장음표시 사용
41쪽
so Tic ACTAT us DE MOREIS MULIERUM.tes sunt, modo infans thecam disrumpat, syncopem pene continuam inducit , quae, haemorrhagia a ruptura superveniente, mortem tandem aegrotanti affert. In hoc casu neque de natura morbi judicium proferre, neque dam E ave tere integrum erit, & si ea paterent, nulla ratione auxilium afferre valebimus .
De eoaeraptione , sive graviditate tubarum. Gl aviditates tubarum non admosum rarae sunt , hil ipsas non melius veteribus cognoscimus . Ioannes Riolavus in sua Autopopagra' ua(al , quam edidit an . i6So. refert 6 retro annis, videlicet an . Esso. Chirurgum quemdam earum unam observasse, seae cum ipsum haud cognosceret , Observati nem etiam reticuit . quinquaginta vero annis transactis, videlicet I 6 O. ait
rum Chirurgum similem graviditatem animadvertiste m Mai testatur , sed de ipsam neglexit. I Urisino tandem Riolanat huiusmodi graviditatem secunda forte observavit in purgatrice quadam Regivae a vae ausinae , quae dissei fili emtam Petro Seguino eiusdem Reginae Archia tro. Attamen uiolano parum siderunt, de Ritenαι ejusdem amicus (h Bartho a retulit , Riolanuvi haud creedidisse, quod suadere tentaverat, set eam retulisse , ut inserviret Medico cuidam Archiatro, videlicet Petra Ieriam .
Paulo post an. 166y. Chirurgus quidam Parisiensis BF edictvit Hasset dictus
gestatione in tubarum vidit, sed minime cognovit, quia sumpsit tubam , in qua metus continebatur, pr altera placenta . Mauriaeus cca Celebr. Obst ericiae artis Professor, qui rem intimius perscrutatus eth , rite cognovit eam partem alteram placentam haud esse, sed defendit neque tubam esse , sed simpliaeem herniariam expansionein matricis, quae foetum completabatur. Tandem cedere necessum fuit recentioribus observationibus graviditatum tubarum, quas tot, ac toties Recentiores conspexerunt; nunc in hoc omnes
conveniunt, & tot Auctores proprias observationes publici Furia fecerunt , ut ei rex hanc rem ampIus catalogus institui possiet; sat erit tamen indicare eas , quas produxerunt celebriores Anatomici fide dignissimi, quales sunt G, a ius,
In quolibet casu ovum foecundatum ex cellula in tubam decidit , & ex hac in uterum descendit , sed ultimam hanc itineris partem minime patrare valet, vel quod tuba angustior tam si ob fibras circulares eiustam tunicarum , vel quod tubercula interdum capitatem repleant. Cum haec obstacula minime imis diverint ovi ecundationem , nec proinde seminis transitum, supponi oportet post inundationem ipsa exorta esse , vel quod magis probabile est , cana- Iem tubarum pro sui. angustia, . necdum sexcundationem impedire , attamen ovi transitui satis officere Poste. Hoc ovum in tuba alitur, crescitque per placentam, cujus interiori tunicae
42쪽
LIBER III. CAPUT P. It haem ab ea matricis parum diversae, ut valeat ipsa idoneum succum tui tappetatare. Huiusmodi alimentum modicum sane est , sufficit tamen initio, dum embryo exiguus est, sed inops fit, dum latus ingrandescit; ideoque embryci in tubis infinime vivit, nisi ad quartum, quintum , vel ad sextum v
