장음표시 사용
11쪽
p. bs 3. Ac ne Augustus quidem Ilio, cui Romani tamquam eognato ) semper favebant et Iuliae gentis originem' tribuebant libertatem ademisse putanduS eSt. Iam de foederatis populis verba facienda sunt, atque tenendum est foederatas civitates eas esse, quibus beneficio foederis libertaA, Jquamquam firmata, tamen certis finibus circumscripta sit. Itaque hoc loco nil valent foedera a Romanis cum Carthaginiensibus icta Tol. III, 22 sqq.), nil ul xpuitui et ut 8cu-xcpui δiremixeti, cum IllyriiS devictis factae (App. Ill. 8), aut quod foedus Memnon commemorat (FΗO. VI, p. 53s) aut quod inter sua erga populum Romanum merita recensent BygantinisTae. ann. XII, 623. Quomodo inter se distent foedera belli et ea, quibus inligantur populi foederati, optime docent Rhodiorum legati verba Tol. 3l, ij. Ideo enim illo se foedus a Romanis
Ac saepe fit, ut, cum libertas foedere firmetur, foederatae civitatis status libertas vocetur: nam Athenis, civitati foederatas Tac. ann. II, D33, libertatem' reddidit L. Sulla Siv. ep. 813, liberas' eas vocat Plinius (n. h. IV. 2M: Rhodo. urbi foederario Pol. 3I, T. 2o; App. b. e. IV, 66-im, libertas ( Xeobe su) ademptasD. Cass. 6o, 2 3 redditur (Tac. ann. XII. B83, Mytilenae foederatae b. infra catal. s. v. et Mytilene) a Plinio in. h. V, 13s,
liberae vocantur. Sed suis nominibus foederatae hae civitates appellantur, graece tumo Eoi, quamquam tu moseoc tituli modo nunquam adhibetur: ' foedus autem graece Vertitur: exo dui (App.
via verbi: 'erioupptio et fortasse maior eBL Xeietouplici publicum munus; taetriobpiηolet ut omni publico munere solverentur' ae. ann. XII, 5S - 'plenissima immunitas (Dig. 2T, I, II, , l).' Plin. n. h. V, I 2 : inde omnis rerum ciuitas. Tae. ann. XIl, 58. ') libertatem esse, quae foedere firmetur, elucet ex Plinii verbis iv. VIII, 2d, 2 : thomines - liberoso qui tua si natura datum (scit. libertatemi viri tute, meritis, Emicitia, foedere denique et religione tenuerunt. I eL Mommsen, Sti R. III, p. 65 . Undo licet ambigi, num recte suppletum sit ivire d. Areh. Inst. Ath. XV, p. Ibi r ot tu movδot TeJvόFevo,
12쪽
p. 2663; sed saepe adhibetur vox: eus, saevae let (Pol. 31, i, 2o, quem Livius illi, 2b, io secutus: Societas' Vertiti Vierech, s. g. p. 2, n. 21, v. 6. p. ab, n. 22, v. 1 et 6. Atque inde exoritur magna dubitandi cauSa. nam quamquam societas' idem valet ac 'res,s,di1 α' (- foedus), tamen de significatu
verborum: Socius' et συμμαχoc ambigitur.
Sociis opponuntur hostes a Cicerone (p. Sest. Di): intolemaeuSJ rex, Si nondum socius, at non hostis' et a Livio (ab, 2b, M: ut inhodiij neo hostes fierent nec socii permanerent'. Nam ut hostes populi Romani partibus eius omni modo, praecipue bello, adversantur, ita socii res Roman Sequuntur, praesertim in bello gerendo. Recte igitur Graeci Verterunt συμμαχot. Neque tamen hanc societatem foedere coniungi oportet, Sed Sua sponte ei populi partes PomanaS sequuntur. Itaque non recte agunt ei ), qui vocem: 'mi 1μαχoc idem esse censent aer foederati inequo enim in Verbo: συμμαχoc foederiS mentio inSit necesso est. Atque sicut libertas civitatium liberarum non ea eSt, quam Suo iure habeant, Sed quae a populo Romano permittatur, ita socii quoque populi fiunt non sua voluntate, sed concedente populo Romano. Neque enim, quicunque populus Seu rex unquam Romanos adiuvit, Socius populi Romani est; sed hi soli, qui appellantur a senatu: socii' seu socii et amici'. Quo fit, ut formulae locum obtineant verba: socius et amicus', atque hoc modo a Cicerone non solum liberi, sed etiam stipendiarii populi vocantur 'socii et amici' (Κ n, V. d. R. R. II, p. 22F233. quin etiam senatus ipse populos certe non liberos hoc nomine exornat Vierec , S. g. p. ii, n. 12, v. III 18 et Morumgen, St. R. LI, p. 22i, adn. 33. Itaque in verbis: Soeius et amicuS' (i hoc καὶ συμ μαχoci ne libertatis quidem mentio inest inommsen, St. R. III, p. 22 IT2b. . Sed haec quidem hactenus.
