ErycI Puteani Suada Attica, sive Orationum selectarum syntagma. Item Palaestra bonae mentis, prorsus innovata. Operum omnium

151쪽

seras. Ego quidem,ne tam armorum terrore , quam rationis quodam jure usurpare litteras videar, jam quidem sino arma in medio esse, ac pacis tran

quillo habitu Litteras quasi proprias

amplector. Etenin si conditi emis naturamque Mulierumis , aC Litterarum componas & examinta , natas Mulieres ad litterarum exercitia , &Litteras ad ornamentum Mulierum inventas esse fateare. Ecce , quietem , otium, ac selitudinem Litterarxequirunt. qua etiam. de causia allicsimorum montium cacumina a Musis delecta & culta finguntur, & inter mortales Litterarum domicilium , Sc MOLA sive O T I V M vocatum est, ut extra motum & strepitum omnem, plenam quietem studia invenirent. Vbi vero haec quies, hoc otium, haec solitudo Z anne apud viros, qui ad negotia natos se Iactitant, &in aestu curarum ac turbine vota .sua consumunti 'Profecto virum cum vi- , deo, navom videre irato in pelago videor, quam novi &novi fluctus sem-

152쪽

ORATIO IV. Iosper silcmatiunt. Quem enim ambitio

non inquietat Z avaritia non torquet scelus non infestat Mulieres Vero , .

quae in vado & portu tranquillitatis sunt, nullis impietatis procellis e Positae , vacare litteris sine impedimento ullo possunt. Inter domesti-' Cos parietes vitam quiete, & sic feliciter agunt, remotae a platearum ru- . moribus, ' remotae a vitiorum colluvie, remotae ab infelicissimo strepitu fori. Larem Curant, liberos educant, α in securo otio tranquillam, & amatam Musis mentem possident. Viri. Contra non , enim possum qui comparationem hanc extendam)ani- .mo , & corpore distracti sint ; nec per quietis ulla intervalla , tot foris halistas, tamque Confusas rerum imagines delent aut digerunt. Vexant noctu inquietudine mentem, quam interdiu onerant : laxant domi, ut denuo ris impleant : & sic infelicitatem suam , continuo ordiuntur, ne umquam finiant. Quid autem Z in hoc motu SC aestu tranquilla & foecunda esse studia existimas de

153쪽

ros ERY cI PYTERNI scilicet,ut quietae nubeculae sunt,cumventi & procellae seviunt. Vt aqua

succussa nullam, aut confusam im ginem reddit : sic motu impedita studia sunt,nec se invenire animus contemplantis in rerum, & curarum illa confusione potest. Sed quid ego mentem , atque adeo linguam in his scopulis amplius allido Curas loquor, Curas video, & Jam, ut ad confusum Clamorem aures solent, mihi animus ipsa cogitatione tot molestiarum qu

si obsurduit. Quare ad me ipsam, Mquietem meam revertori quam meam.

esse,non verbis tantum, sed habitu ipse sexu convinco. Verbis si fidem demitis, Habitum noscite, totum ecc: otii,modestiae,tranquillitatis; si habi- tui,sexum,& hunc totum otii,mωC-stiae, tranquillitatis: Noscite inquam habitum & sexum , hunc litteris

ptum, illum destinatum. Hinc quidem erudita illa Antiquitas, quae gCneris differentia ipsa quoqtie nomi- lna distinxit, Scientiis, Artibusque omnibus femininum concessit. Grammaticam enim, Dialemcam, Rhetoricam,

154쪽

ΟRATIO IV. Iorricam, & ceteras si audias , seminae sunt; si legas, feminae; si videas, semi. nae : S sic propriae quoque feminarum optimo jure censeantur. At enim hactenus virorum semper fuere. sed imuria: & hoc illud est,quod a i Priscis corruptum temporibus prava consiletudo publico damno tenet. Non tamen usque adeo ingenii seminini libertas atque praestantia oppres sa fuit, quin se per intervalla illustribus exemplis erexerit. sed quando penitus asserenda 8 Nolo protollere ad posteros votum meum , cum longum nimis nimisque incertum sit praesumere ab aliis, quod ipsa declinem. Vos hortor & rogo , sive nuptae, sive

Virgines est is, ut mecum pariter PRO LIBERTATE LITTERARUM CGnspirantes,insigne &gloriosiim seculis facinus audeatis. Nostrae litterae sunt, S Jam neglectu horrent squallent sub iniquo imperio Virorum: sine in-Juria invademus , quae nostrae sunt; cum laude excolemus , quae desertae sunt. Iungite animos, date dexteras ;vicimus,si volumus,sine caede aut sanguine

155쪽

1o8 ERYCIPVTE ANIguine Historiam maximam,imperium Orbis,&aeternae memoriae triumphuhabiturae. Ips, litterae, Jam excussequasi jugo, non tam opem, quam tutelam nostram implorant, non minus infestae ac infensae viris,quam Tarquiniis olim Romani fuere. Protriverant

Superbi illi qetannide populum :nostri hi Superbi litteras; ut nesciam prosecto majora populus ille olim,an nunc litterae passae sint. Quid litterae

imo vero nos ipsae, quarum Communis cum litteris conditio est. Viris ervivimus hactenus; quia litterae: in contemptu & ludibrio fuimus, quia litterae : tot injuriis agitatae, quia lit-.terae. Iraquς ut ipsae nos liberae, salvae, vivae simus,Litteras faciamus. AEquales enim viris sumus,si facimus. DIXI.

