장음표시 사용
391쪽
Ac magistratuit quidem comitia tributa sere in campo Martio habebantur;aliquado etiam in foro & Capitolio habita fuisse legi. Legum vero & iudiciorum comitia plurimum in comitio haberi solita; aliquado etiam in Capitolio habita apud Livium legimus. Horum comitiorum tempus erat,quotiescunque dies co- .
mitialis esset,nisi nominatim, ut aliis etiam diebus cupopulo Vere sibi liceret, quisquam legem tulisset, quod fecisse P. Clodium in tribunatu suo docet Cicero pro Sextio. Ante primam quoque diei horam cum iopopulo agere non licebat.Sacerdotum comitia,eo tepore quo quis moriebatur,habebantur: minorum vero,& ordinariorum magistratuum circa Kal. Augusti,
ut prima ad Atticum docet Cicero. Tri uni de aediles plebis magistratum inire solebant ad IIII. idus D ecebris,quo die primi tribuni plebis creati sunt. QEomodo autem, & quando haec comitia feri desierint, superius exposui,quum de centuriatis verba feci: eadem enim virorumque comitiorum ratio est. Atque hactenus de comitiis tributis re p. mutationum caus berit ιribunorum ρlebis sacrosaniam magi Iratus plebs Romana sacrosancto tribunatus plebis magistratu e patrii manibus extorto , longe maiora aduer. sus senatus & optimatum potentiam moliri coepit.
Nam post legem latam, ut tribuno plebis ius cum populo agere esset, itemque post tributa comitia occasione iudicii C.Marcii Coriolani instituta,aliquot annis post multas ob agrariam legem seditiones excita-30uit,quum agrum publicum,uel de hostibus captum si bi ipsi patribus repugnatibus diuidere vellet. Ea anim
392쪽
lex nunquam sine maximis rerum motibus agitata est. Ap. vero Claudio Ap.F. & T. Minctio Capitolino cos.Volero Publilius tribunus plebis,auctore M.Laetorio altero tribuno rogationem ad populum tulit,ut plebeii magis eatus tributis comitiis fieret,qui hacte- nus curiatis creati erat. Haud parua res sub titulo prima specie minime seroci ferebatur, sed quae patriciis omnem potestatem per- clientum suffragia creandiqi s vellet tristinos auferret. Huic actioni plebi gratissimae: quunt summa vi patres restitissent,postremo victis patribusta ex lata est. Tuncque primum tributis comitiis tribuni, & aediles plebis creari cό 'ti anno urbis CCXXCI11. Res post haec in urbe quietariusque ad annum urbis' CCXCII. huo victis, & ad internicionem fere Volscis caesis, secundae belli res urbanos motus, qui mutationi reip. cauisam attul xe., excitarunt. C. eniatiuerentius riti tribunus plebis legem ad populum tulit de quin viris creandis, qui leges de imperio coissulari scriberet,quod populus in se vis
centiam suam pro lege habituros. Mereb tur enim plebs,nimiurn esse consillare imperium,atque intolexabile liberaό ciuitati, idque imminui & moderatius fieri postulabati e lex quum sex annos a tribunis frust a iactata , tandem pro .cocessa sibi duplicandoru
393쪽
ta,ea plebem & patri s tenerent.Plebe autem assentie te mittuntur legati tres in Graeciam,qui Atheni nsid& aliarum Graeciae esuitatum instituta,mores,& iura hoscerent,eaque Romam deferret,sp. Postumius Albi GA. Manlius Vi lso,Ser. Sulpicius Camerinus. Misia 'saute Tarpeio Aterioque cos. tertio anno post, quo Uenenius & Sestius consulatum gerebant, cum legi bus reuerti sunt. Quum autem instarent tribunt,ut ta-dem legum scribcndarum initium fieret, laquq in an ipum sementςm designati consules eschi Ap. Cl ud Iodius,& T Genucius tum in Ap. Claudi) sententiam S.C. falsum. est, ut reliquis abrogatis magistratibus de cemuiri crearentur cum imperio cosulari ac regio sine pro locatione, qui , patriis moribus, & peregrinis legibus optima seligetes, & reip.maxime utilia iura populi Romani constituerent, qu 'ue ij scripsissent,si s. p. f. probassetit, ea in pςrpςtuum populuipsem Romanum terieret. S C a plebe comprobato cos.abdicarunt,in eorum locum decemviri Gn- .sulares facti sunt Ap. Claudius, T. cenullus f Sp. P. Onasus Ser. Sulpicius,A. anlius,T L. d. iius,P. Sestius,Ρ. Curiatius,&Sp. V.turi Anno igitus CCCIII. quam condita urbs erat iteru mutata est forma ciuitatis a consulibqs ad decemviros, quemad mis dum a regibus ante a cosules venerat. Hi decimo
