장음표시 사용
581쪽
tur I. g. s. qui semelf delatus edict. ergo etiam &c. Secunda est, an ille mensis. qui a iure praescribitur domino censes ad deliberandum debeat esse dierum utilium, an verbconti morum. Tutius est, debere esse dierum continuorum. Ratio esse potest,tum
quia deliberatio potest esse in die no utili,
ergo dies non utiles non excluduntur a numero dierum ad deliberandum, tum quia in dubio quilibet terminus censetur
T x - raquel de Reract. lignet. s. t. Glo alii tum quia haec deliberatio non tractatur ire forma iuditij. & proinde totum tempus Almanv non debet esse dierum utilium Memder Arariva avrivs i ii. mora arare.
. lib. I . c. m. vers qua res primδ. Quin
modo autem computandus sit hic mensis, an i die melioris oblationis factae, an vertia die denuntiationis eiusdem, certum ommnino est computandum esse a die denum lationis, non enim potest deliberare sine Praevia notitia eorundem oblationum; sed
an lassiciat simplex notitia aliunde habita de talibus conditionibus oblatis . & de
venditione latura,an vero requiratur ipsa formalis denuntiatio per venditorem fa-- cienda, sentio iuxta tradita per Bartolam sit f-- in I. denuntiasse. s. quid ergo Ab n. 3. Persic. elix aeo in isto casu F. ad i. Iuliam de ad In non LI / ficere simplicem notitiam aliunde habi tam , sed requiri denuntiationem per ven , i f., ditorem faciendam. Ratio est, quia eti-- ,- Uenditoris onus denuntiandi, & dominus --μ- census semper habere potest exceptionem Mn. . de ignorantia. go Tertia esta quonam tempore debeat in.cipere mensis a iure praescriptus Domino Melisui census ad deliberandum. Omissis aliqui.hus opinionibus, quas Iath refert Soemat cons ii . n. c. lib. sentio incipere a die denuntiationis, & protrahendum usque ad terminum mensis,adeo ut, si fiat denuntiatio die decima mensis Ianuarii tempus mensis ab eodem incipiat, & protrahatur
3sque ad decimam Februaris inclusive.
Expenditur sexta conditio, & dissicultates
IN sexta conditione prohibet Pontifex
quaedam pacta, quae apponuntur, vel apponi consueuerunt aduersus debitorem census morosum in illius solutione . Ibi .
Tacta continentia morosum crasus debitorem tenera ad interesse lucri cessantis, vel ad caminet, bium, Ira certas expensas , aut certa salaria,
. . 'seu expensas medio imamento creditoris Itis ...uo- quidandas, avι rem censui subiectam, seu
rem emis aliquam eius partem amittere, aut aliud im
s '' eodem contracta , stah aliundi aequisitum perdere,aut in aliquam pallam cadere e toto
irrita sint, re nalia. Ex quibus videres
Pontifex considerasse quatuor gravamina, quae per creditorem imponi potera necentas debitori, nempe onus, vel ad interesse, vel ad cambia. Secundo obligatio anem ad expensas, & salaria. Tertio amis. sionem rei censitae, vel in toto, vel in parte . Quarto onus alicuius pqnae subeundae, quae propterea voluit prohibere. Singulas dissicultates quoad singulas breuiter exispendo
Assertio I. Per praefatam clausitIam 8 non prohibetur pactum de interesae dam' RAei
ni emergentis. Ferdinandas Rebeltvr de is obligarion. is titia lib. Io. quo. 6. n. I S. Bona in principi Bonacina in fas Iract. de contra et na
Probatur. Lex exorbitans, & derogam . toria iuris communis est stricte interpretanda,nec extendenda vitri id, quod ipsa r. exprimit . sed talis est illa clausula Plana, nec exprimit, seu nec expresse prohibet pactum de interesse damni emergentis, ergo &c. Maior patet,quia lea exorbirans a, ,e, debet intelligi stricte, de in casu ipso, inbeas quo loquitur, & non vltra I. 3. s. hae veris D et e . g. de aeg. gest. Surdas decis It 3. nae. q. sde ita ut minus laedat ius commune, quam Rotiis.
fieri pinsit e. eam dilectus de consaetud. Ra nus 'manas es f. isT. n. a. Minor probatur, quia ex natura sua, de de iure communi
licitum est pacisci tam de interesse lucri cessantis, tum de inter se damni emer- Lub gentis Lapus ad L curabit c. f . empl. Naua
comment. l. S. 6. n. log., de late deducit tiari arrus in eomine . de Muris R. t.
Non acquiescit rationi Morius asserena etiam iure naturali, diuino, & humano impensas a creditore factas ob creditam pecuniam debere debitorem soluere, &tamen constitutio Plana pactum de tali solutione prohibet, ergo etiam ex eo, quod interesse damni emergentis ex natumra sua, dc ex iure communi sit per debit rem centas soluendum propter moram non tollitur, quin per praefatam constitutionem prohibeatur,& sit vetitum. Sed ....-- impugnatur morius, nam prohibitio pa rata trem de impensis factis compensandis est ex . A mapressE apposita in dicta Constit.. non sic prohibitio pacti de interesse damni emer. gentis, adeoque currit adducta ratio, ,--d
quod lex quidem exorbitans comprehem clamnaem uat expressa , non autem sit extendenda ultra expressa. re aes
Assertio Il. Ex vi praefatae clauistae non 8 3 prohibetur pactum de refectione lucri cessantis praecipue intrinseci ob moram debitoris in soluendo, si re vera ex illa mora lucrum cinarit, adeo ut teneatur interesse
582쪽
tilius soluere. siceisatio lucri euenerit. non cara , -- ILEneatur,si non euenerit , sed tantum pro 'IUbetur Paetum de aliquo persoluendorunquam interesse eiusdem lucri cessantis Propter moram, quod debeat ab ipso cen-sinario passivo solui, siue lucrum illud ces .
tauerit, siue non cessauerit,it item pactum, quo conuenitur de quantitate incerta liquidanda solo iuramento ereditotis. Conmmnelus lentiunt centias de censibus pari. a. c. g. Felicia- qu . I .art. s. n.8.Felieianus de Iesii in suis
PMdc comment. de eensibus tom. t. lib. I. c. s. n.
