Gasparis Contareni Cardinalis ampliss[imi] philosophi sua aetate praestantissimi De elementis et eorum mixtionibus libri quinque ... / nunc primum in lucem aediti. Scipionis Capitii de principiis rerum poema

251쪽

Atque i eo propter motum haud dilibre in id est

Nosra rael ista reli quis quae tempore tandem Mulari liquet, o mortali se teneri. od ro praeter molim qui ex pondere on titatque ex materia altero item non ussa erantur Ac proprio nimis, sormali orpora nutu, Natura propria, ex multiis nos e licebit, Omnia quae ulti 'iusco vitin uiuore Pan iere uatulo tuo os inple et Vrmisse per m. Nonne ut is , aeram ad solem ut ferreus horas Cincinuenet si lis libratus uertat ad acrem Se boream propria ut illima errai l se crate N.ttura, Tmin; si vitem transuersu Eoi Octa sui et borvi signo cons tit eodem tisse idem in rabido est deprensis aequore nautris Dux iter ad unum,cert is in errantis ex, Tempestas nim coem dem solemq; S uit, Aut ubi perso in sulantia sidera nubes Et a fenebris ab tin passentibis arseos, Ipsi uia. re t ignaros, ursaem l per undas Dirigit certo,propriae iam pemper eodem Vi nuturae actus erra in relio re locritur. Idci etiam in rapidi miro est cognoscere metu Fulminis in supera quoties re one a tur Spiritus isse Arene coeli qui caerula templa Impete percurrem magno perq; aethera rnm Versibus M a siriniis late intonat oris, Horrendunt fremeras obtutui oc or ipso, Aera per lictui sim uolitati bacchatur,' ur

Druidit, times,atque obuia nubila tranat, iij

252쪽

Saepe etiam lignus esit idem murmure terras, Pertentui teret sit corpore, ens Jayre Robora terribili,annosas p a stirpe revellit Et ualis ei: ersis perfringiis si pati , Emis si arces, si ma incumina tactu Dis at,hucq ruens atque ita turbine acto

Fertur, horrisono conuoluit cuncta tumultu, Talis inest j o natura in corpore molim.

Nonne sua ui etiam, O propria ueri ne ferri As j imus uentos,quoties sest impete nitro

Conglomerant terros, roranti turbine uerrunt

iiij etiam feri coelo pleruns, preno Ventorum obstridi, reliquis pers antra Balth:

Vt liqueat dies missa ratione suapte, Sed tantum vitur iussis contina re metus.

Porro timis sua, s est sim uentu Quum uolirint rapi Adux questruitur haben. Hac illa magnoque inter se praua usint

Concursu, et uagido complent coelum omne tum lue. Aequora quo uertunt metu atque e fluaebis is Eductam undarum tollunt ad sidera molem. Flinc umera elapsi in retra ac robora gusta Pro semunt,cumposis mirati murmure complent. Quasi rusntflabris pernicibus omnia turbant, Atque id propriae naturae is motus me lii:

Num propria es illis, o,ni partes ;=rmitur Qui se suus, natu se illas has tradit in oras AFicus, his au Ar,borea hinc perfrit acer, Atque alii tremas eodem ut unis profundum Tcmpore, noelum aliis ausa mibiti per u ,

253쪽

, an rae ut pateat propriae ui ciuemi moueri. Praeterea fessae, noctis quas saepe per i brum Traiii villo a Fiamus releres excurrere Ioelo, Longi, in rim tendunt,curuo feruntur Flammarum ductu, donec soluantur eundo. Quod si aliquandiu eodem perdurare tenore Currendo possent coelum si cum ire u ni Stessarum ritu tales conlinret ignes, Sed latim tenues soluant sese ocius auras, Quam uolitare diu tamen, o duram meando P unt pars illis rectis ima ducitur orbis, Quare hos ut propria liquet impellente moueri Demum qua coelo fulantia crinibus ardent sidera: ammiuomis, errantum more Intur, Ac propriae immens circunsucuntur ob mNaturae ui,atq; thereis spatiantur in oris, Verum duerso quo errantia lumina metu,

Praesertim quod signistro procul orbe runtur, In, illam declinant partem qua ardua modi

Vertitur aetherei sublim coer me metis. Erat erunt rutili errantum more cometae, Sed proprio acturi quam issor in imita metu Quapropter multus quomam ratione probatum est Corporibus natura aliam continuere metum

Cum redis qui ex materiaci aepondere constat, An illi alter non 'm is es motus in orbem: Nequaquam, iratur, tales ut corpori messes tantum pollit qui se uertigne metus, sed liquido constat metum hunc uertiam esse propria,ei sua aetati in corpore Frma,