die: iu populo singuli reddebant,e0 die penes praefς-
ctum iuris fasces XII. erant, collegis vero rςliquis iii guli accensi apparebant. Ceterum prop0 sitis dcc in legum tabulis a decem illis, rumor d*inὸe Vulgat u . duas deesse tabulas, quisus adiectis Absolui possit ve- solui co piis totius Ronian; i iris. Ea expectatio quuna dies comitiorum instaset desiderium decemviros iterum creandi fecit. Plebs etiam praeterquam quod c5-
394쪽
sulum nomen haud secus quam regum perosia erat, ne tribunicium quidem auxilium, cedentibus inuicem appellatione decemviris, quaerebat. Creati igitur in alterum annum magno patrum plebisque studio iterii decemviri sunt Ap. ClaudiusqI . M. Cornelius,M. Sergius,L. Minucius, ab.T.Anton. M'.Rabuleius, a 'oetilius,Κ.Duilius,&Sp. Oppius. Quit igitur maior pars huius anni processisset , & duabus tabulis ad decem adiectis nihil superesset,sii haς quoque tabulae . I. ccturiatis comitiis perlatae essent, curdecemviris reipublicae ψpus esset, expectaretque populus qua mox cons libris creantis comitia indiceretur: tum decem uiros nulla comitiorum mentione facta , isiderium catervis stipatos superbius atque impotentius se iii Unumquemque gessisse,& Idibus Maiis aduenietibus, qui dies tum solemnis ineundo consulatui crat,nullis togistratibus subrogatis, eos de qui priore anno fuerant, decemviratum cum magna totius populi indignatione continuasse Liuius & Dionysius auctores io Iunt. sos tamen haud multo post abdicasse hanc ob caussam praecipue constat. Ap. Claudius quii alii collegae in Aequos,alii in Sabinos exercitum duxissent, urbis praesidio relictus,Virginiam plebeiam virgine, quam amabat, pretio pelliccre adortus, quum frustra laborare animaduertisset; in seruitutem per clientem sutim M Claudium asserere eam conatus, patrem eius eo compulit, ut ipsam filiam manu sua sibi potius occidendam putarit, iliam Ap. Claudii libidinis dederetur. Ea res, ut erat atrox,in utraque castra per. 30 lata seditionem maximam plebis excitauit. aerelictis castris quum primum in Auelitinum , post in montem sacrum secessisset; paulo post placata, se
395쪽
36o CIVIT Asredituram esse pro sessa est,si tribuni plebis sibi ipsi re
stituerentur,& decemviris abdicatis,consularis potestas reuocaretur. Quibus conditionibus a senatu a ceptis, ipsa in urbem rediit. Tum abdicantibus decem- . uiris comitia tribunorum a M. Papirio poni. max. fa- et i sunt, quibus decem creati. Tribunatu inito L. Icilius extemplo plebem rogauit,& plebs sciuit ne cui fraudi esset secessio ab decemviris facta. Cosestim dec5sulibus cre radis cum prouocatione M. Duilius rogationem pertulit. Per interregem deinde consules creati,qui extemplo magistratum occeperunt, L. Valerius & M. Horatius. Hi libertatis plebis Romanae studiosi,quemadmodum &parentes avique eoru fuerant,omniu' primum quum veluti in cotrouerso iu-xς esset,lenerentur ne patres plebiscitis aegem centu- riatis comitiis habuere, ut quod tributim plebs iussistiet, populuim teneret: qua lege tribuniciis rogationibus telum acerrimum datum est. Aliam deinde consit larem legem de prouocatione, unicum praesidium libertatis, decemvirali potestate euersam non restitue runt modo,sed etiam in posterum munierunt, ancie-do noua lege,ne quis ullum magistratum sine prouocatione creareti qui creasset,eum ius fasque esset occidi neue ea caedes capitalis noxae habcretur. Et quum plebe hinc prouocatione , hinc tribunicio auxilio satis firmassent,ipsis quoque tribunis, ut sacrosancti vi rei prope iam memoria aboleverat, . rel tis quibusdam ex magno interuallo caerimoniis, renouarunt,&quum religione inuiolatos eos, tum
a lege etiam secerunt, sanciendo ut qui tribunis plebis, aedilibus,tudicibus nocuisset, eius caput Ioui lacrum
csset,samilia venum iret. .' .