13쪽
II. Ηarimann in ea dissertatione, quam de exilio ) scripsit,
recte disseruit de iure exilii, quo omnes civitates liberas usas esse congiat. Atque eX eiuS tractatione repetenda Videntur, quae ad componendum civitatium liberarum eatalogum alicuius momenti sunt.
Ad primum quidem apud Romanos is, qui damnationem eapitis antevenire studebat, sua sponte solum mutavit atque in civitatem migravit, cui a Romanis foedere sua iura concoSSaerant (Pol. 6, 1 , T-8; Harimann. l. l. p. 13. Neque tamen ita multo post annum 6oblias, quo primae quaestioneS perpetuae habitae sunt - recte enim videtur Harimann (l. I. p. 2l3j tempus definivisse - exilium ita mutatum est, ut ipsum poenae locum obtineret. Neque enim exul damnationem capitis effugiebat, sed Roma discedere iudicum sententia coactus exilii poenam subiit Ear ann, I. I. p. 33. Atque hoc quoque tempore liberae solae civitates exulibus perfugium praebebant marimann, l. I. p. 5-i s). Sed ab Augusto anno 12 p. Chr. ius exilii ita mutatum est, ut ipso certa loca praescriberet, quibus liceret exulibus vitam degere(D. Cres. 66, 2T, 2-3. IIarimanu, l. l. p. 2M. Quo facto Augustus, cum certas insulas eligeret, iura civitatium liberarum non respexit; ' nam permultis civitatibus liberis, quae non in insulis sitae erant, ius exilii ademit, aliis, quae non erant liberae, Cretae e. g., dedit. Itaque ab anno 12 prorsus non licet ex iureoxilii aliquid concludi de libertate civitatis. Proscriptorum condicionem eandem eSse atque exilium Ηart- mann O. l. p. lo) divit ideoque, quocunque proscripti confugerint, eas civitates liberaS putandaS eSSe. Neque tamen haec res mihi probatur; nam alia est exulum, alia proscriptorum ratio. His enim exilium non poenae fuga, sed poena est Marimatin, l. l. p. B, his Summum Supplicium iniungitur Mommsen, St. R. II',
) de exilio apud Romanos inde initio bellorum civilium usque ad Severi Alexandri principatum' sdiss. inaug. Berol. . I causa, cur insuper Cos, Rhodu8, Lesbas, Samus - ita recte, ut videtur, Boi saevain mnemosyne I885, p. 32s , post eum Barimann (l. l. p. 25 coniecit - iuro exilii donarentur, fortasse fuit, quod earum libertati Augustus favebael: et tiarissinn, l. l. p. 25, R. I.
14쪽
p. i263 ideoque, cum omni iure careant, fugae se mandret. Neque enim C. Norbanus, gi ullo civili iure usus esset, potuit
expostulari a L. Sulla (App. b. c. I, si) aut comprehendi Siv. ep. 823; neque L. Scipionem, quem Ear ann (l. l. pag. 1m affert,
Orellii onomasticon Tullianum (II, p. 1853 - ut videtur - Secutus, eundem eSSe oportet quem Orosius (adv. pag. V. 213 inter proscriptos recenset. Immo vero in scholiis Bobiensibus (ad Cie. p. Sest. ii de L. Scipionis exilio Massiliensi verba fiunt; ex reliquis auctoribus Siv. ep. 8b, V. Pat. Η, 2b: Plus. Suli. 28;App. b. c. I, 8m nil evincitur de ea re.
