Jus canonicum universum clara methodo juxta titulos quinque librorum decretalium in quæstiones distributum, solidisque responsionibus, & objectionumsolutionibus dilucidatum cui in hac novissima editione accessit tomus sextus complectens Tractatum de

발행: 1742년

분량: 526페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

121쪽

Lib. I. Decr. Titi II. De Constitinionibus.

Fratri: m Praedlear vix, in qua ait, cari aliqua, qui rum trans testio, vel omittio, ex fenere suo non ita sculpam, neque mortalem, neque venialem, sed

solum ad poenam rixarum suillaeneam . Navanust. 23.

Afido n o. Angelus . Relet init in 18. di comminniora hora in t quam vit San licet IIb. 6. In De eam. cap. v. l. . velit, elui modi ordinationes ad solam poenam obi Mntes , ni,n esse propriae leges. Ratio conclusionis

ei: quia lex non obligat ultra mentem Legislatoris , ergo li is intendat subsola poena obligare . hoc v gr.ex- preisse deciarando, clarum est. quod ex se ad culpam non obligent . Hoc ipsum in simili probatur . ex illa doctrina quam . tradit Abbas in cap Nam coeteu Aenit tm n a. .e q. Sanctet Itb. s. in Laeca,ζsini cap. q. N.-Layman lib. I. cap. r m. r. dx alii abes citati et videlicet, quod Legi lator circa materiam caeteroquin

grave n possit obligare solum sub veniali ; nam actus

agentium non operantur ultra eorum intentionem .cap.

u. t. de praebend. I. Non pomis. F. Si certum 'tatur, cum similibus. sm Sic dantur quaedam Religiosorum Statuta, quae Perm hoc est. secluta obligatione praecepti naturalis, Divini. Ecclesiastici. aut alterius, statum suum assicientis ad culpam. seu sub peccato in conscientia incurrendo non

ali patri, set tantum ad poenam in Statutis taxatam , seu a superi ,ribas infligendam; prout de ordine Praedicatorum testator Doctor Angelicus Atrat. Idemque pri cera de aliis Conllitutionibus Regularibus . in quibus hoc ipsam ex prelle declatatur . Similiter ad culpam in ranae emia n in obi gant nonnullae con triationes P lit caecircaeo, actus. qui nec Iuri Divino, nee naturali adversantur . eorum tamen execurio, seu internussio eo diait ad trainquillum statum Reipublicae i ut puta . nequis noctu sine lumine ambulet, ut certam vestium ornatum adhibeat, vel omittat . & hujusmodi: Et

eum tales Constitutiones terantur a li nitimo buper ore, ac in bonum eommunitatis , & eum animo perpetuo

obligandi Subditos ad poenam taxatam sultinendam :n hil ei Llem deesse convincitur, quo minus sint leges proprae dictae , cum ipsis per omnia conveniat definitio laxis ut ii c., ei obiici ex . Si nulla in talibus interven i culpa. ergosee ei iam transg eitaribus juste poena perlla tutum taxatur, aut a Superioribus imponitur, nam poena est noxae vindicta, ut dicitur in Laam est C. et P. t lans. Rei p. negando sequelam: quamvis enim in tral greisione legismere enalis nulla interveniat culpa The vica,

quae ut peccatum coram Deo: nihilominus intervenit

culpa legalis, seu politi , - importatile estu male.ee, recontra laudabilem Reipublicae, vel Ordinis in ligiosi constitutionem admissumi quae proinde culpa ab aliis appellatur per imo 'his , Remerito castigat ut metia competenti. Accedit Resula, ut is in 6. ibi :Sire culpa, nisi furat: rausa. ni aliquis pamere is atqui in proposio iubest causa talem puniendi. niar

violatio legit, haud bbstante, quod haec vacet culis

Theologi a. erit o. reta Dices . In tali casu vero intervenit cuia Theologia ea, seu moralis saltem ex intentione Legislatoris prim-rii, qui est Deus; ergo nulla talatio. Resp. negando ilium; gum, nam argumentum procedit in casu, quo Legislator mltae recipit. sicque utitur tota potetate sibi a Deo commissa ijuxta illud Apostoli Romis. est D si , nisi a Dra . Secari, quando expresse,

tacite, Libsola pinna praecidit; nam tunc eius ordinationem Deus non agravat, sed ei se accomodat. tarat saceret , si omnino nihil Legislator praecepisset. tos Farriadum tamen 'quod in deliberata transgressione Leg .m, seu Statur tum, deis mere poenalium. smpius interve dat priamidens aliqua culpa Theolmica ii ue tum ob adj me ani Mndam vili pensionem legis vel intervenientoni in orcinatam passionem, aut neogligentiam , seu altri ci caenistantiam pravam . Sie pereat venialiter Religiosus, qui fiangi tempus silam iii, per Statuta ordinia sub mera poena iniuncti, gantiendo inutilia. otiosa, dic. Item peccat veniaturi, vel mini filiter is taxi , qui genat habitum, exteroquin sub mera rena mhibitum, ex vana gloria, ex conisi emoto Legis, aut aliquo pravo fine, vel concurrenti bustiuis circvinstantiis molialiter, sive m aluar re cantini sis. quales init betata tran frissione Stat dith eium licet ex se iub colpa non obligamiuiri, raro abvi

se lasent. aeti tui II. Unde dignoscendum, quia aliqua et

Lex sit mere 'natas. Rei p. Quod Lex aliqua sit merepte talis, non bene de uinitur ex sela poenae adiectione. i sed id pendet ex intenta e Lesislatoris.quae tum ex veris bis legis. tum ex subi nisteria, aliisque citcumstamitis prudenti inlicio delavrenda est. Ita D. Thoinas xx

ths dc alii communitor . Ratio prioris partis est: quia imprimis adiectio poenae spiritualis, vi. excommunicationis, suspensi ni . ec huiuimodi, potius indicat. Legi latorem volutile obligare sub culpa . cum tales poenae non nisi ob culpam, seu peccatum infligi soleant . II. q. s. cum similibus. Deinde loquendo de poena temporali. etiam per adiectionem ipsius. praesertim si gravis sit, puta poenam mortis. vel mu- tilationis . potius augetur virtus obligatoria legis quam minuitur: unde patet, quod *nam leges sint mere pie. nales. non recte desumatur ex sola adiectione enae, ut

volgus ex illimat, sed istud pendeat ex intentione Leuris latinis,, utpote a qua leges vim suam obligandi

habeant

Altera pars, indelicet, quod intentio Legis a toris si io,

de umendatum ex verbis legis, tum ex iubiecta mate. Ha . alii que circumstantiis pri batur ex eo et Qu a imprimis a verbis lepis, alterius, e dispositionis recedendum non est, nisi manisellum sit, aliud seni ila legislatorem.

seu disponentem, arte. Ad audientMm deuecimisere, en at ter fir de Legatu Iu cum similibus . Laympe. D cur de Nect. in . ocali . Ouod si vero eiusnodi intentio Legislatoris non clare beatur ex verbis legis, reitat, ut ea prudenti iudicio mitim ex senecta ma. teria, partim ex aliis circumstantiis dilumatur : ii que enim circa hoc una certa & feneralis regulae ri potest. lla etiam plurimum iuvat harienes recem . & restiqua consuetudo. utpote quae est optima legum interpres, t. Cum alisua deco Detua. O L cum delete Heratione, L. Lexib. Item mmmunis senius, atque ex ilimatio Communitatis, cui lex illa traditur, quia lex aliter non obligat, quam communiter receptaeit, ali quin quippe laseu debiti temporis rurius abragare ur,cap. t. de consultu cum concordamiii. quinii per comi uetudine longaevam . ct a Superiorata toleratam misi ex Lege i nam mixta fieri pure poenalem, accessante reatucknscientiae manere solam p ni Fori exterint,i haud immerito notavit Suar. lib. I. de imn. II. I. ym. I. i. t et . n. I a dc Erigeta tit de coquet. n. ii Qui addunt, illari aliis contingere in multis egbhvs ci ibos i inponentihus exactiones , vel prohibenti. ivenari. lignalcindere. vel aliquid ex Regiloaxtra.

here eluet enim in principio directivae fuerint, ypioin obligaverint sub culpa, ct in consi te illa, iuxta illud D,

Apostoli Rom. t LX cum ergo mist debitat M. tributum, eui vectigal, Nihilominus potuerunt longaevo ulti heri mei e poenales , dc quasi na- iuram mutare; quia non aliter sum ieceptae, ipsis etiam Principibus dissimulantibus, ct tacite contentient ibus, dum poena confit catenis bonorum , quam haudantibus vectigalia imposuerunt, videntur esse contenta.

uinitur III Unde colligi possit, prunam es satae, ro vel serenori ententiae F Uri nota si a Par ipso iureii ficta; seu latae ementiae . di turilla, quae ponto delicto statim vi legis irregatur: unde hanc Legida ror periplammet legem delinquenti imponit, tque ad eam condemnat: Pae fere,daestateretiae corura illa dicitur quam Legislator dum tarint comminatur deliinv qnti nondusii autem per te, ac vi legis suae impii est, prii sum uersententiam judaeis imponendam decernit. Unde illa prior diuitur ire posita a iure, haec vero imponenda ab homine, seu Iudice: illa debetur a tempore contracti delicti; haec primum a tempore latae per Iudicem sententiae condemnatoriae. Quibus praenotatis Re p. I. - cumque dubium est, an lex contineat rete

poenam ver, M. excommunicationis. sultensionis, interdicti, aut privationis ossicii, imo jure latam, bli rendam a judice, censendum est, quod tantum conlinea a

122쪽

d. IX. De Lege Poenali, ac Pontis laue & serendae sententiae. 8

lere iram. Ita Card. Tu hus. Liu. T cvit L et I S. v s. docens, cu od verra dubia d. Maiii intelli diua per lanter tiam . accitam pro se Geminianum c. e. 23. m. a.

Ff ubi idcirco haec verba. Ab poena anici ams Bene reii. expianit derina Imr ae mentiam interenda, estque iii munis alloi um. Ratio est: minio is mustum ierat cur retatis facie,sa, ut habet Reg. v. um in o. iundit Iare pre inime de Ioenit, tui: Interpretat et eum teta meso u potires, ream asperarem. Limnae scini odioste, merito restritiguntur,c. Odra reis etco R. . II. Si lex Iolum nim: ruetur tram. Eum est, quia contineat; cenam tarendae sententiae. hi tu

dice primum imponendam , ut si pi beatur u fa xa excommunicationis. sub ivterminatione anathema ,hubraena privationis ac uos legi tuneri misc. dummodo alia par Peula. poenam latae fretentiae ii tam . n n

Hunum. 62 allegans conini uneni. Ratio est . quia alma

uan incisoribus imponat; alitia, eam imo ructo infletre: nam comminatio non eidiei ita nita. in i quani hoc in intellinemium stante dubio, ac nisi ex circumitantiis. satis apoareat de mente proserendis, qu velit imponere pinam lententiae. Abbas in a. cap.

