Dissertatio medica inauguralis, de leucophlegmatia : quam, annuente summo numine, ex auctoritate ... D. Gulielmi Robertson ..., Academiae Edinburgenae praefecti ... pro gradu doctoratus ...

51쪽

DE LEUCOPHLEGMATIA. s

tiales relegare; unde redivivo quasi corpore plures redeunt. Quod non tam aquarum marte leviter imbutarum, quam eXercitationis, aeris, et hilaritatis, beneficium est.

Quibus multus humor jam per cellulas e fundi incepit, his forsitan magis convenit martis rubiginem vel tincturam accipere, et humore prius liberari quam aquas martiales ingurgitare audeant. Hunc mihi scrupulum injecerunt graves medici, pericula CX abundante potu inculcantes. Nescio

que pessimorum hydropum aquis mineralibus depulsorum ipsi meminerunt'. Utcunque erit, prudentis medici est, dum haetentantur, a Parca copia incipere, quam augere debet, si facile eas fert aeger, et Urina ingestis aquis respondet. Cortex Peruvisnus.-Ex quo nobilissimi hujus remedii genuinus in corpus humanum essectus innotuit, ne ullus quidem debilis laxaeque fibrae soboles se prodit mor

' ConL Swieten. Comm. ad Beer. Aph. I 236. et seq. Tisibi de variolis, &c. apud Sandis. Thes. v. a.

52쪽

so DE LEUCOPHLEGMATIA.

bus, quin ad hoc illico decurratur; neque immerito quidem, ad praecavendum recidivum' hydropem, ab omnibus laudatur :quod, si rarius incipienti adhibetur, id negligentiae aegrotantium tribuendum, qui

medicum non ante advocant, quam effuso humore penitus undique dissuant: sed et in hoc rerum statu multum commodi pollicetur. Si quidem diebus exinanitione aliqua non Occiapatis adhibetur, ventriculum roborat, essicitque ut necessariae euacuationes minore virium dispendio perferantur. Inquit quidem Sydentiamus, ' evertet ca- tharticum quidquid corroborans substrux- erit f.' Nostra autem aetate, UsUS mitiorum catharticorum invaluit, quae neque vires radicitus con Vellunt, neque negant spatium corroborantibus, quorum subsidio feliciorem fore curationem credibile est. Una cum diureticis quoque nonnulli cortice Peruviano utuntur. Ubi etiam ulcus,

vel incisio cutis, consilio emittendi humoris . facta

53쪽

DE LEUCOPHLEGMATIA. si

facta esst, tunc insignis corticis Pertiviani usus est ; sed de his postea. Interea, qUum hoc remedium parum proficiat, nisi plena

manu ministretur ; expedit aliquod aromaei admiscere, ne infirmum stomachum o fendat. Cum cortice Peruviano composita, aut in ejus vicem subinde adhibita

sunt

Medicamenta smIVI, e. g. radiceS gentianae, Zedoariae ; herbae me nyanthis, absinthii; flores chamae meli, centaUriae : Ut sileam columbam, quasitam, tanacetum, et lcaetera multa, quorum copia fastidium facit. Instar omnium esse videtur vinum exrad. gentian. Zed Oar. et stam mit . ceritati r. mi- noris, cUm aromate aliquo medicatum, dilecto venerandoque meo patre probatUm.

Si radix columbae aut quassae, ob majorem, qua praeditae fiunt, amaritudinem, magis arrident; earum in spiritu vinoso, vel generoso vino infusa commode exhibentur. Convenit autem aroma aliquod in gratiam ventriculi adjicere.

54쪽

sa DE LEUCOPHLEGMATIA.

II. usum humorem evociare. -- HOC PIC-rumque primum medentis consilium est: quod, Ut tUto exequatur, a Ogrotantis viribus nimium jamjam imminutis religiose

Parcendum est. Genera hydropis alia alias exigunt curationes. Uti vero idiopathicaanas arca ab atonia universa gravique Proxime pendet, ita fortiora evacuantia in perniciem aegrotantis non cedere neqUCUnt.

Satiusque est humoris exitum, per Vi IS naturales primum emoliri, nisi gravis admodum dyspnoea, aut valde distenta cutis, eX- peditius iter suadeant. EmeticI.-Quanquam emetica in hydrope veteres multum laudabant, quorum Aetius dixit: maximum hydropis subter cutem auxilium vomitiones praestant; tamen in desuetudinem postea fere abierunt; cum Palica tantum eorum in scriptis medicis in veniantur vestigia; plurimique in tractanda hydropis curatione, ejusmodi remediane cogitent quidem. Syden hamus vomitoriis cum fructu usus est; eaque commendat Boerhaavius, quamvis Swietentus parvi pendere

55쪽

pendere videatur. D. MOnroius proponit emetica ; satis autem ponderos is adjungit cautiones, quas si sequariS, vi X Unquam ea exhibebis. Laudantur vero, ob concussonem corporis, qua debilia contrahuntur, tenacia solvuntiar. Sperant etiam inde alvum liquidam et diu resin, quibus Commotus humor expelli queat. Videtur quidem eo: uni usus non satis secutus; fortiora e nim adhiberi debent, si concusso valida exspectanda est : Haec vero in hydropicis, iit sanitatem adferre, ita mortem accorsere potest. Quare vomitiones plena, et vehementes idiopathicae anas arcae minUS COI- veniret arbitror, aut Caeteris evacuantibus

esse plerumque posthabendas . Nihilo tamen secius, si caeteris remediis in casum adhibitis, corpus colluvie humorum pene Opprimitur; si molimina ad vomitionem naturaliter superveniunt ; sit per apertam Plagam a sic tibi fae tam abundans intus humor tardius offuit: his in cassibus vomitio Utilis esse potest. In initio quoque, si frigus occasio morbi fuit, ab emeticis curatio-

