Ioann. Gottlieb Heinecci ... Antiquitatum Romanarum jurisprudentiam illustrantium syntagma secundum ordinem Institutionum Iustiniaini digestum : in quo multa iuris Romani atque auctorum veterum loca explicantur atque illustrantur

691쪽

LIB. III. In IV. 6 im generibus certam formam Cer-

ordinem dederant, ita quidem, Utis istam formam sequutus fuerit, aliis nasci videretur obligatio. a addita sunt verba secundum nolitaris ura. Primus quinquaginta tractibus leges dedit Ser. Tullius onys. Halic. Zist. Rom. IV. . a LEaSde- acta ergo nuda non producebant obli-ionem, cuius rei eam rationem red- Sex. Caecilius apud Geli. No f. Att. H I. a dem maiores in negotiorum contra

jussanxerint. At postea tamen indiatus Praetor, hac in re impune falli fi-n, non quidem actionem, sed exceptis natamen ex pacto dedit L. 7. I. . D. . diact. Ante hoc edictum variis artibus debantur pacta, Crebraeque in foro ei it disputationes de conuentionibus, pa-

rumne an in contractuum numerum

ent referendae. Quo respicit Plaut.

- inscio,quo vos pactosoleatisse pisaarier. Padsum nonsa Ium es , non actum pactum es, quod vobis lubet. ade Ger Nood de Paci re Tra a I.

692쪽

deinde abrogaui Tarquin . Superbii nys Hal IV. s. Denique plerasque: Tabulis restituere decet nutri, quos ti iureconsulti disputatione fori eo hdUXere, Vt nemo posset nisi certabita solennitate contrahere. N.obli II Quum vero forma illa oblig

bus data esset vel per leges ciuiles,

Vel prae edicta Praetorum : adhina est, ut ol ones m ciuiles e praetorias vel λη distinguerentur. f. i. in . h. t. L. f.

merciti a I. L. I. . I. i do deluevit. D. de accept. Illae legibus vel tutae sunt, Vel Comprobatae , Vel Contractibus obligatio litterarum o horum, ex delictis furtum manidamnum iniuria datum, &c HPraetor ex sua iurisdictione cor quales sunt ex contractibus co

Pecunia e delictis iniuria &c Sed hanc distinctionem sustulit Iustidum omnes obligationes miscuit,rique suo iuris inseri iussit proin Thomas Not ad Insit. h. Lη l. Porro omnes obligatiosae

cortea mola stat e facto, eoque vel benefici

.u' damnoso ex facto benefico

dunt obligationes contractus dicui quae eX damnoso. delicta vel malos diunt.Uid. Cai Inst. II, p. princ. lctus quum consensu ineantur, SqJ

693쪽

vel praesumtus, qui e vero na- contractus qui ex praesumto,quasius adpellantur. In delictis quo- dolus concurrit,Vel culpa tantum. verum delictum, in culpa, quasi

inde nascitur. Vid Thomac Dis

sct action a uerre iudicem imperite

at conuentiones, quibu subsunt interi riuiles, id est eiusmodi negotia, '' e ciuili recepta adeoque Idonea clus 3roducendam obtigationem Gei se Pact. O Transa I. IX. p. sita. liter contractus a pactis destinguit II, 1. Pactum enim neque nΟ-que caussam, Contraelium aut no-Scausiam, aut certe si nomine caret, habere putat Ideo do ut des tio est sine nomine, sed quia tament ne vel facto sumsit effectum, COn- accensetur Dabo ut des est nu- istum, quia nulla caussa praecedit. Haec

vant etiam alia contractuum nomina Cantur enim συναλλαγμα α, negotia allia, caussae, Caussae ciuiles, formae gotii, contractu negotii vel negotiamtractus. Loca collegit Ger Noodi c. c arp. siTI,

694쪽

73 AN T. ROMANO AD INST,

Ha Cuiacius.Quae tametsi nauit cra sunt, quam quae ex glossis Barum de contractuum natura atque disserit Iac Oisel Cati Inst. I. c. iacgis tamen videntur admittenda, quia fam omni contractui siue nominai innominato accedere debere,patet D de reb. cre . e L. t. f. d. D. pecum i

ra Contractus porro Vel re periquotu tUr, vel verbis, vel litteris, vel solo myi ς'- de quibus quatuor contractuum spe

agendum distinctius.

QUIBUS MODIS

CONTRAHi TVR Ol

Iamuis plures sint contquibus re contrahiturtio, veluti omnes contrinia Ocni nati, quippe qui demum itione vel facto obligant. . . ., de Pact LI. pr. D. praeseripi. Wrἷηcuit tamen Imperatori, de mutticitiam, commodato deposito i 're hic agere.

695쪽

Iutui datio est, quando ita alteri ali

aditur quodpondere,mensura, nume umr netur, ut accipientis flat, quando- aliud eiusdem naturae re qualitatis V. Transfertur ergo hoc contractu tum rei fungibilis in alterum,quid' i contrarium adserant Salmasius

selius, quorum sententia dudum ureconsultis explosa id Ant. ng. ad Catians II, p, J. - Resngibilis est, quae, ut in definitione

pridere, mensurari numero Contine- psum argentum olim beneratoresdnumerabant, sed adpendebant. aes rude tantUm,aliaqua, qUae Pon uastant, adpendi solita, Vt Cera , PiX, a sc Reliquas res vel admetie-

a D . II, p. i. p. m. I. Addidi poris definitione, aliud quandocumque i in naturaeo qualitati reddendum. as ais enim Caius L c. meminerit sa-

rari ic Varro de Re Rus III, refert, Hirrium aesari duo millia muraenarum dedisse pondus. Et Plin. Ix Hirrium Caesari millia muraenarum mutua adpendisse. Vnde digrex ad numerum dari mutuo test. L. quod saepe g. in his D. de contr.