In initio mater latum gestare putat, quod praenunciam sumptomata cimnia gravidis propriae inappetentia vulgarium ciborum , appetentia insuetorum , cordis affectus , vomendi conatus, menstrua suppretia dcc. nihil tamen in t cat ovum in tuba esse retentum , sed cum embryo augetur in latere tubae , ubi degit, tensionem, obtusumque dolorem parit, qui cum incremento situs pariter augetur, praesertim cum satis roboris habeat, ut sese movere valeat; distingui etiam facile debent usque ad quartum mensem situs viventis contorsiones. In gestationibus tubarum duplex casus obvius est: mior, quando Rius in tuba permanet , vel quia debilis nimis , vel mmis densa site alter , quando laetus tubam disrumpit, di in abdomen ruit I. In primo casu morbus triplicem desinentiam habere potest.. I. Quando stitis arescit, corneus fit , & tartaro quodam obducitur , quem tuba suppeditat, atque scirrhum producit, qui ipsam tubam frequenter invadit.2. Quandoque foetus molliores partes in pu Item quasi mutamur, quae strat ma prCducunt, in quo Ossa nondum solvis reperiuntur. Quandoque tandem in pus partes illae convertuntur, atque abscessum Abgnunt i quomodocumque tamen id evadat, mater in aegro latere tensionem perissenth, lenta febre deinceps corripitur, di hydropem frequenter patitur. Cum tumor, cruciatusque praenuncient sedem morbi in tuba esse , quia situs motus, & mater ipsa hoc testatur, cena diagnosis ploponi potest , atque aegritudinis damnum judicari, sed hoc minime praestat, ut morbo mede mur, nisi per operationem Caesarianam, in va abdomen secatur circa venistrem , dc ii tus eae tubx extrahitur. Hoc auxilium abraham Cyprimur Professor Anatomicus, & Chirurgicus Universitatis Fran cerae in simili casu ei rea initium hujus saeculi feliciter adhibuit. Suspicor enim operationes Caesareas, quae quibusdam Chirurgis UiIlicis beneverterunt, institutas fuisse in graviditatibus tubarum, non vero in illis uteri . . . In secundo casu, ubi foetiis satis valet ad scindendam tubam, ipsamque s ne disrumpit, mater frequenter perit, vel ob letalem syncopem, quam lancincintra dolores excitant, vel ob haemorrhagiam, quam scissura parit. Inte dum tamen mater valet haec omnia perferre, quando tunitae ipsus tubae ob
Ira valde, de tenues sine, sine multo dolore scindantur, de parum sanguinis per dilaniata vasa suppeditenti in hoc casu via post scissuram infans vivat , vel moriatur , aegritudo nomen mutat , de graviditas abdominalia fit , de
aviditates abdominaIes rariores sunt , minusque cognoscuntur illis i I. cum-;-triplicia Dociai asia sola--- Π PMma sis, iam iociandamm
antequam tubam ingrediatur, in ventris cavum ruit, quia tubae fimbriae minia me ovario, vel imperfecte applicantur, quia ipsae induratae, immobiles , aut
43쪽
s, TRACTAT Us DE MORBIs MULIERUM. contra, nimis excitant, vel quia laxae nimis, de productis sint, vel tandem quia earumdem motus ob animi passionem, atque angorem suspendantur , aue intercipiantur, Quod tamen admiratione dignum est i oram foecundatum in Iocum ad ipsum recipiendum minus idoneum descendit, ibique necessariam nutritionem reperit; initio sane parum alimenti oportet praeter simplicem lympham , quae partes abdominis humerui, sed in progressu uberiori alimento latus indiget.& tunc per placentam nectitur partibus propinquis, videlicet superficiei externae intestinorum , coli praesertim , uteri, mesenterii, de peritonaei; atrametasi foetus maturitatem attingat, nisi extenuatus Iaxusque ad ipsam perveniet. Nonnulla habentur exempla hujusce graviditatis et unum retulit valde cor spicuum D. Covrtiat Professor Medicinae Tolosanus in suo tractatu sub tituIo, Novistus ca) Observatrans sur les Os. ritus, de quo locutus est, novem menses attingebat , ipsumque reperit in sinistro Iatere abdominis, capite obversum,& pedibus porrectum per pIacentam epiploo, & ventriculo adhaerentem. Asseruit idem Professor nullam scissuram, neque in utero , neque in tubis , ne que in ovario, reperisse , ut haud dubio locus sit, ovum ab ovario in a tamen statim cecidisse.