s,i mimis de censibar m. 3. cotarov. m. avi R. a Probatur prima pars eadem fere ratione, qua superior assertio, nam lex ret
strictiua eorum, quae de iure communi Approbantur ex implicita, de praesumptac iam restringentis voluntate debet in eo sensu interpretari, ut minus Iaedat idem ius commune, quam fieri possit iuxta allerata iura, quod potissimum verificatur in lege, de qua loquimur, per quam cum Pontifex intendat solummodo consulere
indemnitati debitoris . non est praesumeneus velle obesse Iullo iuri creditoris, de unii rodelae cum detrimento alterius, sed situm lex ea tenderetur ad prohibendum Pa m de interesse lucri cessantis, quan eo re vera illud cessat, restringeret ius commune magis, quam fieri potest, qui
Nimuo esset contra debitum cuiuscunque Dera, uris, ergo non latum ex natura legis rem sua res si tuae . sed etiam ex praesumpta micra , - e lionei legislatoris nou prohidetur per
H em lianc patium de soluendo interesse lucri et, a cessantis, nisi re vera illud cesset. Minoris Qua- Hobatur, quia quaecunque iura clamant,nm Do- vr,lucra, quae ex iniqua detentione rei mi e e contra voluntatem Domini cessant eidem re DUM ei compensentur, & si ex natur
ae tua debent iri , ouaenam est in uilitia. si fiat pactio, viam ia-- Pansari, si re vera cessent Pactum enim
. de re debita non potest esse inmitum, deis indebitum. Dices, ex quo ab Elute Pontifex prohi- huit pactum ob moram debitoris de inte T. cesse tueri cessantis sine restrictione aliquae . intelligendam esse prohibitionem absolu. -te tactam, quam propterea nos limitare
non debemus ad determinatos casus, quod 'M etiam ex eo euincitur, quod frustratoria
esset huiusmodi prohibitio,isi respiceret
dumtaxat determinatos casus, qui ex nam
in sese tura sua prohibentur. Sed enutri gratis ac ra- nino dicitur, Pontificem prohibere o MMAE es luisse absolute pactum de interrile lueri si es non enim pie credendum est vinet luisse eximere debitorem a compensatio
ne damnorum, quae veth creditori inferret, ad quam iure naturali tenetur; unde si quaecunque lex ex fine quo edita es , interpretanda est, cum fuerit ad tollendas praesumptiones traudi consulendi
praeiuditio: venditoris, non ad tollenda rura creditoris, non desinet haec lex inter- - a pretari, nisi in ordine ad ea, in quibus L f metam sunt esse fraudes, de praeiuditium ipsus venditoris,non prout important damnum ... a creditoris i non est autem praesumptio ....t iraudis, nec praeiudicium, ubi manifeste M. debitum ex natura sua resultet, ut in casu ad soli nostro, cum omnia iura clament damna et , illata ex morosa solutione reficienda esle.
Ad id, quod subditur de frustratorietato lagis facile colligitur responsio, multa etenim, quae iure naturali, de diuino sunt .. 'prohibita, cuiusmodi sunt usurae, & alia
cadunt etiam sub iure humano, nec ullus. est,qui damnet his humanum, ut frustrato Iroh rium, cum addat: vim quandam saltetria
quoad humanum captum. Dici etiam po TA,
test,& mrte melius non esie frusti atorium huiusmodi ius, eo quia damnat nonnulla, quae licet ex natura sua iniqua non aprehendebantur ut talia.
Dices secundo, ex his, quae dicta sunt insuperiora assertione verse. don a mescit
rationi impensae a creditore factae ob pecu Diam creditam, quamuis sint debitae iure naturali, diuino , de humano, quia tamen expresse prohibentur per constitutionem Planam non possunt deduci in pactum. vapersoluantur, potissimum, uia tu tali constitutione nulla est restrictio, ergo etiam interesse lucri cessantis ob moram solutio nis, quamuis sit debitum iure naturali, dccommuni Postiuo, quia tamen sine ulla restrictione expresse prohibetur non poterit deduci in pactum. Sed contra; ea. quae diximus, intelligenda sunt de impensis non quomodocunque, sed de impensis liqui--oti,-- dandis iuramento creditoris, prout infra dicemus de quantitate liquidanda obcrum cessans; unde sietiti retirictio quoad
lucrum cessans, quamuis non expre sa 'in iure prohibente arguitur ex fine legis, ita etiam,restrictio quoad factas,
guenda est ex fine eluidem legis, qinae voluit quidem consulere indemnitati debitoris , & tollere praesumptiones haudium,
non autem aggravare creditorem, Ec ab eo auferre ius, quod illi ex natura rei comvenit, aeque autem aggravaretur permis
gationem interesse lucri cestantis, ae Manegationem impensarum per ipium faciarum ob dilatam solutionem. Dices tertio, non posse legem intelligi tam quoad interesse lucri cessantis, quam quoad impensas saetas cum illa restrictio, ne, caeteroqui perinde se haberet,ae si non naelset talis lex expetesia, de eo modo, quo dictum est de damno emergente, quod squia in lege expressum non est ex superius dictis non solum potest exigi, sed etiam deduci in pactiun, non tamen potest exigi, de deduci in pacturn . quando et set praerea
Dat aui, ex quo deduco, quod si non ori
583쪽
sta me . quod damnum emergetis non fit in valoris cogime creditor vendere pro M. -id iure expresium non potest exigi absolute , sed tantum eum restrictione, lucrum ces ssans, seu interesse eiusdem cum sit expresse Irohibitum. nullo modo, nec cum illa re-rictione possit exigi, expressio etenim illa debet aliquid operari . Sed contra th. presse patet, quid operetur illa expressio de pacto quoad interesse lucri cessantis ,re quoad expensas factas per ereditorem, suis
pra damnum emergem non expressuminam illa prohibet pactum de quantitate determinata, siue illud lucrum cesset, siue non cesset, vel de quantitate indeterminata liquida nda iuramento creditoris, quod pactum non prohibetur quoad utramque quantitatem in damno emergente, cum de hoe non sit expressio. Ratio manifesta est, ., quia quae non sunt contra naturam contra . D M -- ctus non prohibentur, nisi erprimantur in rana- iure prohibente, cum lex exorbitans non extendatur ultra expressa; cum igitur nihil in iure sit expressum de damno emergen-ms ... te. & ex natura sua pactum de certa quan si , ,s litate siue emergat, siue non emergat, &ox-.- de incerta quantitate liquidanda iuramen . to creditoris non sit repugnans, nee iniustum . hinc est , quod tale pactum libere possit induci ; non potest autem inducii quoad lucrum cessans , quia quamvis ex
natura sua non sit repugnans,eli tamen ex- presse prohibitum in iure. Quod autemer natura sua pr.ecllo iure positivo nec quoad lucrum cellam, e quoad damnum emergens sit iniustum, ex iis, quae dillimus sub tu. contractus II. de emptione, di ve a citione , clare elucescit, nam non solum li-iat pacisci de istis. sed etiam de periculo
istorum,adeo ut appretietur ipsum pericu ium, deiecundum appretiationem debeat solui , etiam si damnum non emergat, vel - lucrum cesset.
