장음표시 사용
11쪽
Iocorum ordinarios quoscunt iudicari debere, irritum quoi,Minane sis cui super his a quoquam quavis auctoritate menter, vel ignoranter contigerit attentari, decernimus. Non
obflantibus constitutionibus, oe ordia nationibus apostolicis, caterisse comtrari' quibuscuns . Datum Roma
apud Siatum Petrum sub annitio P scatoris, Die Primo Iuni, Misi fimo quingentesimo septuagesimo sexto, Pontificatus Nostri Anno uuinto.
12쪽
VIRGILIUS URBINAs Ludovico Odario Patauino. S. D.
V M equidem nescius Ludovice Odrai, qua uenia digni accipiantur illi, qui longe a umro aberrantes, in fabulis dutaxat neruos prorsum omnes contenderint. In quorum sane numero, cum poetae tum ueteres
philosephi maxime sunt. Sed illis quorum proprium est nugas sectari,ignosce dum est, his autem non item: quippς. qui cum ueritatis, quae, sicut priectare Pindarus ait, magnum est uirtutis pri cipium, inuestigandae gratia, talem scribendi materiam nacti essent, ut eam suapte natura sese illis sepius offerentem, facile comprehendere possent, adeo in a ' obscuris
13쪽
ob u is uegati sunt tenebris, ut pro ue
ritate, magis magisque fingendi fabu-' Ias materiem praebuerint. Etenim, ut de iniths rerum, de mundi fabrica traceam , cum de Deo aut coeli motu dissererent, physica quadam ratione, mul- to nempe maiorem quam foret, deoru multitudinem reddiderunt, qui induti specie huthana fabulas poetis suppedi--rarunt, hominum autem uitam supersti' tione omni referserunt, ueluti qui deinde uiros benefici js excellentes in coelum fama ac uoluntate tollere conse uerint. Quae tametsi immae leuitatis, plena sunt, dicuntur tamen, de stultissime creduntur. Sed ipsi philosephi cum sapientiae laude adepti essent, eo quod
pleno gressu ueritatem sequi uideretur, nihil eos profecto, ut arbitror, tam deuios egit, quam ueri Dei ignoratio: ex quo haud dubie tot fabularum delirationes manarunt, tunc potissime cum
sutilis esset hominum simplicitas: nam
14쪽
nostro tempore, quo quidem impedio
magis homines sapiunt, quis huiuscemodi deos colit, quorum accipimus cupiditates, aegritudines, iracundias, bella, uulnera, libidinesὸ Quis harpias suisse, aut chimaeram mostrum putarὸ Quaeue anus tam excors inueniri potest, qui
illa quae quondam credebantur apud inferos portenta extimescat ξQuis tam hebetis ingenij est, ut metuat ne supra se coelum labet Θ sicut Galli Adriae uicini, Magno olim Alexandro percontanti, quidna esset quod maxime pertimescerent, sese formidare id tantum respondisse dicuntur. Vbi gentium mensa Solis est, quae diuinitus epulas suppeditet, quam Aethiopes se quondam habere iactabantὸ Verissime igitur M.Tullius inquit , diem opinionum commenta delere, naturae iudicia confirmare, quOniam solum tempus ueritatis est parens.