, i. 'Reic iiii iris es quando lex loquitur per vertis stru

rit m iis imponendo penam a tunc non intellimur ipso Iube harici Aponere, sea opus eis sententiasidicis ita Glossa in e p. cuin tu mis &Glossa clim. Saepe in . Irritandui se erb. si istam

concordantiis, q eas allegat Farinaci sic. cu medis Leaena 6r mi Battolum, Baldum. &commune aliorum. iaquem exae m. sis ubi dictio illa irritae ,eκ-m se onmittitur dictioni, Irritus, importanti nulli is

tem actus ipso iure a

tri Resis in. Quando lex utitur verbis imperativi modi, quae nin asticiunt immedia telaeam pinam . sed vel rea-iurn penae . dicendov. g. --: secerit reatum (Quo ligat onem passivam tali spinas iniurat; Fim,rrast listavae die. Vel ipsam actionem Judicis . puta diceri do: Excommutilara:tr a pendatur a Divinis , b dio, istam Pio, Mutaeturis . Signum est, ebi ipenam esse ferendae sententiae, atque a Iudice primum inii rendam a luminodo non inteveniant aliae clausulae, vel circus nitam, Icenam istae huentiae , ve ipso i re impositam, iussicient et exprimentes. Ita iterinis D t. a diis . Aerar n. q. Farinacius d. paret. .FDet Mnt. di Formulae requirunt actionem. leu sementiam m ;ae pro ii depcnam in ipsis expressa ante hane non e tur Tum qu a memoratae causalis Sunt comm , intelliat derina sereniam sententiae; ergo, cum 'his benignici sit facie a interpretatio, o itet eas ex laeuerae pena seiranda, seu per I inlicem primum impineia.., ut aliunde constet dem sit . . . . . xia Res p. v. mio autem vel bas egis imperati vim aesciunt immea te ituam poenam, tune maior est dimineustas. &contio ita non modica inter Doctores qua

lis rena denotetur . -

eti Et quulem imprimis nori pauci Doctores ' Potiari renam linae sententiae. m. in Glia

6. ubi nota ciuod lae, sententrum exeo ure vivationis incubant, & verbum, S eat imuiniflo. miram latae sententiae importet. Idem notMAbbas ine. Sua in omni vinum s. de ara, ubi par

ter addit . quod ly Maneam in deste fati faciant imponet sit sensionem per On emiphnue in via, quia non potest is me suspensus nisi prius ipso F cto per Canonem sus pensita fuerit. Hinc etiam in se Si Ante tr. - ver ilia Anathymaluviam subiaceat, important nai tae sententiae. Liquod tu sit anathema Mara ta . sit latae sententiae , d et lam ean. G sarrus' qu. ubi dicta verba exolicarmexcommutetuat usu ad rimum mini, supple, jus can. . achpaelicati Et hinc milia Generalia ac novissime ii Clium Tridentinum. Millita qui iactu infin t nil Fhki contraria tiunt, ait et Matheims , hoc est i otacto it excolim, mi Talia enim verba non amimo late reatum renae primum imponendae , seu nem Judaeis, sed , iram, quam proinde via demur iudieare esse latae sententiae. Opposuit nihilo vinus tenet Navarru cff. 2 p. XI mal num. ia. ubi ex profesta docet, quod haec verba, Sit emem mctuca us . non denotent sententiam latam. sed serendam, nisi cum alia adsecta verba, vel Jura id declarant. Et ratio esta turn quia plurimi Canones habent illa verba: Anathemasset, & tamen solummodo

continent sententiam tetendam, jam Gloriam fiet'. . de Foro compet. in etiam censet in umili, verba illa,

rendam. Tum quia verbumSit, est futuri temporis, di potest eomniose explicari per ly, Fiat prosit Glini se ere. Si quis ex C f. clerit explicat iv. . dicens rara

enim est thoem inarus mi uriae per illud non viis

detur serti sententia ipso Iure, nisi ianv l aliud

retur terti lententia trio lum, si ira

tur, inputa , IC. iure et emamminidato . Ipso Iacto

pecui Fc. Tum tandem, quia stante dum mitioris in prata est eligenda: atqui praelata vertatum d

i, utiliquetra latis rationibus, atque ipsa Doci rum varietate sentiendi. e go ea sunt rustius interpretanda, ut inte: ligaui ut det poena sereni, semen , non autem latae sententiae. Alioquin . si de hac voluisset Conii tot in is ea inte iligi, potui uri erudiressisse, a que expressisset, aio cap. Inut cremalus sed neque D

Atque id hanc posteriorem sententiam, praeter Ny risvarrum De cit. tenet Sanche et tib. I Matri m. mi' n. x Apost Baldum tae... stat minui desudacis &alios, docens, quod ly. Exc municatura , sit, non contineat sententiam tatae excommunicatiori nisi haec aliunde debeatur. Idem tradit Layman M. I. tria F. pari. I O A. num. 3. dc praeter alios semii rur H 'r Mxae et Ab acap. a. n. i s. de For compei. post Glossam in e. Euimuitque ina turdeumtu tuo. ecquosdam alios velit, per haec verba: sit exeo viticam,remtatus csirniscarie nimi in rationem ipso iacto: illico tamen adait obiura in oppositum pugnantia, h sin i ver esse intellige iuxta iubiectis materiam, nec continere latam tentiam, 'uanis per alia jura patet. Qi non inseratur sententia ipso Iure . Atqui stante audio per alia Iura vel acie,sta verba probetium sit uia rura v lunt verba illa benignius exes cari, ac proin talum de rina fetendae sententiae intelligi, e .

Nec obitant rationes mun. at s. in contrastrum in allatae . ars Nam ii a ratum attinet ad eam t. de In uri, in dimi mulius Gioita nunc controvertitur. 3e in contrarium opis ronuntur aliae Glo,ae, rationes,&authoritates. in o etiam solvuntur authoritates Doctorum, in ore

sitam pariem allegatae . - Si diti suadente i t. . non est opus longiori aliqua re Vnsione; nam ct immeditate sequentia , quibus ibidem ablatutio Romano pontifici reservatur, dc fures alii sacri Cans nesci significant. excommunicationem ob in ectas manus violentas in Clericus esse tatae sententi x. Mattinet ad Concilium, Tridentinum, aliaque Conctia Generalia mirumnqnesti quod sy, mathema t. in Haeteti oscit inaturia, sit Iaraesententiae ;cumn ipso.

mei Iure dudum iam fuerint excommutucati, ut resertur in cam ac trux , idem. M oret E qu. t. cum concordantiis. Et ob huiusmodi instantias notanteret. 2I .

additam iuit, verba illa non denotare laram, sed late dam sententiam,vs raran alia assit a verba. vel Dra ta clararit ; prout accidis in allatis & huiusmodi imstantiis. Resp. VI. Quando lex utitur verbis indicativi modi. si

praesentis . aut praeteriti rem iis . v. gr. E comuncta mus. I iapeia vis, sciatferspexe istinua vim, ume rit excommunicationem se incurro censetur esset, alatae lententiae. Ita Herinex sim cit. num post Sarrex M. f. de Legi cap. 5. Card. Tuschus Lut' o Tl. Trs.

123쪽

Lib. I. De . Tit. II. De Constitutioniblis.

rem, quod verba praesentis, vel praeteriti temporis, de

tui natura importent Cancne. ii latae lententiae, dummo.do per alia Iura, aut per subjectam materiam . eiusque rati em non constet, quod impcutent solum serendam

sententiam.

ait Resp vll. Poenam latae sentemiae, ejusa plenistimam firmitatem indieit addita particula, Oso hire. svet quod idein ionat) ipsos actori excommumcatus inspensus Idemque dicendum de illis dictionibus, Mox. Evtune. Extemplo. il co, d aliis huiusmodi, utpote que nulla temporis dilationem admittunt, ae proinde cenis seruisgnificare latam sementiam. Fesinus e. Rosi usu. et aere ripi. Farinacius ubi supra,sinmilatim huiusmodi dictiones declarans .etio Insuper dena latae sententiae importatur, quando I gi torsibi. aut legi suae vim ipsius attribuit, v. g. ducendo: .auctorietatem ra, virtute praesentium die. tex.e--ηunus. qui secus egerit . Excommmeatisrem .

quam nune hi tisum preferimi ,se nomii iecursurum, &huius moli. Et hoc intelligenta etiam de illis locutionibus, quae creteroquin silum importarent sententiam serendam, iuxta sui istius dicta: nam si addantur tales elauissulae, impotiabunt latam, di non tantuna serendam lanis temiam. fro obiicies contra proxime dicta. Poena nuditam, vel pr rationis. saepius in sacris Canonibus imponitur, per Iudicem. haud obstante, Suod ipso iure incurratur, er-oo. Ante iis probatur. Sic enim iubetur irritari. vel etiam irritatur, immisatur, quod o iure irritum est; ult de Postulat. Praelat. bc. ecch a vestra de Hect., alibi. Item privatur Benredo, vel potesta Higendi, O ipso iure es privatus, e. Sriptum est. iuncta Glossa e fae mire o A ele ., cap i ste 3.de clericis coniugat.& ibi. Item contra absolvitura vinculo iuramenta , vel excommunicationis, qui illud de iure non contraxit, e Terrimi, x de iurecturanae la eat . . eae insus i q. I., essentiam de Appeuat iuncta Glossaver lalai, varias co re ortantias a legante. Rei'. nerum conte .cuent. Ad assatos Canone , ct alios consimiles textus Iurispo sunt. ac solent dari plures solutiones. Et qui aemptimo dici potest quod quando ex liis textibus Iuris habetur eiusmodi poenas ipso facto incurri, tales modii quendi reserantur duntaxrt ad factum, ita vid licet. ut is qui ipso eam istit v. gr. Beneficium. etiam periententiam judicis quoad tactum, di actualem possessionem. id relinquere cog tur. Secundo diei poteli, quod eiusmodi textus contineant solam I uris declarationem, adeo ut illi qui actum ipso in irritum commiserunt , vel inseligendi amiserunt, aut ipso secto excommunicati literunt, postmodum subortalite per sententiam ludi stales declaretvur: sicque idem sit, privare, ac privatum elisse declarare, irritare, is electionem, ac idam irristam eccassam lententialiter pronunciam; solet ere. aeabklutum esse ostendere, de huiuimodi. Tandem, liquando cuipiam datur absolutio ab excommunicatione vel silia poena, quam aliunde constat ipso Iure sui se nullan atque invalulam, vel a juramento pariter irtuo, tunc ei ignovi absolutio datur solum ad cautelam .ut notat Glossa cit. ean. iv-- et . q. t. dialita saepe .

F. x

De Obligatione Legum Poenalium .

etri inanili lex continet pernam ferendis sementis, materetur ad eam Reviavie sententi Iudicis. 32 a Creo itim N evram . aiau , primandra feremetra E -di Duillisainbi sententiam Iudicis. ara capti latam sententiam mortis petes adhue ueret , is curedi, e hunc finem ficite p v acu a, b carceres. ' re Pingere eludi, porram laetae finientiae cominentes, quom is irent i Et numeri se .

