Jacobi Hollerii In Aphorismos Hippocratis commentarii septem. Recens per Joan. Liebautium in lucem editi : ejusdem scholiis doctissimis illustrati.

발행: 1620년

분량: 995페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

461쪽

HiPPO R. APUOR. non pro ratione ardoris & magnitudinis febris stilat aeger. nquam interdum etia non sitis pro ratione febris, quum videlicsti ines occupata est,ut in delirio.

'eη o expuitur, cuius tamen causa non es a maligna

estillatione sed a stiritu stigidiore quem ducendo visi imus:

aut a pauca quadam humiditate ex capite partibusque ad iacentibusDistribus expressa: qua diu ct longo tempore leui rer irritans in febribus ardentibus suboritκr quamuis e rum symptomata path nomonica sint inexplebilis sitis olinguae scabrities tamen in i is sitim minuit: quo ea irri-set fauces 9 υentriculum benigna destillatione, tempere questigi lore θiritu a d si acilius intelligas, notabis e*Hippocr.6.Pp id duplicem tu sim in febribus eri. νηηm, ghrina destillatione e cerebro, aut ulcere in thorace, aut em Hemate.alteram n ferinam, a desit alione tenuis humiditatis ab externis lausis contractapotius, quam pirio cer

ρri, ast partium stiritualium, ut in febribus labori i gmento, aut aere flatiore, aut aestu υehementi, aut puluer , aut fumo. Sicciis enim quaedam, aut ab intemperie ser

rag ct inaequalitas in partibus stiritualibus innascitur, q*gst ut leuiter tussant agri,ac potissmum cum hiant aut l4quuntur. Nam stiritin in aferitate faucium 2 ιrterio risus, aut tenuis is silanda deuissatio, set potius quid mi

quor e cerebro. aut glandibus vicinis eguens,aut cibu3 ex 'perans tussicula mouet, quae leui concinione e sicinis part

henigniore humiditate elicit O exprimit, tu in pulmon 'i' ventre: sic' eas partes irrigando sest iritu stigidiore t ' raη si sitim fedat, ni vi ventriculus, aut imo, aut icti q

462쪽

sic ro Q ARTA. 22o intestinum causa est ac magis quidem interdum sedat,

frigida pono,qu a plus t in pulmones exprimitur , quam potu influere queat.Vtriusque autem tinis motus diuersus est.2efctus di miles. Nam ferina, breuibus interuallis

urget, nec leuiter sed vehementer thoracem mouet: nonse

rina verὲ,ex longioribus interuallis ct leuiter irritat. Noserina remittit tim , febrem: ferina Utranque auget vehementi concussove cta dua agitatione thoracem ac pulmonem lacerat,vehementer calfacit omno priuax irvique celerrime p=os,rnit. I Ρ Η ο R. LV. I - - πυρωι, - ντες ἐσκοὶ πλίω bubone febres omnes mois,prater ephemeras.

BQυβων aliquado significat locu , aliquado affecturetenim Βουβῶ propcie dicitur articulus ille cruris qui est ad pudeda,ing una vocamus.Sic quoque dicitur affectus,id est,inflammatio quae nascitur in gladulis quae illic sunt. Quanquam sic etiam dicuntur inflammationes sub axillis,collo, & aliquando ut testatur Gal. i in medio brachio natae. Dictus assiirgit & attollitur in magnam molem. Caeterum difficultas est an Hippocrat s intelligat de bubonibus qdi praecedunt febrem, an de iis qui cum febre prodeunt,an de iis qui febri succedunt. Non intelligit de febre bubonum sequet et quia Gal. lib. de differ. febriudisputat,nasci non posse febrem putrida a bubone, ebquhd totus humor in bubone impingitur , ita ut inde non possit elle latus vapor,vi ad cor perueniat ob id