Observatio D. Ioar Chirurgi, quam refert monoesius o , non absimilis est tjuxta illum metus novem menses pariter attingebat, de in laevo latere aia minis detinebatur, intra cavum cruenta lympha repletum, esusdem funiculus cum placenta nectebatur, & haec metanterio, atque colo inhaerebant i nulla conspiciebatur scissura, aut cicatrix in utero, in tubis, aut in ovario . Cr derem hic reserendam esse duplicem observationem, quam duo medici deIoiagra retulerunt Academiae Scientiarum an. II 8. in esusdem actis insertam p.ror. In hac observatione latus in sinu materno F s. annos degit; repertus est in latere dextro imi ventris propriis involucris obtectus, durus, compactusque factus, qui cum epiploo , peritonaeo, mesenterio , de extim matricis facie comsungreatur , fetus Probe conformatus erat , satis grandis cum capillis , de duobus dentibus incidentibus erumpentibus citra uteri, tubae aut ovarii eiu dem lateri labem. Deunda species gestationis abdominalis, obvia magis est , at nunquam hocinomen meretur. In hujusmodi gestatione foetus minime in ventre alitur, sed altus ex ovariis, aut tubis pro nimio incremento in ipsum descendit . Plaurumque a casu Perit, matremque occidit , interdum tamen mater superest , praesertim cum ex tuba decidat. Prior observatio D. a X. Mauritio, quam paulo antea s. I. enunciavisus , exemplum suppeditae embryonis ex ovario in ventrem Iapsi . Observatio D. V DI s. II. indicata offert exemplum fetus e tuba erumpentis . Facile essetfi- milia exempla innumera congerere, sed hoc supervacaneum videtur.
Tertia species gestationis hus modi minime simul meretur abdomina is nomen, quoniam nunquam accidit, nisi infans vividus perfectusque oblique in ut ro locatus, impedito per vaginam exitu , uterum dilaniet, sibique in abdomen pandat viam. Exempla hujusmodi rara admodum non sunt, sed sat erit exemis
plum indicare infantis Tolosani, qui 23. annos in abdomine perstitit , ubi
44쪽
L I E R III. et Arar confugerat per foramen sibi in utero paratum, quod as . post annos a secti ne cadaveris matris adhuc conspiciebatur. Phenomena, quae infantes in lius modi circumstantiis inducunt, admodum variare solenti
, et..ha u. suo, exsecuntur, indurantur, aut sensim tartarea crusta 'b
ducuntur, quam mucus partium vicinarum suppeditat , de in hoc casu diu servantur . Hujusmodi foetus Lit bo evia vocantur , sive foetvi petrefacti , quamvis revera non sint in Iapidem redam , sed tantum extranea crusta obtecti . Talis fuit infans Senonensis ca) Lubendium Semnense avn. II 82. materiosum gestavit an v. 28. de cum post mortem ex abdomine extrae res fuerit, crusta tartarea obtegebatur, sed in uteri cavitate semper degit. Ab eo nihil distabat Lith aedium Mos-pontanam alla. 16ys. (b , quodaan. 3 o. in corpore materno perstitit, donec post mortem extraheretur , o ducebatur pariter simili crusta tartarea, & uterus sine Iabe integer permanserat. Non multam fidem haec observatio obtinuit, neque mirari oportet ; ipsa novissima, & singularis erat , quae ostendebat foetum completum , satumque
extra uterum , quod evertebat omnes circa generationem conceptas noti
nes . Quare non abs re observatio suspicioni Iocum praebuit , sed postea tot hujusmodi exempla patefacta sunt, ut nemo de his dubitare queat. Tale fuit Lithostardium Dolanum anu. I 661. quod mater tulit ad mortem usque per ann. Id. cooperiebatur eadem crusta I sed verisimiliter ipse in utero degebat, saltem relationes Musdem impIitatae videntur. Hujus rei historiam sco debemus D. Haveiseo Bouehard Medicinae Prose sori in Universitate Dole, Resentium dein translata ann. I 6pr. Auctor Gallic sermone edidit hujusmodi historiam Dolae avn. IMI. deinceps ipsam comm
nicavit sociis ephemeridum eum oram Alemavniae , qui ipsam Iatino sermone reddiderunt de an. 1622. inseruerunt in Diario Deeade X. Tomis s. Obs EA. cum aliquibus aliis observationibus ab ipso simia acceptis. Esusdem generis fuit c d 3 Lithostediam Tosi sanum ann. X6 8. quod in re tre materno post as. ann. repererunt, quo effugerat in Iaborioso partu, ut rum dilaniando, ut a sectione cadaveris apparuit. a. Quandoque Rius putrescunt , & in suppurationem quodammodo an malam, acrem , & corrodentem convertuntur, quae ulcus, gangraenam, & mci tem ipsam matri inert.
