec An eurysmatis, ab ea in qua Arteria usque in CaVum incisa fuit, sed nondum Ecchyinoia sis producta, de qua jam actum ei Prspositione XI. nihilon inus cum hoc
Aneurysmatis genus, ex eXteriori Arteriarum incisione facultate tantum ima te Dotes inea rante sanguineis alculis, C pzoinde Prompta nutritionis materia donentur facillime consolidari soleant praesertim .cum impetus Arteriar Idmodum infractus ad externas partes per Venire credatur
Sed pace istorum Philosophantium hujus mali exemplum nunquam ext ret. Sed quidquid in natura fieri potest , aliquando fit 3 multorum enim hi, stirias se tre hic possem , va in huiusmodi morbum incideriint quos in
ter duos ipse i di, unum quidem moras anno in Nos comi S. Spiritus alterum in Urbe decem circiter ab hinc annis, in quibus una cum Vena, etia1n Arteria compuncta fuit, ita ut cum de more apud illos flueret ex incisa Venas a nouis, tunc nullum, Propter rei ictum in fundo dolorem , nascitur Aneui sinatis indicium apparuit unde Consueti fasciis tractatum venosum vulis, s h revi convaluit sed post aliquot die tumor primum exiguus, deinde ver essensim ad ovi magnitudinem , isque pulsatilis 2 pallidus elevatus fuit qui omnium postea concursu semptomatum pro lagitimo Aneurysmate
Ut ver arduum minime e concipere modum, quo uouimodi vulnus inducitur, cum lanceola se diametrum Venam secans subjectam Arteriam ita possit incidere , ut ad exteriores fibras per Veniat, non autem introferatur, similitet nulli erit inficile rationem invenire, ob quam ipsum suboriatur Aneupysma: etenim cum ma no Murae COD illi factum sit, ut tota quanta
187쪽
hst interior, exteriorque Arteriae compositio , Unice collime ad hoc , ut iis sui probecti a Corde sanguinis resistat, si alicubi eadem quocunque modo diminuatur, tunc impetus Vim suam contra debiliorem tunicarum aggerem exercens, eas ibi dein facili negotio extrorsurn urgebit. Simile qui fi passim accidere vide si us non tantummodb apud Animalia in herniarum produmone,
quae circa umbilicum quandoque fiunt, obilitatis resistentia musculorum abdominis ad impetum extrorsum propulsi a Visceribus Peritonae , sed passim etiam in artefactis, ac praecipue in folle Iusorio, qui duplici pelle , aut corio formatus, quoties inter ludendum alicubi contingat , ut exteriori pelle de-hilitetur, ac paulatim dehiscat, tunc mirum est , quam Cit,in quandam abeat Aneurysmatis speciem, cum intrusus Violenter intra folles compressus aeris elate in internam tunicam per debilitatum locum sub forma tuberculi in sphaerae convexo elevati extrorsum impellat, C adigat Mult tamen facilius hujusmodi Aneurrima apud eos accidit, qui pravis, atque erodentibus succis scatent, tunc enim clim e minimis, discissis intrabipsas Arteriae tunicas vasis , ichor aquae fortis analogus in locum sectionis de Pluat in necessarib iiDpedic, quominus exteriores membranae villi ad coalitum: venire possint.
