장음표시 사용
51쪽
36 COM MFNTARIus. deferendos putaυit, nuo illos negligeret ς sed quo fuans ad id, quod erat propositum, rationem potiorem esse indicaret. Si qua enim res es , ordo ess scilicet, in quo semetudo suo euique iudicio fit utendum o). Itaque vix septem annorum spatio quinque voluminibus ad alteram usque Partem Libri IHI. pervenit; in quorum primo Libro de nominibus Chriasianorum , deque ab Ethnicis in eos exeoeitatis eatum viis; in altero de origine, σ Proruatione Christianae Religi nis , tu tertio de moribus veterum Chrisianorum & in quarto de Primordiis , m veteri statu, ae ratione Hieramehiae Eeclesiasticae abunde actum ei , atque inde majora melioraque brevi expectanda a tam felici Scriptore videbantur . Sed iam vicesimus annus est , ex quo frustra quod superest ex Libro, quarto , atque reliquos XVI. Libros expectamus, quum multa sexti voluminis folia sint etiam iam praelo expressa . Dolet sane , & dolet quam
maxime, virum tantum, a quo hae tempestate tam egregium opus summa cum Chriltiani nominis gloria inchoatum vidimus, aliis elucubrandis operibus , doctis sane, at non aeque utilibus, & necessariis dilientum , suscepti itineris initio substitisse. Dolet .quoque, neminem adhuet ex potentioribus exstitisse, qui iubtrariis illi e tabula alterius argumenti operibus , humanitate simul mauctoritate ad pentum ab M lvendum coegerit. XXLIII. Brevem hune , & veluti contractum Universae . Ecclesia licae Antiquitatis prospectum oculis Legentium subiicere necessarium i ximus, ut facilius intelligatur, quo in lumine Chri likae Antiquitates erant, dum at illarum Institutiones elueubrandas animum adjunxit ; ae proinde quosnam sibi fontes adeundos , & quonam improbo labore, studioque iligenti metam sibi evitandam pro postierit Sel lius . Bina profecto in ejus vita distinguenti sunt tempora . Primum illud fuit , quoiSacerdos initiatus, Scholisque Archiepiscopii egressus An. CIDI DCCLII. in pervolutandis diuque noctuque Baronii Annalibus , Historia Natalis ab AlexIndro , Cominmania iis Christari Lupi in Canones, Cardinalis Bouae
52쪽
aliisque nonnullis ejusdem argumenti Scriptoribus septen nio circiter in iudavit. Nullum tunc praeterire sivit tempus ab iniunctis sibi Litterariis curis liberum , quod in petierutandis horum scriptis , atque ex iis sedulo, in Ad- . versar 1ua referendo non inium serit. Vidit sanemum Antiquitates Ecclesiasticas, & diligentius prae ceteris eoi Iegis sa ,& enucleasse Marius; verum illum, ut diximus, non semper veritati litata, atque adeo in multis studio paristium transversum actum fuisse animadvertit: qua de caunia noliri, praesertim imperiti , tale opus legere merito vetabantur . Dei multa , eis bona , nimis tamen pro- Iixe ab illo spisse exolanata , veterumque testimoniis saepa sat plurimis confirmata, quod in caussa erat, ut multi ab eius lectione absterrerentur . Hoc Iulium ita sensisse , ipiemet testatur : Ai Eisi amum , ait , quod attiuet, praeterquam quod plurima in ejus ποe haeretica , ut'orsa, haeretico homine orosee et, offendere est; illud etiam ac cedit , undem I ese volumine eomyacὶum. Adhaec nimia earitve minime υulgare vix nostratibus, maxime adolescentulis obυium es. a . Quapropter omnium bono,& iuvenum praesertim, optime consultum putavit, si praesto esset, qui Origines illas in compendium prudenter redistgeret , ubi abundarent , atque sublato veneno saliorum dogmatum sapienter vera propinaret. Tali namque Via- tico senti colum Theologiae , Liturgiae , Canonicique I ris curriculum harum disciplinyrum auditoribus facilius laetiusque esse futurum . Ut hoc itaque consilium ipsi primum. in mentem venit, ita, illud perfieere, si potis. 'esset, tentare decrevit. Quod ex ejus narratione patet
abunde . Illud heic suentio praetervehi abs re fueνit, id nobis propositum olim 'iise , ubi primum ad ejusmoi iti IHirandas Ecclesiasticas Antiquitates , o adolescen- ,sium usibus addicendas animum adjunximus et Binghams
i Dissertationes diue,amι , quae decimo volumine continentur, originum Christianarum partem lane nota'. constituunt, sed illis extra ordinem addi solent.