696쪽

ruti temporis. in ipsis Institution nostris princ. h. t. pro S quoniam nobio eadem &cdegendum sit quanaeoqui is non eaedem res, Ut docent Anton. gusti in Emend. III, 7. Mali tempumela, quo exarui qui obligatus cst uere debeat, adiici necessario non dbat. VII. Vnde II. Mutulim vero non adpellatur, mutuum a me ita tibi datum sit, Vt ex meo tuum rei Ceu eXistimant Caius IV. I iti IluS L. a. f. a. D. de rebvi credit. Tribcnus f. t. U. h. t. dy sed a voce μ οῖτον.Varro de Lingua Lat. IV. p as, tur, quod reddatur, mutuum est, quod ριοῖτον. Plerasque enim rei pecui

c Aliter quidem Aleander ad Caii I

a Schultingius 8. docet orisque in Princ Inst. h. t. idem esse ac docunque, neque opus Ruse, ut exsadiiceretur mutuo. Sane aliud mutuum, aliud foenus, alia actio malia Calendarii. Vi cuia c. V X id Pertinet ergo haec etymologia ado inationes Stoicas, quibus nimium qn tum indulsisse iureconsi illos vetere Si supra Libro I Tit. I n. I. Obseruauit

Addes iacti Obseruat. XI ID

697쪽

llationes Rornanos a Siculis mutua- esse, iam alibi a nobis obseruatum est.

II. it. XIV n. i. Multum vero intererat 1nter 1num-m.Qgia

foenus, quamuis haec a plerisque. DMHUMundi soleant, Astaccurate distinxit

Namsimutuas nonpotero, certum est 2-mam foenore. nxere etiam iureconsulti nostri L. v, reb cneci . Imperatores Arcadius, orius & Theodosius L. b. C. Theo den o editi rescinia. Lib. II. Tit. IV. Inis vero accurate hoc discrimen exus est Nonius Marcellin. V Io . 7Ξα locum ita ego legendum existiman Mutuum a foe re hoc fas, quod inam in Otiris oenus cum usuris Ν- 8 si occepi foetus. Vnde foelictum es, ut Graece τοκ Di, quos par initiisemri Vnde honesius mu- est isodsub amico adfectu sta meum, utemporis necessoris foenussumere

Ex his verbis non una elicitur m IV. Di coenoris differentia. Mutuum erat '' itum, neque usurae ordinari debe Renus& ur: foenus usuris exhauriebat debi- , Adeoque illud ad contractum modati, hoc ad locationem Ondu' aem accedebat propius. Gen Noodis

698쪽

sub amico adfectu dabatur hoc in bilis habendi cupiditas inuenerat neca de Bems VII, m. III. Illud hon hoc bonis omnibus turpe videbatur ta sunt illa Catonis, qui quum vari censuisset adquirendi modos, qua quidi enerari respondit: 'maeho occidere ' Plin. Hi . Nat. XVm,3. - c. I as Idem Cato de Re sis

E inierdumpraestare mercaturis retrere, itam periculosium sei Litem risiam honesum Maiores eri vi habuerunt f ita in legibus posiverunt

dupli condemnari, foeneratorems is uanto peiorem ciuem existimauerim ratorem, quam furem, hinc licet exi Non minus in usuras inuehitur de Bene c. VII, Io Vnde prose mirum, M. Antonium Octauiano c inter reliqua probra obiecisse etiamsi argentarium Sueton Aug. V QU. P, mutuum ad tempus necessariuin abs foenus in certum statumque diem stebant enim foeneratores argentar

dentes ad medium Ianum se insis

e Testatur Cicero deo . II, as sti VLVIL Horat. Epist. I, ias ciues, ciues quaerenda I primum,

699쪽

las foenerare pecunias Horat.' υ. 7.aec ubi lo tui foenerator Aphius Tamianis futurus inicus, wnem relegit dilus pecuniam, uaerit Kalendis ponere.

um iugis, is Drusionem debitor

aeris,

ni is quum tristes misero venere

Kalendae, ercedem aut mos unde unde extria

codex, cui inscribebantur illa cre-n nomina, KALENDARIVM s) ur. L. flen Ds ceri per L. vir. D. de

Virimpos umos Hoc Ianus summu ab imo Perdocet. es scilicet Romae erant Iani statuae, ad irum unam creditores, ad alteram foe- ii posituri numos, ad tertiam exigentes meniebant. Alex ab Alex. Geniat. i Rappold adHorat p.iaa. ilendario isti priuati praeponere so i an seruum L. I. D. de reb. credit. in vero liuitatibus eiusmodi Kalentia, quibus praeerant curatores Kalen- i ii, de quibus L. iI. g. a. D. 'de muneri

700쪽

de pecu L. F. D. de legat a Senecne1. I. a. Epist. XIV. D LXXXVII. ergo alendario, praemisso ale nomine, debitorum subiiciebamuim. Vnde Martial Epig. Vlli Superba densis arca pallea montum expucemur paginae

Eamdem ob caussam Valendarium

redicuntur foeneratoreS,L. H. g. l. L. I. . . D.de legat3. Misi alenda, Gersa pecunia est, quae nomini binore occ ata L. M. I . D de

rerum ad ciuitatem pertin mer-rumdem curatorum vetus a si Cruter. Inscript. p. CCCCXLVI, 7.