장음표시 사용
131쪽
Pars uaria. I 20uuod pluviarum inop a laborat, ac cum primis a Dris arenosis, quia ac tuam pluViam diu servat, ut stS ,le haud ita facile exsiccando lubtrahatur. Lihetiam Sal iste ad c d attrahentium Virium , ut e usu iacia una in parvo aliquo Viiro duabus aquae unciis addita, omnem hanc aquam induret sali simi lem , ut in charta circumferri psimit, cum tumen una salis. &duae partes aquae fuerint . . Hic Sal multis adhuc aliis virtutibus mirabili bus pollet, quarum nonnullas in meo d racta inde Natura Salium enarravi, illum Salis Mirabilis nomine insigniens, 5 quidem non injuria. . Forma Salem petrae refert, atQue omni acrimonia carent parvae amaritudinis sapore linguam scrit, balsamicamque naturam obtinet Bubulae enim aut alii alicui carni affrictus i pedit, quC minus ea, ctiam aeri exposita, a ver cibus infestetur, de corrumpatur. Hinc cisca X est Subj ccti. m , quo tanquam Balsamo aliquo effcacissimo corpora mortua a corruptione construamur. Cuncta sibi im
posita longi temporis progressi, in durum lapidem
convertit, de multis aliis viribUs mirabilibus pol let , quas certis de causis silentio nunc piaetcreundas censeo. Paracelsus Salem enixum nuncupat,
coo mirabilem appello. Nemini mirum videri debet, quod vulgar s Salad c d facile meliorem Sc dulciorem qualitatcm ignis operatione nanciscatur. Re Vcra assero, non
solum vulgarem illum Salem Culinarium , sed etiam illos, qui maxima tua corrosione morda-
132쪽
cissimi sunt, ut Aqua Fortis, Aqua Regis, O Icum Salis, Sulphuris, & Vitrioli, sine additione alicujus Salis contrarii, per quodvis Vegetabile dulce, trium horarum intervallo , eb deduci posse, ut ne minimam quidem in ipsis vim corrosivam quis deprehensurus sit. Imb si hic ipse Sal Metalla solvit, eadem non dimittit, sed retinet S ita ut excurrosiva Solutione Auri, quod oleum Salis sol vit, dulcis liquor existat, quod & in Argenti &aliorum Metallorum solutionibus usu venit, adeo ut facillime hac via ex Metallis optima medicamenta parari possint. Nova vina tali Sale fermentata Tartarum suum in dulce vinum mutant , quatuor septimanarum spatio clara fiunt, & mOX eundem , quem Vetera Vina, saporem & odorem habent. Magni mo
menti profectd est Secretum, quando ob frigidio
rem aerem ad debitam maturitatem vina pervenire nequeunt. N B. Ad hanc fermentationem pertinet singulare 3c excellens artificium, quo vina caeterique potus ad celerem fortemque fermentationem promoventur, ita ut vinum in dolio ebulliat, licet dolium frigidissimo hyemis tempore inter nivem & glaciem repositum esset: Unde necessarid vina meliora sortiora , & suaviora feri debent. Artificiosa admodum est inventio
hactenus a me Occultata, quam amicis jam trade re in animum induxi.
Eolem sale etiam Vinum , Cere visia, hydro- mel aliique potus brevi tempore, sine Solis ad-
133쪽
Pars I 3Ijumento, aut calidi Hypocausti auxilio in bonum& acidum acetum mutari possunt.