53쪽
38 COMMENTARIUS. scilicet opus , qua parte in aliena a Demonsis Ecclesiae
Catholicae sane ionibus , a Tirouum commodis excreverar , ac discesserat, retexere , ae veluti u equaque recidere , atque ad severiorem Catholicorum Regulam exigere squo nos rorum commodis cainum consultamque iretur.
XXV. Iam multum processerat in con ahendo Iulius, Nonumque ei uidem originum Volumen aa maianus erat, quum An.CIDI DCCLX. scilicet undecimo post. Vo Luminis Mamaehiani prioris editionem 4 primum ab Amico commodata , deinde empta ab ipso luere quinque Cl. Thomae Mariae mammaehii volumina de Originibus , O Antiquitatibus Chrisianis. En alterum in hoc studio, no-' vamque laborum tem s. Sensit tunc Selvastus , Nam a-ehio in arenam adversus Bivghamum de cendente, partem
illam Binthami refellendi abjiciendam prorius sibi et Ie . Summopere praeterea placuit Julis , Momachium docte solideque in originum suarum Libro u. de Origine , c T Prs-pasatioue Cis flauae Religionis , di de PersequuΠοuibus ,
quibus Catholica Ecclesia quatuor primis seculis υexata ab Ethnieis est quod Ecclesialii co Antiquario in anteces.sum noscere pernecessarium est) pertractavisse. Cum eo dem namque Auctore 443 probare illorum sententiam non poterat, qui missis Originibus , ProgredibUque 'Nelsionis , δ' formo Christianae Oiυitatis age udum yibi esse jua carent. Quapropter ad hunc Librum perstringendum , eique non ianulla breviter addenda De Propagatione Religionis Chriseianae in illa Italire parte, quae Reguum sutiae , postmodum Sicilia Prima, & Citerior , vel Regnum Neapoli-- panum est appellata, me impellente, operamque praestania' , te, libenter accessit . Diu reliqua Mamachii volumina
cum Eruditis omnibus idem enixe desiderantibus expecta iavit se regius , multa inde sibi seligenda sperans . . At ut ipsemet testatur ille nempe Mamachias vigin. se hae de re pollicitus , quietque fatis orandibus mulgatis voluminibus quae sunt plerumque ρρtimorum librorum fata vix 'bartum attigri Libram : Credo, quod gravioribuecuris dissentus , Dem edendorum aliorum prorsus abjecerire maxime quum ab poseremi e stati υoluminis editione jam
54쪽
COMM ENT ARI Us. syfrema vigin/i melius tunc septendecim amorum spatium intercentum fatis eonset 3 . XXVI. Hinc quum regendae Iuris Civilis & Ca- noni et Cathedrae in Neapolitano Archiepiscopio , ut dictum est, seiulo vacaret , post iterum evulgatas CR- nonum Institutiones, relicto consilio de Biralami Compendio elucubrando , quia & plurima de tuo addiderat , aliaque via lacedere constituerat, ad ordinandas edenda iaque eadem fere Institutionum Canonicarum methodo Antiquitates Christianas manum admovit. Qua in re, quamvis nonnulla .ex Bietehami, Mamachii , aliurumque penu, tamquam in medio posita , in suum traduxerit , mulIa tamen addidit e fundo suo, aliqua refutavit, atque omnia ordine Institutionum apte digessit; quod ita ipse fatetur ingenue. Ο : At secus , ut fieri solet , procedente sudiorum Nostrorum rationa , res tulit . Eo emιm sensim delativis fumus , ut diseris a Bivbamo vis igia persequentes . hoc qui u id es Christianarum Antiquitatum σωμα eoude remus y quo fortasse quaedam ab eo , sicuti usus venit, illata sunt, ut tamen nobis summos labores, ae diuturnum super hae re sudium minime eondonavirimus. Huiusce igitur operis sui prospectum , ejusque summa capita his verbis enarrat Iulius 7 : Quin sex voluminum mole oneratum prodiret, vix aliter feri potuit. Eiusmodi enim , Loiturimum instor , quatuor tu Libras tribuere placuit . sttiorum primo. praemisso quasi Prodromi loco , quod reapte faciendum erat, de Mangelii per orbem universum propagatione , σει Persecutisnibus, quas peν quatuor priora secula Eccles passa est , ut Mamachius fecerat γ alemus de Chrissianisgeveratim , ac in specie de Clericis , Fidelibus , Laicis s Catechumenis . Secundo de Ecclesis , Liturgiis , J6η-niis , ceteroque cultu Deo, Sanctisque exhibendo. Tertio da Ritibus in Sacrameettonum administratione olim ab Ecclesis adhibitis . Ouarto demum de intret Golesusica Di tyliana tu coercendis graviorum criminum reis. Porro ex prioria