Si autem inquitas , quo fundamento noti i alterum est elltrinsecum, & tune est. quando pro tempore conuento pensio nocitatuitus, quae si solueretur, implicaretii per creditorem in aliquem contractum luis cratorium. & eum non tribuatur, cessat iblia lucrum ex negotio . Quando ieitur lucrum, quod cessat est intrinsecum potis. sinum est eompensandum, & deduci potest in pactum, tum quia ex natura sua hoc cessat . cum naturaliter creditor illud posiset acquirere, de ex sola culpa, & mora debitoris deperditur 3 tum quia, ut beta notat Rebellas de obtigationibat iust. lib. ridi R Mve'. condit. 3. n. is . haec cessatio lucri lusintrinseci est suo modo damnum quoddam emergens, quia licet tempore maioris valoris, pto Suo debetur pensio, ereditor il- Iam actualiter non habeat, habet tamen actu iam acqui situm ius iustitiae quoad il- Iamrion negauerim tamen, ut recte sentit L sui de censeb. vij x . Dct. 6. S. s. n. II o. vim quod possit etiam pacisci quoad interesse lucri extrinseci, quia denegari non potest, quin debitor per moram in soluendo fue rit causa talis cessationis, ta si mora non fui siet interposita re vera illud lucrum pracreditorem fuisset acquisitum , nam uia tantum suppono de illo posse pacisci, illudque exigi. in quantum re vera sequatur, uian posse exigi, si non sequatur . Probatur fecunda para. quia Principalis
intentio Pontificis per hanc constatuti nem respexit praecise iudemnitatem cen suamj palliui, ne scilicet plus gravetur aquam exigat natura contractus, sed si inisduceretur tale pactum,quo obligaretur ad praestandam certam quantitatem ob interre se lucri cessantis, etiam si illud non cese
set magis grauaretur,ac exigat natura contractus , ergo ex mente Ponti acu Miniac probatur, tum a Da - n tura huius con--. - ui M pretio constituti non
Pontiis serit pactum quoad into o virum sic alia obligatio squam illa prae o-, vis
resse lucri cessantis, non via a ita errae uaudi di i uua penu nes, illasque assecuis . ,
amni emergentis. Omissis aliorum rati nibus respondebo cum suarro in rotr elui mentis de Ps m n. y3. vers ain autem eo funisoauei damento in uno casu prohibuisse, dc nonis, in altero, quia interesse damni emergeutis Cardi- versatur circa rem acquisitam, scii quasiae ii acquisitam, interesse lucri cessantis est ei ca rem acquirendam, dissicilius autem tol. litur ius acquisitum, & in re, quam a quirendum , & ad rem Decius cons I T. craveram eonf. II S. a. p. lib. i. cardiacus
Dixi, piscipup intrinseci, pro quo aduera Tet duplex communiter assigori, aIterum atra. .. intrinsccum, ta tunc est v. g. . quando proesem, al- aliquo tempore determinato est soluenda erum pensio frumenti, pro quo tempore pluris D v alet, ct tunc creditor pio illo maiori premtio venderet, si illi cribueretur, quae cum eis. --, Libuatu cum mora prui in re muroris randi. tum quia illa obligatio ciuilis indvi e r-cta per tale pactum est onus , & gravamen pretio aestimabile, ergo per illud pactum
Plus grauaretur venditor,quam exigat nais tura contractus. Confirmatur ex contex
tu praccedentium ciaulularatu, per quas cara ram Pontifex absolute abstulit quaecunque parum a, ct conueni lones, qua Ium praerer na es turam contractus, sed pactum de subeum do onere soluendi determinatum interesse ob lucrum cellam, siue cesset, siue non cesset,eil praeter naturam contractus,ergo
Dices ex superius dictis, potest pacisci,
quod si lucrum illud cesset, debeat com--ulari, ergo poterit etiam pacisci, quod ratione illius lucri incerti aliquid certum persoluatur sine risione iuris ramisitis. Consequentia probatur , quia interes e i
584쪽
aliquo certo ex natura sua, dummodo tan- - a
tum detrahatur de illo intereine incerto, quantum importat illa incertitudo, ut late diximus sub tit. Contractus III. de Matuo, Uurii, o S. I. per totum, ex alia parte Pontifex non prohibuit congruas Permutationes rerum pretio aestimabiis Ilum , dummodo seruentur conditiones aequalitatis ad easdem requisitae. Sed conera i quia Pontifex, qui prohibuit pactumae.... d*ceri imeresse ob lucrum cellanti siue ilis is lud cesset, siue non cesset prohibuit etiam peia iis implicite illam permutationem iuris in
certi Patu certo , nec incongrua ratione.
.,-- , ita permutatio est omnino pretet
naturam contractus, non est autem praeter ori .em naturam contractus, ut si ex culpa censua .
pro . rij passivi lucrum aliquod cesset . ad aequalitatem compensetur
Probatur tertia pars, quia potest esse Presumptio fraudium ex parte emptoris census in liquidatiore lucri medio ipsius iuramento facienda, sed praecipuus finia. editionis huius Constitutionis fuit ad euer-E tendas huiusnodi praesumptiones , ergo
- ecc. Minor patet . quia potest semper egeoccasio suspicandi . quod Dominus censua ex sua ingluvie plus exigat, quam exigat cessatio eiusdem lucri , unde merito Ponti. sex voluit non standum esse ipsius arbitrio, maxime cum suppetat alia via sine ulla aeuisset praesumptione fraudium eidem Domino '- consuletidi propriae indemnitati per recurat . . 'ad Iudicem, quod est medium iuris in
M, . corruptius, de sincerius. Confirmatur ex . paritate rationis, nam Pontifex loquens de certis salari is, quae supponuntur de iure communi debita, prohibet paetiim de eis. dein medio iuramento creditoris liquidan
dis, ergo etiam praesumendum est . quod Pontifex loquens de interesse lucri celsantis, quod etiam ex dispositione iuris com
munii est debitum, prohibeat pactum de eode periuramentu eiusdem creditoris liquid ando. Consequentia tenet, quia non ex alio motivo potest esse prohibitio liqui- dationis faciendae per creditorem quoad calaria certa, niti quia ex ipsius ingluvie potest iubesse praesumptio damniticationis. quoad debitorem, sed haec eadem ratis vrget quoad liquidationein lucri cessantis, ergo dcc. Assertio III. Prohibetur per prefatam eundem venditorem pertineat onus solis
uendi tributum Principi, quod ex fundo
censuato solui consueuit. Probatur quoad prunam, & secundam partem. Ex natura sua impenta pro scriptura, de rogitu instrumenti, & pro ad oristatione, si quae necessariae sunt, annuarumpensionum in domum emptoris census pertinent ad eundem emptorem, non ad venditorem, ergo stante praefata clausula
Pontificis per pactum non potest imponi onus easdem persoluendi venditori . Antecedem probatur quoad utramque partem, ec quidem quoad scripturam, de rogi tum instrumenti sic euincitur, quia mim, scriptura, dc rogitus instrumenti sunt in ', o fauorem emptoris ad comprobanda scilicet ipsius iura, ego ad ipsum pertinere
debet onus expen arum pro illis iuxta ais regulam . 23.i sentit commodum , sentire fa oram deber, in incommodum c. qui sensu derer. aris in c., nec debitor tenetur proprija
expensis aduersarium instruere aret. L pra eor V de edendo. Rursus etiam adsportatio illa in domum emptotis est maximo ipsi fauorabilia, nec debita ex natura contractias preciae, ergo propter eandem M. rationem, qua supra, ad ipsum pertinere edo debet onus adsportandi. Consequentia . -
primi argumenti plobatur, quia Pontifex
auertere voluit quaecunque onera a debit re, quae ad eundem ex natura coner ctus non pertinereul.