Quare hoc fabulis fidem habendi uitiu, magis temporum,quam hominum suis se dixe
15쪽
se dixerim. At nobis, qui longe hercle
feliciore aetate geniti sumus, propterea quod uerum Deum quotidie intuemur,
contemplamur , atque ueneramur, nul
lisque amplius praestigijs daemonum ducimur, ecquid turpius magisve pudem dum esse potest, quam nugas terere, fonte ueritatis omis , fabularum riu los sectari Θ cum praesertim ita natura c5 paratum constet, ut nullus lauior animo cibus sit, quam ueri cognitio. Ego itaque opus de rerum inuentoribus o
sus, quam uerissime potui, omnia tradidi, quo nemo sita laude fraudaretur: quoniam inuenire primum praecipuumque est, reique inuentae dignitas adeo multos trahit in amorem sui, ut singuli, si fieri positi, artis alicuius autores se dici uelint, quod sine artibus, satis constet nullam omnino uitam esse potuisse. Ex quo diligentius multo officium feci, & maxime cum de origine deorum,& eorum cultu, de rerum initus, de hο- minis
16쪽
minis ortu prodidimus: quod neutiqua
facile fuit, quando iam nugae cucta oppleuerant. Caeterum sum ego itidem, fateor, inplerisque locis id genus labulas secutus, quibus etiam uerum specie aliqua uelatum subest: ob id tamen nihilominus ueritati haesimus, quando hoc ratio ipsa exigere uisa est. Et qu quam Saturno, Iovi, Neptuno, Mercurio, Dionysio, Apollini, Aesculapio, Cereri, Vulcano, & alijs quos deos uocant, quaedam assignauimus, ea ipsa tamen illis tanquam mortalibus, non ta-
quam dijs, licet ipse quoque deos nuncupauerim, attribuimus. Haud me fugit inseper, quosdam malevolentissimos fore, qui industriam nostram foratasse temeritatem appellabui, quia ego ius de rerum inuetoribus scribere ausus sum, quod nemo ante me, praetes Plinium, particulatim tentarat, qui in V. naturai. histor. de hac restrictim admodum meminit, fabulas sic secutus,ut minus
17쪽
nrnus ueritatem inuestigarit. Verum illud prorsiis ignorabunt, id multo esse praeclarius, quo dissicilius extiterit . .Ecquid enim Jgudis assecutus esset Caesar , si facile suisset Britannis bellum inferre P Aut Annibal quantum gloriae si- ibi comparasset, si peruias Alpes dum
Italiam adiret, citra, ut dicitur, puluerem sudoremque, ac non magna suoru caede fecisset ξ Propter quod nos etiam hoc opus, etsi arduum, magno animo suscepimus, maturauimusque: in quo siquid desiderabitur, nemini mirum sit, quando multa non modo uetera, sed noua inuenta sunt, quorum, ut in extremo tertio operis libro perspicue demostrauimus , inuentores in densissimis omnino umbris latent. Non idcirco tamen inficior haud enim tantum mihi assiimo, cum sint hodie plures longe me doctiores quin possit quispiam de hac re, ueluti de prouerbijs, quorum libellum proximo anno Guidoni princi-
18쪽
pi Urbini Duci inscripsimus, copiosius
tradere. Verum quicunque hoc uel illud posthac ingredietur iter, quia nos primi stadium cucurrimus , is fortasse nostra uestigia sequi non grauabitur .
Has autem, qualescunque ossint, lucubrationes, in quibus multarum rerum origo continetur, nemini conuenientius dicari posse uel debere iudicaui, quam tibi , qui ad' unguem icriptorum
omnium monimenta noris : nam, uti
diuus Hierony. inquit, illi tertium Vergilij Aeneidos librum lucidius intuentur, qui a Troade Per Leucadem , dc Acroceraunia. ad Siciliam, & inde ad ostium Tyberinum nauigarint: qui in- stiper sic Guidoni Urbini Duci nostro
abjneunte eius etet te. a diuo Federico, ut olim a Philippo Macedone magno Alexandro AristoteleS, praeceptor datus es: qui cum te duce utriusque linguae peritissimus euaserit , haud equide immerito prae omnibus ei carissimus
19쪽
es , apud quem, ut par est, summum diagnitatis gradum tenes, a quo denique tanti fis , quanti certe fieri debes. Accipe igitur, Ludovice Odaxi, hilaro uultu, hoc opus a Polydoro tuo Vergilio , ij idque ea frontis serenitate perle-
20쪽
TORIBVs RERUM.c Ap ITA LIBRI PRIMI.E prima deorum origine , &vnde Deus diactus . Cap. I De initijs rerum. cap. II De primo hominu ortu, & linguarum varietatis originciatq; inibi de prima gentium diuisione. cap. I II De origine coniugij, & vario apud gemes usu , & qui,in propatulo pecudum more coirent,ac quis liceret ante virum noua mire nuptam, & inibi de diuorti j initio,ac qui in matrimonio veterii ritus. cap. I III De religionis origine,& qui colendoru deorum primi, autores fuerint, & Deo vero sacrificauerint. cap.v s primus literas inuenerit, vel in Latium attulerit, & de earum numero aucto, uarietate, vique, in-noque. cap. v I De Origene grammaticae,& quantum valeat. cap.v II De poeticae artis origine,atque eius praestaties ibiq; locus Ciceronis in Catone emendatus . cap. VI I I De origine metri,& metroru plura esse genera. cap. IXDe tragoediae atque comoediae iniiijs. De origine satyrae, nou que comoediae . cap. X IQΕis primus historiam condiderit, & de eius utilitate: . aut solutam orationem inuenerit. cap. XI IDe or ine rhetorices, & quibus rebus eius ratio con-