Sed Sullanis et triumvirorum temporibus nullum satis validum subsidium erat fugientibus, quos ei, qui Romae summae rerum praeerant, peraequebantur. Itaque proscripti aut asyli atque deorum tutelae, cum iuris praesidio egerent, Se committere
malebant, ut Samothracae (Corn. Nep. Att. 113 Cabirorum templo, quod certe asyli iuro praeditum erat Siv. db, 5, 2-M, aut ad hostes eorum, a quibuS proscripti erant, confugiebant; neque enim L. Aemilius Paullus aut tamquam exul aut asyli tutela usurus Milorem concessit, sed ut bello M. Bruti partes sequeretur (App. h. c. IV, 3 3. Itaque eis urbibus, in quibus proscripti degebant, libertatem concedere nolim, nisi forte aliud libertatis testimonium accedit; atque ex earum urbium numero, quas ex iure exilii liberas reseΗarimann ss. l. p. 8IIoi conclusit, Samothrace insula et Miletus
Atque Earimann, cum hoc loco iura exilii et asyli inter se coniungenda putaret, aliam quaestionem movit, quo artius inter se illa iura cohaerere demonstraret; putat enim O. l. p. 16) nisi liberis civitatibus ius asyli concedi non potuisse. Itaque nunc ad ius asyli accedendum Videtur. Graecorum ius asyli latius effusum fuisse quam Romanorum notum est; nam Graeci templum locumque, qui circum id erat, interdum totam urbem, in qua templum erat, asyli iure praedita esse praedicabant. Sed dum vis Romana valebat per urbes Graecas, plenissimum hoc ius avsi plane evanuit. Quo fit, ut, antequam Romani Asiae res primum ordinaverunt pnno b66l188 sq.), inscriptiones positae sint, quibus toti urbi seu loco ius asyli datur, ut OGr. 2sIs: 3iii. Ultimum huius rei testimonium extat Distita Cooste
15쪽
anno fidi is3 Fierech. g. g. p. 2 n. 23: nam Romani Teiis petentibus eadem ratione, qua Graeci et Cretenses me Bas-Waddington, VOS. arch. m. n. 61 Sqq.), idiotistu totius urbis ij concesserunt. Post hoc tempus de tota urbe, quae Moxoc vocatur, mentio prorsus non fit: sed L. Scipio Magnetibus tantum concessit (Tac. ann. IV, 623, uti Dianae Leucophrynae perfugium inviolabile foret'. Sed de his rebus satis multa verba facta, Satis multa exempla allata sunt ab eis, qui de iure Mysi scripserunt. Neque dubium est, quin is locus seu id templum, quod deorum tutela asylum fugientibus praebeat, sacrum sit. Itaque Eart- manu O. l. p. 16, a. 33 Gai institutiones affert, unde probet provinciale solum sacrum esse nequire ideoque, si qui locus asylus i. e. Sager Vocetur, eum in civitato libera positum esse. Nam Gaius fingi. II, bj solum provinciale ideo, quod sacrum Solum nisi auctoritate populi Romani fieri non poSSit, sacrum egSe negat,
sed pergit idem (II, ii tamen illud solum pro sacro haberi po8Se.
Nam sacrum solum in provinciis extet necesse est; quomodo enim templa, quae ante Romanorum tempora dedicata erant, consistere poterant in provinciali solo, si non sacrum esset y Itaque quamquam doctrina iubebantur iurisconsulti dicere nil esse sacrum, quod non ex populi Romani auctoritate consecratum egset, tamen, cum usu sacrum esse provinciale solum intellegerent, locis pseud sacrum, ut ita dicam, Statum attribuerunt. Neque quicquam impedit, ne huic loco, qui pro sacro tantum habetur, sicut sacro ius asyli concedatur, i. e. ne pro asylo ille habeatur.
Nil ad hanc rem pertinent Traiani verba inlin. et Trai. ep. bo byJj, quae Earimann O. l. p. 163 affert; nam C. Plinium Traianus non moveri iubet, quod lex dedicationis non reperiatur. Baec autem lex ideo non extat, quod apud Asiaticos homines omnino non fuit mos dicendi leges dedicationis (Plin. et Trai. ep. os Ob8J). Itaque cum solum peregrinae civitatis Romani dedicandi moriS capax non sit, i. e. cum in solo provinciali seu peregrino
' fortasse non easu laetum est, ut in solo Romanorum decreto Edd rentur verba: καθωc xcii vis .et tu; nam urbem templo sacram fieri Romani sciebant, ignorabant asyli ius ex templo in totam urbem manEns.