Tam ino tum iisnpipta . si ui Mi me luto remex , Tam non requirat . commisso crimm stariis habet locum in con cientia. Ibi ari Secus est in poema externam executionem requirentibu , nam in liti ulterius opus est sententia declaratoria iudicis.

et 8 iratur ulterius heus ratis. 'etety Dummodo para mon fit imposita , sub clausula. Alia

etiam declaratione non secuta.

rso NAH i diserentia inter poenas liniae, is ferendis

Irarentiae.

ast Et inter sententiam condemnatoriam, is declarare riam Iudicis. Et num seqq.dis et et ad Puid operetur his, bona constentia retinendi parvam usque ad sententiam iudiei, et g Lexias facto imponent privationem Beneficii primat . Reum titulo, non pse ne eius. 13s oriri Beneficiarii omittentes recitationem Horarum, tenemur restituere fructus Beneficii a rusententiam declareatoriam sudo, edicur Ac reum. seqq.1s6 Non re parratio, Lucra non facere, bea ta pes

dis clausulat a. Aliam etiam declaratione non secuta, impugnatur, is raro locum habet. Et num. steleta 8 Extravat Anibitiosae, non ubique usu recepeta ea. Iaeritur l. Qua ratu ne obligent leges. seu consti- Agitutiones prunam ferendae seminitiae continentes R ei p. I. inanda Lex, sue constitutio E eQ-stica , continet eaenam ferendae duntavat i ententiae. sive primum a Iudice inssigendam, non tenetur Reus ad eam rubeundam, vel solvendam, donec per sententia Iudicis ad ip am fuerit condemnatus. Ita Glossa cam Fr

munis aliorum. Ratio est clara: quia Reus ad amplius non tenetur. quam lex ipsi imponit: haec autem solum imponit . ut Rem rcenae adiudicetur, atque ad eam per sententiam iudicialem condemnetur, quod spectat potius ad Iudicem, quam ipsum mel Reum. Insertur proinde, quando Reus. v. g. Clericus, pro- ara mererimen commissum per legem, seu constitutionem Melasiasticani, excommunicandus. v et ossicio. aut Beneficio privandus decernitur (quae sormula continet dumtaxat, amiserendae sementiae quod is ante latam a Iudices tentiam possit valide, dilicite . sese gerere tamquam non excommunicatum . dc non privatum, sicque exercere omnes amas sui ossicii, aut Beneficii: quia ipse revera ante latam Iudicis sententiam mecdum incurrit ejusmodi rinam. qmamvis commisis it crimen , quod excommunicandus, vel ossicio, aut Beneficio privandusest per Iudicem . Re p. II. Lex pinalis post sententiam Iudieii legitime xa glaram ligat ad non resistendum, dc poenam lege tax tam subeundam. Ita D. Thbmas a. a. q. 6'. ara. de com mutus. Nam imprimis hoc ipsum convincit ratio legi h utpote per legitimam authoritatem communicati denum tiata, cum voluntate eam perpetuo obligandi Deinde idipsum confirmat illud D QR ni is seu, resistit

potestati, Dei ordietationi remur qui autem refunt, ipsi si inuationem acquirant. Atquihoe secet et reus, italaae ire dum leges damnatus, ct tamen iudiciali lentea diaeresistens; ergo.Dices : Potest reus eaptus et lam post latam sententiam et Hortis, aut mut lationis, vel te iremium. ad decinalidum huiusmodi gravissimum malum licite fugere, iuxta Doctorem Angelicum Ioe ei ada dc aliota eruo allata Conclusio non subsistit. Res neg coos . Senns enim Conclusionis est; quod reus post latam sententiam resi stere non debeat, iustitiae Ministri vim aut iniuriam inferendo, nec u n legitimae potestati, inique ordinatum resistine convincatur: ac promi quod reus parare debeat poenam substinendo, in quantum iustumeli eum pati, ac sententia ipsum assicit. Ouia igitur sententia i diei alignon assicit reum, ut i e sint mortem inserat, aut iaciat id, unde mors aequatur, mare ita scilieet in lico undeducatur ad mortem: hine aditia reus non obligatur, sicque licite potest fu te, dum commode potest, vis stan promisisset, aut iurasset, se perinanturum.

124쪽

X. De Obligatione Legum Poenalium.

ars Et ob eandem rationem non pauci Doctores,

Io. Caietamis. Lemus, in alii, vitarius docent; reum murtis, nautilationis, vis eriam triremium, non lotum licite metere . sed etiam in hunci nem vincula, &carchrei r inpete 3sse. Nec obstat texi in L II actoin b. tibi dicitur. carcere: iracto siserunt. sumendum esse sura ictum. Resp. enim, licet non imprin vialis sucontraria sententia. quam idcirco sequitur Cois

di . I s. o. arcit a malis e conim e tamen dici posse quod illea, cum Reipublicae intersit , ita Iure ilat tuuitirent, ut publica custadia ni..g s confer et ut illaesi; M. eoque haec sit lex mere extralis . Q iam iram etiam ses a Rei & carceris effractio, gravem prae uinetiolim a mimicii minis, ac veluti conte ionem ipsius generet. ob quam Reus iugitivus. Messiactes iure puniri possier' natali crimini correi pondente. licet de hoc plene non

rit convictus ais L in eoi juncta Glossa, dinariolo ib. fide odi eo exbibit. Tuor. ritu II. Quomodo obligent I eges poenam latae

sententiae continentes. Re p. I. si poena ipso iure impinsita aliam ex Pollione ni externam non requirat . itati in ut sactum illud. cui talis poena ipso iure annexa est. com . mittitur, habetiosa Iccum in conicientia Ita Suarea M. s. de Oxib. e. s. Nnchen lib. r. de Matrim disp. 2 i. eum. a. o disp. 3 o. iemn. 2. L lo . geli'. t mim. 3. Castro Palaop. I. m. disp. . via. a. n .X dc alii. Et talis sunt mna excommunicationis latae sententiae (nam ex . communicatio secum trahis executionem, CPostrea us3. A. Ope lat. diatiae centulae Ecclesii asticae, irenti mularitates, impedimenta M, tantonii, &huiusmodi: nam tales Deios . si sint latae sint retiae, ipso laeto, &ante omnem lenteotiam Iudicis incurri, recepta piaxis, di usus declaravit Accouit ratio: quia conveniens erat.

ut Ecclesia pro militi ali Fidelium emulumento, utiere tur non solum renis in Foro externo infligendis, sita etiam omnis i lita incurrendit ob p ccata quantumnque occulta , ut hae ratione Subditi amplias a peccatis retraherentur. Idem probatur inductione : Sic enim cav. Si quis suis: mete ii quad. excommunicatio lata in pot- oles Obricorum, ipso tacto ineuititur: idque amisdit quoque in aliis ceci iuris Ecclesiasticis ipso jure latis , eap. cum de erra i Sentent. excomm c. mus Domi nivis de clerico excommi me. min. r. dc alibi . Idem isque patet in irregularitate, ut cap. V. de Temporis. Ordi.nat eu Pras terum, aes q. de Ho ni id. Hoc ipsum constat de impedimentis Matrimonii: sic enim assinitas conlurgit ex copula illicit , quantumcunque haec sit occulta: idem dicendum de impiamento eriminis, ec aliis huiusm ei. UT Rem II. Si poenae ipso jura illatae etiam externam ex cu tumem requira fit veluti est amissio dominii, em is catio bombrum, privatio beneficii, aut ossicit Eecasiasties, aut privatio alterius rei pro pr ae, &sam acquisiitae tune ulteriux ad obligationem in consciemia pria ei dam revititur sententia declaratoria Iudicis super est. mine admissio; nisi lex in specie addat claululum , ametiam de laratione nonsecuta. Ita Navarrus raras a. C mrat. De Datis do, 'ici, natab. num. . Sanchethaea. in Decalog. cap. et ris et Menocinias dei mitrari suae rasu dis. num. I. Sylvester L num. I s. En rel. hoc tit. num. . I. La minhib. I. tr. c. I s. m. c. de filii ab ipsis chati, ac requitur Farinacia p.ret. nuent. v. Lex num. Is 8.ap llans hancinagis communem

in tum sententiam, licet Bartolus, Iason, di quidam alii oppositum teneant. Prima pars Conchasionis deis sumitur ex e. cum feransum 1'. D IOre tu in o. ubi bona Haereticorum ipso iure confiscantur, de tamen ip si non illico in eo entia obligantur bona sua traire e Pisco ;quin e iam diliae confiscationis executio, seu bonorum occupatio, expresse prohibetor fieri ante sententiam declinatoriam J is E lesiastici super crimine Haeres ad nulla: ergo idem .scendum de aliis similibus pomis, existernam executionem requiremibus, aut inducentibus Irivationem rei iam acquisitae. cum de similibus idem j icium sit habetidum, elatere moralia Transhrai c. et ad Accedit ratio i quia lex debet essedossibilis moraliter observa tu, ac secundum naturara , ta est naturae humanae accomodata, can. 2. Atqui talis non foret lex

ulla poenalis, quae vane iurem ipso tacto priva ct rei iam obtenta , sicurum requireret e tern m exec tionem, ae simul ad talem poetiam in se exequemlamum lico igaret in conicientia ante omnem sententiam J s. etiam decuratoriam. Hoc enim ratione Delinis euens tenetetur sui ipsius esse acculator, Ja ex , Reus,' executor: quin etiam teneretur semetimui poliare rebus tuis ante hac legitime acquisitis; quoa Natim naturae huiranae uni id uni grave tortat. Ac insolitum, par-.tim non carerct periculo propriis dictarnatiorus. Id p. unx 'confirmat communis usus, &iensu hominusti, quo habetur, non teneri reum boni lubram acquisitisse e se: liare, ac nam privatimnasia norum tuorum. licet re

jure impositam, statim exequi ante omnem senteni

Judicis

Altera pars datae Conclusionis exemplificatur inpriis agymic per Cone Trid. AT a 3. c. i. de reformia ubi sce nitur Episeopudi aliosque clericos Curatos, tristi eme

re non residentes, praetrata temporis assent ef a s vino a facere nec tuta eo ascientia , .ca etiam Lesar uime nouserata. retinere passe. H ibi. Aliud exenplum tam tui in Ambitiosae. De rebus Ecchsae meta ira nandia ubi Pietati uiseriores maleat e nantes bona Leci mirica . sius dignitatibus , & benesciis, quorumnaea ahenarunt duntaxat, ipse factoprivati existant , ita que amae Ariaratisne aeuua Mare censeant uir Idipsum reperitur in Bulla stet. Pauli V. quae incipit e, (ci habetur Dis i. Gaurii ubi Ponti ira imnovavit Constitutiones Sixti IV. dc Pi v. de C mcep ione B. MARI E Virginis editas, de quidem sub certis

renis it facto incurrendit, abfaue alia accliratione . nam nutusinovi clausulae deiami aliquid operari. ne fiat si perfluae . veni minajoris clatriatis gratia obiicies contra primam partem Conclusionis. et sonae iris jure impostae, seu Externam execut nem rhou rentos, non obligant in conscientia ante sente, uiam

sudicis : ergo nulla erit disserentia inter has poenas lite sententiae, di inter alias mas ierendae lentenine: C -- sequens est absurdum; ergo. Prob. seq. mai Quas Si-que ad inducendam obligati dinem aeque requireretur G-tentia Iudicis. Resp. neg. sequel. ina, lari sua pr tio: ne: nam ad incurrendam poenam serendae intenti x Mquisitur latuentia condemnatori Judicis; ac d tuti tum a teirpore latae hujus sententam : ut autem debeatum seu oblitim poenae ipsbiare imposi: . quantaim ex ternam executionem requirente, , Lassicit sent tia eclaratoria Iudicis superadii Diso crimine, quae PerqDndam iuri. Fictionem reti trali tur ad tempus pe retra riseeleris, cui plena ipsi, iure imposta est. tremue facta rei