Probatur quoad tertiam partem. Quinqui est iniuila causa expeniarum ad cons quendum id, quod est alicui debitum,tenetur easdem expensas compensare, siquis dem, qui caiisa damni est damnum ipsum
debet resarcire . nec Pontifex praesumit ab hoc onere, ad quod omni iure proclammante tenetur, eum eximere, ergo tuli.
poterit emptor pacisci, quod si ob inviam
venditoria in soluendis pensionibus expenissas fecerit teneatur easdem compeuiare Antecedens omni iure certum est quoad Primam partem iquoad secundam sic eui citur, quia non potest esse rationabilia praesumptio, quod Pontifex velit, seu v, Ne luerit ius uni competens auferre, ut alterum eximeret ab onere, ad quod tenetur. Consequentia probatur, quia si licite, dc volvi. omni iure obligatur ad compensanduin .
cur non potest adijci pactum de tali com- clausulam pactu tu , quod expensae pro pensatione, si casus euenerit talium expen- 'seriptura, de rogitu instrumenti faciendae serum 3 Certe tale pactum nou inaucit
Pertiueant ad venditorein census,vel quod ad eundem pertineant expensae In ad oristandis annuis pensionibus ad domum emptoris i non tamen pactum, quod eX-
penue faetae propter moram eiusdem venditoris ob easdem 'scipiendas possint exim gi per cundem emptorem, nec quod ex
pensae factae in siistinenda lite pro de se si e census venditi possint item exigi ab eodem venditore, nec tandem, quod tanotiam obligationem praeter eam, ad ad sit
quam ipse debitor tenetur. sed ad sumis ocim v mum ipsam magis firmat.
Probatur quoad quartam , & quintam
Partem, quia ad has expensar venditor ex natura sua tenetur, ergo non est iusta
causa praesumendi, quod Pontifex prahibuerit, ne huiusnodi obligatio pacto firmetur, siquidem venditori non additur
585쪽
- iam dependenter ab illo iballo iam de liue
Pra emis tenetur. Antecedens probatur, utina
est turalis est contractui emptionis, de re, ditionis obligatio pro eructione rei, quae venditur Mosa inL pacta e--nta dc sol. se mu*-egis F.de contrabenda empti Dee tua. nam uta obligatio Pro euictione rei cum Curtiua ipso contractu, di in eius principio, de
iam origine oritur i. non dubitatre c. de eminDeram cons. s . R. I S. cartim Darer consos s. . a.. erto cum fit naturalis talis obligatio emetionis erunt etiam eidem vendiatori naturalia onera expensarum a quaere uiruntur, seu subsequuntur ad onus eu, Oloras. Rursus tributum soluendum
Principi impositum est iupra fundum, edigo eum dominium fundi temaneat penes
venditorem censua, de non transeat ad
' et emptorem,onus illud tributum persolueruet. di debet pertinere ad ipstim venditorem; uidem ad eum spectat soluere tributum Pr dii v. g. , ad quem spectat dominium eiusdem praedij.
Hoe tamen unum hic aduertendum est, quod si non sit proprie tributum pro fundo censuato, sed Gabella propter conistractum tunc de iure communi non debeata rebeti . tura venditore, sed ab emptore Albeneat l. omm ideo DL .F. de coaedit fartis. Bal. - dus rab. C. de rebus cres. Aleae aeder cons is s . lib. I. P.M Rodericus a.de reddit.ervast Gis r. n. i. Finiec . per rexiam in L debet j. do R.,deriis acuit. edict., de propterea iuxta allegam M. iura, di rationes non potest pacisci. quod venditor census au hoc onus teneatur.
Aurelio Iu citante allegata clausula non placet, pacisci, quod si venditor census
sic in mora soluenda annuas peruiones tempore conuento, liberuui sit emptor, resiuendi a contractu, de e t Igendi pretium ale solutuoi Lugus decemb. disp. aT. Din . R. illa. Persic. a. duo tara potest Salaabact. de L enseb. dAb. . l. a. . ita aut magis
Probatur primo, quid per hane clatr-sulam prohibetur quodcunque pactum sper quod imponitur onus venditori pret eo graturam contractus censitatis, sed pactum.
Per quod obligatur ob dilationem lati
clanas ad restituendum pretium receptum inducit onus graue Praeter naturam con gractus, ergo ciet Probatur minor, quia aratura contractus tribuit quidem ius emaetori exigendi usuras , dc cogendI per viam . iuris ad eas persoluedas, non autem adi rescindendum contractam iam legitime M Ma celebratum, quia ius, quod acquiritur, in a. '' ius ad pensiones . ergo debet agercita implementum ipsarum, non ad recistionem. Confirmatur quia completo contractu perlegimum consensum, Q per ea, quas iit a. Ecquiruntur,cx natura Ciusdem, & ex dise is d. t politionesum, mallime si sint contractuare e. pertinentes ad emptionem, di venditi
repetereata solum potest ex ere en tam . si illa ei tradita non fit, erg5 etiare
completo contractu censuali dec. Potissimum cum contractus censua sit quaedam
inora primo ex iis , quae dicta sunt sitati . contra Gi I. de contrees. ingenere praet t. q. aseri. In contractibus , quandi, sua satisiscit, alter non, datur Iocuae paenitentiae respectu eius, qui satisfeciae tam in iure ciuili, quam in iure canonico de ratio est . quia in pactis respectivis semper inest tacita condicio onera leniandi hil alter ex contrahentibus eadem seruam uerit, ergo altero non seruante potenrecedere a contractu . Sed c utra Primo is . quia ea, quae ibi dicuntur m edunt dumtaxat in pactis nudis.& contractibus ina minatis , non in pactis vestitia , de contra' GHctibus nominatis . cuiusnodi est contractus- censualis, qui proprio, d spacificia Domi pactis ne gaudet, & etiam generim emptionis, ad imici venditionis i unde, si consumato con- tractu eruptionis, & vendationis non licet, Tab ipso recedereied tantum agere ad con -, , sis plementum . ita consummato contractu satissice niuali non erit licitum etiam ab ipso re bacedere. Secundo non potest dici absoluto, quod censuarius passivus non satisfeceria salim quoad iubilantiam , nam id, quoaperemptorem emitur,nos sunt ip* actua impensiones, sed ius ad ipsas exigendas -ncum hypotheca in fundo censuato, hoc au tem ius in talutione preti conuenti facta 'Peremptore supponitur perfecte in ipsim
raus latum, adeoque completus er Omni
puberum Mutua , qui non debet irritariph sitaequentia, cum datur in ordino ac sis consequenda actio ad complemen
Dices secundo, non esse eandem rati amin de contractu censuali, ta de contra emptionis , de venditionis, siquidam per istum transfertur res vendita cum se no dominio, seu cum pleno iure, quam propterea potest emptor per actionem realem vindicare, per illam vervum norutransferatur res ipse cum omni iure, nec possit emptor censui ad se illam trahereta n , , . . debet posse in defectum solutionum rece - . videre. Sed contra, nam si III contractu avenditionis transfertur ius ad rem illam vindicandam, in contractu census transesertur ius ad exigendas pensiones, de si vemptor in defectum translationis rei ven vitae pinest agere ad rem habendam , cena ira suarius aestiuus indefeetuui solutionis an. puarum pensionum potest agere ad illarum iblutionem, maxime cum temper pro illis hypothecatus remaneae tandus cenis intus, de sic fatu.itur proportio intesvirumque contrudiam, nam scutis uia ibi emitui res ista, datui actio ad rem ipsam sita aula in illo emi vit ius ad pensiones.
