De dignoscendis phthiseos tuberculosae pulmonum symptomatis : dissertatio inauguralis pathologica ...

21쪽

torum eXSpuebantur, quae magnitudine pisum, imo O in gallinaceum Ι) adaequabant. DoloreS pectoris 23. Aegrotus sentit crebros dolores, Vel pungenteS et lancinantes, qui noctu augentur et extenduntur ad scapulas usque, Vel ObtuSOS, fiXOS, circumscriptos; aut in parte pulmonum aegrotante, praecipue in regione claviculari et infra scapulas, aut in toto pectore. Saepe etiam conqueritur dolores scrobiculi cordis. Raris tantum in casibus aegroti dolorum plane sunt

Dolores in tuberculorum primo stadio trahentes sunt et vagi, interdum pungentes 3); omnino raro obveniunt 4). Dolores e catarrho plerumque medio in pectore, intra sternum et columnam Vertebrarum, Sentiuntur, magis inter tussim, et simillimi sunt urenti dolori recentis vul

Dolor rheumaticus musculorum in torcostalium in re gione subclaviculari est eXternus, VagUS; sallere vix potest. Macies 6). Jam in tuberculorum stadio primo Observatur et, niSi casu qUOdam morS Supervenit aegroto, macies progrediente labri hectica eodem gradu progredi tur. Omnes partes corporis pari modo corripit. Louis et Clark T) credunt, maciem Sine manifeSta CaUSa Ortam, pulsu frequente ac collapSu Virium, praecipue Vero

22쪽

respiratione accelerata conjunctam, plerumque iub0rculosin significare pili monum. A macie, quae comitatur morbos organorum abdOminis cum sputis crebris, eo dignoscitur, quod omnes parteS corporiS aequo gradu maereScunt, in hac vero eX- tremitatus tantum, facies autem fere eadem manet fl). In catarrho Chronico corporis emaciatio et roboris

jactura minus celeri gressu progrediuntur 2 . In pneumonia Chronica aegri nonnisi in ultimo stadio macrescunt 3) Macies in iis praecipue casibus, in quibus diagnosis est incerta, non contemnendum Symptoma; V. c. in hominibus , qui quadragesimum aut quinquagesimum vitae annum agunt; tum enim inter prima symptomata phthiseos

apparet ti). Sudor. Sudores phthisicorum 5) minime amoeni

sunt et salutares, contra debilitant, quamquam aegroti brevem sentiunt instaurationem virium. Sunt quam maXime copiosi, Metidi, tenacus, cutis colorem reddunt e sordido flavum. Antecedunt remissiones febris et una plerumque adest magna siccitas oris ac saucium. Sudant aegroti plerumque f6) tempore matutino et si exporges acti iterum somno opprimitiatur. LocuS, Ubi SudoreS emergunt, Variat. Secundum Clarii in stadio primo iuberculorum ob i) Marsh a II Hali I. c. p. 325.

23쪽

in primo phthiseos praecipue thorax Sudat et collum, in

stadio vero secundo totum corpus. Interdum caput, nucham et pectus sola Sudasse addit.

Secundum Stai k l) inprimis erumpunt in capite

set thorace et teste Lor inser in collo, regione Sternali, lassa aXillari, Volis manuum et plantis pedum. In hominibus junioribus et debilibus sudores matutini Symploma pra0bent magni momenti ac mali Ominis. Non est Sym

materiam saccharoideam cum Sudoribus eXCretam, ObServabant.

Primo in stadio iuberculorum minimi sunt momenti l), tenues et magis consentanei transpirationi adauctae. Secundum Morton 5) ineunte morbo magnum iussis, vigiliarum atque aliarum molestiarum levamenserunt, phthisi vero ad satalem sinem properante, aegrOS maxime debilitant. In secundo stadio phthis ros sudant aegri in remissione febris, aut sole oriente. Sed sudores sunt multo copiosiores et sparsi pur totam corporis superficium 6). Febris hectica oriri solet, si tuburcula stadium ineuut

24쪽

mollitiei. Sic sesert Sun det in l). Lor inser assentitur, labri huctica phthisin confirmatam Semper stipari dicens 2 . Clarii commemorat p. 87. l. c., sebrem in phthisis pulmonalis initio uiplurimum tam eXilem esse ac repentem, Ut non raro plane negligatur et ejus indolem non tam phthisi ipsa quam aliis assoctionibus fortuitis mutari, e. g. inflammatione pulmonum. laryngis, Ventriculi etc. Cauturum febri hecticae phthiseos dignitas inest peculiaris 3). Horripilationes et aeStus corporiS Saepe alternant. Interdum aegrotus partiale sentit frigus, vel in manibus vel in pedibus, vel demum in spina dorsali:

thermo metro autem circumspecte applicato, discrimen caloris in his et cauteris corporis partibus non probatur 4 . Arteriarum pulsus est si equenS, par US; Urina Subrubra, cum Sudimento rubro fundum VasiS ViX asSequente, interdum cum sedimento lateritio, sed raro d); lingua rubra, Sicca. Genae notantUr rubore Circum Scripto; appetitus ciborum interdum haud deest, interdum minimus; auxietas subrilis, Omnes febres comitanS, non adeSt, animus contra teste Dunc an 6) hilaris. Lori iis ur in aegrotis semper animi morositatem ObSerVaVit, praecipue, uti arbitratur, pervigilio eXortam, tussi, Sudoribus et macie Semper semperque adauciam ). Secundum eundem auctorum typus subris eXacerbationes offert duaS, quarum prima