396쪽
Institutum etiam ab iisdem cos. vi S.C. in aedem Cereris ad aediles plebis deserrentur, quae ante arbitrio consulum supprimebantur vitiabanturque. M. Dui- . liusdeinde tribunus plebis legem tulit,qui plebem sidine tribunis reliquisset, iusque magistratu sine prouocatione creasset,lergo ac capite puniretur. Atque hac
ratione fundata &stabilita tribunicia potestate,ac pisbis libertate,tribuni longe maiora agg essii sunt.Nam quum mos fuisset aliquot tantum.tribunos ple-i0 bis creari,is vero qui creati essent, cooptatione sibi collegas ad numerum decemsiibstituerent, itero an L. Trebonius tribunus plebis insestus patribus, quod se b iis in cooptandis tribunis fraude captum, proditumque a collegis aiebat,rogatio tulit, ut q'iplebem Romanam tribunus plebi: rogaret , is Vsque eo rogaret dum x. tribunos plebis faces et. Post aliquot annis res quietae domi fuere , vs ius ad annui p urbis CCGix. In quo M. Genucio & C. Cyrtio cos. do miserisque s infestae fuere. Anni enim ali incipio C. Canuleius tribunus plebis rogationem promulga uit de commu nicandis plehi patriciorum connubiisi, quae decemviri ante diremerat,qua cinit sinari sarpguinem tuum patres quia fundique iura gentiam x bantur.Lex multis cotentionibus agi giὸ cst, nec ante finis coni*ouersiarum fuit,quum & trihμnu, cerrimuauctorem plebs nacta esset, de ipsa cum eo pertinacis certaret, quam Victitandeim patres, v ς' de spia nubio ferretur,concessere. Eoidem anno ab Canul*io tribuno plebi, primo mentio sensim in ga , Ut dis,o rum ex plebe consulem licermi fieri,eo. p qcessit deinde , ut rogaueionem notiram reliqui tribuni pyomulga
397쪽
patribus vellet,consules faciendi. I vero si fieret,non vulgari modo cu infimis,sed proruis' auferri a primoribus ad plebem summum imperium credebant. res multis cotentionibus acta esset,iribunique in proposito sexsistet et,veriti patres ne lex se inuitis perferretur,ineam sententiarii ierunt,cuius auctor fuisse C. Claudius dicitur,ut pro consulibus crearentur trcS tribuni militum ex patriciis, tistidemque ex plebe, iique consulari potestate renip. regerent. Eoriim autem finito imperio tarsus senatus & plebs consuler tur,consules ne an tribunos mallenti otii veto placuissent, serent:quod etiam multo tempore obseruatum est. His rebus decretis in magno plebeiorum & patriciorum Petentium studio res ex patriciis tantum creati sui hΑ.Semptonius,L.Atilius,& T. Cloelius:plebs eo contenta Hir,4liod sui ratio in comitiis habita fuisset. Ita Liuius,5 Diohysius: Adiicit Iiuius. Fuisse qui propter adluctum Aequbrum,V'Iscorumque bello,& Ar- 'deatiunt defectioni,Veseὴs oellum,quia consules Obi-. e tot simul bella nequiretatibunos militum tres crea'tos dicerent,sine mentione promulgatae lagis de consulibus ex plebe creandis N imperio &insignibus consularibus esse v s. Vt ut illud erit, sitis Ser omnes conuenit,Anno CCCX. quam vibs condita erat, primus tribunos militum pro consulibus magistratiim iniisse. Hi postea saepe cieati praesentaneum remedium mul- 'tis annis fuerunt tribunitiit seditionibus mitigandis, quae de consile e plebe creatido saepe deinde exortae iunt. Verum multo temporὸ post, tuum plebs postre
mo obtinuissequi consul alter e plebe, alter e patribus seret, creati desierunt. Sed haec omnia latius suo lo-
i lco enarrab6. Anno aut sequenti, urbis ro codit
398쪽
tae CCCxi. Censurae initium fuit,rei a parua origin orta quae deinde tantocincremcnto aucta est, yt inorium disciplinaeque pomanae penes eam reginaci scrinatus equitumque centiu tae,aes se is dςdecorisque .