586쪽
Probatur secundo ex alia clausula subsequenti, in qua dicitur. Pacta etiam con
tinentia pretitam census extra cuum pra-
dictum ab invito, aut ob patram,aut ob aliam causam repeti posse omnino prohibemus IEveIO o casus autem praedictiis,de quo hic loquiturm sibi, Pontifex, ille est, quo ipse venditor sponte et . mPnixo emptore ante bimestre pretium, A/ receptum pro constitutione census resti. rvt M. tuit,cum ergo dicat extra pradictam rasum
excludit quemcunque alium casuin, seu ius in quocunque alio casu ad repetendum, adeoque etiam in isto, de quo loquimur. Astertio V. dion est licitum pactum in contractu censuali, ut si vel per biennium, vel triennium pensio soluta non fuerit rescensui subiecta cadat in commissum , & in Paenam negligentiae fiat Domini census Nauato siue in toto, siue in parte . Navareus in
comment. de usuris n. s I. in v. glos. Rebrilui lib. Io. quaest. s. n. io. verse. unde elaus a illa, orius instit. mor. para. 3. lib. I .c II. quaa. E. Follarias in sua pract. censualii a verba Huiusmodi n. 8s . ad mediam. Assertio colligitur expresse ex verbis Bullae Isic tamen adhuc Probatur. Pacium hoc, seu paena conuentionalis per ipsum inducta est praeter naturam contractus, & nimis grauis ven
ditori census supra quam quod exigat
ipse contractus, ergo merito,& conformiter ad ius contractus est reprobatum. Antecedens probatur,quia contractus cen. iualis non transfert rem ipsam censuatam M ...is emptorem centus, sed solum ius ad pen hi liis siones , ergo ex natura sua ius ad rem cem suatam habendam non conuenit contra . a..uum. Chui censuali, ergo pactum de illa habenda est priter naturam contractus. Rursus illud pactum induceret obligationem ciuilam pretio aestimabilem venditori in fau vetitio, rem emptoris i v c Lessus c. 22. dub. ii.
Curete. N. 68. docuit, quod si illa obligatio posset rex addi ellet compensanda per augmentum pretij eensus, ct Ursillus ad FI decis So. n. r. dixit illud pactum rigiduli inuin esse, quod Ioannes Guttiere practis qq. lib. 2. c. 168. approbauit tofluens de lege regia hanc paenam praescribente.
Dices pruno, iuste apponitur huiusmodi
pactum in contractu emphitheutico,ergo etiam iuste potest apponi in contractueensuali. Sed contra neganda est consequentia. Ratio negationis ex eo desuiniis Prest 'e' tur , quod dominus directus iii contractu ......is emphytheutico concedit domimum utile vimi emphytheutae, qui propterea si cum isto ,-- conueniat, quod si non soluerit pensiones
tua in tempore conuento, teneatur rem emphy theuticam restituere u lique potest adueniente casu non solutionis rein suam de illius manu repetere, quod ingrauem ip--- acti- sius Emphytheutae perniciem non cedie, aes a=- cum non amittat, nisi id, quod libeth ips '- eo estum sit, Cenluuiua vero aqiuui
non contulit passim nec dominium directum, nec utile rei censuatae, adeoque si conueniret cum ipso de tali paena amissi nis rei, imponeret onus grauissimum, tapaenam excedentem delictum, quod non consonat aequitati, & iuri. Dices secundo ex Emanuel tra. Oeensib. Lb. i. in conuentionalibus nullum esse
absurdum, nec iniquum, si quis sponte sua se obliget ad paenam excedentem delictum, ta sic in nostra hypothesi non esse
contra rationem debitae paenae conuenti natis, si per non solutionem annuarum
pensionum obligetur ad paenam commissi.Sed contra in primis, quia Pontifex damnat quamcunque conuentionem aggra' visu, uantem debitorem census ultra id, quod . . . exigit ipse contractus , adeoque quoad Misahunc contractum non habet locum id, quo conum- dicitur in conuentionalibus paenam posse ram tras superexcedere delictum. Deinde non habet Iocum, quando conuentionalibus quis
assentitur inuoluntarie mill te EX necessita d m.
te aliquid habendi, quod sine assensu ad
talem conuentionem nequit habere ea proportionali ratione, qua non habet locum conuentio de usuris soluendis, quamvis assensum praestet mutuatarius, quii t Iis assensus non est simpliciter volunt rius, sed inuoluntarius inlrte.
Dixi in assertione, sui in toto, supinparte praecipue propter Ursillum, qui loco
superaus allegato asserebat licitum esse huiusmodi pactum , si restringatur ad ratam pecuniae per emptorem exhursatae, adeo ut si constitutus est census in fundo valoris mille aureorum. & pro censu sit r.tis solutum pretium solummodo centum, lici- si., te imponatur per pactum paelia , quod rato, amittatur fundus non in toto, sed tantum 'epana in illa parte, quae correspondet pretio soluto. Sed praeter qua quod contrariu euiniscitur ex superioribus rationibus etiam pro illa parte, quae correspondet pretio soluto, de quod etiam valeret quoad totum, quando fundus censuatus non excederet valorem pretij exbursati, confirmatur ubterius tum ex expressa mente Pontificis prohibentis huiusmodi conuentionem etiam quoad partem, ut patet textum legenti , tum ex deformitate ad ius cen
Alsettio VI. Non potest apponi con' s-
tractui censuali pactum, ut censuarius pase siuus in paenam solutionis annuarum penis sonum dilatae teneatur soluere aliquid supra pensiones conuentas, si illud, quod paciscitur supra easdem excedat tuitum earundem pensionum debitum ex communi fori allimatione, secus si illud, quod paciscitur supra pensiones conuentas simul cum illis sit intra limites luili Gaspar Gaspat
587쪽
Probatur prima para, quia Pontifex in-
vendit euertere onera in praeiudicium venditoris , quae sunt supra , & praeter naturam contractus, sed onus, quod induceretur per tale pactum in paenam dilatae solutionis esset supra, & Praeter naturam con tractus, ergo die. Minor probatur. quia contractus censualis ex sui natura exigit aequalitatem non solum pretis soluti ad ius, quod acquiritur, sed etiam ad pensi nes correspondentes laeti iuri, ergo si induisceretur obligatio ciuilis soluendi pensi ex non ad Hualitatem talis viris, sed suprata. lam aequalitatem induceretur onus supra ,
in praeter naturam contractus,
Probatur secunda pars, quia quando invonstitutione census fuit venditus pretio infra solitum , seu minori eo, quod sine laesione contractus secundum se considerati Posset ville exigi cum pacto, ut si non sol.