16쪽
hie mos nee suerit nec sit j, Traianus C. Plinium adhortatur, ne fortasse adversus dedicationis legem se facturum putet transferenda aede Magnae Matris. Itaque resutata ea causa, qua Ilari mann probare studuit asyli ius nisi liberis civitatibus esse non potuisse, accedamus ad eas res, unde illo etiam per inductionem (l. l. p. iij sententiam
suam se confirmaturam PSSe sperat. Leguntur enim in titulis atque saepe in nummis reniuncta inter se Verba: 'αύti vota oc' et 'lapoc xul Um1oc'. atque harum urbium
catalogum diligenter composuit Ηarimann (p. iii a. D. IIuie non habeo, quod addam, praeter Pompeiopolin, Ciliciae urbem, quae vocatur lapα καὶ αmaeoc via uotovo e m. d. e. h. I 888, p. o2ij, et Diocaesaream (Ηeta, h. n. p. 6ii). Atque et Ηprimam (l. l. p. 123 et, qui novissime scripsit do asylis Graecorum, Barth (de Graecorum Mysis, p. 5l63 con-eesserunt' non propria verbi vi has urbes septe xul δουλobe vocari posse, immo vero restricto illo a Tiberio iure pj usas esse; neque enim tota urbs, sicut quondam mos suerat apud Graecos, iure asyli usa esse putanda eSt. ΗiS addam etiam maiore cum vani-intd atque gloriandi cupiditate in titulo, qui extat inor. 38giqiadd.), totum populum Sacrum et inviolabilem dici: h lam: fies Ostre1Joc OAJt caverisi,vJ δῆμoc. Itaque horum verborum significatum dubium relinquamUS. Ascalo urbs iam Sub regibus Syriis autonomia utebatur;
Syrie, p. 182, n. 1 od), qui Antiochi Gryphi regis imaginem
praebeti Laodiceae quoque nummi, regio tempore cuSi Gic lapstexul diura,c oo' inScripti sunt mead, h. n. p. 66H. Alii aliarum urbium nummi, qui aut omni temporis indicio carent aut secundum incertam aerae rationem computantur, regum Syriorum temporibus attribuendi videntur; quibus et ipsis inscripti sunt tituli: A(utis ostioc) Vel l(εpoc) A(au,oc A(utόvosa oc . Romani autem, eum Syriae reges regno spoliarent, omnia iura integra esse volebant,
' hane proprio populi Romani eonsuetudinem fuisse praeter Plinii verba it. l. es Obrui doeet Gaius linst. II. 5 . 3 qui ante BErthium do Mylis Graecorum scripserunt, eos hoc pi ne effugit, o. g. Jghuischium (de Graecorum pSyliis, p. 35 36 .'J Tlle. anu. III, 6 63. Disitiam by Coos e
17쪽
sicut in ordinandis provinciis sacere solebant. Itaque, eum omnia urbium privilegia servarent, quae certe sub regibus non ita magna suerunt, autonomiam quoque eis urbibus reliquerunt, - Sed eam, qua antea usi erant sub regibus. Atque haec causa est, cur Syriae, Phoeniciae, Ciliciae al. 3 urbium libertas nil fere valuisse Videatur, cur eae peiore statu usae Sint quam civitates liberae
Quae cum ita sint, neque autonomia neque asylia urbium Orientis falis fuit, ut eomparari et adaequari possit cum hoc libertatis aut asyli iure, quod habuerant Graecae urbes: neque enim toti urbi, quae se l. streλos praedicat, nec soli templo plenum ius asyli (Barth, l. I. p. 63 aut a regibus aut a Romanis concessum eSse puto. Atque confirmatur haec sententia ea re, quod solae Graecae urbes a Tacito (ann. III, 6o-633 nominantur, quarum asylorum copia Tiberius offendebatur, nequo ulla earum civitatium, ' quae lapile xῶ ὰDXouc se eSSe gloriantur, de iuribus suis mittendis (Tac. l. l. 6oi cogitasse traditur. Ηue accedit, quod Suetonius (Tib. 3 ij, si omnino eius verba respicere Volumus, quae ab omnibus, qui de hac re scripserunt, aut neglegi' aut haud ita proprio sensu explicari j aegre fero,' ipsis verbis satis dilucide de omnibus asylis, quae usquam erant, verba facit: Sabolevit(scit. Tiberius) et ius moremque asylorum, quae uSquum erant'.