Iudicem execiuione deretur poena illam ama die conminus criminis. Sa hea Lib. a. tu Decalcap., a mir. 26. m m. r. Pirhing tit. de Haeret. vum. 6 .s, este, i. Haerere, I num. rs. r Enges hcc it . in 3. alii Siquidem inter sententiam condemutoriam . c. lae

riam Iudicis , ,haec e L notabilis iliae gentia , qu illa cadat super inam deriam , dc banc iuxta preptum legis imponat, lauad illam reum condemnet; u' non miri , quia talis poena primum ineunatur: aedeseatur a die latae hujusmodi sententiae condemnatoriae. At vero sententia declaratoria non cula silet ipsa inmet poenam, ita solum supercilinen ad nillani, dec at multae quod quis revera commiserit tale crimen. ac reus ipsius exiliat quo tacto subintrat poena ipsu iure irv. ut a.dc per dictam judicialem plurationem admisti et inu-nis tam 'at, hanc poenam ipso ficto ducum sutio contra- m. Unde non mirandum, quia se tent a de latoria censeatur retrotrahi, ita ut plena ip iurgim suade- .b aura diem iis criminis. ecb , m, grat Haeretici Dclarari. censeantur ipso jure , scata, iei, Ficco ligata , jam a tempore connixi ista haeresse adeo quidem: ut seu ius interea 3rc tabeant restitiari. aeo , nec valeant alienationes intrem circa bona ulla pio jure confiscata iaciat, tal sint mixtus reici en , veluti tacita a non habente ameliis potestatem alte naue . . Et paret hoc ex L ult. Coa. ad ravem fulam audies . ubi damnatus super crimine laesae rumiam: tatis, etiam post mortem, jam a criminis exoldio perdit ipsos ionium rerum sinum admini sationein: ade et Met e re

bona

125쪽

Lib. I. Deci Tit. II. De Constitutionibus.

murrexit, nem a rearet, metre mammittere possit. Idem

ergo a pari duxndum de crimine Hae elis. di s quod aliud est . ratione citius bona ipso iure confiseantur, vel

alia poena externam executionem re u rens impiamur.

Nre dieast Si post latam sententiam declaratatoriam suore admisso. non silum debetur poena, v. eo statio M uuin. amissio beneficii dcc. ipso iure imposita sed etiam omnes fiuctus dilatami in fieri inmisi tro percepti restitui debent, simul rescinduntur omnes alienationes interim circa ipsos iactae et ergo rivisus erit se ustianeum illud ius bona conscientia tetinendi poena,

Resis enimne g. sexb Quinim imis jus illud. seu Laeultas in eoincientia temnens. noc operatur, ut si numquam tradatur sententia declaratoria Iudicis, nunquam re a criminis teneatur dei iam illam subire, spontev dimittendo beneficium Ecclesiasticum , ejus e fructus influendo. aut Mna ipso aure confiscata ad Piscum deseremto: ad hoc enim nemo tenetur in cometen. tia ante ei: iuam senio iam declaratoriam.

Deinde jus illud hoc operatur, quod etiam seci semtraici declaminia super crimine adinisso, non teneaturcii nos, sillico bona sna deserere, eaque v. er DCreter isto nim ulterius requimur, ut sentcntia illa aut hinritate judicis mandetur executioni, acipii Reo Himatur rossessio illorum bonorum . quabus ob crimen ipso tui e rivatus extitit, hareque ab ipso exigantur; Dico applicemur . Et merito hoe dicitur: tum quia duri inium, di naturae humanae valde contrarium foret. qin ciuis nemine exi te cogeretur rimam tam gravem in semer ipsi, ex A. Sanchethb. et in Deca cap ta xv. g. Cox truvias par t. t. de Marr. e g. I 8. nu. Io. ec aliis

res ab ipsis citati. Tum quia talem executionem ulterius requiti satis indicatur cit. e. Cum ferandi ty deuaere ite iis f. ta: Confissat ii tamen Mirum nodi eis trabe. Tandem quando etiam tequitur tam sententia declarato. rla. tulit inius executio , adhuc ius illud retinendi in conscientia poenam hoc operatur . quod res . & fructus eatum ipso jore ob crimen amissi, amplius tamen non extantes, ea interim bona fide consumpti. non debeant amplius restitui, nec eorum pretium retandi, si ex inde

post tempore dec urationis non sit Lictus locupletior .

Objicies ulterius. Quando lex ipla Moimemit privationem: v. gr. benefic i. ante sententiam Iudaeis, sam

habet squin e .ctum calioquin enim gratis, & frustra imponeretur alia poena per Legem, atqui si sex ante Jodicis sementiam iam habet suum est ctum, non est opus Lia Iudicis sementiai cum privatio beneficii. & ip um beneficium imueant simiu3re, uia privative opponunturi ergo. Res in cum Legio lib. a. 2 his emptes eat. 1, .n . 6 . quod leges , quibus auis dii T in . facto se e luto cis, ve Mneficio, privem titulo . seu iure ad beneficium, non autem ejuc possissio. M. Hi disting. may Lex illa habet suum effectum pii vando Reum titulo beneficii. quatenus ipso facto animitius ad beneficium. conced. Privando etiam eius posessio. m. neg. malec sic disting m mne g. consequens. Exemistilum hujus aptissimum ad pro situm ha turrem. era simpus G. de Praetinae m6 ubi beneficium ipso sua re raram libere consertur ab Epissopo, & tamen no Potest Episcopos eum, cui beneficium tale contulit, in

p .ssionem indurate , ndi possessorem prius v 'Obile es lettio. Clerici beneficiatii ommitentes H

ras non eas: post primos sex menses, tenentur pro ra. ra ad restitutu,nem mictuum beneficialium in conscientia ante aliam sententiam declaratoriam Iudicis: atqui in legibus hanc poenam imponenti non ha tur clausia laria. o. riam amaratiam secum; simulque hinc intera enit externa ex uti sui onpost mi reprobaverit Alexander VII. ann. 166s. late stata Pro sitiones et uri sequentem ordine radamnandor Rectitio a Tipit' haberi ratis Ma re Leonit xis s. insus in quibus in ungitur praesecta obligatior disti. ruendi structus absque ulla addita tali clausula. I e. nd. Conclusionem nostra ni loqui de poena exterarum executionem requirente, Geoque de poena proprie dicta, id est . tali, qua quis privatur re. quae omnino&abiblute erat sita, dc Mna quaesita, seu ob nia, ut fit in altarismi. ri exemplis, ncn veto poena improprie dicta, id est, tali. q ix aequisiti mem aliculos rei impedit. Et ratio huius distinctionis est: quia non est parratio. Lucra non capere, & quaesta perdere L. t. C. de C ticia. F l si cui s. si maritus c. de Donatiset. inter vir. θ' i Mor. Si autem deberetur prena proprie dicta ante sententiam declarat criani, cogeretur quis podere caesua; in ali ro autem casu solum quis lucia non cVeret. quod multo facilitas contingere sole . Et hoc posterilis fit in proe sto: dam, ut citati Pontifera loquuntur, Clerici uneficiarii pro rata omissionis Hi a tum canonicarum mi. Etis udin faciunt suos:)ac prueinde incurrunt prunam privationis quum benecialium talum improprie dimin. seu quatenus totum lucra capere non malint. Unde eo serme Hodo, quo Legatarius privatur Letato sibi sub certa eonditione relicto, si hanc edimplere negligat: ita& Cletici non recitantes pii vantur, ae tenentur restia tuere fruius beneficiales, utpote quos non iaciunt si os . nisi subeonditione recitatarum Horarum cancnicarum. Instabis. Aco Mices contra alteram partem cinclusionis. I a Con- et spcilio Tridentino cit. seg. Resce pariter est serim, de poena solum improprie dicta, ieu tali, quae impedit luctum. sive ac tutione fructuum bene talium, prout liquete verbis nu/n. ret'. relatis; eria inde nihil pro batur pro altera parte Conclusionis Rese ut inutia iit de antecedenti, neg. consequent. Nam textus ille recte adducitur exempli gratia . 3d indicandom. quod idem sit direndum in aliis casibus, ubi lex poenalis imponit poenam illico incurrendam , uia etiam declaratisve non secuta ;muthoe i uni amplius probat ei L Detravi Ambit. tamen dicta Extramg. . bui .e in pluribus t eis non est usu recepta quoad totiun s nim rigorem, poenasque. dc censuras suspensionis, atque privationis, ut

&alis . Atque etiam, ubi ipse quoad poenam privationis fuit usu recepta, prius debet vocari, & audireptiortes antequam alius in possessionem beneficii sic arantic, sibique collati inducatur, cap. ivet Episcopus ethde Prinna. iis c Hine patet, paucas admodum . di vix aliquas ari leges paenales, quae requirunt executionem exterhain, seu privant in o jure criminosum bonis iam quaesiis. ac obtentis, di nihilominus in cinis eritiae oblitant ad iiibeundam ejusmodi poenam ante omn' sente a m ludicis, etiam deelaratoriam.. Revera en mtales cres non adeo soni secundum naturam hominum, neque loriam genio accomnicdat . quamvis rebus semigemibus a Legislatore ferri possint.

De Lege Irritante , eiulaue Obligatione, ae Estectu .

a 3' vossum lege eo, ita ieritari Pi lam emtractus; esita que actus, ut nucius 'et roboris. et o Ira duplietur 'est tmeare contractum , nimirum

i ipso jure .

et i Vel, sevientiam Iudi,. et a Retulae ad Agnoscensim , an sex ipsa iure mire coaetractum: via per sententiam Dalai, Irritatis actus alia expacita, acta ita trita, qui et a Si lex pria et actumi, sed non ibim . tune u es vanui, sae nan tui et vis. et 3 Si eoat actura non ipso iure irritet . sed a fulica irritandum Acernat, vatit ii, donee pre 'memtiais ludicis resciti datur.

