장음표시 사용
11쪽
quos iraeprimis Numae temporibus, in maximo suisse pretio, dubium non est Vid. Serviun idadnvilii EAM. VIII. numero DEOS imparegaudet Macrob. e. l. Solinum c. s. mohaec quoque causa fuit, ob quam omnium mensium dies impare numero exprimi, atque alterna vice cavos plenos voluerit, ut tam in anno, quam in men in singuia Nar numerinservaretur excepto Februario, a Februo lustrationum DEO sic dicto, Clustrari enim eo tempore civitatem necesse erat, qu)Iusa Diu infaustis, nempe Manibin quibω hic mensis sacer erat,so
verenturo itaque deminutionem inferu paremqre numerum comvenire judicaverit. Haec Macrob. c. l. ovid bbb. Fast. g. . Constructi fuerunt menses pradicti, Autoribus citatis testibus, ordinein quantitate sequenti ianuat
rivi ast. D. Martius 3ι Aprilis ast Maj- t. Iunivi a tauintita. Sextilis ap. September a October δι November ast December ast. Februarivir Dierum quorum summa collecta est m. Hic autem numerus cum anno lunari exacte non convenit; annus siquidem lunaris est Is dierum I. H I . u.II. Ut adeo differentia inter annum lunarem astronomicum, civi- Iem Romanum is Horarum fuerit cum appendicet t. a II.
Furisse vero Februarium ultimum anni Pompiliani Mensem non solum exinde colligunt Autores, quod in cund mensem,&dem quidem ri anni inciderent Terminalia vertini etiam claris id legitur verbis apud Varronem lib. V. de LL. Macrob. u. ovi lib. a. Fast. g. s. Non tamen mere lunare; sed Luna Solare fuisse systema temporis Pompilianum, exinde liquet, quod intercalatione quadam mensium tempestates easd sempeἡ servare voluerint Romani, proinde post Terminalia, sivexa diem Febrnarii apposuerint mensem embolimaeum.
quem Plutarchus Mercedonium vocat in Pitamma eriae νω.
Mensis ainem ille erat iam XXII, iam XXIII. dierum , perinde ac si dies nullus supervacuus h. e. trecentesimus quinquagesimus quintus fuisset adjectus, defiCientes ad annum solarem II dies cum k non singulis; sed alternis, &quidem collectim ex iis menses constituendo, secundo,
12쪽
quarto, sexto, octavo c. intercalarunt annis, ut alterne intercalaris mensis modo XXII, modo XXIII dierum in sertus fuerit. Ita referunt Censorinus de D. Nat. cap. XX.
s. o. Sed postea animadvertentes, annum , ob sibi adiectum diem, si dictae intercalationes singulis bienniis observarentur, nona 6K, sedῖ66 diebiis constare, remediiim huic morbo excogitasse narrant hoc Cum sietulis
Oetennusio Hes in universum, diversis tamen icibus, mercalais res essent, nempe feczndocia D quarto 3. sexto 2 a. octavo al. m. σ ita tribus octanιω4 dies abundarent, prioribus quidem octenis ni retinuerunt interealationes sto dierum tertio veryoctennio non νο.; sed ού dies tantum intercalarunt, adjectis a . diebuι, quiterti Doctennio excreverant. Et Propterea secundo, sexto o. Hennii anno non a sed θ dies .item quarto lampo anno nonas sedi I dies intercalarun/,σ eos mensi Merce domo at ribuerant, ut laboriosybae calcuu tandem annus funaris Romanuspost a. an.