Si quis ergo laboribus suis occupatus Aceto Distillato indigeret, in ligneis doliis, sine ulla ignis scintilla, solo aere, per propriam ipsorum liquorum efficaciam, acrisque auxilium ipsos destillare posset, & ita quidem, ut totum aceti distillati dolium ne uno quidem nummo constaret, ipsis vas s aut doliis exceptis, quae profectb artificio sissima est destillatio. Sic etiam hoc modo ex cereuissa, vino,aliisq; si, milibus suavemSpiritu ardentem distillare poterit. iodvis vinum vulgare dulcis alicujus Salis Martificiosae sermentationis auxilio adeo forte redditur, ut ob nimiam suam fortitudinem bibi ne queat. Rus aliquot canthari pleni duntaxat in dolium tenui vino repletum infusi hoc idem vinum ita corroborabunt , ue juxta cum generoso vino in eodem censu habendum sit. ini voluerit, additis in Fermentatione aliquot, suavibus speciebus idem suavius, esseacius & salubrius reddet, ejusdemque nauca quantitate in aliud dolium in fusa , omni isti, quod continet, vino suavitatem, di bonitatem conciliabit. Ex vulgari Sale bonum Alumen de Vitriolum facili ne otio parabitur, tinctoribus non minus- utilia, quam naturalia esse solent. Facile item factu est, & quidem paucarum horarum spatio, ut in igneam naturam mutatus eandem cum Sale ea lignorum cineribus, vini fecibus Ia ustis,
134쪽
ustis, similibusque parato , vel cum cineribus clari vellatis naturam obtineat, & smegnatis coctoribus inserviat, iisdemque quibus illi Sales , usibus adhibeatur. Porro paucis sumptibus suavis , & copiosus ex Vulgari Sale Spiritus elicitur, non solum ad parara da multa medicamenta praestantia, sed etiam ad minorum & immaturorum Metallorum maturationem usurpandus, sicut antea dictum est. Haec & similia mirabilia , imo imperitis incredibilia effecta quam plurima summo cum Humani generis commodo, & utilitate abjectus ille , &vulgaris Sal producit, quae in Dei omnium bonorum datoris honorem , atque humani Generis gratiam δύ emolumentum diutius reticere neque volui neque potui. Ob)iceret hic aliquis, 3 dic cret; Si communis Salis ope tanta praestari possitnt , cur Sali petrae eum non praefers, quem in Tertia Parte Prosperitatis Germaniae tantis laudibus extulisti, & quasi Monarcham Mundi totius conlii tuisti, cum tamen adeo venenatus sit Draco, qui omnia deglutire solet λ. Num hi duo Sales, vulgaris nimirum& Salpetrae, mundi dominio inter se divisio , simul dominari, & imperare non possunt 'Huic respondeo , quanquam multorum mirabilium effectorum productor est Sal ille vulgaris, cedere tamen cogitur Sali petrae, qui inflammatus
ardens ingentes montes evertere, Sc in auras
displodere solet, quod cum Sal communis prae stare
135쪽
stare non queat,sequum est,ut tanto titulo non insigniatur. Ignis tamen & Aeris operatione Salipetrae aequalis factus, de cade praestans t Odem ctiam Mimarchae titulo cum Sale petrae decorandus et t. Quae Sali Communi, & Sali petrae attribtri , ut verillima singulis horis re ipsa ostendere possum. Male igitur faciunt, qui mihi dicenti, Salcmpetrae Universale Solvens esse, oblatrare, & convit IIS suis garrulis veritati obstrepere conantur. Cur non melius quid in apertum producunt, quando hoc Solvens Universale admittcre nolunt Tales homines nihil aliud cssiciunt, quam ut suam stultitiam patefaciant , & contra stimulum calcitrent.
