Dissertatio chronologica de calendariorum in imperio nostro hodie usitatorum structura atque defectibus, quam supremo numine assistente, et amplissima Facultate Philosophica consentiente, in illustri Salana publicæ eruditorum censuræ submittent præse

발행: 1665년

분량: 61페이지

출처: archive.org

분류: 축제 & 제례

41쪽

stis veris Epactis, quae circa finem anni a novilunio ultimotisque ad I DecembriS proprie numerantur, longe in diversae. Eiusmodi Calendari formam exhibet Excellentissimus noster eigelius Parte II pec Temp. Civilia Cap. a. ras.

s. a. Videmus autem in Calendari iam citati s locis, nempe s. Febr. r. Apri s unij, . A rusti a Septemb. 1 De-eemAbas duas Epactas s&r simul eidem diei adscriptas, quod factum ideo, quia alioquin si singula ordine retrogado ad

sinem inque annise mutu consequerentu , ferent omnes XII. Lu natisne dierumio re omnes Estacta so duodecies repetita occupa

rent dies si ut igitur Inariones alternis existant Soles n. dierum, re omnes pacta occupent tantum dies sq; necessarium fuit duas actas simul copulare in eodem die. Quod ipsum tamen hoc quoque modo caveri potuisset; si I Jan. 3 Mart. et Maii, et Iul. Septemb. et a Novemb. cum B. ut quae vera pacta non est,tum Epactam is, reliquasque ordine ut antecedunt, accepissent, quando & mentes alaernatili o is dierum eue convenit. Nam ut Epacta XXIII non est in usu cum E- pacta XXVI,currente aureo numero minore quam II, sed tum solum, quando cum aureo uti mero majore quam II con currit: ita Dacta XXV non usurpatur cum pacta XXV diverso charactere notata, aureo numero existente maiore quam Π, sed tum solum, quando cum an re numero minore concurrit.Et nisi haec dispositioli. m. institueretur, serent quaedam Pnationes, quae esse debentho dierum, saltem ridierum,& vice versa. Praeterea Epactam hanc as, alio chara.

etere in mensibus, in quibus binae Epactae non sunt copulatae, scriptam videmus ad latus Epacta et , in quibus vero copi

lata sunt, adlatu 26; quod factum ideo, ne in uno otio Exineis adeeaeterιco, eigcennouennati duo aure numeri, aut duo Novi. Iunia, is eundem diem incidant.

f. 4. Porro quoniam Novilunia post I annos Solares ad easdem dies mensium revertuntur; erficitur, ut ex et Epactis, Calendacio inscriptis, assiimenda sint tantum Io, respondentc ἀ9 aure svi vinetas, singulae singulis,per quas

42쪽

N ovilunia eorundem annorum investigentur. Sed quia N vi Iunia IV annis Solaribus exactis non redeunt prorsus ad eadem dierum momenta, ut supra Cap. III. g. y. Is osten sum; sed elapsis annis Julianis, ut supponunt Correctores,3 Ia uno die citius contingunt, sicque propter hanc Inae

anticipationem, Novilunia per unum diem versus mensium initia ascend nnt, aequationem hanc, in omnes Dacta unimae augeantur, adhibendam esse statuerunt. Et porro, quia obcentesimos quosdam annos in anno Gregoriano communes, sive, diei intercalaris in iisdem omissionem, uno die tardius contingunt Novilunia , sicque per unum diem versus mensium fines devolvuntur, statuerunt omnes Epa Isimmitis mutilandas. Atque hac ratione fiet, ut illae indicent in Calendario Novilunia uno die serius,hae uno citius. Haec omnia claritis,& ad oculum,apparent ex Tabula expansa, ,quae ex ea dependet cycli Epactarum perpetua tum&ex Tabula AEquationis, quae reperiuntur apud Clavium Cap. II. Calendarii Gregoriani, tib a apolog., ubi Tabularum dicitarum uberior habetur explicatio. Reperiuntur itidem apud Origanum in Introduct ad Ephemerid. Pare r. de Tempore cap. III. Easdem hic exhibere temporis di chartae angustia

non patiuntur.

I. s. Tanta autem inter Epactas Calendarii Veteris&Novi est differentia , quanta est dierum exemtorum summa; unde ab Epactis Calendarii Veteris, Pro praesenti seculo,

sibi victo denario, innotescent Dacta Calendario noro congruentes.