Matur conuento tempore pensio statuta debeat quid addi, quod tamen non exce.
at latitudinem iuili pretij illud pactum
non est supra naturam contractu nec prinprie paena, nec usura, sed foenus uberiucratione sortis intra limites iusti, ergo non comprehenditur sub Bulla prohibente Antecedens quoad primam partem patet, are .s-- nam si fieret absolute conuentio sine taliri/ - pacto de tali quantitate singulis annis sol
uenda, quae exigeretur cum tali pacto pro illo tempore, pro quo venditor cesssaret a solutione iuxta terminum conuentum certe talis conuentio non esset supra naturam contractus, cum esset utra terminos debitae aequalitatis, ergo neque esset supra naturam contractus, si conuentio fieret abs
late de minori pretio, sed addita conditione , quod si non persoluerit tempore debito teneatur venditor talem quantitatem Persoluere , quae iuste posIet in prima conirentione exigi sine laesione iustitiae Antecedens non vertitur in dubium. Consequentia probatur , quia nulla estat si id, iniustitia . ut id, quod potest exigique. st avi absoluta, possit etiam exist conditionath memente casu conditionis . Quoad secundam partem probatur primo
Diso in auctoritate Iuris consultimi. pecunia S. I.
vat. . f. de Uurri. Secundo, quia illud proprio paena non est, quod potest esse iuste debi-
- Diui tum ex vi contractus , cuius cessio est ex libertate emptoris . cuique cessisse praesumendum est in compensationem illius OnerIsconditionati adiecti venditori.Adde onus non esse paenale, quando pro illo po-- reris. Di ur iusta compensatio, sic docuimus in quaestionibus de usuris, dc mutuo proprie usuram non esse id , quod exigitur supra sortem, quando ex parte mutuantis illud OnuX compensatur per quid pretio aestumabile eidem correspondens ad aequalitatem I hic autem ponitur compentatio per detractionem oneris soluendi maiores
pensiones, quae sine laesione iustitiae possent exigi. Hoc eodem argumento evineli
Dices primo, non lare quidem paenam ,
nec usuram, nec praeter naturam contra
ctu, si absolute fieret de illa quantitate , conuentio in initio contractus, cui con- sentiret venditor, esse tamen, quandis conuentio ablatuta est de minori quantitate addito illo pacto de maiori, nam cum illa minor quantitas supponatur esse intra . limites iusti, & ex conuentione partium statuta intelligatur, ipsa solum terminat talem contractum in ratione talis contra ctus . unde si quid amplius exigeretur,esset e a Paena, usura.& praeter naturam, si non contractus in communi , saltem talis conistractus, qui ex quo ex consensu paritum celebratus est cum tali pretio non potest quid magis ex sita natura exigere. Sed . contra primo, quia Pontifex non respexit et itales, vel tales contractus in indiu uo, sed praeseripsit normam constituendi conis tractaeae tractum validum, de licitum in tali specie, in m. 'unde satis videtur, ut illud, quod paciscitur non sit supra naturam contractus in specie, licet fit supra naturam taliscon. - - tractus in indiuiduo. Secundo, quia nec rem
Uest dici absolute, quod sit praeter, vel Mil'ri naturam talis contractus in indiui- . duo, nam talis contractus celebratus est cum tali conditione, quae cum non trahat secum onus, quod grauet contractum supra debitum, supponitur apponi ex parte pretis, seu loco maioris pretis, quod iusto
posset exigi, quasi quod sit quid supplens
seu compensans illud maius pretium, quod posset exigi. Dices secundo, venditorem census praeis Misse quidem consensum contractui celebrato iuxtat minorem illam quantitatem, non autem fuisse praestiturum consensum,st fuisset maior quantitas apposita, und, non potest dici, quod consenserit in illam conditionem tanquam in supplementum . illius pretij, nam ex eo, quod nolit comsentite in illud maius, supponitur, quod nolit consentire in illud , quod iubstituit loco illius. Sed contra . nam ex eo , quod nolit consentire in quid maius . quod tamen iussum potest esie intra limites conistractus, non tollitur, quin possit consentito in aliquid substitutam loco illius; potest enim habere dissicultatem ad unum, Ac
non ad alterum, mallimh cum unum esset absolutum, alterum conditionatum d pendens ab ipsius arbitrio.
Explicatur septima Clausita, dc eius
Pin enuntiata subdantur haec verba,
Immo, in censum a geri, in novum
588쪽
eiusdem, aut persona per eum supposita pro
censibus temporis, vel praeteriti, vel futuri mnino prohibemus. Textus ex se clarus
videtur, adeoque non indiget probatione, nec discussione. Quia tamen sub dubio ali. qua cadere possunt, quae non exprimum tur , ideo breuiter proponuntur, & diluuntur. Primum est, an quod census non augeatur ex pensionibus iam maturatis.& nondum solutis,& ex pensionibus non . dum maturatis, ta soluendis sit ta nium do iure positim, an vero etiam de iure naturali. Secundum, an ex iure positivo per praefatam Pis v. clausulam prohibeatur augmeatum census in eodem fundo, &noua constitutio in alio, seu in eodem expensionibus iam solutis,& alia huiusmodi.Assertio I. Ex iure naturae non repugnat ex pensionibus iam maturatis, & nondum solutis augeri censum iam constitutum in codem tundo, vel nouum constitui, siue in eodem, si sit capax, seu in diuerso sera
rivs Instit. mor. pari. 3. lib. Io. c. I . Salomnius de cens b. ara. 3. contr. 1 T. condit. s.