J Iudaeae autem urbes, quas Cn. Pompei , ikaubaput (Ios. ani. XIV, d, di, ille nisi a Iudaeorum dominatu non liberavit (Ios. beli. I, T, T:ῆλetuli pluetas det' cturusv lficit. 'Iouoci vivi , eaSque, cum Syriae proconSuli parere iuberet (Ios. ant. XIV, ι,d: etpoetiva pari vetetpaetet; beli. I, I, T: xcita vetv alcet iv Iupim v taustilla', suis, non Iudaeorum legibus uti voluit. Ne hae quidem inter liberas. sed inter liuetovoFovet verSatitur. exceptis Sardibus; quo tempore eius urbis titulus positus sit, vido
' e. g. ine Pauly, Realenc. I, p. Is T. 3 e. g. IIarimanu, l. l. p. is, R. 2. J Suetonii verba eum Taciti haud scio an coniungendae sunt; fortasse enim Taeiti verbά (l. l. i ita interpretanda sunt, ut non do restricto. sed de abolito iure asyli ipse quoque verba fecisso videatur. Duo illi Ioel, quos solos ex omnibus de asyli iure geriptis, ubi post annum 22 asyli mentio fit(Plui. mor. p. 828d; Dig. 2l, I, II, g l23, excerpsi, fortasse aliter explicandi sunt; Plutarchus enim ex fonte suo omnia exempla hoc loco collata sumpsisse videtur; num similia res de Ulpiani loco (Dig. l. l. diei possit, dubium est. Sed haec res sum inquisitionem desiderat.
18쪽
Iam summam huius rei faciamus. Primum non confiat, quae sit vis verborum laphc ubi stetuλoe:
Myli ius significari non videtur; deinde autonomia non idem valet, quod libertas. Inde sequitur neque ex vocibuS upoc aedil-λoc neque ex iure asyli aliquid effici licere de libertate urbium.
Mommsen St. R. m. p. To6ITot) nisi liberis civitatibus permissum fuisse negat, ut suo more menses diesque vocarent quod quamquam certo demonstrari nequit, tamen ille testimoniis ii probare studet. De Tyra urbe O. I. a. d), cum ea suam dierum signisscationem Romanae adiciat, licet dubitari. Itaque cum probabilitatis speciem tantum prae se ferat Mommseni opinio, tamquam probabilia huiusmodi testimonia ad singulas urbeS afferam.
Trangemus nunc ad eas urbes, quae, quamquam liberae vocantur, tamen inter civitates liberas versari non videntur, dico liberas colonias et libera municipia. Iommsen (St. R. III, p. is3, a. d. 81s, a. 13, eum aliquot urbes eodem tempore modo coloniae, modo liberae esse dicantur, haec urbium iura ita inter se coniungenda putavit, ut has urbes colonias Romanaa, sed liberas i. e. peregrino iure utentes esSediceret m. is3, a. o . Inde eas liberas colonias' vocat; Sunt autem hae: Patrae, Curabis, Neapolis, Hippo Diarrhytus. Atque in disquirenda hac quaestione a Patris exordiendum est: nam de reliquis nil fere scimus. Augustus. ut tradit Pausanias VII, 18, 23: te ova parum cλeu-
19쪽
eivitatis liberae et coloniae Romanae inter se certare videntur; nam im peregrinum, quo civitas libera utitur, certe non idem egi, quo cives Romani utuntur.
De Patrarum libertate nil scimus, nisi quod ex Ciceronis verbis (ad lam. XIII, as, 23 concludi potest; nam cum C. Maenius exul hic moratius sit, Patrae certe liberae fuere (p. ij; neque tamen de tempore, quo ille in exilium eiectus est, quicquam
constat. Sed, cum clientem suum eum vocet M. Cicero, eius
aetate ille vixit; certe igitur non ante annum Bo8Ii 6, quo Achaia libertatem perdidit inommsen, R. O. II'. p. d63, in exilio erat; et mit ista Scalamitas' iustum exilium. Itaque ex his Ciceronis verbiis concludi licet Patras tum fuisse liberam civitatem. Coloniam Patras factas esse tradit Plinius (n. h. IV, iij, narrat multis verbis Strabo (VIII, T. p. 38Tj. Utramque iuris formam Patris tribuit Pausanias (l. l.3. Sed si Plinium et Strahonem secuti, tamquam eiiusdem Augusti aetatis formam reddentes
coloniam Romanam esse Patras censemus, non egi, quomodo ipsa Painsaniae verba expligemus: Auroumoc recoxav 'AI et issi v μό- voet Tola Uetetpgustu oh poic elveti. Nam milites veteranos, qui praemium militiae Patras inhabitandas acceperunt mirabo l. l.), Vix Achaeos Patrenses nominari licet. IIuc accedit, quod a Strabone , 2, p. 6m commemorantur ol lv nάetpetie Pius ol. a PauSaniasX, 38, si, per emphagin, ut videtur, 'id 'Aχαι - - I et eorum' dicitur. Itaque inter Achaeos Patrenses et Romanos Patrenses discernendum videtur.