Juvat verbiic transcribere historiam Clarissimi Gulielmi Fabritii HildanhIoco supra citato , quae ad vivum expressit Aneurysma natum ex sola incisione exteriorum Arteriae tunicarum . se Quidam , inquit, Ludi magister,s, cum propter scabiem ex humore malencholico ortam , sibi Venam basilis, cam dexteram a Barbitonsore incidi curasset,Arteria quoque simul compun-b, Ela fuerat. Unde paulatim An eurysma exortum est, cui cum mensis, spas, io, multra medicamenta multi frustra tamenn adhibita fuissent, ad me M tandem Paterniacum venit. Ed loci, ubi enae sectio adta fuerat, depro-ου, hendi tumorem magnitudine ovum anserinum adaequantem, pallidum, e
In quo sane eXemplo illud animadversione dignum existimo , quod pro pter scabiem ex melancholicis ichotibus ortam Ludimagister in Aneurysmatacilius incideritis Signa autem, qui ous haec species ab aliis , quae ab incisa usque in ca vum Arteria producuntur , probe distinguitur, sunt prim , quod tu moenon stat Ina atque pertusum fuerit sanguiferum elevatur , se sensim atque nisus ejusdem sanguinis superat renitentiam debilitati loci, sensim etiam tumor apparet. SecundM, quod color tumoris est cuti concoloris secus atque in Aneurysmate producto a penetratione intra Arteriam , in quo Ecchymosis,
necessari, subsequitur , evadit livescens, ac subniger . Terti, quod ipse pulsatilis tumor est aliis ut utimum mollior, e quod sanguis , qui tumo- Sem elevat it, reditque et Arteriam . nisi extra ipsam Arteriam inter-Cepti hum0xe coaluerint, ut in Fabritii historia accidisse probabilissimum
De prognos i parva dicenda supersunt , cum si peritus accurrat Medicus,, Chirorpus, 2 praesertim si morbus fuerit in principio, atque in corpore Q admodum cacochymo, cusationem facile suscipere pollit. Ulud tamen hic tacere nec possumus . nec debemus, quost si vel pusillum sit Ar eurysma , corpus pravis non scateat humoribus, Vel aegrum pusillanimum cruciatibus clarandis minime parem futurum cognoscamus, Vel nul- Iu
188쪽
Iurn vere peritum artificem praesto esse videamus, tunc tutius erit consiliuni optimo sex rerum non naturalium regimine ne uosma tractare , quamaeorum certo vitae discrimini adaucter exponere. Monet id nostrum experimen
tum,sed Expertis limus, Doctissimus';Daniel enner tus, Medicinet Pra S i caelib. v. part prim. cap. q. Considerandam historiam describit sua cuiusdam vicinte quae cum ex Arterii pu ur in flexura cubiti An eury ma nucis ju-edandis maonitudine contraxisset, post trigesimum annUm satis commodam vitam producebat quod forsitan nequaquam Venisset. si periculosa curationi se subjecisset. .
Quamobrem paucis medendi rati nem exponemus eodem enim modo curatur, a primum neurysmatis genus ex Vulnere penetrante illatum Itaque , si opus fuerit , aegrotan epicratica purgatione tractandus erit ,
fluida pDortune corrigenda sed potissimum diaeta , potionibus vul
Quantum ad sanguinis missionem pertinet, u occurrat habitus plethoricus ea instituenda erit , i Opus fuerit, repetenda. Quod ver,attinet ad topica , cum fieri possit, ut duplex ad si tumor in Joco neurysmate laborante, unus cuidem productus ex accretis, iubsistentibus tenacioribus succis extra Arteriam , nempe in loco semonis, qui cognoscitur ex duritie magnari eiusdemque nobilitate 3 alter ver factus ex interiorum dilatatione membranarum, qui mollior est. Quod cum evenit primo curanstum erit, externo tumori pro Videatur cum emplastro de cicuta , vel cerato emollienti Calestani , quo deinde succenturiante etiam pumoationes resoluto , altera succedit curati , quae Arteriae dilatationem respicit. Admoveatur nimirum emplactrum , Vel ceratum vulnerarium in adstringens cum moneta plumbea linteo pluries obVoluta, quae omnia valide circium lucta
