장음표시 사용
471쪽
eon breue eondidit Vandalorum, Alanorum, Sumorum, Gothorum, quo primum tempore isti ex eorum regionibus exiere usque ad Regem Bambam qui Princeps Gothus regnauit in Hispania: Addidit librum de viris illustribus Ecclesis, secutus Hieronymi, Se Gennadij Catalogum, seu de iis narrationem; rursus his libellum ad iccit . Ilde phonsus vir lanctus. Poti Regem Bainbam, Chronicon Hispanicum Iulianus quidam rectὰ disposuit, quem sit spicam ut Toletanum fuisse Archiepiscopum cognomento Pomerium, licet r. Felix & ipse Toletanus Antistes, dum Iuliani libros , atque horti in materiam recenset, nullam eius Chronici mentionem faciat,sed tantum libri eius meminet it,qui de quocunilain equitum defectione agit a Paulo quodam incitatorum aduersus Bambam Regem Gothum. I Post Iulianum gella Hispanica persectitisse Mulianus Diaconu, Toletanus , na- 1. Milone Graecus, at Toletanus incola . Hic vi Florianus Oeam pus existimat) reetuis, ea--ι quam ceteri, qui eatenus scripseratat historiam, hanc edidit, qua repetitis breuiter Hi is spanicis Antiquitatibus, fusius disserit de periculis ex victoriis Sancti Regis Pelagii, s R. ii. P.Mquo tempore is uixit.
Reliqua usque ad Alphon sum Regem huius nominis secundum,cognomine cami, ---,ii astripsit diligenter Sebastianus Salmaliticae designatiis, sue ut vocabatur electus. Poti hunc usque ad Betinudum,qui dictus eii Podagricus, nonnulla S historias te- Γνυ a. sti cuit Zaphirus Episcopus Asturicensis,quem item Samst rum nominarunt. Hinc Pelagius Episcopus Ouetensis Chronicon continuauit usque ad mortem Alphons Octa L, ..ui, quem diademate Imperatoris Hispaniae ornarunt,cum ex Vrraca regina, eiu que' coniuge Rayrnundo S.kgydij Comite fuisset natus.
At non desunt, qui Hispanis recentiora literis mandarunt 3 Isidorus Minor Epistopus Badai ensis, Lucas Episcopus Tulliensis, Rodericus Ximenius Archiepiscopus ToJetanus, Alphon sus Carthaginis Episcopus Ioannes Aegidius Zainorensis, qui generale Chronicon digessit mandato duorum Regum Alphon forum I quorum alter deuicit Insulas Algeritas: alter appellatus est Sapiens. Horum igitur omnium seripta Florianus Oeam pus sie probat,ut ex iis potissimum se collegi sie dixerit,quae
unque scripsit. Quanquam Ambrosus Morales nartet, hunc morientem non reli D.---quisse alia, qtis huc facerent,quam priores quinque Chronici libros. Et si vero GirO--αnensis Episcopi extabant, que Paralipomena Hispaniae inscripta sunt, quaeveloan, nς Rihuergensis, & alii quidam collegerant, Oeampus tamen eas sese minime ad a, mittere voluisse setipsit:quod integram iis fidem haud habuisset. H...Hωνιώ- Ad Florianum Ucampum ut redeam, hie mandato Caroli V. Imp. Chronicon generale Hispanis collegit,cuius quinque libros habemus editos Compluti an. 1378. apud Ioannem Ignatium Lequericensem. Ex his autem libris fuit, qui quattuor integros descripsit,ac suo nomine Hispanicὰ editos, dicauit Regi Catholico,tu Hispanis Principi, hac inscriptione. Liber de rebus memorabilibus,or magnis Hi an gratis. Pro 6ι autem ex tuis Dominici Roberti Hispati anno i ες. Porro quinque Ocampi libros septem alij consequuntur, quos Ambrosus Morales de Chronico Hispaniae generali conscripsit, quique annis i 3 7 . & T . Compluti ab eodem Typographo suerunt evulgati. Ili his autem libris Viri celebres tam gentiles, quam Christiani, Imperatores quoque ac Pltilosophi, S: uiri sancti comme morantur. Adiecit decimo libro, qui est Ambr. Moralis qui iuus,co inpenditim,Cartim rerum, quas quinque prioribus libris con scri p serat, quibus etiam egit de Romanis, qui bellarunt in Hispaniis de Prouinciis, & regionibus, populis , Insulis, Hispanicis ciuitatibus,oppidis, fluminibus montibus, tam antiquis,quam recentioribus, lapidibus,& numismatibus antiquis, locis Auctorum declaratis,aut emendatis, Conciliis Hispanicis: In his autem omnibus non omisit viros sanctos , qui sunt in caelis, quorum mentio fit in unoquoque libro. Vndecimo autem, & duodecimo libro prinuim de ratione supputandorum amnorum, deinde delibris antiquis, at q. aliquibus aliis subsidiis, quae consecutus est