Nam Augustus civibus Patrensibus, qui dispersi per agros parvula adhuc oppida effecerant inaus. VII, 18, 6 , convocatis inaus. VII, 18, ij vetera libertatis iura restitutisse videtur militesque suos colonos adiecit. (Str. l. l. Plin. l. l.3 Quo factum est. ut Patrae et civitas libera essent et colonia Romana. Neque civitatis lihorast aut coloniae iura inter se ita certant, ut in unius urhis circuitu coniuncta ferri nequeant. Patrae quidem et colonia et civitas libera, aut utraque aut neutra tributa solvisse videtur. (Momnison. St. R. III, 8o6-8io: 682- 6833: duplicis in una urbe iurisdictionis exemplum praebet Heraclea Pontica (Str. VII, 3, p. ba2lba33. Nam coloni Romani certe non erant sub iurisdictione regis. quem alteri urbis parti praeposuit
20쪽
id quod plerisque editoribus curae fuit; ita enim interpretandum est: Augustus Achaeis Patrensibus libertatem, in reliquas quoque partes hia te etα αλλῆ iura dedit, nempe ea, quae Romani colonis
Mommsi ni igitur sontentiam (St. R. III, is3, a. l. 811, a. 13 hoc loco non sequendam censeo, atque idem, quod de Patris,
dicendum erit, quamquam nihil huiusmodi de eis relatum est. Postea hae urbes coloniae liberae' vocatae esso videntur. Nam civitas illa Helvetiorum foederata xj Nommson, inscr. cons. Helvet. 1ibj, quae vetoranorum ( colonia emerita ) coloniam ab imperatoribus gentis Flaviae accepisse videtur, nomen habet colonia pia Flavia constans emerita Helvetiorum foederata'. Neque tamen ullo modo probabile est primum veteranos in coloniam deductos, deinde eis foedere libertatem firmatam esse. Eodem fere nomine vocatur Ascalo in ea papyro, quam edidit Wilcken(Ηermes is, p. di 83: xoxi et 'Aσκαλωv. si ilicet i καὶ λευθερα. Libera fuit Ascalo Augusti, ut videtur, tempore inlin. n. h. V, 683 quando coloniam acceperit, BraeimUS. Idem statuendum esse videtur de municipiis liberis, quae passim nobis occurrunt in Africa et Ilispania.
) et Cic. p. Balb. 32. , de civibus Romanis, qui obpetu .axac rat cum hominibus peregrinis, nuper paulo latius egit Xornemann (de civibus Romanis in prov. imp. consistentibus, diss. inaug. Berol. , p. .5; p. 6, R. I . Utrum Suos quaequepres coloniae liberae magistratus habuerit an eoniuncti inter se Romani et peregrini unam effecerint rempublicam, ex eis testimoniis, quae nobis reliqua sunt, diiudieari nequit. Equidem malim censere disiunctaea inter se unius urbis partes mox coaluisse, id quod efficiendum videtur ex ipsis vocibus: 'colonia libera' et 'municipium liberum', quae inde ae Flaviorum temporibus nobis occurrunt (cf. pag. Ig n. 5 al.); quamquam mirum videtur in titulo si colonia Iulia' Neapoli (CIL. VIII, 868l in honorem Lari imperatoria posito nomini coloniae non adiectam esse vocem libera'. PEulo aliter se habet nummus Pipponis (Ηead, h. n. p. T 23. qui Clodi Albini nomen praebens inscriptus eEt: Ηippone libera', non adiector colonia . Nam e libertate maenavisse videtur ius cudendi nummos, quo eoloniste non