fascia firmentur . Quae quidem methodias felici ab experimento confirmata tradita a Gulielmo Fabritio Hildano loco supra citato.' Uod si ver tarde imis petitus Chirurgus fuerit accersitus , itaut solis adstringentibus curatio absolVi nequeat, tunc ad loci stationem,' ad Arteriae constri Erionem deveniendum erie, quam sane methodum dedimus Propositione XU. 3 sequentibu ,
De neura at ibo legitimis a contusone pendentibun
mendum nobis hic minime proponimus de eo Aneurysmatum genere A qua in minimis Arteriis contingunt, dum Contusae partes fracescunt
ac suppuranturi etesiquidem, cum ut plurimum bene cedant , cumque eoisdem remedii genere, quo par Contusa, Curari soleant, singulari non merentur dissertatione traEtari . Nostrae nunc thema Propositionis erunt illa Aneu-1ysmata , quae in magnis,interioribusque Arteriis manifestari incipiunt, postquam membra , quibus Arteriae illί subVernuntur , magnam aliquam contu
fionem passa fuerint horum plura ab Auctoribus describuntur exempla Henobis quidem diversa videre contigit in dorsi , prope sternum , atque in musculis intercostalibus, quorum sane historias, magni utpote momenti, inferius
189쪽
Illud tamen omnium primum adVertendum censemus , doctrinam de Aneurysmatibus ex contusione productis , summae Curiositatis , simulque necessitatis existere , cum ut plurimum ab initio aegre cognoscantur , cpro interioribus abscessibus a minus in Arte peritis accipi solaaut . Quare lit:
Agitur de modo , O causis quibus Neur,mata ex contusioribuς
ne OUoniam interdum accidit ut majores Arteriae Contundantur in casu ab alto , in percussionibus , Caeterisque ictibus , quibus mechanici Artiti ces in praecipue Milites frequentissime sunt obnoxii, non semper tamen inde oriri videmus Λ neurysmata hujus ei rationes perPendendas, excutiendasque prius audicamuS. Cum velli Practicorum observationes O Oceant, contusiones in ca nibus, atque ossibus exceptas, magnam Vim accipere ab interiori corporum contusione , ita ut ubi fluida sunt acriora , ubi ossa fragiliora existant, ibi contusiones, plagam , fratcturamque facilius aperiant , nullam saepe moliturae, si, ut in pueris , molliora sint ossa, & vitali balsam vasa i
Hinc sane proximas, vel interiores expositae Aneurysmatis speciei cauasas nobis sedulo quaerent iras, non una, sed tres nunc seorsim , nunc vero una
Prima esse videtur concursus duorum oppositorum ictuum, qui uno eodemque tempore eundem Arteriae locum assiciunt. Secunda est innata gracilitas Arteriarum. Tertia erit apparatus pravorum humo Um in corpore percussi hominis. Sed quoniam unaquaeque ex praedim Caus nisi planius , ac fusius explicetur intelligi vix potest; idcirco meorum in gratiam Auditorum circa illarum examen paululum digredi oportebit. Prim itaque dicimus , inter causas , cur percussio supra locum, cui insignis Arteria subjicitur , neu rysma producat, adnumerandum esse Concusesum duorum contrariorum ictu uim , quorum alter extrinsecus infligitur , Aristeriaeque membranas in tropellit, atque urget alter a sanguinis nisu, qui eodem tempore a Corde impulsus , easdem tunicas extrorsum pellit, intenditque . Neque certe alicui mirum Videri debebit duos istos contrarios nisus A teriae tunicas ita debilitare, propriamque texturam evertere posse , quem nota lateat, quam facile franguntur contrariis motibus sonum cientibus, concus. si , nec nis rursus , quam cito Campanae dissiliant, dum interius malleo percussae foris lapide caeduntur. Q aprum sane admirabilium effectuum veras causas profunde rimatur docti itimus, aequalique semper amicitia colendus Laurentius Bellini De morbis Pectoris tit de Palpitatione Cordis pag. mihi εχ 9. iis enim contrariis eodem tempore motibu oportet, ut partes contiguae ab invicem , seu ab eodem contactu recedant, atque ita divellantur , ut ranis