E. g. hoc anno I66I Epacta vetus est 23, subtracto denario,

remanent II, Epacta nova quaesita Euodsi pacta antiqua mino it quam it, imit decem ex ea auferri non posint, addem adil. lam antiquam, re tunc ex numero composito avsse io, prodibit mpacta noνa. E. g. anno subseq. s66 Epacta antiqua est a. Ab hac quia io auferri non potuint,ideo o adjicienda,&hent quo numero si abstuleris Io, remanebunt a , quae est Epacta nova anni subseq. 666 quaesita porro numerau

43쪽

aureus perui multiplicatin, iuxta I. 3I CVII. o non exaequet, ut fit in unitate binario, tunc So et adjicienae sunt, composituspe 3 diridendin, σProcedendum uisunu. Inventam hanc E pactam quaere in Calendario singulos menses percurrendo, o diebus illis,quibus eam inveneris , scito esse novilunium. Si vero absque longa comptitatione Epactam invenire desi

deras , quaere aureum Vmerum ιnsequenti Tabala Dassarum re

spondentium aurcis nutrieris usqne ad annum irco exclusive, desumta ex Tab. expansa, Ginpacta, quae virecte istis ponitur,erit Epacta ejusdem anni quaesim. r. a. 3. q. s. . . . . . o.

Plenilunimm, quod initium a diartii sequitur, b. e. Terminum Pa fhalem si o Gregoriano,inpenire. Nimirum ita e pactam ne- m quare in Calendario praedicto inter diem δ Martii inclusisὸ σs Aprilis inelusiνὸ, re ab ea inclusis descendendo numen dies ta σεabebu Terminum Paschalem. Ex g. scire desideras diem in

quem incidat B XIV stibsequentis anni 666. pacta est di ;hanc si in Calendario citato od6 jam dicto, inquiras , deprehendes eam dic Aprilis. Ab hac si inclusive descenden Eo numeres dies i , habebis diem i8 April. Ergo P XIV, sive Terminus Paschalis subsequentis anni cadit in is April. s. 7. Si quis vero maius istud Calendarium in inquirendo Paschate percurrere nollet, posset Terminos Paschales Styli Novi etiam per an renio numerum , sive Cyclum Pnarem , perinde atque iuxta Vetus Calendamum. que ad annum apo exclusive ex tabella sequenti invenire.

44쪽

Lia April.

i April.

ω1 Mart.

ς April.

ro Mart.

April.

i April.

r Mart.

is April. April. 9

i April.

et April.

April.

si. 28 Ab hoc Termino Paschali, sive XIVI in Calendario inventa , si descendatur usque ad proximam literam Dominicalem, incidetur in diem Paschae ejusdem anni. Si vero XIV P caderet in diem Dominicum, sequens demum dies Dominicus pro Paschatis die venit assumendus, ne cum Iudaeis idem Pascha celebretur. E. g. inventus Terminus Pasthalis subsequentis anni, 8 nempe April. dies, quia o-mmbus annis insignitus est litera C at vero C est ipsa lit ra Dominicalis futuri anni,& sic i8 dies Aprilis ipse dies Dominicus, ideo Pascha subsequente Dominico die nempe uAprilis celebrabitur. g. 29. Atque haec sunto de Structura Calendarii Gr goriani. Descriptam ita anni rationem reportus XIII anno Is 8a Sexto Calend. Mart. Tusculi publice commendavit, atque eodena anno non solum Regibus Hispaniae, Gallia Se Poloniae: sed etiam per Ludovicum Madrutium,Tridentinum Episcopum, Cardinalem, Imperatori Rudolpho II A gustam Vindelicorum ibidem tunc temporis comitia cel branti,transmisit, suadens, vel potius, mandans,ut iam enumerata forma anni ab universo Christianorum orbe reciperetur. Sed cum sub exitum Comitiorum demum de Calendarii emendatione fuerit actum , Augustus Saxoniae Flector, Gloriosae memoriae communicatis consiliis cum mil-nelmo, riglsorum principe, Romanensium Conatibus se op- posue

45쪽

po uelit, Caesar negotium hoc distulit, Nelerem formam, hactenus usurpatam in Camerae iudiciis , o anno servari mandavit. I. o. Nihilominus recepit formam hanc illico universa Ecclesia Romano-Catholica. Et eo ipso quidem anno Regem Galliae, edicto promulgato, Pontificis statutum ex asse executum eures, refert Thirantis. Anno deinde subsequent iis a Caesare,& aliis Imperii ordinibus, Romanensium Religioni addietis, idem Calendarium approbatum ieceptum est. Confer Limnaeum de I P. t. l . cap I. Plerique tamen Protestantium eandem Calendarii formam usque ad hunc diem recipere abnuerunt. CAPUT M

DE VITIIS CALENDARII

GREGORIANI.