43 In Ante loquio cit. Volum. I. A. X. 46 Ibidem 6. XIII. .
55쪽
biis duobus Ilis is quisque duobus volumiuibus eoncludetur; cetera quae superfusi volumina, Jertium, oe quartum Li
XXVII. Anno igitur CI CCLXXI. scilicet
post XX. circiter annos laboris alsidui in hoc opere per fiesendo horis subcisi vis exanitati prio tam Partem Libri primi, sive Volumen primum Institutionum. Antiquiatatum Christianarum vulgavit Iulius; quas utique Initit tiones Viro amplissimo & doctissimo Ildenhonso Clementi de Arosse ui , Cstrali III. Regis Catholici, ab ameariis Regni Consiliis & Tribun s Cruciatae Hispanae Μonarchiae supremo Praesidi, utpote bujus operis edendi, exstimulatori acerrimo quem Μatriti praeterito anno defunctum non sine luctu accepimus dicatas voluit 48 . Hinc qua erat A uctor humilitate praeditus, inter cetera in Anteloquio 493 de merito operis sui fassus est sincere : Nequaquam defl1s, ac veluti, metam adeptis , quam Tironibus, ac vixdum earcere egressis scribimus s
nee Antiquitates quocunque simul collicitas ; sed seri im ,
ae Iusitutionum methodo coπprehen is Juvequm nostrorismi, quor*m δι nice sudemus commodo , exhibemus ... in qui
nou laudi inani eaptandae , sed publicae utilitati fovendae scribimur. v. . . . XXVIII, Uerum longe nobilius de hisce Antiquitatum Christianarum . Inititutionibus sensere Eruditi omnes . d. phus Simistium, Canonicus Neapolitanus, Censorque. operis , quem Iam antea laudavimus , in sua centu-
ra o) ait : In iis Antiquariis Institutionibus ) eooluta , dii rufi, Hudia vidi femina, quae Clarissimus -- Hor in is Institutionibus Canonicis iecerat. Et Iosephus Rossius cujus superius cum laude meminimus Censor Ecclesia-i sticus,
48 Elegantissimam , benevolentiaeque . pleuam Edi stolam, qua Amplissimus Ilisphonfus Clemens de Areste qui de Institutionibus Antiquitatum Christianarum sibi dicatis Iulio Selbogio nostro humanissime gratias egit , dedimus itu me huj iste Commentarii . 49 In cit. Ante loquio f. XII. ueo In dictas Censura data XVIII. Kalen. Maias
56쪽
COMMENTARI Us isticus, do strinam eruditionem qui Austoris in Canonibus
exoticandis, nec non satilitatem elegantiamque scribendi, docendique peripicuitatem, quae Se agit peculiares erant dotes, ita meritis laudibus ornat sue i): De Legibus, Insisutis , ae Mori,s Ecclegiae isteris Praeclarus Aufior ita disserit, at nihil omittor , qnod ad oneris prooemia imi mens perse tionem requiratur . . . nemi aliouid sto dims pergit, rem gravissimam redit rat mirabili facilitare, metitori etiam elegantia, o per Oichitate. Idem plane i dicium δε hoc opere tulerunt docti Scriptores Ephemeridum Rei Litterariae Florentinarum. 32 , quorum non ve ba, sed lententiam hic damus 1 Quod ad illu trandasse eiviles LVi tu times jam praestiterat duobus suis volu- , minibus Antiquitatum Romanarum H inescius, hoe idem
se modo Julius Se uius Antiquitatibus Christi Vnis ad panis sim declarandas suas Canonicas Institutio νω perfecit . 'is Is primus dici potest ad hune diem exili tilla, qui proinis positum adeo laude dignum conjungendi Historiana E-- ruditionemque Ecclesiasticam cum canonibus Decreti Dis que Ecclesiae absolverit . Quare hoc opus iis Iraeliat doribus, quae haud facile in hujul modi lucubrationi- ,, bus reperiri possunt 3 nam primo doctrinam continet ,, Probatam , selectam, atque hinc Inde nova eruditione