nos elapsos admotum O adaptatin fuerit. Videatur Macrob. ei . l. Sol in cap. q. Joseph. Scalig. lib. a. de emend. temp. Aliadus Manutius lib., de quaesitis per psioiam. An vero in te calatio a Numa temporibus sit deduceda, certo non liquet, quippe cum ipse Macrobius dubitet, utrum a Numa ana Servio Tullio , an a Decemviris primum intercalatum sit. Et licet verba Plutarchi aliorumque Numae id tribuere videantur, elavi tamen non satis faciunt. Videatur Pe-
I. i. Hoc intercalandi institutum in se quidem suit constans mox tamen quia idem Pontifices praeerant, Fastorum enim custodia penes Pontifices fuit, commissa illis a Numa Pompilio, ut testatur Livius lib. . Qui asti, etsi a C. Flavio scriba, ut idem Livius lib. st narrat, postea evulnati sint, intercalandi tamen, diesque vel eximendi vel transponendi arbitrium, penes eosdem permansit qui ne-ootium sibi commissum invidiose, negligenter atque iniquόtractarunt, antiqua Romanorum tempora non parum incerta reddidit, miram in rebus omnibus introauxit con- et fusio
13쪽
fusionem, sicqtie pessime tum temporis eum CaIendario fuit
actum. Qua de re conqueritur Censorinus de D. Nat cap. XI. cicero pro L. Muraena Meminit ejusdem porro idem Cicero lib. a. de L Item epist. secunda lib. . ad Marium. Loquuntur de modo hoc intercalandi epistola ad Atticum nons, decima tertia 4 kimatib. U. ex epist. Carbio bb. VIII. N tant quoque hanc sacerdotum fraudem Suetonius in vita Caesaris Ammian Marcellin. bb. XXVI pag. Π . Sol in ca . III. Macrob. lib. r. Sat. cap. XIV. g. r. Satis ergo cauis habuit C. Iulius Caesar ad imperium provectus banc inconstantiam temporum vagam re in certam in ordinem creere stata definitionis, ut loquitur Macrob.
e. t. ope proinde Sosigenis, Mathematici AEgyptii, annum
Solis motui accommodatum 67 dies Sc6 horas comprehendentem constituit Sex autem supersuas horas tribns proxime sequentibus annis neglexit, ut annus simpliciter fuerit 6 F. dierum; quarto vero quovis anno s. collectas horas,integrum diem naturalem conficientes, intercalavit, atque sic integrum istum diem ante sextum Calend. Martii, vel inter et r. 4 . Febr. inseruit, ut annus fuerit 366. dierum Plura de hac Caesaris correctione vide apud Dion. CasLib. XLIII. p. a . Appian lib. a. de Bed civit in . Sueton in B I. Caf Ovid. lib. a. rast. Plin. lib. XVIII cap. XXV. Plutarch in Caes. p. z ρ. Macrob. lib. . Sat. cap. XIV. Tangit
de Sol in cap. li I. sed judicante indelabrogio in notis ad Censorinum, ineptissime. Optime Scaliger lib. IV. de emend.
g. r. Quartus ille annus,ob insertionem unius diei, intercalaris, quod eo anno bis dicatur Sexto calend. Martii, Bissextilis est appellatus L. deniq. I. minorem. I. .
de minor L. cum bisextum. 'I. q. de perbor. signis Macrob. e. l. Aiigust . . de Trinit. c. . Isidor. lib. c. Orig. cap. I. Ammian Marcell. lib. ad. p. V. Hinc, quia Salvator noster in fine bissextilis dicitur natus, quartus quivis a nativitate Salvatoris numeratus erit bissextilis,&propterea, an propo-
Etus annus Christi quicunque si bissextilis , dignosci facili
14쪽
labore potest ex divisione illius per si enim nihil est rectiquum, annus omnino est bissextilis; sin aliquid, nempe
vela vel a vel 3. certum id est argumentum esse eund annum communem, ' uidem vel primum, vel secundum, vel tertium ab anno bissextili. Sic in anno currente 66s, quia facta operatione remaneta , indicio est, praesentem annum esse primum a bissextili quotiens vero, nempe AI 6 indicat tot annos bissextiles a nativitate Christi esse elapsos. g. 4. Porro Caesar silarulos menses, exceldito Febritario, alternatim voluit esse dierum 3o. ui, Ianuario enim dedit dies i. Febr. in anno communi 29. in bissextili 3 Martio; I. Aprili o. Majo et Iunio ;o. Quintili I. Sextili o. Septembri*I. Octobrrio. NovembrHI. Decembra o Vid. Macrob. e. 1. Quamvis vero Numae Pompilii temporibus Februarius fuerit ultimus anni mensis; non tamen videtur ab ipso Caesare ex ultimo ad secundum locum fuisse trans-ia iis sorte enim translatio haec ante Caeseris aetatem contigit, ita quippe Ovid. lib. i. Fast canit:
Primi is a Iani mensis, quiajanuaprima es, Musacer es imu Manibiu, imus erat. Postmodo creduntursacio diuantia longo Tempora bis quini continuasse viri.
Iam vero Decemviros ante Caesarem fuisse notum est. Posteris tamen temporibus mensis Quintilis in honorem talis Caeraris dictatoris, legem ferente M. Antonio Marci filio consule, ubin adipestatu e re quod hoe mense, ad quartum idus Auintilis,
Iulius procreatu fit, sunt verba Macrobii lib. I. Sat. e. a. Id.