126쪽

qui 3

s. XI. De Lege Irritante

suae contra j civ fiunt, debent utique pro ins ctis habet . R Iula aratas urgeret r. mae

tiaem fuditialem et 3 Etiam pro Foro rossciretiae nucum balunt e fectu, numine die iei uestrit ebligatiovem , quando per strem pharai me in immur. in Idem piamur inductio me

I re retia, sitra rarem actus ipse jure irritaetem, o Hur ter ni instante, muta sententiam Iuditis . cara sum sto.

- . . . . . . . ita

res Uaeritur T. An . ec quil, m Mis per I eges, sive Taliiquesctiis P. I. Certam eb, quoa I. Ataror testea se constic orsi, Conii unitatis . tu si quia d,m vitas e actus humaiies da irritare, ut nullius sint roboris . ac momenti. Patet hiuinis, lini, ex utroque bire his modi legesi cis senstituti iesq rhares G-yrii ter a. sister ste me g. coinsanoabit asti. Aes.sinmie. D Leri, eum p rimii inbui. Ac t Rario: aliae epotestas aeque nec tia est in Legislat, dux ad bonum gubernium Reipuia eae scut potesticivitatis in prohibendi. Subdito que obligandit et cci malitiuorum mi nationibus potentiis obviari e laris 3ipserum mniei s actibus proborum inde. finitas.& tranquillibus Reipubluae stares conservari v bat. Unde sapiens Legislator, non me instar raveriti

Mediis, mira reum, sive obligando ramum, emulum Musi, vult eurare; ean. Necesse est dist. D.Sed quia na. vi me novaram evit antisita praepari, et cmeram P uiam. Olumi non quam suadente sic bono communi. natus ecinus improborum irruare, de caesare satagit. ago Resp. II. Generatim loquenso: dupliciter potest Lextimare eontractum, aliumve actum, videlicet vel ipso vel per sentem iam Iudi . Ita commanis, Et quidem ipso iure censetur irrita e contractum. aliumve actum, quanaoLexperieiptam ri&non exspectata senatentia Iudicis, i pium irritat castat, dc annullat: uti diecedit in im mentis line Ecclesiastico dirimentibus Matrimonium. de n nullis aliis, de quibus suo loco iEt abus ille, qui perit, amnet legem castatur, seu arrin latur; initur iure, ac quod idem lanail ipso

irritus; adeo, ut non sit necesse expectate aliam Iudaeis irrat iem. et i Porro per sententiam Iudicis lex iri itat cominum aliumve actum, quando ipsum non irritat pet. se ipsam. lalii modo decernit, ipsum per sontentiam Iussicis esse irritatulum, sive annullandiun. Ethaii atione Levistitat actum non im iure, sed expectata, de secuta primum sententia iud alit ut est contractus venditio nis; in quo intervenit deceptio ultra dimidium Mu ' tu, Met. a. Q. Arescinae vendit. Item contractus meta Viri . atque iniuste in si celebrari iuxta Glastam me. Super Me V. - Remmitat. et a Caeteriam ad dignostendum. an lex ipso iure init et e tractum,aliumve actum vel primum per sententiam Iudiris ii iandum decemat, eaedem Regulae ( servata tamen proportionei deserviunt, quae supra D. ror bseqq am gnatae si erunt ad dissetnendum an Lex poena sis contineat premm tatae, vellerandae sententiae. Umee non immeritoFarinacius para. x Fragm. VLexmis.

, ejusque obligatione &c. si

, fere. filii . & paritarmiter discernendum censet. at quel uitur poena inbiure imposita. dc de nullit te hausimo iure inducta, dummodo attendantur proprii termini hineinde losuentes. Resp. III. Ulterius irritatio actus alia est implicita, a salix explieita. Ita communis. Et quidem Irmansera,rita dicitur, quae fit verbis clatis, die resit tmisi leae dira id sistas fiat: oinui careat roborent mantis, e . in eti, M. de Immavit. Des i d aut Pitum sit mane. es m. r. de uti re nis v eum similibus . . ruari iis licit ire quae fit per verba aequivalentia: ut fit quan do ce t D. iit aeteribitura sive leonu mala te. Actu Mim de Re . fur in s. eos. dc alibi. cam uia ii, i a dis te mi, eons mire .ea deficientem ruit actoco Vitis Ati aer et a. a. Reseri Lahe. Examinara Coei mat. t . cutis similibus c-bsummi thrdicendum est in casu, quot ex quempi m ie die inhabi lem ad visum. seu contrahendum ; prinit Concili ix. klentinum Sol. a e. . de Reformat. Hanadaibheeontrahere volentes, inhabilitavit ad ite cinur, henuum. Ne itio tunc areus eo talegis, sive Staturi mimam factu partium contenta confirmari potesti ara. e. si Sibi Felinus u. p. de F compet. Mense chius r. - bite. Inaec. si est. 3o. n. 6 Farinacius a V. Lex n. 33r. de alii. Quaeritur II ae sit obligatio , atque effectus L ha sum ira tantium contractus, electiones, aut alias ditis i . iiii R A I. Quando Lex prohibet quidem contractum, aut aliam dispositionem, sed ipsiam non infirmati teque a Iudiae infirmandum decet nit, valet quidem mi Factus, tamentia contrahens peccat Idc tunc ebis modi eont tactus idem de quacunque alia dispositione a Iurere ibita tiandum idicitur esse vali ius, icia non licta tui. Iia communis Ita ctorum; atque liquet ev cap. ad Apost eam. De regulari r Multa ,rei prohibentu eme nactaberim, olime'triastris fit vivatim Sie Asa dirimonium prohibetur cel ebr Mite ne Inne dicti, vel onte trinam de lationeris, aut Euin ubio simpliet ea Ritavi; A tamen , si ita contrahatur, validum est, non licitum. Rel p. II. Quando Lex contractum non ipso ire tria et s t. sed a Iudico duntaxat infirmandiam dete nit, certa ciciunt insum est, eum valituram e donec primi ilans Iudicis restin latur. Iarethmeae. e Camsa dudum 8M e r Heu tibi: Musta per patiemiam tolemiatvri ovae fl

quam eonicientiae . clamo saetis e. si is dii findi vati,nit de seravitatae tenet trima, uni, Dolio uno nihilominus ita tuum, aesiuitatae or i tentiani adi. eis resemdii viqilem irritum revocari mim, , debe fidit ea quae noran- a. ''s . eius, . aevi, Urue caisa m. vetuim se traici , licet communiter recepta et urget notabilinitulantis 3 Line .. iobjicies. Iuxta Resulam . Iuris i*s r rima et siui Asini deberet et iupra es: in e i. idem e haberere a I 'eri yas est .. Ne di juvat diem ta. Ma trabii. sectu esse habenda noli quidem ipse, iure Diu seon: exbtunati it sed si inar Der ient enfansi teletalem, quae exspectanda est ii A lubsequi debet. Nam eontra erit quia imprimis nec responsio non sal Ct dicta in ptima coqui usione dum ex it, a sed retur , Matthionium contra Interdictum Ecelesiae . vebeisin vom simplici castitatis condiactum . per se tentiam Judicialem timitari. ac proqmlecto haberi sto se i quod ali diade patet esse salsumss. Deinde ea donites mio directe reprobatur retrioa d. c. D L

127쪽

Lib. I. Dccr. Tit. II. De Gnstitutiostibus.

'erte e . ut O centra CO A. t v et ivpro 'factis Ma D. Ad hanc nota in lectionem . α concordanda Iura proxime ali tata, qum mima fronte possent videri sibi contraria, eiures a Doctoribus summi contatae

,m m praece . relatis, ae relatatis.

a. Imptimis diri illam dubiam, princedere. quanto lex uetahibet subminitam actus , sive

contractus I Giis, si rex talum prohibeat quesitatem in

liquo actu, vel contraret. In hoc Puppe casu actus comtra Iegem flaua. non est irritus ipso fure, imo valet, ars. Mutae Decrevit ut, juncta Glossa. V Sacramenti C. Reeepetiar tm; ac notat Iason sit curam. at. post Paulum de Castro di Farinacius p. t. Frument. V. Maen. i M., aic citans alios, idque exemplificans in ea-sa, quo Lex, sive Statutum mandat aliquid fieri cer . to modo, certo loco, aut rempore, ec actus sat alio m do, alio his, aut tempore et tunc enim actus em tra ratem tu ibatuinem lactM, non est nullus, nisi lex, aut Sta. tutum , ulterius procedendo eundem annullaverit, vel modum illum veluti tormam actus praescripserit.

et 3 Deinde, dc adhuc magis expedire , dici potest eum

Battolo, ubisupra .eci carie .ae alias quod

dicta imi NAn dubium, locum habeant, quod lex instat in terminis prohibitioni Secus si lex prohibeat quidem tamen postmodum ulterius Procedat disponendo, quoavius valeat: aut dando alia remedia ad actum illum in. gendum . Nam tunc satis apparet . quod actus no' sit iplo iure nullus, alio in enim lex trullia dictis modis ulterius procederet uti c tingit in contractibus, aliis aue acti s ex metu gravi, atque iniuste incum celebra. s. - huiusmodi, ubi Lea ad relemini dum actum exiss dat tententiam Iudicialem, sicque ultro sitetur, quia actus caetervam prohibitus . non sit nullus ipse j re. sed primum irritandus, seu nullandus, per sentemtiam Iussim .sso conmimiter talamaues communi responsioni cometaendum, at ue paucis praemissa complectendo breu,

ter duendus m. quod quando lex stat in terminis prohibitionis, locum iatret L. Non dubium. At si ulterius Lex procedit dis ponendo, quia actus valeati ut in Mati, monio contra Interdictum Ecclesiae, vel cum voto simplici eastitatis contracto dcc tune verificatur illud, Arabra Freri radentur .. Si autem procedat Lex daneo media ad instigendum actum, habebit locum altera regulat, Atalia per patientiam tolerantur , qua si be amquam circa iam dignoscenda opporteat non solum attendere ad verba legis, sed etiam ad receptam hin

nus consuetudinem, utpote quae est optima legum interis

ordinarium rigorem contraria consuetudine suerit abrogara. testantur varii Aut res, quos tacito nomine ali gat Heri x p. r. disp. I. Legi, n. sq.