ornatam ; & dein quod raro accidit ) quadam sa-
cilitate , & simul' elegantia , ac peripi uitate, e t pra ditum si . . Amica haec Canonum Christianarumque Antiquitatum coniunctio quanti facienda sit, exemplo suo demonstravit Celeberrimus Ecclesiallicae Restituto Disciplinae s. Cardinalis Comitis Bommaeus, qui,adhuc iuvenis in ordinandis Canonicis studiis viavit, una cum moribus, actisque Maiorum, Christianae Ecclesiae Canones aconiungere, ut Scriptor ejus vitae enarrat 33 : Cavonum st) Item in Censura data die XI. Ian. eodem annoὰ
sa) Hoc Clariis. Viri Iudicium de Iulii opere dederunt Fol. XXXXI. tol. 648. seqq- A. D. VIIII. Octobr. CIDUCCLXXII. Nosque integrum dedimus in fine Vol.
II. poli Auctoris mortem. . ' .
33) Caratus a Bassica Petνὶ in Vita S. corali Amramaei &c. Lib. VII. Cap. XI. n. XXXXIIII.
57쪽
42 COMMENTARI Us ea fientia praeiudieanda erat , quae Pareum maees , πὼ ta repraesentans, Eccles re componendae, ordinaudae ratiouem continet ; dolens eos communi consuetudinatantum Ganones ad iure pretandum sel si, qu1 ad lites , Iu
XXVIIII. Non adhue primum volumen legere deserais mus , quum eodem anno paucis poli mensibus voluismen Ilterum , sue altera Libri Primi pars , in quatum da Clericis fecundi Ordinis , eorumque Elesionibus , Exemptionibus; Reditibus, ετ Moribus 9 tum Monm is , Virginibus , aliisque Fidelibus , o Catechum nis , disseritur , pene jam prorsu edita vacuos Lectores praestolabatur . At non datum est Iulio nostro postram so II icitos labores illam evulgare mense enim Novembri illius anni k ipse , ut mox narrabimus , obiit. Desperatula visum est eunctis desiderium legendi reliqua,
quae supererant volumina, atque hasce diu expetitas In- si tutiones prae manibus habere numeris omnibus absolu-ras . Verum ab eius Patruo, Sacerdote probatissimo ΜGkimo , & amantissimo Fratre Michaele egy , utpote JuIis
veteri amicitia coniunctissimus, sum advocatus, ut scripta, omnia in eius Brulis latentia diligenter excuterem , at que animadverterem sedulo, num omnia essent ita in antecessum ab eo parata, ut integrum opus edi posse videretur. Mihimet eo in negotio , & amicis non desui . collegi scripta omnia , quae unice argumentum spectabant Antiquitatum Chrisianarum, eaque in partes digeias ab Auctore iam ante .constitutas. yx diligenti hae inquistione tum opus pene absolutum, tum pauca tantummodo deesse compertum mihi est. Hinc resiquum operis
brevi edendum censui , ut deiuncti amici fides liberaretur; & pauca illa veterum testimonia , quae deerant , Ris locis apte supplere statui. Iulio namque in edendis operibus .llemnis mos ruit , iam primum a se scripta se- eundis vehiti curis inter operas typographicas perficere . Datum est mihi a Micha.le Fratre id curare; & sedulci
curavi. Hinc factum est, ut duorum vix annorum curri
culo quatuor volumina expolita, edita, & vulgata sint; atque ita integrum opus hoc anno CIDI DCCLI III. fus, rit, etiam dehincto Auctore, absolutum , quoa hae de
58쪽
eaussa diei maiore ex parte pushumum potest . Post haee
omnia, demum diei nonnulla d qberent de paucis quibusdam dissertationibus, diatribis, auitque opusculis vel incho tis, vel jam perfectis, quae inedita Misagius reliquit . At quodnam erit illorum fatum , divinare quum modo non possim, de illis verba facere supersedeo. Illud tantum addendum puto, quod mecum Eruditi sentient omnes, Iulium tunc maxime Reipublicae Litterariae ereptum , f quum aetaetis anno XXXXIIII. praecoci subactoque in genio majora melioraque proferre opera spondebat.