56쪽

s; DE LEUCOPHLEGMATIA.

uem recte incipias; et in iis praestantio ra sunt scillitica, aut quae eae antimoni

Parantur: illa urinam magiS moVent; lia CC cffrtius vomitionem cierit, et si inulliUmores ad summam cutem deferunt, et

sudorificorum ossicio optime fungunt Ur. Denique, nil dubium est quin vomitus absorptionem egregie promoveat, et alVum Urinamque citet. Multos quoque humore propemodum submersos vomitio sponte oriunda letho eripuit. Neque non catharticis fortioribus plerumque anteferenda Videtur. Emetica caute vel omnino non adhibenda credo, ubi spiritus vix trahitur ;ubi lethargi, vel apoplexiae prodierunt indicia. tDartica quanti fecerunt ucteres vulgo notum. Et eorum qilidem quam reliquorum evacuantium, Vis hydragoga potentior est, et profectus evidentior. Verumque est hydropes varios per alvi deIectioneS, natura vel arte excitatas, saepe penitus sublatos fuisse. In eo tamen hydropis genere, de quo nunc agitur, summa ventriculi totiusque corporib

57쪽

corporis debilitas usum fortiorum catharticorum omnino prohibet. De quibus Sy dentiamus, catharticorum alioquin fautor, haec habet. Quoties tumor hydropicus a

sanguinis tono relaxato et deperdito, spi- ritibus penitus exhaustis, vel a nimia dere' bilitate, atque evacuatione nascitur ; in his, atque aliis morbis ad hunc modum' factis, aeger non tantum non juvabitiar a catharsi; sed, imminuto adhuc amplius tono, malum augebitur.' Et Meadius,' Ubi fractae vires, quo plus hUmoris Cam thartica per alvum eliciant, eo majore S ipsius copia cava mox tumescent.' QNamobrem elaterio, gambogia, scammonio, et id genus drasticis repudiatis, hodierna praxis lenioribus fere continetur. In his crystal tartari eximios praestiterunt effectus. Earum modicis diuque continuatis dosibus utendum est ; sic enim, illibatis aegri viribus, alvum leniter liquare, urinam qUem altam movere comperiuntur. Menghinus auctor est, ut semunciam ejus, aut sexdrachmas refractis dosibus quotidie exhi

58쪽

es DE LEUCOPHLEGMATIA.

beamus, et in ejus usu per triginta dies, vel ultra perstemus; ita enim complures varii generis hydropes ipse fugavit. Huic

fidem facit experientia cel. Hom i, qui undeviginti aegrotorum vario, et inveterato

hydrope laborantium . quibus id remedium Praecepit, plusquam dimidiam partem servavit. Idem inchoantis morbi remedium perutile invenit Tissolus ; sed inveteratum non vicit, neque casibus ab admodum laxa fibra Ortis accommodum arbitratur Supra laudatus Mil mannus cathartico CX PUlv rad. jalas'. et calomel. composito alvum semel iterumque solvit, et diebus catharsi non destinatis, potui ad libitum dat decoctum hordei . tartarisatum: talique administratione Urinam citius quam Menghini methodo potui flet, moveri assirmat

Sacclivi . q. s.

59쪽

DE LEUCOPHLEGMATIA. s

Ad idiopathicam anas arcam quod attinet, si quid valeat meum judicium, ubi humor

adeo increvit, ut pulmoni, vel cerebro minitetur, et caveas distendendo sui impediat absorptionem ; commodum est catharsin protinus instituere: sic enim expeditius, et certitas humoris moles diminuetur. Quum vero cr. tartari caeteris fere omnibus catharticis eo praestent, quod vim diu- reticam una cum leni cathartica exerant; igitur omnium aptissimae videntur. Vis earum cathartica, addito jalappa, pro re nata augeri potest. Sin diu resis magis desideretu , minores doses crebro, et cUm Pomtione liberaliore sunt sumendae. Pitulae Lacheri. -Huic similia medicamenta in Germania olim decantabantur, quorum apud Statilianos magna fuit opinio'. Pitulae, quibus Eacherus novam in Gallia famam non ita pridem conciliavit, extrao . hellebor. nigr. myrrh. et Pulv. fol.

medicam.

60쪽

sS DE LEUCOPHLEGMATIA

card. benedict. continent. Quo modo quibusque cautelis conficiendae sint, cum hic indicare longum esset, ex Mil manni,

vel Richardi libris citatis discere licet; qui quoque earum essectus in hydrope

Probatos commemorant. Earum vis toni

ca, si recte dicitur esse tonicum, quod alvum toties cum urina satis vehementer excitat, partim ab encheiresi sedula longaque, qua acor hellebori retunditur; partim a cardui, et forsitan myrrhae proba cum helloboro mistura pendet. Tunc autem Optimo, vel solum in levando hydrope succedunt, ubi corpus largo potu ad eariam Usum Praeparatum est. On volt par la retinion des' observations, que la bot stan est toti ours' avantageus e dans rhydropisie, qu'elle est' indispensabie potar preparer, et faciliter ' i' esset des pilules toniques. Que raction' de ce remede ia' est jama is plus assuree' que quand la silire est dans te relache- ment, et que quand elle n'est pas a ce' poliat precis, par la mala lie, it faut i y a- mener par irari, ce que la botison copi- eus e