25쪽

percipitur sub meridiem vel paulo post. Insequitur tum

brevis remissio, quae USque ad horam sero vespertinam quintam persistit; tum Sequitur altera, perduranS ae Crescens ad mediam USque noctem, remittens hora matutina secunda aut tertia, aut Serius. Exacerbatio Vespertina

fortior est meridiana. Remissio matutina ab aegroto jejuno facilius percipitur, quam pOSt coenam. Ιu stadio primo phthiseos subris huctica p0rtinacior est et remissio nonnisi sudorem largiam antecedentem sequitur. Secundo autem in stadio accedit diarrhoea colli quativa, collabuntur Vires, pedes tumescunt, facies lurida sit, Oculi sulgentes retrahuntur in orbitas adipo destitutas; ct dum interdum phthiseos pulmonalis symptomata caetera evanescunt, febris Sola restat usque ad vitae diem supre

Observatum est, subriculam quandam Semper antecedere Vomicae nOVae ruptionem. Arteriarum pulsus numOro Semper adailetu S QSt,

quin febris semper exstet: et ubi talis arteriarum pulsus conditio est, recte phthisin pulmonum Suspicaberis, Si diagnotis versatur in dubiis 2 . Diarrhoua hocco in stadio rarissime observatur 3). Viduas ergo infra: isDiarrhoea stadii secundi. Exploratio thoracis per visum. Si pectus denudatur Saepissime videmus latus morbo maXime affectum, magis planum, collapSum, minuS conveXum altero, et hausto aere latus aegrum pectoris minuS elevari,

26쪽

quam alterum sanum. Andral tradit de hac re o): BDans la phthisie pulmonaire t On observe Un phenomene encore plus rem arquabie: c'est Ι'immobilite, ou dii molnsia dilatation moindre d'uno partie plus ou moinS etendued'un des cotes dii thorax, la Ou les tubercules soni ag- glomereS en grand nombre. Cette immobilite plus oumo ins complete d'une partie des parois thorachi ques est furtout evidente cheg certains phthisiques, au- deSSOUS de I une de clavicules enire cui os et te Sein. α - Et porro

observe quotque Mis la Ou a existe uno caverno qui S'est cicatris00. Alors les cotes s'en iacent potar Suiure lepoumon, qui S'assaise, de meme qu'On les volt se deprimer a. te suile d'uia epanchement pleuretique resorbe dans Ies caS ou quelque circonStance a empeche te poumon de revenir a Son Volume primitisu Exploratio per auditum. 2) Ubi cavernae formari incipiunt, materia Vero nondum aequabiliter est emollita, percussionis sonus quovis die alius percipitur. In terdum naturali sono clarior auditur, cujus rei causam Andral 3) aut in majore aeris, quam puris quantitate in caverna ponit - quo tacto naturali clarior sonus audiatur circumScriptus; - aut in emphysemate pulmonum, Si nempe magnuS Vesicularum pulmonalium numerUS, quae continent aerem, insignem subierint dila

27쪽

tationuria: aut in macie thoracis. I) Thorax enim si valde emaciatus est et musculi tenue tantum stratum conformant inter Cutem et cOStaS, percu Ssio Semper, edit Sonum multo clariorem, quam antea. Facile confunditur haec thoraciS conditio cum piaeumOthorace. Andral 2)ait: is uel queso is alors te son est tellement clair, qu'onserati tente de croir, quian gaZe eXiste dans la cavitude la pleure, quen uia mot it y a pneumothorax. Dedi agnosi pia eum Othoracis vide infra . Multi obveniunt casus, ubi exploratio per auditum nil prodest ad eruendam diagnosin, aut dubia tantum offert symptomata, et compleXUS modo omnium Symptomatum certam reddit diagnosin. 33Si aurem solam aut stellioscopio armatam applicamuS, reSpirationem audimus cavernoSam et pectus loquetis; illam scilicet, si cavernae ex tuberculiS Ortae materie im-

pletae, hoc, si Vacuae sunt. s)Haec etiam audiuntur in bronchitide chronica, ubi notabilis adest dilatatio bronchiorum. Sed haecce diIa-tatio observanti apparet in eodem Statu persistens et dum cavitates ex tuberculis ortae amplificantur, minime bron

chi mutant amplitudinem. b CAPUT TERTIUM.