si Quaeritur III. iuris, si Lex ipsojure irritet eo tractus, electiones, aut alias dispositiones Re p. I. L

quendo in dine ad Forum extera uincertum est. tu

modi actus ita civiliter annullari, ut non talum nulla eius actio in Foro externo tribuatur; sed quod ipso tacto,&jam ab initio tuerint irriti di invalidi. per Iussim uentem

tuam declarari debeati adeo quidem, ut omnis eorum e tactus una cum Mactibus, quos inaequisiam Percem-rat, penitus rescindariar, ae si nun ueram nullum Dis. rem nabuissent. Ita communis inctorum. dc constat ex recepta praxi, atque ipsamet potestate Legislativas

eremis princi ias competente, qua non solum habent ultatem chirandi Subdit , quipiam eis praecipiem , vel prohibendo I sed etiam annullandi eorum actus. quando illud bono communi expedire judicaverint. Hoc ipsum prohat recepta Iuris utriusque praxis, qua iurii de cauus criti actus, seu contractus, ipso

iure annullantur, eccassantur: ut patet in Matrim hio eum impedimento dirimente coni o. in ei ctione celebrata contra mimam Ciniculi Generalis,m e. Qua prvire , i. de Nect. relatam . ec aliis hujusmoda Nec obitat . quos electio contra formam citati Ccn- 'eilii Generali celaeuata. postea primum pre Summum Pontilicem quandoque irritetur ; prout irrita sust in ei mana. so. de ractim. ibi: Unde mi iactionea ipsu.

praesumptas etiam contra se iam Corei Genetram ....de Dareum nostrum raecilio sementicuer duximus irritam

e quibus similia etiam alibi habentur. Resp. enim. huius m Qi semen iam Pontificis. vel Iudaeis, quia actus ipso iure nullos prolatam, in effectu diae declarat riam . quod elui modi actus sim t. ac iam in antea suerintipto Jute irriti, & invalidi, ac nullius roboris. Item verba illa. Duxinura ire sis , ac similia, a Ioeice prolata, procedunt de facto quatenus Papa, vel alius Iudex, post motam desuper litem per sententiam Iudiocialem pronunciat. de declarat, tales actus laborare viatio Canonico, ob quod sint ceniendi invalidi, ac jam ii iure in antea irriti extiterunt. Resp. II. Loquendo in ordine ad Forum e latentiae auec utrum ex tali actu dejare irrito acquisitum, possit tu, ta conscientia retineri saltera ante seiuentiam Iudicis, distinMendum est: nam si eiusmodi actus, sive contractus, ipso Iurearaturali suit irritus, vel saltem per L gem positivam plenissime infirmatus, tollendo videli. ret obligationem ipsius non solum civilem, sed etiam naturalem et tunc ex huiusmodi actu , sive contractu nu lus effectus . nullaque initatio, ne quidem pro Foro conicientiae oritur; adeoque inde acquisia, etiam in consesentia, de ante omnem Iudicis iente ami restitui debent. Ita unanimis Doctorum. Ratio est et quia actus ita pleni me infirmatus, tam quoad Obi mo- . . in . civilem scilicet, quam quoad naturalem, mi eratur actui, qui Iure naturali est irinus; sicque niavina penitus valorem habere potest, scut nec iste habeti Antecedens patet: quia in utroque deficii omnis prorsus obligatio. Idem probatur inductione: nam sicut contractus ab is Inlante, vel, prorsus invito, aut ex mare circa actua substantiam commisso celebratur . nullius penitus in

roboris,ita etiam v. n. Matrimonium cum Impedime to dirimente contractum, ut pura intra gradus constaminitatis vel Amitatis Iure Ecclesiastico prohibim, aut sine disentus Prochi ec testium in loco recini

Concilii tridentini. nullius omnino est rotan is, etiam in Foro conscientiae, de ante omnem sent tiam Judiaris Idem accidit in Prosessione Religio a ante annum derimum sextum aetatis, vel unum Novitiatus emita, utpote quam Concillium Tri lentanum seg. i I cap. Reratariae notas iter invalidavit; adeo ut nullam inducato rationem, vel essectum. Et idem dic um de similibus. ubi actum plenissime infirmari, ex verbis LM; stu

nonis constare potest.

Res III. Quando contractus. aliusve actus tota tuis assre civiliter tantum initus est, sed de Iure naturali sum. stis, neque per legem positivam civilem, aut Ecclesi staeam, plenissime intirmaturi tune, si nemo tale odi ponat, ejusque rescissionem petat . ille in conscientia i tus est, qui virtute ipsius aliquid possidet. Ita Ab P

Dormitan . in cap. i. num. 2'. Dein integri restit. ubi m

ta quaestione, an qui in alienatione, caeteroquin in casu

licito tacta . sed ob non servatam formam ino iure irrita, quidpiam acquisivit, sit in Foro animaei R Armst. Ita, Andream assirmati ver eo, quod talis Contractus teneat secundum limites Iuris naturalis . seu nistium, cum de jure naturali, seu Gentium sumiat Mus

Simile quid docet innocentius is e. oviapropter, de is gract. dicens. quod electus sit tutus in Foro animae, si electio sua ( contra quam nemo se opposuit tenuit de Iuro gentium, liuet non fuerit servata torma a Iure positivo tradita. idem tenet Laman in .. siri; n. i. de Electiom is M. r. . Astra . tract. f. n. e. ubi hoc exemplificat de ludo alearum .de contractu cum pumpillo celebrato, de testamento minus solemni, si poenxi nolibus adiecta, de donatione ultra quingentos s ii si hem de electione, quae ob deiectum alicuius s lemnitatis Iure positivo r uisitae irrita est di nonnullis aliis. Eandem sententiam . tanquam probabiliores. amplectitur Bames D. I. p. ioci. Ipsamque vi densatis probabilem , spectato maxime usu ; qui passim receptus est, i a quit Lessius I. a. I p. n. Cui

128쪽

i. XI. De Lege Iriit ante, dumtae obligationq, ac Effectu . si

Cui etiam lavet Heri x part. t. disp. s. . e n. s s. qui . licet ex propria merue( sicut di Leitius n. 3 neat oppositam tententiam, ait tamen, non deesse Doctorei, qui probabile e timent, valere in conscientia contractus, electiones , quibus deelh solemnitas

Juris Civilis, si contrahentes sint per se habiles . di adsit

plenus utrimque consensus: Idiptum Praepositus y . dub. s. n. v. ait, non videri omnino improbabi. te: quamvis non pauci, quos citat , dc sequitur Farinacius e t. υκ . ISI. teneant oppositum , voientes ,

exactu contra legis prohibitionem imo nullam, ne qui

dem naturalem obligationem oriri.rs Ratio Coiiclusionis eii: quia principalis etactus obligationis naturalis . & ab hac penitus inseparabilis , est, quod creditori jus tribuat aceipiendi, & retinendi illud , quod ipsi naturaliter debitum est, ae solvitur : Atqui in talibus actibus, qui per legem plenissime non irritantur.

remanet adhuc obligatio naturalis, saltem donee haec per sententiam iudicis in Foro externo rescindaturi ergo.Major patet: puta per obligationem natural*m itu elligitur ea, qtaac ex Jure gentium per consenium oritur, ari. Lcuns amplius, T. de Reg. Ium ibi et D natura Abet . quem are gentium dare os ortet, cu as fidem secuti fumus. Minor vero probatur. Tum quia dubitari non potest quin Legislatores lita statuere potuerint, irritando vide. licet i es actus, sive contractus absque debita j eis lemnitate celebratos 1 pro solo Foro externo, ac tollendo duntaxat obligationem iptarum civilem, remanente eorum obli Latione naturali, donec haec per sementiam Judicialem elidatur, ergo stante inter Doctorias dubio tam rationabili, quia egerint . hoe isti uin a te renidum:

nanu in obscuras minimum estseq. et v m . ut ii set vulgata Reg. Iuncta l. semirer in , si mi f. in Aeg. fur. Tum quia hac imitatri tini l. s. s. plateibit ovilis, ac communi bono . . ae . inbund l. hi , &conmlitur; prout . ostendia n. lege fi irritant actus, seu coli triac ua ex Actiata , ct ..cuta priamum tententia Iaa

et si Confirmatur hin ulterius. Quia huiui nisi leges non

nisi iuxta talem moderationem fuerunt uiu receptae , ergo, quidquid sit deprimae, a nix tito Legislatorum. labiem delacto non amplius obligant, visita rauata in m

de rationem : ta videlicet. ut ipsis iure tollant solam obligationem civilem, relicta tamen naturali , donechaee per lententiain Judicis elidatur. Antecedens pribatur ex eo. qitia i pectato usu, qui passim receptus est, non est consuetum inter homines, ut quis ea, quae per ejusmodi contractus acquisivit, restituat. nisi cogatur per sententiam Iudicialem: quinimo durum foret, ut qui rem habet ex contensa ejus, qui poterat ipsum tradere, cingatur eam sponte reddere ob aliquam solemnitatem non observatam . de cuius intentione , modo obligandi, etiamnum lis est inter Doctores. Certe Leges Henales, quae continent poenam latae sententiae, si haec resutrit externam executionem, non oblirant in conicientia ante sententiam declaratoriam Judicis: quidni hoc ipsum dicatur de Legibus irritantibus contractus Verum majoris claritatis gratia contra datam Conclusionem . Stante hac Sententia sequitur, nullam esse disserentiam inter legem actus ipso iure irritantem, di inter Legem irritantem actus expectata, & secuta primum sententia Iudicis, nam in utraque requiritur sententia Iudicis : atqui ha est .bsurdi im, & contra receptissimam divisionem Legis in irritantem actus lyta iure, dc per sententiam Iudicis, ergo. Res p. neg. t .maj. Nam, quando Lex irritat actum duntaxat per sententiam Iudicis, valet is ante hujusmodi sententiam, tam civiliter, quam naturaliter i ac pro ii se invalidatas ipsius primum computanda est a tempore latae sim tentiae, fructus autem ant cedenter percepti remanent illi, qui ex tali actu tactus erat posse sor, illosque ani collegit. Secut dicendum in Lege irritante actum ipso jure e nam actus contra eam festus, licet naturaliter obligarit ante lententiam Iudiucis . nunquam tamen valuit civiliter: ac proin, si subs quatur sententia sueer nullitate ejus , haec der Ficti nem iuris vrotrahitur, ita ut actus ille censeatur esse.

ae semper fuisse invalidus , di nullius roboris ; sicque ipse non amplius prodest quoad retentionem fructuum iam perceptorum, sed hi omnes sunt restituendi: prout

inii initi jam supra n. 2s i. dictum vitae differentia inter sententiam declaratoriam, de condemnatoriam Iudicis. Dices. 'imoniace electus tenetur in foro conscientiae etsi renunciare Praelaturam, vel Beneficium, ad quod ei ctus est,et ergo electio v. g. non servatis solemnitatibiis

Julis celebrata ( & idem de aliis contractibus ipso iure irritis dicendum ) etiam ante sententiam Iudicis nutulum omnino producit ellectum. Antecedens patet ex e Matthaeus, de oma, iuncta Extra vet. Cum de restabile ubi dicitur, quod per , postu alioves suas Diiaca cotvigeret labe fieri ,'qua viribus ometino e reant . cuiquam vi nucaterumus acquiratur, me inde faciat alio fructu suos, sed ad irarum omnium, quae pere ut, restitutivitem sub animae Da pericula fit a rictus. Rem neg. consoluent. Nam, quod allegatur de simoniace electo, id fit ex eo, quia ibi intervenit vitium persenae ob

admissum crimen simoniae; non autem desedus alicuius duntaxat solemnitatis a Iure mulsitae, in quo casu procedit nostra c. Uusio. Accedit, quod electio Sim niaci per Ius Canonicum plenissime infirmetur, prout liquet ex allatis sutibus: qua de causa similiter contractus matrimonia is , cum impcdimento dirimente ara tentatus, utivum penitus producit effectum, nequidem naturalem obligationem, di pro Foro conscientiae, quia vel personae inhabilitantur adsitae contrahendum. vel ipse contractus matrimonialis cum impedimento dirimente in tus plenus me infirmatur per Ecclesiam , communi ctiam sensu Fidelium id agnoscente . di approbante. Urgebis . Electus in excommunicatione non potest licite Beneficium retinere, et Pastoralis , de Ciate. excommutne. ministrant. Idemque dicendum de electo ab excommunitatis, vel tu penus, utpote cum hi eligere non valeant, e. cum dilectus , de consuetud. O c. Cum inter R. de medi oc. cum concordantiis. Rei p. I alia proced

re post sententiam a Iudice latam, alias secus esse .loquem do re loro conscientiae. Et hinc ista instantia favet inclusioni nostrae, dum iptam exemplificat. F. XII.