Philotheus ait Hippocratem loqui vulgari more, quia

463쪽

HIPPOCR. APHO R. ῆtiamsi praecesserit febris, aut successierit, dicere solet vulgus, x bubone febris,& non ex febre bubo. Reuera saepe videmus excitatis bubonibus febres excitari εed ut Galenum tueamur si a bubone excitetur febria putrida, no fit ratione vaporis illius qui fertur ad cor, sed potids ratione materiae bubonis quae in venas propcimas diffunditur quaeque putrescendo corrumpit &putrescere facit reliquam materiam conten xam in ve-pis. Aliti uando nascitur bubo una cu sebre: in peste aegri sentiunt saepe iaculum in inguinibus, ac mox &febris emergit & bubo.Interdum anteit febris, quam tertio, quarto,quinto p bit die excipit bubo. Atque ita di sibi inuicem succedui,&vina oriuntur. Febris itas bubonibus iuncta,mala,praeter diariam. In hac enim spiritus tantum sunt calefacti citra putredinem.At' bi cum bubone vel ex bubone nascitur putrida, mali' gna est sue sit pestilen ,, siue non. Nam intelligi iiij viscus aliquod male affectum , quod sua excre*ζs 3 deponit in inguina seu alia emunctoria. Verum in sebrium crisbus pleruque nascitur bubo sine periςulo, Sic di in virginibus instante tepore purgationis mcd struae.Sed terreri non decet, quando cum huius oribubonibus non sunt vomitiones,deliria, urinae pr/RI aut minus bonae, languidus pulsus,carbunculus,&cqtera symptomata febris pestilentis. Alias si h qc adflixi

pestilens est bubp & periculosus

Dym a quo ct ipsa para, ηδε mouin prius assecta per hii

464쪽

SECTIO. ' VARTA. pis refluxum deterius Iove asscitur At diarias exceperis quae comitari solent bubones a causa manifesta obortos. Vt ab sicere,contusione, defluxione,suppregione mensium, aut fluxione imminente,absquefebre,autfmul cumfebre: quicuinediocrem inflammationem excitarint, ebriculam mouent, odiariam: interdum etiam puro corpore pumdam,prout Nisolus calor communicatur cordi ves sua cum ipse putroilo in sistere aut magnis venis includitur. In dolore quoq; sanguinem Una cum stiritu ad partem assectam a naturat an missum glandula diuisonibus magnorum sasorum collocata intercipiunt & cθmbibunt. Ea enim pars maxime o-Drtun effluxion ob insitam imbecillitatem femoras motum tum decliuem,ct redundantem humiditatem. Hi bubones non plus adserunt periculi, quam assectio ipsa, qua iliorum cassa est. A P Ηo R. LVI.

F si ricitanti Dudor accidit febre non osciente naIum.

Prorogatur enim morbus , humiditat eisque multam gnificat.

Non est hic admittenda dictio crebrb:cu EBγγν Hippocrati de iis tapius dieatur, quae raro

3ccidunt,neque veniunt ratione morbi. Multis autem

modis potest oriri sudor in febribus, qui morbum non soluit, Primum sudor si vacuet tantii materiam iero iam & fuliginosum recrementum quae in toto baditas Orporis semper colliguntur in non ipsam febris mate- Iistini imitum non erit si non soluat ,

465쪽

HrΡPoc R. AP ΗΟ R. deinde putrescit aliquando materia &in vasis Jc extri vasa. Si natura partem materiae quae est eXtra vena S,ex- Purget tantum, febris perseuerabit. Sin partem materiae,qLiae putruit in venis, concoxit, S superest pars timcocta, sudor is non soluet morbum, sed leuare tamen rotexit QPod si natura totam materiam & quae in va-11Serat & quae extra vasa, concoquit, separat, e cernit

per sudorem die critico febris tum soluetur.Sin superueniens sudor, siue die critico, siue non, febrem non seluat, indicatur morbi longitudo: ed quod multa est in vasis humiditas putris febris materia,quae longiori

tempore eget ut e dometur, id est concoquatus, scp retur& excernatur. SCHOLI s.

DDimrem quartu axioma. Sudor febricitanti sit -- mens, absis, ossa febris intermis me,malu:quia est iudicatornum non iudicans. Producitur enim morbus, clim μlicet humoris qui in vitio est tenuior pars evanuerit ut Ilite crassiore 9 quod tanta copia humoris subsit, ut ea perare mox non positi natura sude ad natura infirmitatem accedit pepomi dissicultas Lethule quoque si prava perueniant,qualia fiunt delirium,conuulsio, perfrigeratisitqrius corporis, ct similia. Di fert autem hic Aph. ab Aph ι huius sectionis, udor multus calidus sel frigidus o c. in nim de substantia udoris opiosa: hic τero de natura tei η'poris in quo superstenit. Estque hic Aphorismus velut p4

466쪽

cedit,morbum soluit.