Salas de censeb. dub. H. n. g. Bovacilla dis. .Hq. punct. vnic. n. 3 Probatur primo ex ijs, quae dicta sunt sub hoc eodem tita contractus praenot. 21. fecit. . assert. i. Attento praecise iure naturae potest constitui census per cessionem pectiniae crediti loco soluendae,ergo etiam Per pecunias creditas intuitu annuarum Pensionum nondum solutarum, & soluendarum. Consequentia probatur, quia creditum pensionum est verum creditum ream te,& pecuniae debit aes parum autem rem
ferre debet siuE sit debita ex uno, siue ex altero titulo, dummodo titulus sit iustus,
verus, de realis . Dices, usurae usurarum videntur iurici iam naturali repugnare, ergo etiam censum constitui ex usuris census. Sed contra ad summum repugnat usuras, qua usurae sunt, parere usuras, in quo sensu intelligendus est textus in I. si non fortem S. I. de eondit. inde., o I. placuit T. de muris, o t. vlt C. eodem tu., non autem, si accipiantur sub alio titulo, quo accipiantur, ut pecunia debita secundum se lucrativa, prout subest contractui lucrativos in quo sensu sumenda etiam est pecunia credita ratione annuarum pensionum debitarum, quae Prout constituit, vel augmentum census, vel nouum censum,non sumitur amplius, ut pensio, sed ut pretium eiusdem census, vel augendi, vel constitiiendi. Probatur secundo, quia per illam pecuniam iam maturatam, de iuste mihi debitam postum a censuario passivo rem aliis quam fructiferam emere ; quid enim vetat quominus ego pollim a meo censuario passim praedium emere absolute. & pro
Pecunia conuenta compensare creditum,
quod habeo aduersius ipsum t Ergo Petillam attento praecise iure natu pote etiam emere relicto dominio eiusdem fun- γ ν di ipsi vendi toti ius percipiendi ex illo an- eum amnuas pensiones; si enim non repugnat emi demam fundus ipse, quaenam erit repugnantia, si 'ematue ius in illo fundo i Et si pecunia . . debita lassiciens est ad emptionem illius,
cur etiam non erit susticiens ad emptio. inisu nem istiust sit. Affertio II. Quamuis attento iure natu- Syrae non sit repugnantia, quod vel prior census augeatur, vel nouus constituatur per pecuniam debitam ob pensibiles lain maturatas, & non solutas, est tamen repu gnantia , quod vel augeatur, vel nouus constituatur ex pecunia maturanda , tasoluenda, nisi census intelligatur solummodo constitutus pro illo tempore, pro quo maturae intelliguntur ipsae pensiones, adeo ut tunc solum incipiat vigere in mutuatario passivo onus quoad augmentum, vel quoad nouum censum. In hoc sensu intelligo praecise loquutum fulsic Salo. Salo
Probatur prima pars. Omnino disso. num est iuri rationis, quod quis acquiratius ad fructus titulo oneroso sine pretio correspondente tal i iuri, sed si constituere. MDitur census de praesenti per pecuniam, ad reret imquam Dominus census nondum habet ius cum onere, ut ius ad pensiones incipereta die constitutionis acquireret ius ad eas, raso si isdem titulo oneroso fine pretio correspon- pretia dente illi iuri, quod acquireret, ergo dcc. Maior ex se patet, quia non stat iustitia contractus onerosi sine aequalitate dati ad acceptum. Minor etiam probatur, quia
pro illo tempore ante maturationem annuarum pensionum vigeret onus in venis ditore soluendi pensiones pro illo augis mento , vel pro nouo censu constituto, &ius in emptote illas exigendi, & tamen pro illo tempore nullum esset pretium solutum, nee debitum illud soluendi, ergo&c. Confirmatur, quia non esset aequalis utriusque contrahentis conditio,pro v t reis quiritur ad iustitiam contractus,cum unus habeat onus sine iure, alter ius sine onere, ergo &c. Probatur secunda pars. Non repugnas antecedenter fieri conuentiones quoad contractum, qui tamen non incipiat obligare, nisi pro tepore, quo incipiunt adimis pleri ea, quae per huiusmodi conditiones promittuntur, nempe actualis cessio pecu.niae iam maturatae . & debitae, ergo poterit fieri conuentio de censu futuro de praeis senti, ratione cuius conuentionis obligetur emptor ad non exigendam pecuniam sibi debitam tempore, quo maturescit, sed potius ad ipsam cedendam suo debitori,&ipse debitor in compentationem illius pecuniae sibi remissae obligetur ad annuas Pensiones. Antecedens probatur . di id cultu vetat, quominus hic, ta nunc egu
589쪽
possim tecum contrahere hoe pacto. Emo itum censum, vel augeri priorem per no- te tuum praedium, pro quo soluam pecuniam conuentam anno venturo, pro quo tempore fi soluerinteneberis praedium resi .gnare Et si pro illo tempore soluendo pretium conuentum iuste acquiro prae dium,cur etiam non potero acquirere Ioco si pretii conuenti cedendo ius, quod habeo P ' pro illo tempore aequivalens illi pretio
comento, quod soluere debuissem pDius cum Salonio loco supralle g. hoc esse prae didiciale censeario passivo, siquidem ipsi demitur libertas soluendi pentio.nem in numerato sine noua constitutione eensus, vel augmento eiusdem iam constituti, quae priuatio libertatis est contra M.turam contractus censualis, ut pote quae indueit peculiare gravamen pretio compensabile, quod non importat ipse census ex genere suo. Sed contri, quia suppono in primis non esse gravamen impositum ex vi prioris contractus, sed conuentio.nem fact Zm inter contrahentes nullo
habito respectu ad illam, per quam comventionem se libere obligent, vel ad illud .d augmentum , vel ad nouam constituti nem, quod augmentum, vel constitutio, practum quamuis oriatur ex pecunia prouenientea priori contractu, quia tamen ex vi illius non consurgit formaliter sed ad summum materialiter, & subsequenter non est gra uamen , quod egeat aliqua compensatione, sed est noua obligatio ex nouo contractu, quae lassicienter adaequatur per sufficientem cessionem pecuniae ex maturan.
da , quae incipiat dumtaxat pro tempore , pro quo maturata eli. quod certe non trahit aliquam iniustitiae labem; sicuti enim nulla est iniustitia , quod primus census constituatur per aequalem solutionem pr iij ad ius , quoad acquiritur , ita nulla potest erae iniustitia, quod per aequalem scilicet solutionem constituatur secundus, seu augmentum primi, quandoquidem primus non est ratio formalis,& causa fili is secundi. Deinde non suppono imponi d. lud grauamen absolute , sed tantum con ditionale, si scilicet non soluerit tempore determinato, dc conuento, per quod non laeditur libertas venditoris, cum esset in iplius facultate pro illo tempore soluere, cinoo soluere, & per consequens dare ' complementum contractui, vel non dare.
o o Aitertio lil. Non obstante iure positivos rat s constitutionis Planae potest non sinium constitui nouus census,sed etiam prior augeri ex pecunia annuarum pensionum iam solutarum seruatis tamen omnibus conditionibus, quae in constitutione cenis
'' Probatur primo. Non est prohibitum ex vi Constitutionis Planae constitui m.
uam pecuniam praesentem, quae substitua- 8.tur pro pretio talis noui censas, vel aug-ra menti illius, ergo neque erit ex vi eiusdem prohibitum , quod per pecuniam exactam ratione annuarum pensionum census iam ra eam constituti, vel nouus constituatur , vel augeatur antiquus. Consequentia tenet,quia ex quo illa pecunia per censuarium passi.uum translata est in activum potest in odidine ad diuersas actiones constitui tanquam pretium rerum venalium non mi t. s. s. nus, aequaelibet alia pecunia, non enim ..transit . ut alligata alicui muneri, sed cum M. G
pleno iure inordine ad quoscunque usus, im raquos secundum se est consumptibilis ad alam 'bitrium emptoris eiusdem census . .