De Surieta, obligationis Coustitutionum,

praesertim Ecclesiasticarum.

Sacris Canonibus , ac Coestitutionibus Pontificiis . obligantur om es Christi Fidele . Leges . lax Statuta ij ristrum Praelatorum obligant tantum fabditos proprii territorii. 26s e eque istis astringu tur subditi, actu non existevtes

intra territorium Legillatoris.

266 Utrum Legislator teneatur propriis legibui reseqq. gibu, a Republica, vel capitulo latis, obligam tur singuli de tali communitate , etiam Senat

res canonici. n.

et set .alis sunt leges , quae ira Trincipem non radunt, alia, quae Principem AEque ae subditos docent.158 Isti, posterioribus Legislator, sive Prisce prsupremas,

non tenetur quoad vim coamam , tame tames

quoad vim directivam. Et n. feri. Vii directiva, b Via coactiva Legum , quid et o Probatur prior pars Conclusionis. et et Probatur etiam posterior imus de vi directiva. 2pet Solvitur notabilis in vita

etys Papa est subrictus Legi Divinae.

An et iam teneatur 'scroto Ecclesiastico coimes ab . vel Communis eis Paschasis e Diei reae et vi illigamur Constituetionibus Ecelesiast ij. i s riere obstat, quia et an Ecclesia, Gusive C. A

a s suatuor sint condurener , ut quis simpliciter , ae

fructuose fit ire De D

Haeretici simpliciter ae fructuose non sum in dies f. bene tamen fecundum quid . Ibid.etra Au Haeretici se habeant ut membra absit 1 . Et

n. praeced.

129쪽

s. Lib. I. Beer. Tit. II.

ars Idque multimet ter protatur.ettio Pua ratisve in Iure Cano Deo habemur laterer Tutulis, De Iudaeis. & Seruinis iii Obstulantur plares canones in contrarium. et 8a Ob quos nos pauet can niueae-sententiam

tenuerunt.

. 8s & ES Responsetu ad dictu canones.s 8s Omni humanae creatum nec 'ium est ad Salu-pem, subesse Romano Ponti ; b eu ea86 Ometes homines, etiam infideles , sint oves Christi .eti Declaratur. Et n. praeced.288 Tta ud Judaeorum , cur per Papam Jusa fuerit

compum 282 An advena .'peregrini, teneamur constituti

nibus parti Iaribus locorum, re di transeunt Remigm, et fit Uaeritur I. Quinam generatim obligentur sacris nonibus, aliisque Constitutionibus Ecclesia- --sti ei se Resp. I. Sacris Canonibus, aliisque Comstitutionibus Summi Pontificis . in mater a spirituali,

di salutem animarum , rectamque Ecclesiae gubernationem concernente, pro toto oriae Chri stiano latis, obligantur omnes Christi I ideles. Ita unanimis Catholici rum; & patet ex illo Pan. Ei . ubi Christus Dominus D. Petro, ejusque legitimis Succetaribus Rominis Pomtificibui, omnium ovium suarum curam demandavit, trina vice ei percipiens Pasce oves meas. Idem patet ex illa generali promulione eidem saeta Matth. id. Tibi daboc avis Regni caelorum et iv quodcunque Agaveris super te rami erit ligatum, in extis . nam sub hac generali promissione continetur etiam potestas eondendi justas leges, ut se spirituales ines Christi securius pascantur; estque

uberius iam dictum supra n. so. 23 33. Hinc c. g. h. t. --neraliteratatu tur: Caras m Statuto eustodiantar ab omnibus . Et nemo in actionibus . vel Iudiciis Ecclesiastuti suo sensu . sed eorum aut-itate duratur. rca Resp. Il. Leges, seu Stat via inferiorum Praelatorum Ecclesiasticorum, aliorumque Superiorum, obligant silum ubditos proprii sui territorii e & sic Const tutiones in Concilio Pri,vinciali editae, obligant duntaxat Subdiutos intra tali m Pri .vinciam existentes, ac Statuta Episcoporum obligant tantum Subditos propriae Cloecesis; loquendo de Legibus m perialibus intra fines S. R. Imp ru obligantibus . & aliis In i morum Constitutioni.bus respectu propriorum territorium . Ita communis Doctoium; ct ratio est; quia ad obligationem legis ne flatiae t Iurisdictio: a quihm deficit, si alter non se subditus Legislatoris . ergo.iss Quinimo, licet aliquis eaeteroquin sit subditus, actu tamen non existat intra territorium Legislatoris . hoci pis legibus particularibus, seu territorialibus. ab e

dem latis, amplius non astringitur. Textus est in c. I. h. t. in o. ubi dicitur: Statuto Episcopi, quo in omnes. quiftrium commiserint excommuni Ptionis sementia promu tatvre Subditi eius furtum retralesus Dieret' eommitemt si minime Agara noscuntur, etim extra territorium,3 A. eenti mon pareatur impune; id est . sne maena; adeo ut non Parens ex eo poenam non patiatur. hi textus, licet ex.presse loquatur so 'um de Statuto Episcopi . nihilominus ob paritatem . & generalitatem allatae rationis. quae etiam h betur L. vlt. f. de Iur dict. omu udie. Teste ex tendisur ad omnes Leses sive Constitutiones inferiorum Praelatorem . & Legislatorum, quorum jurisdictio est coarctata inter limites proprit territorii . non autem Dertotum terrarum Orbem extensia . prout quaquaverium

extenditur illa Summo Pontifici illamedi te a Deo eo ressa circa materias spirituales.s66 CFaeritur II. Utrum Legislator propriis Legibusneaturi Haec quaestio procedit potissimum de supremisiastis latoritas, ut puta lapa. imperatore. Rege . Nam loquendo de Legibus . seu Constitutionibus, quae ab aliis qua ' .epublica. Capitulo, vel alia Universitate seron tur, nullum dubium remanet, quin ipsae singulos de tali Communitate adeoque ipsos quoque Senatores, seu Ctanonicos obligent, textu et T. c. Cum omne F. 6. b. t. ubi graviter reprehenduntur Canonici , volentes capitulariter obligare Canonicos successo es ad observantiam Statuti de no oranditi. quod ipsi noluerunt observare: adis

ita illa per Pontificem generali ratioue: Cum, quod

De Constitutionibus.

quisque juris in Hierum statuis, ipse debeae uel eodem: Et S pientii(vide icet Catonis dicat mutarita/: Pageret . 8em, quam tu ipse tuleris. Insuper haec Q-st o non loquitur de illis Legibus. as quae ad Subditos directe seruntur, & in Principem prinprie non cadunt; v. g. nequis in civitate arma ierat, ne vestibus auro intextis utatur, ut quilibet tribuat, dili. genter solvar, di huiusmodi. Igitur praesens quae os, tum procedit de iis L gibus, quae principem aeque . ae Subditos docenti ut est respem Papae praeceptum C sessionis annuae, communionis Paschalis, jejunii, &a stiuentiae certis diebus ab Ecclesia indistinctae . ac respectu Principis iaecularis taxatio frumenti, di aliarum rerum, adeo ut has non possit licite Communitati vendere majori pretio. quam quod pro Communitate taxaverati di hujusmodi. His praenotatis Res p. Princeps supremus , sive Legislator non tenditur protriis legibus quoad vim coactivam , bene tamen

quoad sim directivam. Ita D. Thomas i. a. quo. y6. art. s. ad i. & communis Theologorum: atque ex C nodistis Havatrus e. Si quando. Except. g. m. t a. de Referiri. Covarruvias in c. .mma mater, pari. I. I. I. I. s. Fagnanusta e canonum statuta, R. 3p. h. t. Pirhing eod.nu. 63. Engel nu. 28. Barbosa lib. I. Iur. Ecclesiast. usim cap. I. num. IS . citans alios ; & ex Juristis Fachineus lib. I. controue Iuris, cap. a. quamvis non desint oppomtum tenentes. ade . ut Tannerusiam. - . quaest. S. n. r6. asserat . esse coiit munetm Iuristarum . di C

non istarum sententiam, simpliciter negantium, quod Princeps . seu Leg slator suis legibus subjectus sit. Ni hilominus Concluso nostra fundatur tum in diverti textibus Iuris utriuque, caeteroquin quandam Contrarietatem praeseserentibus: & sub data distinctione facile concordandis, tum in ipsamet ratione , ac aequitate naturali. Et tamen hie praemittendum pro recta Conclusionis Intellis entia. quod juxta Doctorem AEngelicum sic. e. ex alios , in legibus duplex vis oblitandi distingui sileat, una directiva, alia coactiva. ille dicitur a lege obligari in dirictim, ad quidpiam agendum, vel omittentium, qui in conscientia, ct sub peccato tenetur servare talam legem et unde huiusmodi obligatio est sub culpa. sive dein dicta obligatio proveniat ex vi ipsius mei legis , prout leges iunt obligare propricis subditos Legislatoris; sive aliunde , puta ex naturali aequitate, ac dictaminae rectae rationis. post latam ejusmodi legem consurgente. Ille vero dicitura lege obligari viedae tua , qui tenetur ad observantiam ejus ex vi ipsius legis, seu putestatis legislativae; ita ut sic subjectuc legi. Suhanc non observaverit. subiaceret poenis per lex emtaxatis , aut per Lepislatorem infligendiit: unde haec obligatio relpicit poenam transgressoribus incumbentem 1 prout j m notavi Tract. 2. Theolog. Moral. dist. s.