XXX. Huc usque de litterario vivendi genere Iulii
nostri , deque scriptis ejus multa enarravimus i pauca nunc de moribus, praesertim de pietate illius, praeliat breviter adnotare . Minuta sortasse , & levia videbuntur nonnullis, quae hoc in negotio erimus de eo dicturi 1 iidam namque assueti magna, tantumque sonantia virorum summis Magistratibus, Militarive virtute illustrium audiis re & praedicare facta , privatorum hominum res domi prudenter fortiterque gellas flocci faciunt. Verum norunt sapientiores, in humiliore quoque vivendi genere multiplices semper humano animo patuisse vias egregia edendi facinora, virtutesque colendi , 'quae quamvis in privato vitae clatu omnium oculos luce sua minime perstringant , sunt tamen huiusmodi , ut ex iis licet minutis , licet pro eonditione rerum celebritatem nominis non promerentibus, ingenia tamen hominum occulta dignosci possint, num humi repant usi sere , vel felieiter assurgant . A pueritia igitur quicquid temporis asthola, aliisquρο domesticis exercitiis lupererat , ut plurimum vel sacro inserviens matutinis horis , vel postmeridianis praefanctifestam Eucherisiam adorans in Parorei
Ii Templo S. Mariae in Romedin modestus ti humilis
impendebat. Incredibile namque dictu est, ut antea monuimus, quanta caritate in omni vita hane saeram Aedem , in qua Iesu Christi sanguine ablutus ad novam veramque vitam est renatus , semper fuerit prosequutuς ;nuantaque honesta animi contentione illius iura , commoda, α ornamenta curaverit. Non semel de salebrosa quadam
diiceptatione, quam pro Curionibus illius Ioel sapient Errirdinandus IIII. Rex noster Auguitissimus Reseri pio
59쪽
COM M E M T ARI Us. definivit , mecum ferventius quam de domestitis rebus Io quentem audivi ;, i mo quadam vice, dum apud virum summum una pranderem Es , memini , adeo in iurium factorumque sacrae Paroecialis Aedis narratione excandui s se, ut cibi potusque Oblitust monendus a me fuerit amire., ut manducaret tandem & qui eiceret. Clero addictus. donec Sacerdotio non fuit .initiatus , quolibet festo die primo mane sacram domum de more adibat Presbνυτο rum Evangelicae Misenis, Congregationis S. Vintentii a Potiti, ubi omnes simul Neapolitani Clerici Sacramento Poenitentιae datersi spiritu, atque illo Eucharisiue animo resecti , sacrificio sellemni celebrando vel in serviunt vel adiunt, ut ita sens m in sacra Liturgia ministrare ad-dileant. Il linc Diius, ut scholastica negotia expetebant. vel minii erio Paroecia' suae praesto erat, vel studiis domi vacabat. it prandium vero ad pueros pro cuiuscue aetatis captu breviter dilucideque Christi doctrina imbuendosi, ut mos eit, sedulus incumbebat : dein maxumum invisebat iaepe Infirmorum Hospitium , ubi cum aliquot optime moratis sociis verbo, & opere aegros levabat : adscriptus namque erat Sodalisio S. Mariae omnium Sanctorum , cui curae est humanissime infirmis misericordiae opera praerare . Haec & alia , saepe non levia, alacri animo peragebat Iulius . Quod ficui admirationem afferat, quomodo sanitate parum firma
potuerit ipse tanto ni su & studi is, & pietati vacare, ut diurnis muneribus. suis defuerit nunquam : sciat is quae 1o , victus frugalitate , divisione horarum prudenti , constantique vivendi ratione id brevi effecisse, quod alii diu
rurno vix tempore aggrediuntur ; nam raro eum oriens GP m lecto dormientem , raro deambulantem extra δε- neum tenebrae ingrue res deprehenderunt. Immo si aliquando cum amicis in via colloquentem serus occupasset vesper, ipse subridens aiebat : Aquaeductus diffluum , d
miam redeamus amicις & statim valedicto abibat.