Dio Cassi lib. XLIV. p. 7n Appian lib. a. debest civili p. st . Plutarch in Numa p. vi Augustin. bb. a. de doctr Christ. c. r. I. s. Quamvis autem, quo tempore intercalandum
sit, satis clare praescripsisset Caesar; ipso tamen postea non amplius superstite, supina eorum ignorantia, qui negotio
huic praeerant, citius, quam par erat, intercalando, novus in calendarium irrepsit error, quem prolixius describit M crob. Ligat. cap. Ia Eum postea Octavianus Augustus, Caesaris succetar, correxit omissione bissextilium tritim h. is annos proximos absque intercalatione transmitten-
15쪽
dos statilit,ut tres diese praecipitat intercalatione inseret,
eximerentur,ut referunt Suetonius inlita Augusti Macrob. e. Hic quoq; mensem Sextile ex Senatusconsulto Augustum appellavit. Cum enim Imperator Caesar Augustus mense Sextili, sprimum Consulatu inierit π triumphos tres in urbe tulerat,4 ex Limculo legiones deducra secutaea sint eiu aa licia ac DP, ASD-ptis hae mensi in potestatem populi Romani redacta sit, sinisque hae mense bessis civiubus imposilvisit, atque ob b, causis hie mensis barie imperi felicissim usit ac fuerit placuit, Senatui uidie mensis Augustu appessetur , sunt verba Macrob. l. r. v. a. Ne vero
Augustus mense Iulio foret brevior diem unum Februario ademptum mensi adfecit suo, reliquosque ea ratione disposuit alterna, quemadmodum hodienum in Calendari. is nostris exhibentur. I. 6. Christiani porro in usum Sacrorum varia Calendario adiecerunt additamenta, praesertim circa sacra hebdomadica, sive diem Dominicum, quem non cum Iuda:
is die Sabbathi, sed Solis die celebrare constituerunt) pro
dierunt leges, quae Constantino M. tribuuntur l. 3. M. C. de feris. Quia vero annus non praecis sa finitur septimanis,&in anno quidem communi unus bissextili vero duo supersint dies, fit, ut non quotannis iisd semper septimanae diebus iidem quoque mensis respondeant dies Sic si in anno communi clan dies est Dominicus, in eod. quoque septimanae die Domini Co nempe, annus finitur, proin dest. Ian. dies subsequentis anni est dies P si vero fuerit bissextilis, finis praecedentis anni demum erit die P,primusque Ian. erit dies P, sicque, ut patet, dies Dominicus in alium atque alium mensis cadit diem. s. 7. Proinde, ut Patres relistiosissimi etiam rudiusculos quosvis erudire potuerint, sacrorum quippe Christianorum rationem quemvis novisse cura eorum mitium-ma' placuit iis, quamvis septimanae diem litera aliqua ex . Alphabeti prioribus insignire, illamque, quae dominicam notat, Dominicalem literam appellare incipiendo a I.Jan. qui literam sortitus A secundus B dic septimus G. octavus
16쪽
rerum ΑΛ G deinceps;Dies vero intercaIaris propria litera caret .vicini sui, et . nempe Febr. diei, liter contentus esse debet. Atque hinc est, quod si quolibet anno alia sit liter Dominicalis, inuidem ordine retrogrado iuxta versiculum Bedar Grandia frendet I sum Dum Cernit Nesister Arma. Et a in anno communi unica duntaxat maneat; in bissextili vero duae, quarum prior a principio anni ad diem usque 2 q. Febr. usurpatur altera a dicto termino adfinem usque anni extenditur, ut ex subjuncto laterculo apparet: a q
Atque ita per retrogradationem hanc periodus in te ra48. annorum spacio absolvitur, hac peracta litera feriarum pristinas sedes eodem ordine repetunt. I. 8. Periodum hanc28. annorum communiter votare solent Oilum Sotirem. Qii' auteni 28 requirantur anni, patescit inde,quis d que citius,neque tardius, quam dilapsis tot annis, literat Dominicalis mutatio in orbem redeat. Si quidem annus Solaris constaret diebus in . sive praecise r. septimanis, idque perpetuis, singulis annis idem literarum ordo rediret,& iisd literis eaedem feria perpetuo notarentur. Quod si perpetu constaret 6s diebus, sin-pulis annis una quidem litera seria anticiparent, sed . post annos in ordinem redirent. Iam cum quarto quovis η- nobissextus seriem turbet, igitur quater septem h. e. 28. an. ni requiruntur ad plenariam restitutionen .