quaest. t. n. it. praenotato

Prima pars Conclusionis . loquens de vi eoactiva . a probatis ex L. Peniat. f. de Receptis arbitris, ubi dicatur: Non autem imperare Abi. neque se prohibere quispiam p tes: di consequenter in tagislatore deficit potestas seis sum obligandi vi coactiva; cum Superiorem , veluti Princeps Icipremus . non recognoscat . a se ipta autem nemo proprie cogatur, neque sibi ipsi quis imperare va- Ieat. Idipium suadetur exl. I rinceps. so. c. de Legib. ibi: Trinceps vibus solutus est: Augum avitem, Aret Iegiam solitanons, 'rinceps tamen Oadem itii privilegia tribuit, quae ipse habet, Et quod Legislator neque tuorum Anteis cessorum legibus teneatur, saltem non vi coactiva , patet Exe. Extit. I. cetervm Sanctae, de Verb. flarem. ias. ibi: Neessecesserem suum quomodolibet eMetavis, cum nox habeat imperium par in parem. Idem habetur in c. Involuit, eo de Nemem dc alibi. Accedit ratio quia nullus in Legislatorem , Otpote Principem supremum , potest judicium condemnationis ferre, si contra legem agatrae proin vi coactiva ad legis observantiam non th

Altera pars, quae loquitur de vi directiva, qua Legis. Trlator c sub datis jam explicantibus dicitur teneri ad

servantiam legis a se latae, desumitur ex . . e. Cum omnes , de Cora. ubi illud Sapientis dictum , utpote fundatum in aequitate naturali , allegatus pro ratione rTttere luem , quam tu esse iugerii. Oncordat textus in

130쪽

s. XII. De stibjecto obi gationis Constitutioinum, &c. 's

t. q. C. de Legib. ubi dicitur: Diena rix est potestate regnare. tra, legi ut alteratum se Principem fro iteri. Quae verba. cum intelligiti equeant de obligatione leguin quoad vim coactiva in , ut dictum num. praec. laltem intellisi debent de earum obligatione quoad vim directivam, pondetando illa verba: Letibus auitatum se Principem propteri, utique non cum falsitate . sive mendacio. Hoc plum adhuc clarius habetur in can. Iustum est dist. o. ibi: Iussum est Principem legibui obtemperares tune eeimbra sua ab omni sis custodienda existimet, quando ipse i is reverentiam praebet. Priecipes legibus teneri fluis convenit, Hine Ponti sex tu cap. vlt. de rescripti m 6. inquit :-nobit Aerae non patimur, ne eis Succeis ribus indicamus. Quibus verbis patiter Imperator is d. I. C. de Legib. utitur , sicque profitetur, suis sese legibus adi rictum esse quoad vim directivam , ut puta quas nec sibi , nee Successoribus suis licitum ait vi,

Ii Hoe ipsum postulat sequitas naturalis', & rationis ordo: nam imprimis Turpis est omeis pars suo universo non congrue vr , ut dicitur in ean. Pus contra dist. S. atque amplius observat Concilium Tridentinum Sec et q. cap. i. de res ibi: Totius famisie Damidii status , b oris AEa nutabit , , quod requiritur in eorpore . non inveniatur is capite. Deinde merito talibus Legislatoribus impio perari potest illud , quod olim Christus . velut omni juri repugnans improperavit dicribis & Phatisaeis, Math. cap. 23. dicens: Amrant frumera oravia, is importabilia , t impon mi in humeros hominum i digito autem suo nolunt ea moveri . Accedit , quod ali

.:uin bubditi ex libera trangressione legis , per Legis.l uorem facta , scandalum acciperent , suoque exem-hlo facile ab ejusdem observatione revocarent; iuxta illud Ecelesiallici cap. io. Petalis rector est civitatis , talit is, Iahabitantes in ea . Unde Princeps ille proprio malo exemplo destruens, quod te e sancita statuerat , non confructor , sed eversor esse suste compro/a. ratur; testante Uentatis voce, Luc. ii. ait : Omne regnum in seipsum divisum mora flabit: prout in simili argumentatur S. Gregorius Papa ; relatus in cae. F ea

destruerem et . q. 2

et 2 a Dices. Legislator, iuxta dicta, tenetur ad observantiam suae legis caula vitandi scandali , & ne caput a corpore, seu pars ab universo discorael; ergo non tenetur ad eam vi directiva suae propriae legis. sed lotum e v vi de dictamine ipsus legis naturalis . Resp. di iti consequens; Ergo non tenetur suis propriis legibus directe, &quasi in semetipsum exercendo jurisdictionem, conet Non tenetur ipsis in directe seu conleeutive, quatenus nimirum posta semel lege pro bono totius Communitatis, ipse pariter hanc observare tenetur ex Iure naturali, ac Divino, derivato a lege aeterna, ne parsa toto discrepet, & Eubditi non icandalirentur , ne L. conseq. Itaque tenetur Princeps sese suis legibus conis formare , non quidem directe , ex vi suarum legum nam potestas ira tuendi leges fundatur in iurisdictione quam nemo in se iplum proprie exercet sed indirecte. Nex consequenti , vi iplius Legis naturalis , supposita tamen lege sua pro tota Communitate lata, veluti conis ditione necessario praerequisita . sine qua Lex naturalis ipsum non obligaret. Quod si vero Princeps promisisset, aut jurasset legum a se conditarum observantiam, tunc etiam dire, iis obstringeretur vi pacti, aut juramet

ii praestiti . quo quivis seipsum constringere, atque obli gare potest. et 3 Ex diciis infernar , quod , licet Summus Pontifex teneatur toties confitcti, & communicare , quoties urget praeceptum Divinum Confessionis Sacramentalis , de Merae Communionis ( nam Legi Divinae etiam Summus Pontifex est subjectos , imo eandem aequa ad

animam & sanguinem confirmare debet. ea . Sunt quDd m s. q. i. adhuc tamen ex praecepto Ecclesiastico . de quo habetur mentiu is e. Omnis utriusque sexus de Terimitent. remis Papa non teneatur ad semel in anno confitendum , vel ad eommunieandum in Paschate vi coactiva , ita ut subiaceat poenis ibidem in transgrecsbres taxatis: bene tamen vidi rectiva, adeo ut si id tactve negligeret. peccaret. Covarruvias in cu. c. Almam ter. p. I. F. t. . o. Earbosa p. t. r. EccLunm. c. et n.8'. Fa-gnanustis e. Caro'um statvia n. N. 'seq. h. t. de alii. Et

in hoe sensu accipiendum est illud quod resertur incan. confidimus a s. q. t. ubi Gelasius Papa inquit , id quod

universalis Ecclesiae probamit asseetus , nullam malit exequi Sedem praeaeteris oportere, quam primam. cum

similibus . Idem dicendum de aliis Legislatoribus , quamvis seclusis scandalo, ct damno seu injuriam tertis . peccatum Principis propriam legem transgrediem iis raro esse mortale, asserat Tannerus tom. 2. D. s.

q. s. m. 22.

Quaeritur III. Utrum Haeretici obligentur Constia et diutionibus Me esasticis 3 Resp. Licet Haeretici defactore stant eonstitutionibus Pontificiis pro toto orbe Christiano latis , nihilominus de iure isti obligantur . Ita

Layman in C Canonum nu. I. h. t. Engel eod. n. Id. & comis munis aliorum et adeo ut Lugot. s. ira I. p. disp.rs. S.I. R.

i r. absurdissimum fore dicat, si quis negaret, Haereticos luibus Ecclesiast is obligari. Ratio est: quia Idaeis retici per Paptismum . ac Fidem Christi receptam, jam sunt ingressi Ecclesiam, ejusque membra effecti ; ergo manent obligati ivibus ipsus . Et certe . si Haeretici non obligarentur Gnstitutionibus Ecclesiasticis, inistra

tot leges poenales in Jute Canonico, toto ritu . de Haret de aliis Constitutionibus Ecclesiasticis, contra Haereticos latae suissent. Nec obitat , quod Haeretici resistant Ecclesiae, eiu - T sque constitutionibus. Resp. enim. hoe neutiquam eos excusare , cum ex suo delicto , atque perfidia, nemo

debeat reportare commodum , ut puta exemptionem

a Legibus Ecclesiasticis, i. ex suo T. de heg. Iur.

ibi: Nemo eae suo delicto melierem Pam conditionem facere potest , cum concox antiis . Quinimo Haeretici de facto pertinaciter non obtemperantes Legibus Eceles

sticis L quibus tamen de Iure iunt adstricti eo amplius

peccant ; Cum tanto sint fraviora peccata , qaanto ditii tui infelicem animam detinent a staram, ut notanter . est. de consuetud Nec ulterius obstat , quod Haeretici censeantur esse ipsextra Ecclesiam . eo quod sint excommunicati . & veluti membra abicitia reputentur . juxta illud D. Ap stoli ad Galat. cap. s. Utinam abstindantur, qui vos coetis turbant: ae proinde non videantur possie obligati legi.hus Ecclesie . Respond. enim, hoc neutiquam obstare:

suta licet ueretici si me iciter loquendo , ae fructurae . communicanio videlicet etiam in communibu

suffragiis Fidelium, non sint in Emesia ( ad hoe enim

requiruntur sequentes quatuor conditiones . I. vera

fides . II. Baptismus . seu character Baptisnalis III. Unio eum visibili Capite Ecclesie . seu dium mo Ponti- fice . IV. Unio cum citeris membris Ecclesae ; prout

inter alios observat Tannerus tom. I. disp. I. q. p. num.

se Adliue tamen Hiretici sunt in Ecclesia se cundum quid, id est, ratione charact. ris Baptismalia. utpote indelebilis: & hitae, ne ex suo delicto reportent commodum, tenentur legibus Ece est, quantum est de jure, di nisi forsan aliquos ignorantia in vincibilis, vidalia justa causa, qualis inter ipsos met Cathol*cos quando que intervenit, excuset. Neque urget assumpta paritas de membro abscisso a apecori re physico hominis, & membro abscissio a corpore mystico Ecclest. Nam , ut taceatur . quod similitudines non currant quatuor pedibus, assumpta paritas nouest omnimoda . Siquidem in nostro casu manet adhuc aliquale vinculum charactetis Baptismalis, estque in lutata potestate inretici peracta vera renitentia rursus incorporari mustico corpori Eretes q , quandoque vinluerit et secus Hendum de membro abscisio a corpore reali. &physico hominis . tritur Iv. Quid censendum de Iudeis. Paganis . de catechumenis , quoad obligationem Constitutio num Ecclesiasticatum e Resp. Tales needum hastixati non obstringuntur sacris Canonibus, sive Constituti nibus Ecclesiasticis , nili quatenus hi continent Ius

naturale , vel Divinum . Ita communis p errem Theologorum; adeo ut inter alios Castro Palao pari I. tr. I. do. I. punct. I . F. t. dc Herirex disp. t. de fer. qu. D. num. I T. certum esse dicant, quod Infideles nullis Ecclesiasticis legibus teneantur: quam is Dian- milli ex Canonistis . pivsertim antiquioribus, ob rationes loco obiectionum afferendas, contrarium levi

SEARCH

MENU NAVIGATION