Probatur secundo, quia ex dictis in sit. perioribus assertionibus attento praeciso
iure naturae, de communi non est illicitum ex pecunia annuarum pensionum debita.& nondum sol ita constitui nouum cem sum, vel constitutum augeri,&lex tan tum prohibet, ne constituatur, vel augea tur per pecuniam annuarum pensionum debitam. vel temporis praeteriti, vel furum i .ri, ergo cum haec lex sit exorbitans a iuro naturae, de communi non comprehendit censum, vel augendum, vel constitum dum per pecuniam non amplius debitam , sed exactam. Consequentia probatur, quia lex exorbitans non extenditur vltra
id, quod exprimiti Neque dicas legem
non exprimere solum census temporis praeteriti nondum solutos, sed prohibero absolute, ne constituatur censius, vel augeatur per censui temporis pr*teriti, qui . praescindunt sue a solutis, Rue a nondum silutis, adeoque comprehendere etiam pecuniam annuarum pensionum etiam solutam, quod enim lex non distinguit, nec nos distinguere debemus; contra enim impugnaberis, quia re vera non sunt diis stinguenda, quae lex non distinguit, quando ipx non est exorbitans nec restrictiua iuris naturae, de communis, secus quando est exorbitans, dc recedens a iure commu- h. . ni, tunc enim interpretanda est ut minus ....ulaedat ius naturae, de commune, quam fieri potest. Deinde pecunia annuarum e r=-- pensionum prout iam soluta non habet laga est. amplius rationem census praeteriti, sed incipit habere rationem mensurae rei vinnalis.
Proponitur octaua conditio, expenditur.
PRosequitur Pontifex damnare omnia
onera, quq in constitutione census important gravamen supra naturam contractus venditori eiusdem, unde habet, Sicut etiam an ullamas pacta continentia
590쪽
se Wionei onerum ad eam spectare, ad quem - - - de iure . in ex natura contractus non
spectareM. Plura quoad hanc clausulam attigimus supra sub hoc tu. praenot. s.
assert. 6. per rotam, quq ibi recole. Quantum ad hune locum attinet pro compi mento erit ad inuestigandum, quinam sint onera, que spectata natura contractus 3 Pertinent ad emptorem census,dc ququam . ad venditorem. Pro quo. . . Aduerte, alia esse onera, quae respiciunt stuprietatem , & substantiam , alia j, . t respiciunt vlafructum eiusdem , seu ructus .ionera primo modo sumpta per cinere ad venditorem census ex eo facilE deducitur. quod ad eum huiusmodi onerantia 6- pertinere debent, ad quem pertinet substantia,ude proprietas eiusdem rei, sed - . proprietaa rei censuat; ad venditorem inpertinet, non ad emptorem, cum non res. ipla vendatur, sed ius ad annuas pristationes, ergo, dc onera, quq sunt propter eandem subitantiam.& proprietatem. oad onera secundo modo maior ratio erit du-hitandi , eo quia videmur tactus ad cen Darium activum pertinere maxime iuxta ita. sententiam Lugii quam superius non reis Probauimus, aderentis id, quod emitur in constitutione census esse partem aliquo ram visfructus eiusdem rei, dc dominis utilis, seu ut alis communiter loquuntur, iuris ad fructus.
Agunt fuse aliqui de oneribus in particulari, quq respiciunt substantiam, & de
eis, qus imponuntur ratione fructuum,seu dii, usustuctus. Respicere iustantiam asserit. a G- Bonaeina disp. 3. de eo tractibus quas .. . Da punct. unico n. Io. tributum,impositum v. g. super Pr dium, quod asserunt viij de se a. alias similibus oneribus realibus. Respice re vero usustuctum, seu fructus proprieta-
U e tis asserunt communiter onus v. g. decit . ', marum , onus fructuum ad proportionem
-- --. eorundem secundum quamuatein, quas act--. percipiuntur singulis annis, annat s redi. tuum , quas sibi Principes reseruant semel ad decem annos v. g., dc his similia. Inm uniuersum, ne diutius immoremur in singulis enumerandis, quq vel subitantiam , vel vhlauctum respiciunt, hanc regulam Leneralem accipe. Si limitantur onera ad Proportionem fructuum stuctus ipsos vi-alentur respicere..Si eadem onera perseis merent siue huctus sint maiores, liue mi mores tunc regulariter videntur respicere Proprietatem. Rursus ad clarius discinciendam dissicultatem ui proposito haec attente percipae. An scilicet onera resis Piciant res. an vero contractus , si res, ad eum videntur pertinere, ad quem pertinet bellia res, supra quam imponuntur; si contra .eiis ctus, regulariter pertinere ad emptorem Baldus tradit Alberitas i., et ideo n. g. g. de condit. G fartius B dui rubri c. de reb. Cred. Gamar.
T Asder cui et, de redar. quas. q. n. f., erieii. per text. in I. debet g. de Hil. edict. His sic suppositis sit Assertio I. Potest iuste sine lisione mox sapolitae clausulae obligari venditor census ad soluenda omnia onera etiam respicien tia huctus ex fundo censuato percipiendos . In hanc assertionem propendent volinus . s. s. H. n. q. nctus decens,
Probatur primo, quia hse onera ex natura sua pertinent ad ipsum venditorem census, .rgii onus, quod imponitur pedillud pactum non repugnat dispositioni Pii . , siquidem haec soluin prohibet pacta,
quae inducunt onus venditori, ad quod do iure non tenetur. Antecedens probatur . quia id, quod emit censuatrus activus, fictvt ius ad fructus, siue ad annuas pensiones, siuh fructus ipsi, intelligitur deductis ex- tu, inpensis l. i. c. de fractitas, in lit. expens ergo quia vult tale ius fructus conueritos'a .is, ad emptorem libere debere transire; si acti-- enim non vult, quod expensae necesiario . insumendae ad tactus exigendos compu-m, tentur in gravamen emptoria, an pratis mendum erit,quod voluerit computandas esse in ordine ad alia onera,quae ab extrinseco adueniunt e Potissimum cum huiusmodi onera assiciant possessorem rei, ex qua huctus percipiuntur. Confirmatua primo idem antecedens ex I. a. c. sic m. ubi prohibetur pactum inter vendito rem, dc emptorem, ne posisessor prediivenditi teneatur soluere iura fiscalia, sed venditor census adhuc remanet dominus ista possessor fundi censuati, ergo Acc. Confirmatur secundo ex communi praxi, de inueterata consuetudine, de qua testatuaveolinus loco supra citato, secundum , quam censuarius activus nunquam consueuithd onera pr*stare.
Probatur secundo, nam vel census est fructuarius . vel pecuniarius; fi pecuni rius , ergo onera imposita fundo in ordine ad lauctus non pertinent ad emptorem census, sed ad venditorem. Consequentia probatur; tum quia in hoc casu ipse venditor non solum est dominus proprietatis, sed etiam utilitatis, vs ructus, seu fructuum I onera autem imposita in ordino ad huctus ad eum ex natura sua debent pertinere, ad quem pertinent fiuctus; tum quia ex eo, quod per illam commutati nem virtualem transferat ius ad tactus, de acquirat ius ad determinatam pecu-D Mniain intelligitur illud transferre cumnibus suis iuribus, Ac oneribus, de praesu. 'mitur in illa commutatione seruatam fuisse aequalitatem taxando scilicet pecuniam ram cum non ad proportionem fructuum praecise . e num sed ad proportionhm eorundem detractis expensis, de oneribus i Si celisus sit fructuarius, cum sit limitatum ius, quod acquiritur her emptorem ad determinais Ric 2 Ea