O Ribasuri aliique Graeci mirantur cur Hipp. hoc

loco generi adiecit speciem, cum satis fuisset a xille. Qui conuulsione assiigitur. Gal. & nonnulli alij volunt Hippocratem nomine spasmi intelligere εμ-ἰm Θό- , tetanum ver b seorsim dixi flequasi non eis et conuulisionis species: ed quod 1n vlo corporis partes non videantur vere covelli, sed qqua liter ante & retro tendantur, maneantque rigidI, vesunt mortuorum cadauera. Eiusmodi rigor & distentio soli aliquando brachio accidit, quum mulculi φtrinque convelluntur & extenduntur. Sed satis est, modo intelligamus Hippoctat. hic agi de triplici illa conuulsione. Huius sententiari neminit lib. 6. Epid. M in Prorrh.& lib. r. Aph. Σ6. Vbi diximus conuulsionis nomine intelligere omnes neruorum & articulorum affectiones a materia frig. & humida, calorem lem, si modo proportioliatus fuerit, materiam illam

conuulsionis frigidam & crassam concoquere, tenua se, incidere mouere deniq; ad excretionem. Sed mutu id magis mouebitur excretio, si huic calori febrili iumctus fuerit rigor. hic enim dum corpus exagitat,ma toremquς calorem excitat ad excretionem maxime per sudores, vomitiones, deiectiones, inde liberatur genus neruosum corrigit praeterea intemperiem ner-

u si generis, quod non solum siccat & calfacit: sed etiam corroborat, ut nerui qui antea humidi colligebant multum excrementi, iam non colligant, nec I . ςgrrax affectus.

467쪽

HIPPOCR. APROR . S CH O LI A. 'Sc umquintum axioma. Si cui cmuli one aut te I tano laboranti non ab inanitionesed ab humorus. gidorum plenitudine,aut autulento tumore, sebris p tissmum diaria, imo o putrida, quae stit analoga conaul isti aut tetano inciderat,morbum soluit: quia calor febrilis , mores frigidos concoquit, ct concoctos excernit, non quideri per se Ur propria vi sed caloris natiui interuenta: cuivi

improprium munitis est concoquere etiam vitiosos humarei, qui tamen a calore praeter natura iuuari potest in mouebis: nequaquam verὸ, in generatione optimorum ureoru aut nutritione corporis , aut miti sicatione pranorum humρ'rum.Undes ra dictum est per Aph.z6secl. 1. febrem c soni superuenirestius esse, quam conuul uem febri Ecautem sententia licet de tetano ct conuul me prostr msib Hipp.vera tamen esse potui in conuulfluis motibin, sepsia, apoplexia, atque fere in omni neruorum dolore a j ruitos humore acfrigi si, quia in causa conueniunt. I si star conuulsio, musculorum assectio , quamne tinterra tu otibus is accesilonibus di sincta, sed rma iam stili tρήμω mstic in qua εontracti seruantur mufuli ab insertis , more in ipsorum villis aut neruis. Huius licet apud Gallis ι rei dicantur esse species, Tetanum siue rigror, cum paucii qualiter tenduntur, conuulsis adsuum principium mmossminulis er neruis, tum inclinantibus 9 erigentibu , t 'flectentibus 9 ten entibus, si nullam in partem ceruix ii flecti queat.Empros holonos,tensiopectentium musis si mi' auteriora. Opisthotonos in posteriora, a contractione ii dentium Tamen tetanus hic ab Hippoc. si detur ri one, non tanquam species a genere. sed potin y osterie, aut genus a genere, ita si nulla flectessit con a mnis. usa de re side no trusibolia in sphor. 3 .sest issapho. 1 e t. 7.bocaxioma repetitur Aphst. . 9.sta

468쪽

cos. notabis hic fieri sermonem de triplici sacomul mane, in quamcunque corporis partem incidat. licet enim tres h conuulsionis disserentia manifestim in capite quam 3n re ligis corporis partibMappareant , tamen alia partei in

morbo liberatur.