17쪽
g. q. Cognito iam nun rerὁ,quotus scilicet quisque propositus annus Christi sit in Oidine hoc , tunc laterculum si perius positum sub eodem numero positam Dominicalem
literam indicabit. Numerus autem hic invenitur h. m. iJaddaturo annu Christi, quia Christus natus dicitur eo anno,
quo Solis Cycius erat 9. , Summa collecta per tegrum circulum b. e. ρ a'. dividatur, ,esilaeuum indicabit cycli numerum qiο inihil remanserit, I assumi debent, neglectό tamen quotie
te. E. g. scire aveo cyclum solarem hujus anni 166s facta additione dk divisione restanta a. qui sunt numerus cycli Solaris hoc anno quaesitus . . Hic si inquiratur in laterculo
superius dato, ostendet infra se literam Dominicalem hujus anni Α, quae litera simul indicat caepisse annum die Dominico sive primum Ian. fuisse diem Solis. s. o. Praeter iam dicta sacra hebdomadica alios quoque dies sestos in Calendario suo annotarunt Christiani, de quibus inperatores Christiani peculiares leges, cit.
O . . defertu conPrehensa sanxerunt. Et haec se sta sunt vel Immobilia, quae statum atque perpetuum in fastis locum nacta sunt h. e. in certos definitos Mensium dies incidunt:
Vel Mobilia, quae in alios saepe menses, vel in alios ejusdem mensis dies incidunt. Quae sosta posteriora cum ad uni a omnia Paschate dependeant, de legitimo Paschatis tem pore prolixa in primitiva Ecclesia exorta est controversia, quae disputatio tandem in Concilio Nicaeno per Cisnstanti num .in Patres religiosissimo est decisa, certumque tempus festo huic est assignatum, ut patet ex epistola Synodica ab Episcopis Nicaeae Coactis ad Alexandrinos , inuiisyptum, Lybiam PentJpQ in incolebant, fratres, scripta, quam exhibent Ocrate lib- . cap. VII. Theodoricus ob i. CIX. E l. Testatur di ipsum Eusebius is Visa
ersant. G.s cap. I. g. a. Decisionem hanc, cum Concilii acta,eheu liniaterierint, audent quidam canonibus aliquot includere. quod&secit Sethus Calvisius Calend. Gregor. V.
sex recenset rcguli ΠςgRtivis, quaa ad duas redegit E
18쪽
eellenti . eigelius, Praeceptor, rabeuta ac Patron noster Parentis instar honorandus, in peculo Temp. Civilis
I arte II cap. a . . Nempe I Ut festum hoc dis semper Dominico, quo Salvator resurrexit, celebraretur. II in Dies hie Dominicus plenilunia, quod verno aequinoctio est proximam, im medi.it e sequeretur, re ita dies struplenitanti, quo Samaror noste Dissis re ortu quJ etiam Judaeo Pasba Dum celebrare solennefuit, penitus praetermitteretur; ulterius ver) qu.im ad I dies, Pascha non prolongaretur.
f. a. tiod Concilii Nicaeni decretum summo studio Patres in indicendo Paschate observarunt, ita, ut in Synodo Antiochen adversus pertinaciter dissentientes
anathema adjecerint, ut referunt Magde burgenses Centur. cap. o. Quam Synodum sub Constantio Constantini successore habitam testatur Sozomentis. Iisdem autem tempori bus, chm pauci essent, qui motum PQ Paschat rationem in e-elesia exacte inte gerent, in Concilio Nicaeno Episcopo Alexand i. κο mandatum fuit, ut mensem c diem Pascharis per calculum astronomicum, pro statu tum tempori cognitae sideralis scientiae, i, quireret, tempestive Episcopo Romano: aliis metropolitanis indicaret ibique ad reliquos Episcopos idem perscriberet ut in .