Si aliquid salt m secissent, ac naturae perVest Igandae causa in manus sumpsissent, tam audacter non contemnerent, & reprobarent id, quod in tellectu suo nondum perceperunt. Nimi S turpIter se dant, & coram omnibus hominibus patefaciunt, quod ex sola auditione delectione incertorum,& dubiorum Scriptorum, quorum cntum
tamen non capiunt, incertas & ineptas suas opiniones hauserint. In mea opinione conflans maneo, & dico, Salem petrae Solvens Univcrsale esse. omnesque res in toto mundo eodem solvi posse, si in tribus formis aut speciebus usurpetur. Quid Spiritus e)us Acidus , sive Aquila acutis suis
unguibus praestare nequit, illud cffciet fixus ipsius Salinive Leo igneus , & quicquid his duobus iactu impossibile est, illud Grypho ex Aquila δύ Leone Oriun
136쪽
Oriundus artificiose perficiet. NB. Spiritus AcIdus Nitri Sulphurea Subjecta non solvit, sed tantum Mercurialia : E contrario Fixum Nitrum non Mercurialia, sed Sulphurea Sub)ecta aggre ditur: Salispetrae vero flamma utrumque praestat: quod profecto est mirabile , quod ex uno eodem subjecto aliquot horarum intervallo tam dissimi Ies res eliciantur. Etenim ex Sale petrae per destil- Iationem Spiritus Corrosivus, ac etiam Sal fixus parati inimicissimi inter se sunt hostes, qui in mutuam caedem ruentes , & mortui redeunt ad id , quod antea, utriusque Naturae participem , quod Veteres Philosophi nobis aperte significant Gryphone Aquilae caput & alas, ac Leonis corpus posterius habente, ut in praecedente Tertia Parte Prosperitatis Germaniae pluribus meminimus.
Eum , qui hanc Veterem de Gryphone , Leone, & Aquila Fabulam recte intelligit, Sol illii strat, haud exiguam utilitatem sibi inde acquisiturum. Quicquid Aquila corrosiva solvit & dilacerat, illud fixus, & igneus Leo praecipitat; Ac quicquid Leo deglutit, illud ipsi Aquila rursus eripit, mutua ramen caede se conscientes , ex quorum corporibus mortuis existit Grypho , qui A quilae& Leonis corpus habet. Quanto Lepius hic labor iteratur, tanto major potentior, & fortior
Grypho evadit, si prius cum Aquil tum Leo vili cibo sc saturaverint, & pingues acti fuerint: Aut quanta magnitudine Aquila & Leo ante pugnandum ex sub ectis sibi aptis & commodis ac
137쪽
creverint, tantae magnitudinis incrementa Grypho etiam sumit. Semel igitur quotidie talis pugna, caedes, revificatio, & horum duorum pugnantium atque capitalium hostium Aquilae &Leonis in Gryphonem transmutatio fieri potest. Quod si commodum afferre debet, Vulcanus Saturni falcem acuat necesse est, qua Gryphonem
dividat, & quicquid ab Aquila profectum est ,
rursus in Aquilam convertat, ac quae a Leone orta sunt, iterum in Leonem transmutet. chlando
imperium Gryphonis divisum est, & Aquila solis sitis avibus, ac Leo solis suis animalibus, ut Reges imperant, res bene se habent, & nusquam bellum viget. Si vero Aquila Leoni suam praedam
eripere conatur, magnum oritur praelium,ac tamdiu durat, donec mutua caede interfecti fuerint ;ex quorum corporibus Dii Gryphonem compo nunt. Cum autem Grypho nimio fastu elatus Tyrannidem affectat, ac simul avibus & animatalibus imperitare molitur , senis Saturni suasa a Vulcano iterum dividitur , ut iterata transmutatione in Aquilam & Leonem redeat: qum reciprocae transmutationi S rota nunquam quiescit, sed in hominum poenam perpetuo cursu se convertit, quamdiu Deo altissimo placuerit, qui tandem omnis pugnae , caedis & contentionis hunc terrarum Orbem affligentium finem faciet , quo tempore omnes Aquilae, & Leones, qui in Mundo unquam fuere, in magnum mutabuntur Gryphonem, qui totum Orbem dilacerabit, & evertet.
138쪽
Tempus hoc summo de si derio, & multis gemitibus exsectant omne S pii animi, ut tandem exi qui latum omnia dilacerantium unguibus , &Leonum rugientium victibus liberati aeterna pace & quiete fruantiar.
