Dissertatio medica inauguralis de pneumonia : quam, annuente summo numine : ex auctoritate reverendi admodum viri, D. Georgii Baird, SS.T.P. Academiae Edinburgenae Praefecti : necnon amplissimi senatus academici consensu, et nobilissimae facultatis m

11쪽

DE PNEUMONIA. I also forming the medictSlinum, and as ex-- tended ovor the pericordium, and ovor thev whole surtace of the lungs ' SententiaE autem, quam Joannes Pringle eques de hac re tenet, potius accederem; sic habet'. Re ought to consider theSe tivo diSEaSES RS ODO, in Whicli the lungs are alivus inflamed, and osteri Without the pleura, but the Pleura ne- ver Without the lungs.' Hanc autem rem longius prosequi nos ab hujus dissertationis propoSito abduceret. Ad historiam igiturpnCum Oniaff tranSEO, prolata primum ejus definitione a Culleno clarissimo accurath tradita.

Pyrexia; dolor in quadam parte thoracis; v respiratio dissicilis; tussis. Haec definitio et

Pleuritidem et Peripiatum oniam ampleC-- titur.'

12쪽

DISSERTATIO MEDICA

MORBI IlISTORIA.

Solita pyrexiae Signa hunc morbum ab initio comitantur; arteriarum ictuS frequentes, pleniet duri ferh percipiuntur; etsi in nonnullis ExempliS, PraeSertim Sub initio morbi, vix modum sanitati congruum excedunt; paucis elapSis horis, dolor acutuS in quadam thoracis parte aegrum corripit, interdum pars affecta ita exigua est, ut ud punctum quaSi referri queat; nunc e media thorace quaquaverSum ad Scapulam, vel spinam dorsi sese diffundit; unum tantum latus plerumque laborat, SaepiuS SiniStriam. Accedit gravis spirandi dissicultas, maxim sub inspirationem moleSta, ita ut vix exerceri P CSt, niSi aegEr supinuS Vel in unum alterumve latus decumbat; dolor ex aere in pulmones plenius ducto ita intenditur, ut aeger fersi spiritum Prius Comprimere neceSSE habet, quam pulmones rith ampliantur. Ex hoc potissimum

13쪽

DE PNEUMONIA. 5Signo, medici de natura morbi certiores facti

Tussis Sicca et moleSta aegrum CXCrcet; haec tuSsis nonnunquam ab initio humida eSt, et

sputa haud parum diversa prodeunt, modo SpiSSa et purulenta, modo tenuiora et viscida,

Saepe sanguine tincta CXCErnantur. FaciOS, oculi et fauces rubore Suffunduntur ; Summa anxifflaS, nauSEa, ct capitiS dolor Saepe SupE veniunt, et alvus fersi ComprESSa manet, etSi

nonnulla dantur exempla, in quibus alvuS ab initio fusa Erat Morbo ingraveScente, reSpiratio valde anxia et laboriosa evadit, dolor acutus interdum ex uno latere ad alterum transvolitat, Vel utrumque latus Simul prehendit. Summa corporis jactatio, et vigilia pcrpetua aegrum aSSiduh fa, tigant ; vci, Si in Somnum Propendeat, inSomniis horrendi3 ita vexatur, ut Ex eo nullatcnuS refectus CXSurgat. Omnia febris Symplomata ingraveScunt. Oculorum vasa fiunt turgida; facies tumet; labia et gingivae liveSCunt; vires PQ-

14쪽

DISSERTATIO MEDICAnitus reSolvuntur; arteriarum pulSUS abnormes evadunt, et adeo debiles ut digito facise comprimantur; Sudores viscidi, gelidi in capite,

collo, vel etiam Super univerSum CorPUS CTUmpunt; denique excretioneS Solitae vel omnino SuppresSae vel inscie elabentES, delirium, coma, et tendinum subsultus graviSSimas aegri aerumnas morte exoptata tandem esse finiendas denuntiant.

MORBI TERMINATIONES.

Praeter resolutionem, Suppurationem Et gangraenam, quae solitae inflammationis terminationes habentur; eSt et alia Semper funesta huic morbo propria, C Sio Scilicet sanguinis vel seri in subStantiam cellularem, vel in vaSa uerifera pulmonum, qua hi oppleti ad munia obeunda prorSus impareS Evadunt. Si reSolutio sponte even in morbus ante diem septimum feliciter judicatur. TemPUS at

15쪽

DE PNEUMONIA.

tem, quo hujuSmodi Solutio contingat, in aliis

aliud est, prout morbi vehementia et acgri constitutio ferat. Talis pneumoniae terminatio vix tanquam Expectanda eSt, nisi Cvacuatio quaedam PraCCESS- erit, ut Sputa SpiSSa coloris albidi, vel Subflavi, striis Sanguinis saepe interstincta. Etsi lenis et universus Sudor hujus resolutionis saepissimhComCS Sit, Effectus autem potius quam caUSamorbi cedentis habenda videtur; urina Sedimcntum puri, vel latoribus contuSiS simile deponcnS, sanguinis fluxus e naribus vel e vasis haemorrhoidalibus, menstrua tempore alieno oborta, huic morbo Solutionem nonnunquam attulisse obServata fuere. Ex pure in Substantia celluloba pulmonum formato, eventus lethalis semper timenduS QSt. Suppurationem jam factam esse testantur dolor imminutus, Sputa cohibita, dum pyrexiae et dyspnoea manent; rigores, qui co puS percurrunt, una cum SenSu ponderis et caloris in latere assecto, Sudores e facio, Pectore