tuli Ecclesiis. Parochiis infesto Epiphanias, die s. in postpra. lectum Evangelium populo significaretur, quando, quo mensere Leiu tum incipiendum. Pascha celebrandum esset. Ita a visi usu IN. Chronol. cap. XVI. Epigoia Pasibale Theophili Cyrilli testantur. g. a. Coetu postea Christianorum longe lateque per universas terras dimiso, scientiaque astio nomica nondum ita exculta, ut Pastores plenilunium istud proprio potuerint in uirerem arte nondum itidem involatis ossicinis typographicis, quo ab eruditis acute in litisita Min Calenda i iis notata tempora per universum terrarum orbem, ut hodierno seculo, dispergi, tanto Pastorum coetui, quo quisque subsequentium Evangeliorum Dominicalium habuerit
notitiam, communicari potuerint necessitas. modum ex
cogitavit cyclicum,quo plenilunium praedictum ad integros
19쪽
tantum dies computatum in exigua quadam tabula filii consignatum, ex qua deinde Astronomiae quoque imperiti Pastores plenilunium saepius dictum , sicque legitimum Paschatos tempus, paucis observatis regulis haurire potuc-
s. q. Ad construendam hanc tabulam pluriminii conduxit periodus, ut vulgo putatur, Metonis Atheniensis, quam constare dixit ry annis Solaribus, unde ἐννεαλκοατηρις sive Decennouennata di , atque hac periodo per cta Inae Solisque Syχvgias ad idem ejus diei momen tum reverti arbitiatus est Dicta deinde Cycia D. ad eius numeros terminos annotarunt Paschales. Primus eorum apud Latinos dicitur suisse Victorinus Aquitantisci quem Beda
tamen Victori u appellat Hic Iclum P narem .annorum cum cyclo Solis aI .annoru miscuitsive multiplicavit, σὰ hae mixtisne periodum nam annorum s a. cor fecis, Iuίyatio exacto no et ituma replenilunia non tantum adeunae diem mensis sed ad eand υο .septimanaferiam redirent. Inchoavit eam ab anno Pasioni Domis iis ea, ut irae putabat, ab anno I. Tiberit. Hane periodum postea inrevolavit Dion in Exiguu , natione Scytba, Abbas Romaη, oui eand retraxit ad annum nativitatu Christi, ut di quidem id batur uamque perio um uehoari voluit anno rae G istiana 1 1.
Ei hae Herpolatione effecit, ut perio in hac fu nomine an 'isionem susceperit. Haec Sethus Calvisius I TU νικοί eap.
g. s. Non tamen habita ratione minutorum ad in tegros tantum dies computatum plenilunium attendit Dionysius tabulam suam secundum Metonis Cyclum construxit, appellavitque Iclum Decenno pennalem sisePashatim secundum quem suis temporibus plenilunium terminumque Paschalem propemodum accuratum inquirendi tradidit modum, quo etiam cyclo universa Ecclesia ultrarooo annos usa est, atq; etiamnum in Ecclesiis protestan tium, ubi Calendarium rcgorianum locum non habet, observatur. s. rosaisd.
20쪽
F. 26. Iisdem, quibus cyclus Metonis, tabula haec nititur fundamentis nempe, licet D intra spatium anni Solaris duodecies quoque emetiatur Zodiacum, non tamen hae duodecim Lunationes sive menses Lunares cum mensibus Solaribus omnino conveniunt Mensis siquid 1 naris,
quid. nodicus incis dierum m. Hor. . . . Mensis autem Solatis est rerum io Horarum to σῖo' proxime. Atque hinc consequitur annum quoque Solarem Inarem co: nplexum non esse aequales, sed in hoc deficere, secun dum Tabb. quid Rudolpbinas. o. dies, is horas, ill a II. Io Il.
pro quibus tamen civiliter it dies cum supponuntur, qui dies epactate sive es actae, quasi dies adjecti ad annum Lunarem complexum, quo suppleatur annus Solaris , appellantur. Inde est, quod non omnibus annis eod. tempore eaed. quoque sint BPhases; D. enim praedictae Lunationes annum Solarem non adaequant, sed decimae tertiae prima quadratura ultra ad complendum annum Solarem accedat nec este est. Sicque annuatim hae phasium lunarium anticipatione continuantur, donec tandem novilunia&plenil linia ad idem tempus redeant, quod I9. annorum p cio fieri deprehensum est. Idcirco etiam Dc Inaru ad tot
extensus est annos, ut siti peris annorum; numeris verbannorum in tali periodo propter insignem usum, aureia est appellatus secundum quam plurimos. g. 7. Aureus proinde numerus nihil est aliud, quam numerus quidam abr. ad 9 indicans, quotus sit hie vel ille annus in proposito ordine Cycli Inaris. Quemad- inodum autem in constitirendo tali cyclo Inari praeprimis ad novilunium respectus fuit habitus, ita, initio a quocunqManno ctb e. g. ab eo , qui novi renium exhibet Iam G Febr. Asa fili D es ira deinceps iis die in in margine Calendaνiorva
ad eri erant notam I. Anno sequente anima Perterunt neomeniasi, circite diebin aut resos carire in Lan. a. Febr. o. Martii ιa ad hos itaque dies in Casen .etrio a. nar tarunt. Sic anno tertio.