Haec de Salep trae hia vice suffciant, qui quo
pacto copiose ex Vegetabilium , Animabum , &Mineralium Salibus magno cum commodo pamrandus sit, in antece lente Tertia Parte Prosperi tatis Germaniae jam indicavi. Qtii sua referre putat , ut eo ipio commodum & lucrum sibi paret, ycm accuratiore meditatione, δύ investigatione inquirat. Animadvertet autem, quod ex multis
vilibus , & ubique parabilibus sub ectis Salpetrae facili negotio confici possit: Cujus si coniam habuerit, caeterarum rcrum inopia non laborabit. Siquidem ex Salepetrae non modo praestantissima
medicamenta contra omnis generis morbos con
fici possunt, sicut S frugum ex terra nascentium , ut frumenti, vini, similiumque ad sustentationem hominis necessariarum rerum crescendi facultas promoveri potest : Sed etiam purum putum Aurum summo cum emolumento ex imperfectis Metallis admodum facile acquiritur. Quando igitur homini ejus opera valetudo fr-ma , victus & amictus , atque aurum & argentum suppetunt, qua xe quaeso amplius indigebit 3 Id quod toties dixi, hic repeto, S: affrino. Nullum Subjectum in toto mundo, quoad virtutes , cum Sale petrae conferendum csse, tantum abest, ut ipsi
139쪽
Pars a 3 7 Tam nobile idcirco, imo tam regium Subje-
ictum jure ac merito in honore fummo habeamus, lipsique omni conatu inhiemus , ob tanta emolui menta, quae Generi Humano largitur. Pronun- ciemus, & proclamemus Salem petrae Monarcham totius Ν undi, & rumpantur ilia omnibus suis Scmeis Inimicis , qui nostrum honorem infami a maculis conspergere moliuntur. In quanto, proh dolori contemptu vorsatur hic potentissimus Monarcha Mundi, cum cultoribus suis apud si ultos & mente captos homines , qui ipsius internam vim, potentiam, & cssicaciam minime cognitam , & perspectam habent i Forsan id eb, quia in stabulis natus ad tam vilem ortum genus suum refert : nec mirum. Ipse omnium coelorum , & totius Universi Monarcha Christus Jesus a Phari is pro Messia neque agnitus, neque habitus est, quia non in regio aliquo palatio, sed in stabulo in lucem editus apud ipsos fidem non invenit, quod miserum Genus Humanum ex mi seria sua liberaturus csset. Sed hoc apud Mortales in more positum est, ut etiam res vilissimas, si modo speciem externam , & spectabilem prae se ferant , honorent & Venerentur, & e contrario res quantumvis praeciosas vili pendant & ludibrio habeant, si vili specie & habitu in publicum prodeant. Sic Mundus vult decipi, & in cCecitate ac tenebris suis manere, licet in ipsius Solis Meridiani splendore clarissimo versetur. Oii ultissimi homines, quam irrita spe exspe-
140쪽
ctatis Leonem, & Monarcham ex SeptentrIone,
sicut Judaei suum Messiam, qui ante mille sexcen
los , & quod excurrit, annos venit. Leo ex Septentrione & Mundi Monarcha jam adest, & sem per adfuit, hactenus tamen a paucis agnitus, cujus plenam & perfectam revelationem solus Deus novit. Equidem tempus jam adesse puto : Quae de ipso nobis innotuerunt, cuncta, sunt parti Alaria, & admodum pauca. Si vero dictus Leo Septentrionalis thesauros , qui in montibus occulti latent, inveniet, & effodiet, tum demum potentiam suam spectandam exhibebit, & se Mundi
Salpetrae est magnus ille, & Ignivomus Draco, auriferae pomi custos, & venenatus Basiliscus, qui aspectu suo cuncta occidit. Si figitur & in igne constans redditur, est Salamandra illa in igne vi
vens, & Solis illa avis Phoenix, quae purum Aurum ex arena conquisii tum , & collectum ad ni dum suum conficiendum adhibet,& ad extremam senectutem perveniens se ipsam comburit, ex cu jus cineribus aliae Phoenices enascuntur.
Qui de Gryphione, Phoenice, Dracone, Basilisco, Salamandra auro maxime inlitantibus , ii Iudque ex terra effodientibus, & custodientibus, plura nosse cupit, Plinium, aliosque rerum natu ralium Scriptores veteres, ut & Ambrosiiii Cale pini Dictionarium octo linguarum, de postremae editionis consulat.