3. Tandem quandoque segnius infantes hujusmodi putrescunt , de pus mianus acre producitur , ut indoIentem suppurationem inducant in propinquis partibus, quae sponte aperiuntur, & parato puri exitu mater superiit . Hac ratione enim evenit in observatione D. Naari se Taurinensis, & D. Ca vi c f) ubi abscessus indicia circa umbilicum apparuerunt . mane I itemque Urue de Morbis M lierum. P. II. C refertia Ioan. Albiari r o Arv. Eithostae ii S a . . . senonis i s. Sta ch) Honoratus Maria Mulier Aquenda . De istu Musti Pontano Aquis Mittis in vi s M. Laurentius stra uitius a Resolutio observationis singularia Musia vitanae utus extra aetervm ill -- domine retenti, tandemque lapides vitia. Darmnadis in d. aut ta) vide Epistolam Franei sei Bovehard. Mediet Atlantini in M. N. C. D cad. g. - . . m. d D. Et Arnoldi Mngveriai sinisti os . io Dota a. Amstelodami tua. - - id T Francisci Ralle . Protastaeia Tolosani, edita rata a M. t 6 8.
45쪽
s TRACTAT Us DE MORBIs MULIERUM. refert in muliere quadam Vercellensi ca reperisse ossa, & carnes 'trefactas situs in abdomen lapsi, quae per plures abscessiis ex abdomine eruperant . Pari de causa Diom s c b o testatur mulierem quandam Brestiensem per aperturam tumoris umbilicatis evacuasse enormem copiam stientis saniet, ac paul- Io post ona fetus reliqua. Demum mulierem Parisiensem per anum extulisset integrum s tum cum ossibus in pelvi putrefactum plures testantur ; detinebatur infans trans remam, cuius membranas propinquus abscessus perfodiendo foris eruperat. Celeberrimo Litrio cco potissimum debemus huius observationis historiam , qui hanc speciem partus summa solertia facilem reddi posse ostendit. Reperitur in Academia Scientiarum ad M. X s. p. 3. q. observ. mulieris cuiusdam, quae per podicem sine maximo incommodo expulit per vices foetum quinque mensium , qui in ventre perierat ob lapsum Paullo anteae supra pavimentum matris. Reminiscor an. t ox. similem expulsionem accidi se in Bergensi femina, qiis per abscessum inguinum ona , dentes, capillosque ejecit ab abdominis graviditate. Multum Mons milii circa hujusmodi phenom non dissertum , sed admodum inscienter , cum mutusmodi graviditates non
H Deseriptio.MUlier instranda, aut sta ilia dicitur, cum ad pubertatem perducta , quae
plerumque inter decimumquartum, & decimumquintum perstat annum quamvis bene va Ieat, & coitum exerceat , tamen nunquam concipit ; idcirco sterilitas est impotentia concipiendi in sana femina , idoneam aetatem attingente , atque juveni sano, & amanti viro desponsata. Duae sterilitatis species distingui debenti stera ab sotata, quae persistit in novis sponsaliis , quae mulier successive contrahit; altera re thua , quae etsi in primo matrimonio cum apto viro appareat, in secundo, nihil in ipsa mutata animali oeconomia, penitus abri. Cum causae harum s pecierum inter se admodum discrepent; ideo optimum erit consilium snunctim de ipsis loqui. s. I I.
Causae sterilitatis absolutae. V Idimus superius Cap. p. conditiones omnes ad conceptionem necessamrias: hic summatim ipsas revocabimus, ut clarius pateant causae sterim litatis absolutae; sed animadvertendum est, quod cum omnes . simul requirantur si a ) Ubi supra , p. gr. h, Anatomia de homine s. edit. p. 33s. e 3 Acra Academiae Maeni. a . I oa.
46쪽
LI EAR III. CAPUT VI. 3stur, ut semina concipiat, sussicit, ut earum una deficiat ad conceptionem impediendam , semellamque sterilem, & infecundam relinquendam; Banvis emina compti mento causarum o uium, malum a quo virique desectu .
Innumerae enim sunt conditiones ad perficiendam conceptionem necessariae, sed cum iam a nobis superius allatae stat , hic sat erit compendiario modo ipsas indicare . I. Liquor seminalis maris ad fundum usque uteri penetrare debet. 2. Uterus sanus a nullo peccanti humore in secius e Te debet, qui necdum
qualitatem recepti seminis pervertat, videlicet nulla ratione contentos vermes destruat . O .
s. Uterus mollis, pulposus , qui facile absolvat motus ad conceptionem idoneos , existere debet. . Margines orificii uteri pariter requiruntur m lles, nexibiles , atque modo dilatabiles pro recipiendo, modo contractiles pro retinendo semine.