Uare non solum Imperii nostri Principes protestan- te' sed 'lii exteri, Augustanae Consessioni addicti,

Reges&Principes, formam anni Gregoriani in hunc usque diem non receperint, rationes atarunt Politicvi&m pronomicas. s. a. Politicae sequentibus continentur: uia Greg mu III. Papa inconsultis Romam Imperii Smtiriu, praesertim etiam D ἔτι dem Capite. peratore proFrra ausoritate hanc Calenda ii reformationem instιιuere fuit conatiu. Ipsis proinde Protestantibus obstitit a Pontifice commissa neglectio Caesareae Maiestatis , quippe quae ad executionem tantummodo, non vero ad inrectionem Mediationem Correctionis Calendari tum temporis a Pontifice fuit adhibita Cum tamen Caroli M. Constantini M., Iulii Augusti Caesarum temn ribus id ipsum factum fuisse expresse narrent historiar. g. Deinde non immerito offendebat Reees4 Principes, Pontilacem, correcto iam ex ipsius propria autoritate Calendacio,nanc potestatem sibi sumere, incolis alieni teria

46쪽

titorii,&in quos nullaim omnino ius habebat,mandandi,&leges praescribendi,atque ita in Majestatum officia invadendi , imo easdem contumeliose tractandi ita enim verba in

eis Bulla habent : Tossimi autem, cibolemus omninὼ Vetus lendarium volumusa , ut omnes Patriarcha,Primates, Archiepisco pi Episcopi,Abbates incarteriaceo rum Praesides,nopum Calenda. rium,pro divinis osciis recimn ,re festis celebnundis insu.t quisque Ecclesias, Monasteria, Conventus, ordines, militia re diarcses introducant, σὰbsola ummurtam ipsi, quam carteri omnes Presbyteri, scierici eculares, aeregulares utrimi sexus, nec non milites, cromnes

chri fideles. Et paucis interiectis pergit: Pro dura autem nobis a

Domino auctorirate horramur, c rogamira charissimum in Christo flium nostrum, Rudalphum, Romanorum Regem Eustrem in Imperatorem electum, caeteros . Reges , Principes ac Reyublicas, iudema mandam uic. Ac tandem concludit ultimis hisce ullae verbii: Nussi ergὸ omnin hominum liceat hanc paginam nostro

rum stra eptorum mandatorum,statutorum,Uolunmtis, probationis,

prohibitionis , sublationis, abolitionis, horrationisis rogationu inrifringere, velet usu temerarib contraire. Si quis autem hoc atten-mrepraesum erit,indignationem Omnipotenti DEI, ac beatorum vetrio muti apostolorum eius see noverit incursurum. Satis pro Imperio,& ut monarcha totius orbis,loquitur Pontifex.

. . Dequibiis iam recensitis milhelmus,Ηessorum princeps, consultus ab Electore Augusto lor mem eidem rescriptilis dicitur : In hoc negotio caesaris σύ er Imperii a

ctoriratem crexistimationem verti, quam cum indies Pontifex δε-lis ae machinu convellere nitur,nan committendum esse,ut ps rem ad ejus dignitatem, atque adeὰ Majestatem tantopere pertinentem neglex se videantur. Videatur Thuanus L. LXXVI.

f. s. Hisce Theologi addideriint, Pontifici nutam esse ius in nostra Ecclesias, s pugnare cum liberrate Christiana, re Apostolica doctrina, judicari nos a Pontisicio in diebus festis, quemadmodum E Colosi a patet. Item, quod Antichristi baractersit, hujusmodi immutationem moliri, sicut praedixit Spiritus S. Dan. , as Verba adpersus excelsum loquetur,ac Sanctos altissimi abolebit; ade),u cogitetse mutaturum tempora juιος similia alia.

a s. c. Astro.