IN hoc Aphor dixit-: quod usurpari dixti

mus de iis potius quae raro accidunt qua quae cre-hto. Rigor enim semel tantum incidit in sebre ardete, qua materia acris & biliosa a venis aestiuo tepore exsiccatis attracta,peperit: quam rigor praecedentibus signis salutaribus soluit. Sed rigor non seruat aegrum, imb excretio quae rigorem sequitur. At Hipp. v et ealias)utitur hic antecedente pro consequente. Itaque rigor est tantum praenuncius excretionis salutaris, ut sudoris,& maxime vomitionum, aut deiectionis, alia quado sudoris cum vomitione, sudoris cum deiecti ne,&interdum trium simul. Vulgus hoc rigore per terreferi solet: sed si rigorem antecesserint ligna sal taria,& si adsit virium robur,no est timendum: modbs quatur aliqua excretio.Qubd si cotingat rigore excitari nulla subsequete excretione, lethale .quia signuest naturam succumbere, & praeterea calorem natiuo qui foras tendebat intro reuocari. re non rigor

ipse sanat febrem , sed salutaris excretio quae rigorem

469쪽

DLimumsextum axioma. Si rigor ceu in equalis G, uersi corporis concussio ex translatione bilis a centra ad habitum corporis et incidat, qui ante non fuit, ei pisebris ardentis ecie iudiuiduo, omo remissonis experiis canisti inexplebili lingua fabritie, iactatione corporis,

capitis,ceruicis atque lumborum dolore coniuncta, domina tu I eneturi. ea defungitur, vacuatione sicilicet bili orsiae chorum,qAos ventile ar factae attraxerant, eorumque ime

dio nata suerat febris ardens. nam quibus in febribus quotidie rigores fiunt, quotidie febres sola tu per spho. 'li1 . nugaseqssatur excretio, lethale, quia calor aut copiosa indomita materiae,cui occarrit luxu sfucam, aut reflum, prae infirmitate succumbim materia vero Uitatione 9 calore turgens, nec amplius natura dominata contenta in nobiliores partes refluit , ut ad diaphra rarsaepivi in caput, tum quia venis amplis multi que smucr corpori patet , tum vero quia rigor omnis ab inferiori spartibu , ut lumbis, incipit per dorsum ad caput. I p Η ο R. LIT.

iudicatur.

ICErtiana ex qui ta septenis ad summum circui TExtiana exquisita dicitur ea qu fit a meracissi

ma bila,tempore, regione, aetate, temperamcnto

calidis siccis.Paulus Egin.1ὶ egat esse veram&c qiii sitam tertianam: sed ait huiusmodi febrem ita seripti esse ab Hipp. tanquam ideam tertian .habemus tam 3ς Liana. quae proxime accedunt ad exquisitas ill it

470쪽

vi eas in quibus materia eli pauca natura robusta, α corpus laxum & hae non habent acccssiones α.hora rum,scd quatuor tantu aut 6. terminaturque aliquando unica accessione, aliquando tertia; aliquado qui imia,& quod summum est septima, babcmus Salias,quq ab illis longe recedunt : utiunt tertianae notae a crapula nat ,& in quibus multum est pituitς admi tu bili , hae quamquam interdum paucis accessionib'

finiantur,solant tamen esse longiores . ut quae nascun-ttur mense Martio, quae si perueniant ad Matur14,in logum tempus protrahuntiar.Periodos ergo dicit in ter tianis , quia ut testatur tertio Progia ) in his spectare oportetno die , scd circuitus: ut soluatur te itiana fibris accessionib us tertia quinta,septima,& interdum quarta.Sic in quartanis spectandi circuitus, non dies. Quod si ita est,quartana terminabitur accessione quadragesima 6ς.So. 1oo. Si has accessiones praeterierit, spectabimus quartu mensem, sextum, octauum, decimum,I2.1 . 6. aliquando ΣΟ. S Motbus enim est

longus,& qui non nisi diebus paribus mouetur. SCHOLII DTcim eptimum axioma. Febris quae tertio quoqae die repetit. exquisita, cuiuS materia biliosa est ct sam inmodi, causarum escientium vi 2 excipientium asse-dtione , ipsaque , υt ita dicam , idea : item cuius υ hementi Inmi ct celerrimi sunt parox'sint tum uniuersales, tum ingulares S ad alutem agra iudicaturseptemperi dis : id es accessionibus mi torum pro parte sumatur qyia, qualis est dierum ratio in febribus contiκuis, talis is 'eriodorum in febribm intermittentibus : ut tardissim

Ussi Egia τή nara qualita ii O corpore inflammationis

SEARCH

MENU NAVIGATION