S. Aperturae tubarum esse debent, vel alterutrias saltem , conspicuae , de etiam expansae a contractione fibrarum radiatarum , earumque Iumina penia
6. Oportet, quod uterus fatis sensibiIis sit a stimulo seminis, ut facile in
contriatione occludatur, ta liquorem seminalem utrique tubae , aut alter
tri impingat. . Necessum pariter est, quod sperma ovaria pertingens fimbrias tubarum ovariis nexas reperiat, ubi ova in parte in serna perstant , ac proinde laciniae tubarum suo positu valeant liquorem seminilem contra faciem inferiorem ovariorum retinere.
8. Requiritae pariter, quod alterutrum saltem ovariorum integrum sit, ne quaquam scirrho, abscessu, steatom ite aut hydrope deturpatum . P. Oportet, quod in hoc casu exigui vermes in semine contenti unam saltem ingrediantur rimarum, quae in tunica ovariorum observantiar is
1 o. Indiget insuper vermis , quod superne ovulum inveniat ad necessariam magnitudinem auctum , sive maturum , quod patulam offerat aperturam , ad illum recipiendum idoneam. II. Neque ovum debet in hoet Casu aliqua ratione peccare , sed tale esse , ut valeat mutationes subire , quas ingresias vermis inducit. IX. Tandem opus erit, quod nullum superveniat mecundato ovo incommodum, ut in ovario, aut in tuba pereat, vel in alterutra parte detineatur, secus enim naturalis conceptio haust perficeretur , nisi ovum lacundatum tu uterum dei ceps descendat: Spectato numero conditionum, quae requiruntur , ut conceptio Perficiatur , admodum infrequens esse deberet, ipsa tamen saepe , dc fel miter accidit, qu re sapientiam bonitatemque mirari debemus supremi Auctoris , qui ita clim fuit in animali oeconomiam, ut hiis usmodi conditiones potii fima ratione simul concurrant ad conceptionem perficiendam, ad propagandam humanam specie in necessarilsi nani: nihilo tamen minae, quandoque desectu alicujus cabra i itionis infimi Lar ipsa, quod scrutari necessum erit, ut caulae sterilitatis absolutae patefiant. I. Oportet, quod semen in uterum magno cum nisu projiciatur , sed hoc multiplici ratione im ediri potest. i. Quando vagina nimis oblongata existat; attamen natura huic incommo- do consulens ex una parte contraeitones fibrarum longitu linali an institui equae ipsam abbreviarent; ex altera parte contractionem ligamentoram teret lum
47쪽
ss TRACTAT Us DR MORE Is MULIERUM. quae uterum pudendis admoverent. Idcirco hoc vaginae vitium potest conceptionem dissicilem aliquantulum reddere, ut aliquae observationes Confirmant , sed raro valide impedire valet conceptionem, modo fibrae musculares vaginae , di ligamenta rotunda admodum relaxata di soluta non sint.
a. Quando fibrae radiatae orificii ipsius uteri admodum debilitatae minime di-
Iatent , aut imperfecte extendant foramen matricis, ut liquor seminalis inutiliter projectus ab utero recipi nequeat . . 3. Quando orificium uteri obturatur ab aliqua prominentia praeternaturali , aut intumescentia scirrhosa, vel carcinomatosa parietum, quos certo obstat iam Ium conceptionis parit, ut plures observationes assirmant. . Quando orificium uteri non suxta vaginae directionem , sed latera versus oblique locatur , ita ut liquor seminalis orificium matricis invadere minime posse. II. Oportet, quod uterus sanus, nulloque humore sit infectus , hac enim de causa conceptio in mulieribus deest , in quibus cancro, aut ulcere uterus co ripitur , ex quo pus, aut serositas corrodens Perfluet, quae vermes seminecat. Fluores albi, dum acres erumpunt, idem pariunt; quandoque etiam in quibusdam mulieribus uterus calidus ita existit, ut sterilitatem in Iucat, vermes necando. III. Necessum est , quod uterus mollis sit, pulposus , & motus omnes ex qui valeat, qui ad generationem una concurrunt, quae omnia desunt , quando
uterus scirrhoius , obit ructus , induratusque sit ob defectum mensium nunquam erumpentium, vel ab illo removie deficientiumr quare hujusmodi vitia matricis communi Medicorum consensu inter causas sterilitatis recenseri debent.1 . Margines uteri orificii moIles , flexibi Ies , & contraetiles esse debent, ut liquorem seminalem retineant; semen tamen refluit, quando margines dari, scirrhosi , & inaequaliter tumentes sint , tunc conceptio seminis defeetia perfici nequit , quia sperma tubas minime intrat . U. Amsae tubae, vel unica saltem, hiare debent , ut semen in ovaria des rendum recipiant; sed experti sumus, tubarum extrema quandoque occludi rid quod saepe evenit, non