Diagno sis sympto matum stadii secundi. Dyspnoea. Majori destructione pulmonum eXOrta, ut jam prius est relatum, dyspnoea aegrotum magiS ma-

---- -

28쪽

gisque infestat. Spirandi v0ro difficultatem otiam sputo rum impedita oXcretio adauget. Nonnulli phthisici oppressione pectoris laborant sub horroribus febris, quae oppreSSio ita augeri potest, ut aegroti prono Sedere de beant capite, ne suta centur. I); altera parte Vero per- Stant ObServationes, quae aegrotos hoc in stadio aurum multo minore negotio ducere potuisSe docent, quam prius 2). Oriente pneum Othorace, dyspnoea valde augetur 3 . Dyspnoea in bronchitide chronica corporis laboribus non tam augetur quam in phthisi. Dyspnoea in phthisi Iaryngea Sensim sensimque crescit, et si adest, nunquam cessat; sed nullo tempore talis est, quin aegroti ambulare, jacere, imo colles, aut

soalas, dummodo fiat ore clauso adScendere possint. Pectus cauterum non laborat. Periculum suffocationis etiam

interdum irrumpit in aegrotum poSt tuSSim, aut Si cor pora aliena inciderunt in Iaryngem, Ut cibi; corpore alieno aut muco rejecto periculum cedit. Inspiratio modia impedimento quasi frangitur. Respiratio est sibilans alto stridens, praecipue inier inspirationem ut post ius sim .. Adest anxietas. Nootu et tempore matutino dyspnoea eSt gravior. Augetur quoque reclinato capite fl).Dyspnoea in phthisi iracheali etiam est continua. Interdum adgrotum Subito invadit puriculum susso calionis, visu terribile, perSexeranS horas nonnullaS; quorum im-

29쪽

petuum vero indoles mitigatur.morbo ingravescente. Respirationis Sonus inter impetus raucus est et strepans I).Τussis. Causa levissima, labor exiguus loquendi, aer paulo frigidus tu8Sim jam procreare et aUgere potest; paulo ante mortem eVaneScere Solet: nonnullos contra aegrotos nonnisi ultimis vitae diebus 2) vexat. Inducit aliquoties periculum suffocationiS, praecipue, Si aegroti tam debiles sunt, qui sputa copiosa in rhonchis accumulata tussiendo Hisere.nequeant. Tussis in bronchitide chronica est sortis, sibilans et profunda, tempore matutino et Vegpertino Vehementior,

largam inserens sputorum copiam 3). Tussim in phthisi laryngua antecedit titillatio laryn-giS; Ore claUSO, nec Vento aUgetur, nec corporiS motibus. Tempore matutino est vehementior; perStat per diem; ob- Servantur impetus validiores post irritamenta eXterna, post haustum fluidorum, sermonem etc. 4). Ante tussim phthis0os trachealis Observatur incitamentum Screatus. Per diem et noctem, praecipue in ultimo Stadio, haecce tuSsis perSeverat. Augetur unoquo que corporis motu, ciborum deglutitione et morbo jam provecti Ore, tactu tracheae. Sputorum ejectioni succedit tussis remiSSio.

Sputa b). Multis antea medicis praesentia puris

i) ibidem.

30쪽

in sputis hujus stadii maximi visa est momunti, Andra luero, Clari. et alii I) negant rius vim di agnosticam. Sputa quod ad color0m flava sunt, facile liciuntur in

massis homogenis segregatis. Morbo magiS prOVecto, sputa gri sua in disjunctis globosis flocculentis masSi S pro feruntur, muco tenaci, qui in priori stadio Observatur, circumvoluta; in aquam injecta partim subsident, parti invasi adhaerent, omnia muco illi tenaci Sunt conjuncta. Haec Sputorum commutatio varia morbi conditione pro fertUr, Saepi US paulo ante mortem. Massae autem gri-Seae multas per hebdomades et menses r ici solunt una cum majori vel minori muci copia. Interdum Sputassavescentia, puriformia manent, quae sormant frustula mollia, plana; aut retinent colorem et formam eandem, quam in stadio primo. Die Supremo appropinqUallit, sputa magis sutat soluta, interdum coloris susci Oris, saepius foetida; diminuuntur quod ad massam, et paucis di0bus ante mortum eVanesCUnt. Hippocrate S reseri, apparente diarrhoea in ultimo Stadio sere semper cessarosputa 2γ. Praecipue hoc in stadio concrementa illa calculosa eXSpuuntur, quanquam raro Observata sunt 3). Sputa, perforatione OeSophagi in pulmonem patos cente, Sunt copioSa, ViSeida, parum Spumosa et mucosa s). In phthisi Iuryngea sputa parca, purulenta, raro sanguinea, praecipue tempore matutino, SpiSSa, compressa in massas parvas, per diem Spumosa. Saepius foetont ut saporum sexcitant putridum. InSunt interdum pseudomum