254쪽

Caesera ut ex inctu praeter re tam altero Intur, Nec pote perpetuo re tam contina re aelo Motum ex materia atque expbndere, ut omnibus issum

Corporibus oertum es reliquis nitalibus e se. Quapropter rebus nil metum propter ab H Natura tali corpus di si reputandrum es Atque ideo esse creatum talum itidem asinina, Atque esse orto reliquu omnibus unu . Frini pium i illud quod diximus esse element . Iam uero id is sum est,positum in ratione quod ipsa Est motus,cuncta ex aduersiis corpora rebis In lucem Igni,atque eadem is contraria solus: illud semia uiuu quod ic ueri ne incipis Fiat,ut huic alius non sit contrarius ussus. Num ut os iis sim est unda at que aera primis Corpora nequa aduersi ex s. librum es e. Fripsi quod prorsae tura atque huini a utri ei est. Et lameri e tenui maui ei in es aere ampham Pro ues,atque in eundemussam transire solutam,

Ac en vim norum motu contraria sitq;Verti es alia occurre is, contingi in ipsis Notissis ut rectis ut aduersetur ut a ter, Qui se opponit signoq; occurrit eodem, Sunt et erum aduersi quos sic ocurrere motus Euenit inter se. v d pugnent mutuo, et a re Se occursu alterim illat,nec liber uterq; Fiat, et una, o nequeantpersistere pacis. Ergi non uera potuit ratione probari, Materia non esse eadem primor lanaelo, Corporisb relisus ut contig ommba esse.

255쪽

DE PRINCIPIS RERUM.

Claus Imrrestrandata est,in archa latentis Naturae peniti suberandira claustra, ut ciue Pandenda ipsi aruli es ,retura reperti si Idi epissu lo quis exponem uersit is edam. Que tali colvm nusso miratae aevo, reteritamque eodem perdurare timore Cred: erunt:his si alia immensasque uere

In plures ut per orbes qui ordine e p

Contigui ambi rem iii cum per multu ducti: Num ud y per e,proprios nec tracta per orbes dera ferrentur,uehemein contin re ipsisSinaula inaequus uariau in intro esu, Semper nunc motu, en o nunc uecti remis o.

Cursu en in citiam est ipsis aequabit astris, Sed emper eleri moedant tardos ineatur Atueronae moles si immensa profundi, Complures illos non esipiscissa per orbes, S sera quae proprio Junkntur in ta motu Percrael: in re ea rem conuersas pie, Atque ips/m i uim e siet penetral e mundi Corpus,ev huic tenor haud unquam resis reti m Quupro 'ser ne quis sorte tranubile coelum Crederet,h; iter abi hic emisius peProptereaque solubile corpm,peruium mane blateriaque ipsim penitus coni re t uar: Conibluere sus a fixa tui orbibus a ra, Quis perpetim urentes meritus isdem Fixasibi ueherem per magnum lumina sint ,

256쪽

s CL ION. C A PIC. LIB. II.

Eiet ut aequalis motu . iu stra J Cernimus soriam auferretur ab orbibus osynaxe ita es,ut metu semper eo em Sese ment cum ipsa ut certum es palantia aelura Naene eleri ambirent,iruit tardo lumina rei v.

Porro ipso orbes tales latuere, quibusdam ut mediis, haud sit idem cum mund me alis que Impar sit patio ambim,atque hinc crassior orbis illinc tenuior, tali sint corpore parui Prae relici ius e uoluctues intraq; lotati Idispatium quo extenditur ambitus orbium ab imo Mundi declinantum,insint uel fingi parms sera quo qui ducunt sermone epicyclos.

Hoc uero positu qui constituere tot orbes Tam uane,ex hoc uisus decreuere a mum Dderum inaequales constanti posse ream Orbium G,oertumque illos sciviare tenorem.

Quapropter possit sim nitatu orbibus illa Prorsus mes ratio, uasi ut mutatio ab ipsit Tollatur oelo, constin q; id reret idemq;. sed nunc quod superest oerta ratione probari Res peteret,posim nequaquam po peper orbes molli ne coeli corpus mestetur, edi siris Tales esse uaps metus,ut si orbibus illa Ferretitur,nat: r. iidem mutabilis essent, Atq; ita mutari aelum,positos si liqueret

Ipsi nequicquam sipatiis noelestibus orbes,

Uri simutari corpus cloeleste dareti T. Praeterea motis ex ipso cursuq; patere

257쪽

DE PRINCIPIIS BRVM.

Demum sic esse omnino inutabile noelum. Vt non mutari id tantum ed corpore si ita Saepe creari contin t quaedam intermissi.