47쪽

g. Astronomica ratisnes consistunt generaliter in eo,

quia adpersu motu astrorum leges multifariam erristim Correctores. Specialiter vero Solis motui vim fecerunt in primo statim correctionis artificio, AEquinoctii nempe Vermis pitutione. Ubi duobus errarunt modis I. dum persuasum sibi habuerunt, a uinoctium Vernum ιempore Concili Nicani haesisse in at Martis: et . dum o ex anno ejecerunt dies, cum *ice re tantum debuissent, Demonstrari etenim potest, AEquinoctitim Vernum Concilii Nicaeni temporibus proprius to quam ι8fuini,contigiure, non solum Mentethemti de C. ipsi Chron ologorum testimonio; Verum etiam ex ipsa Gregoriana hypotheli,quae,qui blasvis o annis tres bissextiles expungendos esse,statuit, eum in finem, quo AEquinoctium Vernum retineatur in eo, in quo Nicaeni Concilii tempore haesisse dicitur,die. Subtractis enim eta annis Concilii Nicaeni ab anno resormationis Calendarii j8r,residuoque,Ia 8, per multiplicato , producto vero per Aoo diviso , sive Has per goo divisis, quoto per 3 multiplicato, non Io, sedis exsurgunt. Quadis addita ii Martii, ubi tempore reformationis Calen darii aequinoctium haesit, consantcio, non vero 2IMartii. Quin hodie num AEquinoctium Vernum propius I9, quamar, Martii St. . contingit. g. 7. Praeterea sudicant accuratiores , illos dies exemtos non una vice,sed paulatim lapsu annorum, ordi narios intercalares dies Io omittendo , fuisse eximendos,

sicu tempore Augusti Caesaris factum fuisse ex historiis supra Cap. H. g. s. retulimus. Et sic nulla Chronologiae fuisset subsecuta turbatio. f. . Deinde,quod dictum est, quinoctium Vereuntiare omissionem diei intercalatu, in quibιώνυ oo annu, firmiter retineri inti Marris, id ipsum cum rei veritate non omnimode consentit. Primo enim non in at, sed ro, Martii retineri deberet. Deinde ipsum Equinoctium per Centurias Iroo, isoo Ἀρo a at Martii aliquousque ascendit; sed roo itertim descendit, sic modo citius, modo tardius contingit, minima vero in et Martii firmiter retinetur Terti , neque

etiam

48쪽

etiam plenarie per omissionem diei intercalaris restituitur. quippe a immediate sese subsequentes Centuriae plus ab si

munt, quam in Ata restitui potest atque hinc contincit, ut spacio; ooo annorum quamproxim tempestates anni uno die anni Cardines antevertant, si hypotheses probabiliores

sequamur.

g. . Porro , sicut in assignando motu errarunt Correctores ita quoque contra Inaris motus ratiocinia peccarunt in tertio reformationis Calendarii artificio, Deli nempe Pnar emendatione, vel potius 6ψdem e undario eleerione G oui Dactarumsubstitutione Ut vero hac vice non attingamus, nullum Cyclum, etiamsi ingeniosissime excogitetur,motibus Solis nae accurata, commoda, perpetua ratione conciliandis sufficere, vel ob hanc causam rejiciaendam esse methodum Cyclicam praeprimis praegrandem notabimus errorem, qui in Constitutione hujm C es est commissus,& continue ita crescit, ut opilunium Paschale non solum an Plentanium Paschale incidat sed etiam dictum Plenilunium vis ad Pentecosten, Nisum alipiratis, im per integrum annum, G in infinitum transcendat. Et hic error in tabula ex motu Solis Smixta, Tabula AEquationis dicta,est commissus. f. o. ii vero ad oculum appareat error praedictus, fundamentum istitis Tabi, quod superius Cap.IV. leviter sal tem tactum, clarius quodammodo venit repetendum,4 sequentibus continetur Supponunt in ea, inam stacto Ita annorum Iulianorum i die, is consequenter intrasacium uo amnorum die is fanticipare Iesum Decennopennalem. Hos proia inde dies in aIo annos stribuerunt ira, ut primὰ singulis eo

annis a dies . deinde vero ultimo remanentibus o annis utrimis

ex fissis diebus fuerit adjectus. H. e primὰ singulis Io annis, spoLI rates trecentorum annorum periodos una vice in o annis,

oesie absolutis asotannis Iulianis, pactas tot unitatibus majores, quo periodibo aut es annorum sunt ela a loco vulgariant Epactarum, ad indicanda nopitania, assumserunt; ve ut supra La . Cap. IV. diximus: Omnes Epactatunitate auxerunt inprimὰ