Secundam ex causis censemus insitam gracilitatem tunicarum Arterias componentium,quam nos docuit experimentum DStum tam generatim in emtispiciis, quam speciatim apud nonnullos Aneurysmate laborantes , in quibus Arteriae solito tenuiores, ac laxiores a nobis inventae fuerunt mazime Verb
190쪽
apud aliquos, qui ex percussionibus Aneurysmata Contraxerunt. Si en Im concipiatur dorsum E G. percuti, sub quo Arteria Magna procedit , haec quidem ictu minus laedi poterit, si valida fuerint ad resiliendum textura , quam si tenues sint, laxae, iraciles Postremo loco posuimus apparatum pravorum succorum Etenim si contusa Λrteria assiuat particulari nutritioni aptis, dulcibus , lenibusque , ex bona Corporis constitutione advenientibus , fieri potest ut ex percussione nullum inducatur Aneurysma liquor enim nutritius, temperatus ac mitis non ita faciis I Vitiatur atque acredinem contrahit. At si malo corpotis habitu laborest aegrotus , humores acres in parte contusa sentam intercepti, ac stagnante Arteriarum tunicas facile exedunt, atque erodunt. Et quoniam cloetrina expressa per exempla profundius in animum nostrum penetrat, quarta ea , quae solis rationibus nititur, idcircb in singularur . Causarum exemplis recensendis paululum immorabimur ..
Exponitur exemplum neur' atis nati ex contranisu Arteriae Aortae ad ictu externa mrcussionis C Um certum sit ex Anatomicis Arteriarum diastolem pro ratione magniat udinis canalium maximam , magnam , Vel minimam esse , procul da-hio in Aorta Eius extrorsum maximus erit. Si igitur contingat 'uod eVentia re potes, ut eadem Arteria percutiatur eodem ipso temporis momento, quo in diastole versatur, summa fibrarum distraEt sone, lac divulsione necessario a detur . Exemplum quidem utrarum ita summe curiosum ante tredecim abhinc annis vidi in homine alioquin sano, Crobusta, quoiu senuenti historia
Vir sanus, Fortis nomine Plinius Eminenti sis Cardinans Albani nune Pontificis Maximi felicissime regnantis,nostrique Clementissimi Principis pedestrium famulorum Decanus annorum Circiter s. habitus quadrati , cum per publicam incederet viam fortuit, quodam ex ludentibus sphaera buxea, vulgo Boccia vehementer percussus fuit in lava dorsi parte, domum rediens affectum locum diligenter observari curat, in quo , citra contusionis indicia, momenti nihil animadvertitur. Curatum idcirc, solo admoto rosaceo oleo, superstite interim ad usque quatuor circiter annos levi, sed molesto ibidem sensu post tam diuturnum temporis inrervallum aeger conqueri caepit de s pulta quadam eo loco puIsatione , quae sensim sensibilior facta causa fuit, ut Patiens Peritos accersiret quoniam rumor ab Eminentiis. Principem aspiraverat, hic pro sua innata , atque singulari benignitate me etiam contendit, ut ii Iam inviserem convenio itaque cum duobus Chirurgis, quorum unus profundum abscesium,alter sepultum in Aorta Aneurysma censebat morbum. Et cum ipse ego animadvertissem, pulsationem illam Cordis Et ibus respondere, magnoque nisu costas extrorsum urgere, statim confirmare non dubitavi sententiam illius , ni asserebat verum, magnumque in flexu ortae latere Α- neurysma. Et reverI paucorum mensium spatio vitiatis etiam liquidis )ebres crevit, ut nul Io iuvante pharmaco , sed in gibbam prope spinam elevatis, corrosis costis, necnon dolore tendente , ac distrahente ad humeros usque Prodvsito, audacissimus quidam empiricus ex eo , quod pulsationis Vehementia remiserat, putans sepultum latere abscessum , insciis amicis, necessanis misero pei suasit aegroto , ut se meret eo in loco aperiri , certb spon-