XXXI. Sacerdos factus Selo ius in dilectissima Paroedia sua Sanflae Mariae in G edin sacrificium quotidie
offerebat, non diuturnitate piis etiam aditantibus quandoque importuna protractum is sed intentione animi, comeis ardore, modestiaque corporis Deo & hominibus gratum .
60쪽
COMMTNTARI Us. 43tum. Q 'od si negotia Ecclesiastica expostulassent ut in Cathedrali aliquando moraretur vel ibi sacris operabatur , vel th pmximum Sancti Philtoni Nerii templum
celebraturus divertebat. Hoc sane accidit antequam Pontificio diplomate Ohnatus domi oratorium haberet rnam postquam privilegio datum est in privatis familiae suae aedibuς rite Aram Deo statuere , quam in cubiculo ab omni domestico usu , ut delet , libero magnifice paravit, ad eam plurimum pietate , atque reVerentia summa sacrificaturus accessit, ut quotquot casu adinstitere , ingenue testantur. Immo plus vice simplici fratris filios, ceterosque familiares, ut in oratorii cubiculum ingredientes ad pietatem te componerent, hisce ve his ex animi sententia hortabatur : Hic domus Dei est: sic quotidie habemus Deum nostrum aporo'iuquautem no- his e re ete linguam, O corde orate . Quamvis in studia
sese abdi di sset Julius; non tamen a praedicatione divini Verbi, atque ab excipiendis Fidelium consessionibus prorsus abstinuit: qui spe qui ad sacras missiones , ut aiunt obis tum sociis perrexerit urbe procul patria. In quarum altera ardentissimo, quo aestuabat , loca sancta invitendi desiderio, nonnihil satisfecit . Nam ex Altomuro' in Peucetia Barium divertens, sepulcra eelebravit S. yabini Cm
nusini Episcopi , Prinei pis patre ni Primatialis Provinciae Ecchesiae Bariensis ; & S. Meolai Archiepilcopimpensis , Principis Patroni Provinciae Terrae Barii eut & sacram Cryptam est veneratus S. Michaelis Archangeli in Monte Gargano. - ' XXXII. Dixi Iulium nostrum maximopere optasse ,
ut inviseret loca sancta. Constat enim ex eo tempore , cum Iustitutionibus Auli tiliatum Christianarum conscribendis insudare coepit, inter fines, quorum eaussa adlabo- trandum sibi intelligebat ,& illum fuisse propositum, scilicet iter' olim instituendi, ut eiusmodi loca praesens Ueneraretur , ea potissimum pecunia , quam ex divenditis illius operis exemplaribus colligere potuissset. Ρraeitat hoc ipsum ab eo audire, qui quibuidam foliis, quae in eius so-rulis servantur, hane animi sui sententiam his prope ver bis vernaculo sermone adliniverat: In hoc ope=e Antiquitatum Chrisianarum auxilis Dei perficiendo fnes , quos