156쪽

Ac NA &immens, moliri coepit humana sele tia,ut semel Naturς com .ditiones sprevit. Angustae terrarum plagae vita; dc in aliena ac negata Elementa imperium provexit: libera,simplex, se-bria vita erat; Leges, Artes, Delicias induxit.cum omnia fecis set,in ipsam quoque Leti. necessitatem vires experta , Immortalitatem , adfectavit. Quia igitur corporis animique compago & copula talo deficeret ; inventae imagines & signa, quibus corpus; litterae & libri, quibus animus sive ingenium

157쪽

iao ERYCI PUTEANI genium sibi superstes esset atque perennaret. Sic vitae aviditas modum invenit, quo in Posteros natus quis que duraret, post mortem tam qiuam mortis exsors. Quid deinde Z famae gloriaeque occasio .ingeniis nata , ει faces Virtutibus su hectae magnarta

magnorum virorum lucem m mo-

Tamque pepererunt. Alius facere digna scriptione, alius scribere facta, sive factu digna ad exempla Posteritatem provocare. Id quanto nostro fructu, breviter, & cum laude Bibliothecae Museique, ingenti quae animo ac sumptu instruis ornasque, dicere constitui; imo debui, tamquam auctor aeterni operis, aut certe suggestor. Vt qui iter facit, vestigia amat: sic qui ad Virtutem grassatur, eXempla. discrimine tamen isto; quod vestigia, quae recenti pede pressa; exempla,quae longo aevo remota. Ita facilius veteribus cedimus, &magistram agnoscimus Antiquitatem. HaCigitur in libris virisque exempla exhibuit; & pro exemplo libros atque via

ros. illos, quos sine taedio legerem osshosce,

158쪽

ORATIO V. hosce, quos sine 'nvidia sequeremur. Sic ad imitationem libros legimus,& viros in libris. Ac prosecto nisi

legeremus, Omnis fuisset virorum si via, omnis Doctrinae dc Virtutis usus. Eten mia lectionis fomite viget animus , 5 iecti honestique amore accensus supia praesentis aevi socordiam se effert. Quid 'lectionis praesidio pacis bellique negotium geritur;&, uno verbo , summa Reipublicae constat. Miramur, fusasque querelis ingemiscimus , irrepsisse in animos Virtutesque ignaviam , Leges Iustitiamque ambitu dc avaritia vacillare, vitam moresque mortalium foedissima vitiorum scabie deformatos : sed causi, in proclivi sunt; quod sacros . illos aeternosque Virtutum Magistros non solum infra ipsas voluptatis &pecuniarum sordes depres limus, sed exilii velut acerbitate dignos , ex usis Pretioque projecimus. Magistri illi libri sunt,felicioribus secutis,in declinantis aevi exemplum, conditi; quihus imbecillae Naturae errores Post Titas corrigeret, habitumque ipsa indueret

159쪽

iri ERY cI PUTE ANIdueret Antiquitatis. Sed nos quidem,

quantum a libris, tantum a Virtute Gloridque recessimus ; sine quibus caeca & prona ad Voluptates mort lium vita &vota. Libros tolle; quidquid praeteritum est , nox & oblivio involvit; quidquid suturum, error ω caligo. . Haec temporis faces sunt, quibus a praesenti circumquaque res humanas distinguas ι & Malores simul .Posterosque , velut praesentes. Circumscriptum vero hoc ipsum lumen, etsi immense ambitu; circumscriptum, ut infiniti curiosa mortalitas temporis obstacula haberet. Extra fines suos Naturam quaerimuS,M, quasi ad praeterita aut futura nati,

quid ante mille secula fuit, quid post

mille secula erit, indagamus. Fuere multa,etiam cum non fuisse, aut alia ter,qu- fuisse arbitramur: Totum aevi lononqua vatis mutare u

& rerum artiumque plurimarum oriago ad ultimam Antiquitatis memoriam reflexa, tamen velut in crν sculo quodam citra inventores suoso vacillati

160쪽

O RΛ T I o V. III vacillat. Quin res ipst & artes quodammodo sternae sunt: sed siderum

instar, occasum,ac denubortumsuum habent. Nam & abeunt a notitia hominum , velut in oblivionem fugientes ; & in lucem adspectumque emetagunt postliminio atque renascuntur. Scilicet prono cursu mortalia cuncta properant; & longo intervallo obli .vio sequens, Carpit a tergo memoria & extinguit. Vt enim qui curru but navi fertur, ambientem orbis terminum variat, motuque suo librat: sic res humanae fatali lege euntes. Horizonte, ut ita dicam, temporiS clau-

duntur,& perenni vicissitudine amit tunt simul & adquirunt memoriam, dum extendunt. Quid miramur'Na-- turae haec necessitas est: benignitas tamen,qiad transferat,non contrahat.

temporis illud spatium sive lumen. Sed quantum quantum hoc ipsum est, libris debetur: magnum &diffusum, cum magna fax librorum lucet

exiguum &contractum, cum dubio 'illa radio aut adulto laborat. Primoribus illis &beatis seculis, cinn sum-H . mum