perisim

49쪽

g. 6. Agronomicaruisones consistunt generaliter in eo,

quod adpersu motu astrorum leges mustifariam errarunt Coris

rectores Specialiter vero Solis motui vim fecerunt in primo statim correctionis artificio, Equinoctu nempe Vermis pitutione. Ubi duobus errarunt modis I. dum persuasum sibi habuerunt, Equinoctium Vernum tempore Concilι Nicam haesisse in at Manis: a. dum a ex anno ejecerunt dies, cum ejice re tantum debuissent, Demonstrari etenim potest, Equinoctium Vernum Concilii Nicaeni temporibus proprius ρ, quam IMarati,contigisse, non solum Mentethemii de Calvisi Chron olostorum testimonio; Verum etiam ex ipsa Gregoriana hypotheli, quae,quibusvis o annis tres bissextiles expungendos esse,statuit, eum in finem, quo AEquinoctium Vernum retineatur in eo, in quo Nicaeni Concilii tempore haesisse dicitur,die. Subtractis enim 324 annis Concilii Nicaeni ab anno reformationis Calendarii IS8r, residuoque,Ia 8, per 3 multi inplicato , producto vero per Aoo diviso sive a 2 8 pergoo divisis,& quoto per 3 multiplicato, non Io, sedis exsurgunt. Quaes addita ii Martii, ubi tempore reformationis Calen

darii aequinoctium haesit, consantcio, non vero I Martii.

Quin hodie num AEquinoctium Vernum propius I9, quam N, Martii St. . contingit. g. 7. Praeterea sudicant accuratiores , illos dies exemtos non una vice,sed paulatim lapsu o annorum, ordinarios intercalares dies Io omittendo , suus eximendos,

sicut tempore Augusti Caesaris factum fuisse ex historiis su pra Cap. II. I. s. retulimus. Et sic nulla Chronologiae sui et subsecuta turbatio. I. . Deinde,quod dictum est, quinoctium Vernum

pre omissionem diei intercalaru, in quibuιν oo annu, firmiter reistineri mi Martii, id ipsum cum rei veritate non omnimode consentit. Primo enim non in at, sed ao, Martii retineri deberet. Deinde ipsum Equinoctium per Centurias Iroo,i8oo aso a 2I Martii aliquousque ascendit; sed roo iterum descendit, sic modo citius, modo tardius contingit, minime vero in et I Martii firmiter retinetur Tertio, neque etiam

50쪽

etiam plenarie per omissionem diei intercalaris restituitur, quippe a immediate sese subsequentes Centuriae plus absi munt, quam in ta restitui potest atque hinc contingit, ut spacio oo annorum quamproxim tempestates anni uno die anni Cardines antevertant, si hypotheses probabiliores

sequamur.

f. s. Porro , sicut in assignando motu errarunt Correctores ita quo Que contra J naris motus ratiocinia peccarunt in tertio retormationis Calendarii artificio, Deli nempe Inar emendatione , vel potius 6ψdem e Calendario eiectiones molli Dactarumsubstitutione. Ut vero hac vice non attingamus, nullum Cyclum, etiamsi ingeniosissime excogitetur,motibus Solis Inar accurata, commoda, perpetua ratione conciliandis sufficere, vel ob hanc causam rejiciaendam esse methodum Cyclicam praeprimis praegrandem notabimus errorem, qui in Constitutione hujin orti est commissus,& continue ita crescit, ut opilunium Paschau non solum

an Pleniunium Paschale incidat 3 sed etiam dictum Plenilunium in , ad Pentecosten, Nisum attritu, im) per integrum annum,

G in infinitum transcendat. Et hic error in tabula ex motu Solis S mixta, Tabula AEquationis dicta,est commillus. s. o. Quo vero ad oculum appareat error praedictus, fundamentum istius Tab., quod superius Cap.IV. levite saltem tactum, clarius quodammodo,cni repetendum,4 sequentibus continet urci Supponunt in ea, T nam stacto si aὲ-norum Iuli orum4 die, resis consequenter intra Jacium uo a norum die is fanticipare Cyclum Decenno Pennalem. Hos proinde dies in a Io annas stribuerunt ira, ut primὰ singuia ooannia a dies , deinde ver ultimὰ remanentibin o annuidiimraeae I diebus fuerit alet . H. e primὰ singuia Io annia , προν tales trecentorum annorum periodosin vice in o annu,

oesie abstatu as Oo annu Iulianis, pactas tot unimtibis majores, quo periori io aut eo annorum sunt ela e lac vulgariun Epactarum, ad in Danda noνilunia, assumserunt I vel, ut supra La . Cap. IV. diximine Omnes Epactas unitate auxerunt; se γλὰ

SEARCH

MENU NAVIGATION