Nae iuuat, ros natura soluere nodos, Lonsalios cursu alio mea perii est orbes Mem aptata ratis,aci b, exercita cura, Cura, Lu terrus cluaesitas uatibus olim a me tentantem turae credere partes,

diristes uertit nitus urosique chlores. Fleuis ero nimium at Diba reno amatae,c a nunc de patriis demisso taxine portis

Indi cari ne fucquam nomen a mni,

Destri siue ibi ectat radioribus aedes:

Con Ficuas ades, molli quas aurea dextra Extruxit, nemorum si Venias di mine cinxit:

illo non meritu flans guroque labore Au mi meo pristae Undi loria mi , Quin caput misistrum, issur tibi sui: is, Fortunas minis ue ultriobus S, Long alio mutanda nubi sulf dere stilus, Et u es Fent i enata pede penates. Scilior infigm pietas tir usique meorum EF, reties dilecta ob moenia unguis, Lipugnum illis magno pro Caesare et a

Id mi uere omni nec me oonta soluta Texit, ego tot uita exsilia per artes. Foelices nimium e sitis melioribus orti,

Men sua queristis est fluxae non udis. seleri mmum nullsique obnoxia culpa,

258쪽

s C IAE ION. C A PIC. LIB. II rentum diues ratio rus

Qua bora fert misso vitrix tura

ore,

Ingrues re Atinamentis adis . Nec rit in s is uiui remeabilis horas, Dunii tenui rapitis sal ac flumine uti . Ante lamen foelix,ctinitas vj noscere morem

Fortunae, G u res potuit contemnere leti:

Ac solidos nunquam periturae laudis honores, Et uerae Upirat mansura adiud a testae. Anxia non es simque dolores, Sollidi ve metu urunt aut usa uana. At repitum N , mei siue exosus nanes, Dens petit emeruvii flu que ex utrit opacis Spons si e ramis struchis frondentibus aedes, Commodae; ns ecusis me sue ibilia prato. Non illic facilem nitrix uberrima vi tuum, Terra ne issuro severos es vite retus, Pubent que bona thallo et radicibi, herbas, Et natiuatauo b antia ponda saxo: Inter itamque i isodo si iunxerit idem Salaris amor dubios pariter u spernere rasus Atque operam assuescam uitae mortalis inertem, In terris uerae alterius iam uilla uitae Praeripient, ueris ectabunt lun a Solis, AEtherea ue inter curas sanctumque laborem Sub Juoris alacres terrenae pec ira labi. Illos non rip Asscies rae tyrunm Extern sque inhiam opibus ius barbara laedet, Bessor insisses,emptaue in pace rapinet, Nec sorte datum poteriti iret oue repensum

259쪽

DE PRINCIPIIS RERUM. .isi ita animos et libera frui re corda. Haec se mortales subiis extollere rebus, Et docis turrio rensem rere uita labores: His tot Auictis Felicia pectora terris Euexit melo ntibus i lit astris: Hanc trum colue e patres cimi diri habendi Nondunt tetriareis amor inuasi se ab oris, Quo pius artem moriem rex conduci sui Impulerat caecisique tam demerserat umbris. Hanc mihi tu aes si parem, terrae I repertor Viuere uim myos animi ius roborat artus, Da pati rub crebra uae illum mi ne condit, rethereosi hebetat pensus, hanc eripe nubem. Tum uitae unanimem socium comitemque iabor Fas ortum, irati rapuit quem naenimis ira, Redde meum nil tris illo durumq; recepto.

Ipsi tuam mel demissam Emis aluo

Pro iem,mne ille dures, gni trirempsos Aurili .e,qui nunc uires orientis,' acrem Impia compresset reparantem praelia Gallum Sed muris ignoti tum sulcauimus aequor,

Elprotras diu per vis urbas fluctus,

260쪽

bros, his ne libem Vimeri senim eius.

me A, ut magnopere cum Lucret es et nistiam,tum antiquorum hominuet aetatem issam sitim perpolitam redoleat ira tibi alias habeo, ut me iucundissima tuorum librorum sessione ob is ueris: Tassum noctrum ea de re plusculum etiaquam soleo amori soleo autem et debeo certe pluriis naum, quod ei Puto tibi authorem fuisse, ut mihi bios mitteres, ab ipso enim ac vi quamobrem edas i, Ioscenseo nas spei manus perque ora Inlium per uaIri magna enim tua cum laude nomen ipsum pro

ferent, et astruitnt consecrabant tuum . reliqua de Tasso crem adtere serit, intellos. Vale. Quarto Non. Iul M. D. XLV. Roma.