tamen saepissime, ut quidam Anatomici ca er diderunt , nam conceptio haut perfiteretur . Oportet etiam , quod tubarum orificium satis pateat, ope contractionis simultaneae, quam radiatae fibrae Phliuntur , illud ambientes et ut in feracibus mulieribus evenit. Haud dicerem , defectum contractionis harum fibrarum perpetim conceptionem impedire , quando tubae sponte nimis aperiantur; sed certo aliqua ratione detrimenti est. Tandem eadem de causa requiritur, quoJ canalis tubarum in omnii sua Io gitudine liber, & patulus sit, secus enim sterilitatem induceret. UI. Simul necessum est, quod eodem tempore orificium uteri occluditur , fibrae radiatae sese contrahendo tubas dilatent , matrix ipsa compingatur ad sin men contentum in tubas projicientum, ex quibus ad fimbrias deinceps ascen- . t. He contractiones simultaneae pro conceptione necessarissimae sunt , quae euitantur ob sympathiae leges, occasione vividi sensus seminis in uterum proiecti, qui sensus in interiori tunica uteri exercetur , modo ipsa idonea tunctem eis sensibilitate praedita sit. Sed si haec sensibilitas desit, vel quia suapte natura laxa nimis sit, veI quia albo fluore deturpetvr, vel denique quia densa
a Uchiaea aer ruit in sula observationi hos Anatomi eo Chirurgi eis, ob dio. Fallopii tubasset sepe in mulieribus Melusas reperiae . celebe. pci quin Ruysehii sententiam retulit . ab ipso dissentit Adversa r. aliat m. revera sal inenao , tutas cepe occlusas apparere, sed rem intimius seratando raro hoc evenire is
48쪽
LIER R III. C A O T VI. 3 nimis, aut compacta appareat ob mensium defectum , hujusmodi motus , ae
proinde ipsa conceptio absolvi nequaquam poterunt. -
Quapropter filiae minus pudicae, sive Lesbiae nostrae raro concipiunt , quiae uterus a nimio sensu , quo delectatae t unt, parum, vel nihil amplius sentit itae pariter de causa accidit, quod qui infantes gignere festinanter cupiunt, plerumque minus propriis optatis satisfaciant illis, qui uxores sibi relinquem
do earum desideria , atque petitiones cunctentur. VII. Fimbriae, sive Iaciniae tubarum ex uno saltem Iatere ovarium amplecti debent, ut semen applicitum retineant, di vermibus tempus relinquant , quo valeant ovum ingredi, ipsumoue foecundare. Haec fimbriarum contractio conisera ovaria dependet ab impressione, quam semen in utero excitat, a quo pariter dependent motiones nuper enunciatae, quae eadem mechanica lege expridiuntur . Etenim si sensus in utero languidus fuerit , fimbriae vel nunquam , vel imperfecte ovaria amplectentur , & semine in abdomen lapso nulla habebitur conceptio; idem accidere poterit ob fimbriarum labem , si ipsae laxae nimis , oblongae, aut corneae fuerint, vel scirrho, aut alio tumore affectae . quae amplexum ovariorum impedient, quaevis suerit matricis sensibilitas. VIII. Ovaria sana , & in statu naturali esse debent, ut ova in ipsis facile increscant, de maturitatem attingant; idcirco conceptio deerit, quotiescumque ovaria constipata , scirrhosa , suppurata , steatomatosa , oiaematori , aut hydatidibus repleta fuerint , quae omnia frequentissimae observationes conis
IX. vermes seminales tunicam ovarii transabire debent, ut ovum atti gant. Supposuimus jam hujusmodi tunicam totidem rimis perfodi , quot inovario ovula sunt, de rimarum singulam paulisper aperiri, prout ovorum sini gulum maturescit, ut vermis facile recipi possit. Ex iis concluditur , quod si rima haud satis dilatari oueat, vel quia sponte exigua fit, veI quia tunica compacta nimis dilatationi naud cedat, vermis non ingredietur, & conceptio prorsus deficiet. Animadvertendum tamen est, hanc opinionem hypothesi tam tum fulciri , ut pluries fecimus, nullaque observatione firmari i lia ita paris tium structurae mea aptatur hypothesis, ut vix respui mereatur. X. Pro conceptione perficienda necemim est, quod vermis ovum ingredi rer, ac proinde, quod ovum maturum reperiat , rima instructum ad ipsum recipiendum satis Iata. Conceptio itaque deerit , quotiescumque nul Ium inovariis ovum existat, necessaria magnitudine donatum, quod evenit in fili bus nondum pubertatem attingentibus, non vero in illis, crederem, qui hanc transabierunt . In his enim sterilitas continget, quando ova, quamvis m tura , exiguo nimis foramine instruantur , quod remis superare nequeat i in
. hoc casu conceptio haud fieri poterit. Haec sane , ut videtis , hypothesis est ,
non contemnenda tamen, ut infra ostendemus.