399쪽
P sirius. Atque hac fatione patefactus ad consulatum & trius psios locus nouis hominibus visus est. Natia nunquam qui ruerat, donec aliquot annis post,riori sine magni reip.pe turia attonibus,etiam consulatum hac ratione aclepti sunt. C Licinius & L.Sextius
tristini plebis anfio urbis CCCLXXVII. creati, quutu' leges aucto . M Fabio Ambusto patricio, & primario homine, id, ersus patriciorum opes pro 'com-mydis plebis proniu assent,viam de aere alieno mi- Mendmalteram se modo agro um, ne quis plus quaq'ingenta tu era i haberer tbrtiam ne tribunorumilitum amplius comitia se iris sed consulum utique alter explebe cryaretur;ki quό-ferre per eollegarum sntercessiones, quos de industria patres compatiuerant,potuitant; tum illa comi nulla haberi pri ter aediliu 'tribunis tuque ylebis, nullos curiales giliratus creari passi sun t: e que Magistratuum se-litudo,&plebi laesi. duos tribunos,& his perpetua interc tot coinitia tributioru militu toellentibus,per quinquennium vinei otἡnuit. itaLivius. AN
' e ita quint ri mutata est re ub. Roman 'ecies, quum a tribuitis mi itum consulari potestatἡ V ad tri-btinos plebis aditiinistratio resi reciderit. c. in ue- plebis' iisdem interesistoliem
li in principio anni noni δ' it inam dimicationem deteribus a Licini6 & Sextibb Aule esse dehiu est.
400쪽
Quum vero plebis duces acrius contra Camillum de legibus serendis agerent, percitus ira Camillus libria res,qui de medio plebem amouerent,misit, & addidit
minas sacrameto omnes adacturu, cxereituque es te-plo ex 'rbe deducturii. Re aute neutro inclinata,le abdicauit seu quia vitio creatus erat,vi tradidere quida, seu quia tribuni plebis tu urunt ad plebem, plebsque sciuit,ut si M Furius pro dictatore quid egisset, ruingentum millium aeris ei mulcta esset. Camillius vero quum exiliuim,setcundamque damnationem, senex is meret, plebemque se superaturum diffideret, Minymse c5tulit,ac simulata valetudine,dictatura se abdicauit. Cui extemplo P. Manlius suffectus est. Qui rem in caussam plebis inclinauit,C. Licinio, qui tribunus militum fuerat,magistro equitum de plebe di sto. Id aegre pastas patres constat. Dictatorem propinqua cognatione Licini j se apud patres excusare solitum,simul negantis magistri equitum maius, quam tribuni consularis imperium esse. Anno sequenti iidem tribu-io ni resecti pro aucto II.virum s. F. numero,atque quίnque ex his de plebe creatis, tribunorum militum c5Hilari potestate comitia fieri permiserunt: postremo anno urbis CCCXXCVIII. Quum iident tribuni decimum refecti ac ius de legibus ferendis pugnarent, dictatorem tandem & senatum vicerunt, ac comitia consulum aduersa nobilitate, ut fierent obtinuerunt, quibus L. S extius de plebe primus consul factus est. Quum autem patricij se auctores futuros negarent,ac prope ad secessionem plebis res spectaret,per dicta 36 tore Camillum sedatae discordiae sunt. Concessum a nobilitate plebi,de costile plebeio, a plebe nobilitati. de praetore uno , qui ius in Urbe diceret de patribu,