mandato Philippi, Catholici R egis. Bibl.Scle Sectio Secunda. M m a Mox
472쪽
Mox scribit de Proti incia Gothica,& Gothis. A
Post duodecimum librum de antiquitatibus Ciuitatum Hispaniae,qus tota tracta. tio cum plena sit eruditionis,deque Ilii ieratio agat ut vocant Inip. Antonini Geographisq; aliquibus,& historicis tam Gramis, quam Latinis,& Hai panici ac plerisq: alijs, unde Historis, de Geographiae certitudo delum itur, luccm non soluna Hispalii-cis, verum etiam alienis historiis affert. Porro omnibus his libris historia usque ad 736. annum a Christo nato continetur eorum qiis in Hispani js contigere post Thubal, qui mandante Noe ad eas appulit, ut hominibus, qui ex Diluuio perierant, Uapleret; Quo item circiter anno Mauri Penerant in Hispanias, maximasque iis clades intulerant. Et quidem Florianus Ocampus prcsatione in quinque priores libros pollicitus erat, sese usque ad hoc saeculum,ta Caroli V. Imp.qui& Rex Hispaniarum suit,aetatem, ac gesta scripturum ; Verula. Btamen id praestare non potuit, nisi usque ad annum bis centesimum ante Christum natum .Quare Ambrosius Morales reliquum Chronicon portexuit. Atqui & Ocam pus, cum ingenue suam historiam scripsisset, deprecatus est culpam, si quid in eam irrepsisset errorum ex Auctorum desectu, qui turbulentis Hispanis temporibus,aut niulasn, aut minus certam historiam conscripsissent. Et ille tamen adhibuit diligentiam in pervestiganda rerum gestarum serier nisi quod ut nihil simul inchoatum,& absolutum solet prodire cauendum est , ne id, quod ille ex Beroso Babylonio se accepi se scribit ad Hispanis pertinens antiqui. tatem , ullam fidem faciat, cum nullus Ucrosus Babylonius iam exstet, quemadmodum supra ostendimus. Fictilium aut ςm illum Anni j Viterbiensis nemu prudens ad miserit, nisi ii cubicum historia Diuina consentiat, ac tum penes istam , non penea Gillum fides esse debet. Qiiod vero ad Hispanicae historis Scriptores hos attinet, nunquam sane Commodari satis possunt,cum praeter synceram rerum gestarum narrationem, synceo piet te vita; Sanctoruin eorum suis inseruerunt historus,qui vel Hispaniae lumina, vel certe attritis eius rebus maximo praesidio silerunt. Sed de cum Synodorum, ac reliqum rum huiusmodi meminerit Ambrosius Morales, est, quo gratis agantur Deo, quod Philippi Secundi Catholici Regis mandato vir ille omnes pcragraucrit Hispanias, quidque in quaque celebriori Bibliotheca asseruaretur, quidve praellaretur ab Ecese sis in Sanctarum Veneratione reliquiarum, aut in sacris pro Regibus qui olim Obiezre, faciendis, qui item libri essent antiquiores, accuratE perquireret: Quo ex studio,& itinere historiam tuam magnopere auxit, & ornauit. ' taAt antea quoque Hieronymus Liarita scripserat Annales regum Aragonensum siue Ara goniorum usque ad mortem Ferdinandi Catholici, stylo pereleganti Hispa nico, quamuis prolixior suerit, quod nomina omnium interserat eorum, qui in Re guin illorum expeditionibus suerri Ii vero annales, quinque voluminibus, cympr henduntur, qvs & si per ampla sunt, utilitas tamen,quae ex iis capitur, molestiam, de temporis iacturam superant. Idem alite in deinceps Latine cuncta illa incompendia redegit. Quae omnia Caesaraugustς proditiunt in lucem. Stephanus quoqtie de Garaba 3 ,& Zain alica Cantaber Nauartus, Jc ipse copio. sus dicet non ita elegans, Hispaniae Regna singula, Maurorum item,& Lusitanorum discripsit, perquisitis undique diligenter uetustioribus originibus rerum scriptis, ac temporibus additis. Quos duos Auctores vir illustrissimus Gulielmus a S. Cleme Ete, qui plurcs iam annos apud R ulphuin Caesarem Legati munere pro Philippo Catholico Rege sun tur, posse plusquam satis esse ad res Hispanicas prinoscendas . mihi scripsit,cum ille sedulo historias illas scrutatus suisset, ac perlegisset. i At sequetues item libri tribus Tomis Latine edixi materiam uberem suppeditant, Hi panicarum rerum noscendatum, nempe Marii Aretii Patricii Syracusani Hispanis Chronographia, de Ioannes Gerundensis Episcopi Paralipomenti,n Hispaniae libri io.