XI. Ova ut i cundari possint, sana, clara, de diaphana esse debent ,
ita in ovariis observantur, quandoque tamen obscura , turbida , o Ca, lum: lea , aut suppurata reperiuntur , ut quamplurimis observationibus facilis neg tu esset confirmaret in hoc casu Rcundatio nunquam absolvitur. Insupero dii tet, quod ova plena sint, laevigata, atque tensa, ut in juvenibus se offerunt; quare mulieres senescentes raro concipiunt, & steriles tandem evadunt, quia
cum aetatis incremento pari ratione ova coarctantur, ac pene obliterantur, ut observationes docuerunt .
XII. Tandem requiritur, quod ovum fecundatum a tubis in uterum latum
Astrae de Morbis Mulierum. P. II. C 3 sit,
49쪽
38 TRAcTATDs DE MOEs Is MULLERUM. sit neque in ovario detineatur, neque in abdomen decidat, neve in tubis persistat, ut quandoque evenit . Non quia tunc concestis revera persectanem sit , sed ipsa neque veram graviditatem inducii , neque generationis opera satisfacit. , Si vatias lausas usque adhuc allatas perscrutemur, facile apparebit ob earum nonnulla, concestionem ratam, aut difficium evadere, non vero abs
lute semper impediri: sed huiusmodi species rarae sunt causae sterilitatis . nam allatarum pleraque absolutam uerilitatem faciunt, & propositum scopum proinde absolvunt . . causae stentistis relatius .
Sterilitas relativa ea est, quae in femina contingit cuidam viro , non vero alteri nuptae videlicet mulier nullum parit infantem cum primo con ge, talios tamen concipit , atque in Iucem edit cum alio sponso, quamvis primus coniux cum alia femina filios habuerit. Omnes Medici , qui de mulierum morbis scripserunt, hanc steriluatis speciem animadvertunt , Cusus duo satis conspicua exempla observare mihi contigit. : imina communiter hujusmodi sterilitas tribuebatur defectui proportionis , aut assinitatis seminis utriusque sexus , videlicet cuidam latitanti qualitati , quae valida ratione haud explicari poterat . Nunc difficultas pariter viget , atque explicationes ejusdem coniecturales omnino sunt , sed intelligi saltem facile possunt, di perbelle respondent principiis in generationis negotio ab Anatomicis sancitis, quare rectius ipsas amplecti possunt. Mihi videtur enim hanc sterilitatem a multiplici causa oriri poste , a. Femina albo fluore laborare potest, qui disi corrodens valde non sit , pro sui acritate tamen valeat vermes seminales necare prioris sponsi , quia ipsi sponte de MIes sint, quod valde conceptionem impedit. Idem effectus tamen non producitur respectu vermium alterius mariti, qui vividiores erunt , de cum ipso huiusmodi mulier non amplius sterilis.
E. Possunt exiguae rimae ovariorum , di foramina ovorum vermium transitat dicata angustissima esse , ita ut vermes prioris confugia grandiores cum
fuerint, transabire haud possint hujusmodi rimas, ac proinde nullum foecundare ovum, sed vermes secundi mariti vividiores, exilioresque faci Ie riamas ingres iuri erunt. 3. Capsulae ovorum muIiebrium latiores, quam par est , fortasus erunt actrecisiendos vermes prioris sponsi, qui exigui sunt, ut per ipsas fluetitantes eum funiculo necti haud possint, pereamque I non vero vermes secundi co jugis . qui pro masori amplitudine capsulam replent , ipsi adhaerent , ovum.