et aliis partibus superioribus oborti. Hi ab-

16쪽

DISSERTATIO MEDICASCESSus interdum pulmonum veSiculas aeriferagita opprimunt ut suffocationem subito inferunt; vel pure in thoracis cavitatem effuSo, morbiISempyema dictus enascitur, vel quod haud minuS CXitioSum eSt, phthisis pulmonalis inde originem ducati Gangraena, exitus pneumoniae maximh infelix, raro admodum supervenit. Eam ad Sedocent sputa nigrescentia, Vel Sanguine imbuta, nima foetida, vox Strepens, facies collapSA, OCuli languidi, nitore orbati, Sanguis eductuS nullam Crustam coriaceam obtendens, pulsus valdhdebilis, dejectiones virides copiosae, et Uri

Praeter jam dictos pneumoniae sines, de alio nempe effusione huic morbo propria, dicendum Suporest. Ex Sanguine vel Sero in substantiam ParenchymatoSam pulmonum, vel in cellulas bronchiorum effuso, aditus aeri penitus occluditur, et aegri suffocati pereunt. E viribus subito prostratis, extremis frigidis, pulsu admodum debili frequente et irregulari, e facie livida, et

17쪽

bito remittente, cum gravissima Spirandi dissicultate, SCnSta ponderis et Suffocationis quasi instantis intolerando, expectoratione, Si qUa, cohibita, effusionem jam obtinuiSSO colligere

CAUSAE PRAEDISPONENTES.

Non omnis aetas nequE conditio Ex aequo praetimoniaC PatCt, DC JUC Omni anni tCmporeae iusi invalescit, nisi caloris Et frigoris vices frequEnter oveniant; ex his autCm mutationibus quovis anni tCmporc progignatur. Nonnulli Sunt medici, quibuS porgian Sum CSt morbiam non tantum C tempeState calida in frigidam subito vel Sa, quam C frigore in Calorom mutato PCndere; Secundum horum ita suo Sententiam si i-gus corpus proclive reddit, et calor proclivibus morbum concitat. Ilinc PnCum Onia tempore Verno et autumno maximh conspicitur. II

18쪽

DISSERTATIO MEDICAmines robustos duro labori aSSusitos, tempera-mCnto Sanguineo praeditoS, quorum fibrae rigidiores sunt Ct donSae, SaepiuS adoritur, quam molliores, qui luxuria diffluunt, et vitam desidem et otiosam agunt. Mai CS quoque Praelae minis hoc morbo Saepius plectuntur, maximCquod causis excitantibus magis obnoxii Sunt. Faeminae tamen pneumonia laboranteS PrOP-ter irritabilitatem gravius aegrotant, et ProPter debilitatem effusioni saepius succumbunt. NUlla aetas ex hoc morbo omnino immunis existit; ex quinquagesimo ad SCXagOSimiam uotuti, annum frequentius homines invadit: prava thoracis formatio, quae impediat, quo minuS Sanguis libersi per pulmoneS tranSeat, et CongeStioni itaque et omnibus malis Ex hac Causa inSecuturis faveat, praeumoniae proclivitatoria pracbet.

19쪽

DE PAEUMONIA.

CAUSA EXCITANTES.

Hae ad duas Classes referri poSSunt, nimirum ad CaS, quae rCCta in pulmones ipSOS agunt; Ct LuS, quaE totum Corpu3 assiciunt. Ad priorem pertinent omnes vehementCS pulmonUm nisu S, ut gravis vociS contentio, praCSErtim CantuS et flatus; vapores acres, fumi acidi ex chemicorum ossicinis prodeunteS; Et acria ex arSenico, Sulphure, vel acido muriatico expedita; aer vitiis corruptus, Vci Etiam Oxygenium redundanS ; et injuriae pectori illataff, huc quoquC SPCCtant. Ex omnibus autEm CaUSiS, 'UAE pnetamoniam concitant, friguS, PraeSertim Cum hUmOTE COII-junctum, Et corpori calefacto admotum, jure frequentissima habetur; ex frigore incauth Suscepto Solita excretio per cutem reprimitur, vasa extroma sit cutiS Spiramenta ConStringuntur.

Liquores frigidi in ventriculum Sumpti, Podagra, rheumatismuS, ct hepatitis ad pulmones

20쪽

DIAGNOSIS.

Si desinitio supra prolata morbi Signa Pathognomonica accurath tradat, non multis vel bis opus erit, ut diagnoSiS inter praeumoniam et alios morbos planh eluceat, quid enim praestat definitio morbi nisi talem diagnosin praebeat; Ct Sanh, Si Pneumoniam notham excipias, diag- Dosis satis aperta est; tu SSis Enim Sicca Ct mo-lESta, una cum reSpiratione dissicili, hunc mo hum haud ambigue indicant. Peri praeumonia notha, Rheumatismus et Hepatitis, Carditis Cum hoc morbo nonnunquam confundi pericli