Alia sterilitatis relativae species admittitur, quae a sponso minime derivat,
sed ab uxoris aetate; narrant quidam, mulieres interdum fio. aut i Z. post uuaeptiarum annos steriles perstitisse, si cundas tamen evasisse cum eodem viro,
modo aetate provectiores factae fuerint. Si id verum sit, cum facile error sit. besse possit, explicari phenomenon oportebit iisdem adhibitis principiti, aut hypothesibus. r. Si mulier in sua iuventute album fluorem passa fuerit, qui vermes seminales necaverit; hic fluor remediorum usu , aut tractu temporis corrigi Pocerie, in quo casu vermes non amplius pereunt, & conceptio perfici quit. a. Ria
50쪽
LIE R III. CAPUT UI. Ist. a. Rimae tunicarum orarii, tum ii Iae ovorum exiguae , in muliere juvem cum esse potuerint, ne vermes ingrederemur, quia in prima aetate hujusmodi partes firmae, & tensae apparent; tamen aetatis processu molliores factae , &patentes rimae ingrestum vermi ad foecundandum ovum sinere poterunt. . Ex parte ipsius maris vermes, qui in juventute grandiores fuerint , -- Iiusque alii , ut ovum pervadere minime valerent , aetate gravescente exi Ii res fieri possint , ac proinde potis evadere ovula permeare citra ullam murumtionem in partibus muliebribus.
Sterilitas nullum habet proprium symptoma , quia functiones, quae speciei
propagationem respiciunt. frustratae, minime imporime individui conservationem . nihilo tamen minus hujusmodi mulieres frequenter de quibusdam im commosis conqueruntur, sed haec a sterilitatis cauiis , aut sterilium femin rum imprudentia proce tunc is I. Perspicuum est, fluores albos, ulcus simpIex, vel carcinomatosum uteri, suppressionem mensium, tumorem scirrhuismo arti , calorem nimium, Iam xitudinem, vel inertiam harum partium sterilitatem frequenter inducere. In his casibus mulieres steriles sunt obnoxiae symptomatibus, quae causae illae prinducere solent, de quibus supra locuti sumus. Idem dici potest de abscestu , scirrho, hydatidibus tubarum, ceterarumque partium vicinarum , quarum nam turam, de symptomata Iam explicavimus. II. Preter huiusmodi casus mulieres steriles integra sanitate gaudent , discucundis feliciores sunt, cum graviditatis incommviis nunquam subiiciantur I sed pleraeque infantes concupiscentes Empiricorum remediis , tum Sagarum , Agyrtarum confiliis maxime utuntur, ut foecundae evadant.
I. Minime convenit, mulieres percontari de sterilitate M ipsae sunt, quae propria incommoda circa hanc rem statim annunciant . Olim Medici sedulo o cupabantur ad sterilitatem cognoscendam. Autumabant Iumbis, vulvae , aliisque propinquis partibus applicari , aut intromitti debere quaedam remedia certo proficua; at ipsa inhonestum est dicere, ridiculum ast hibere , praesertim cum prorsus inutilia evadant, ut pleraque auxilia veterum Medicorum , qui etsi diagnolim non parum callerent, in therapeuticis tamen minuq sapiebant. Huju modi remedia nondum adhibere conspexi , at si quis curiosus cupiat ipsa no scere, opera pervolvat, De Morbis Mahera n 8o. aut Ioo. Iam annis edita , in quibus ea frequenter reperiet,
II. Quamvis morbi diagdiosis facilis sit; it Ia causarum dissicillima videtur.
Apparet sane causa sterilitatis, quando mulier copioso albo fluore laboret , aut ulcere simplici, vel carcinoninoso uteri Corripiatur ; quando uterus o structus, aue sciretiosus existat; quanilo calidus nimis videatur, ut vermina, & urinae biliosae, vel temperamentum salax ostendunt, d C. quando, Contra, urinae Clarae , serosae erumpant, de aegra debilis indicent uterum lapsum , Iabefactumque esse; quando menset deficiant, aut uteri haemorrhagia pertistat , in omnibus hujusmodi casibus sterilitatis causas facile recognoscunt Medici , dc enunciare possunt motbum, qui ipsam excitaverat. His omnibus addi pose