Roderici Archiepiscopi Toletant Ostrogothorum historia. Eiusdem Hunnorum, Vandalorum, Sucuotum, di bilinguorum historia. Eiusdem
473쪽
Eiusdem Roderici Toletani Pr sulis de rebus Hispaniae libri j 'Roderici Sanct ij Episcopi Palen tini historis partes Hispanicε. Ioannes Vasaei Burgensis Hispaniae Chronicon. IAlptions a Carthagena Epistopi Burdens s Regum Hispanit Anacephalu s. Michaelis Ritii Neapolitani de Regibus Hispa is libri 3. Oli
Francisei Taraphae Canonici Bare hinonensis de origine, rebus gestis nemo Hispaniae libri I. i ii iBreuis rerum a Philippo II. Hispaniae Rege gestarum destriptio.. Lucii Marin ei Siculi regii historiographide rebus Hispaniae memorabilissili. et et. Laurentii Vallae de rebus a Ferdinando Aragoniae tege gestis lib. r. Aelii Antonii Nebrissensis rerum a Ferdinando V.& Helisabeta Hispaniarum rogibus gestarum Decades duae. Eiusdem de bello Nauartiensi lib. r. Damiani Goes Equitis Lusitani Hispanica genealogia regii m Hispanis, recens ex Italico translata, di diuersorum Principum ac Ducum Catalogi. Aluari Gomesi de rebus gessis a Franciseo Ximenio Cisnetio Archiepiscopo Tmlatano libri R. perdigni lectu . Continet autem historia haec septem libris, ortum, educationem, vocationem ximenti ad Francista norii ordinem ad ossicium Prouincialatus, ad munus Confessarii apud Reginam Isabellam vκorem Ferdinandi Aragonii Reis Catholici I ad Archiepistopatum Toletanum, ad quem inuitus assumptus est, ad magni inquisi toris ossicium quo sunctus fuit, ad Hispaniarum Administrationem ad Compiti tensis Academiae institutionem, siue erectionem, ad Messalcabiensis Africani portus, eo consulente, expugnationem, ad orani , ipsemet traiiciente in Africam, expugnationem, ad summam prudentiam, &constantiam, Philippo Primo Rege Causelit adolestente, ac Ferdinando Rege Catholico,ad Castellae Regni Praefecturam, denique ad ossicium Proregis biennio ab eodem Ximenio administ ratum in uniuersa
Hispania , dum Carolus Philippi filius, qui postea Carolus Cplar U. dictus est, ex Belgio in Hispaniam transmisit. Eo uero tempore quanta egerit Ximenius in Hispanicis, & Bel ieis rebus , de in
Republica iuuanda, sustus iisdem libris enarratur. Ceterum,obiit uir tantus,aetatis sus anno 8 o. cum omnia sacramenta piE sumpsi Lset, plures sacras aedes extruxisset, rationes regni, & lites maximas compositisset. Octauus libet Aluari Gomesi continet, qui contigere, a condita a Ximenio Academia Compluten, si atque huius progressu, usque ad Bartholonisum Mirandam,At-ehiepiscopum. Extant item Chronica Hispaniae Petri Antonii, Hispanieε. Appiani Hiberica . Petrus Methimna de rebus memorabilibus Hispanis,idiomate Hispanico. Christophorus Scobarde praeclaris Hispanis. Mariae Siculi Aragonensis Historia. Ioannis Bracelli de bello Hispanico libri quinque. iri et I iCaroli Verdide expugnatione Regni Granatae,& eiusdem Baetica Historia. De noua autem Hispania. Vide iusta, ubi de Insulis. Atqui nouissim Io. Marianae E Societate nostr a prodierunt historiae de rebus Hispanis viginti libri, Toleti ex ivpographia Petri Roderici, quae quidem eo possint esse utiliores, quδd qui viderit alios, qui praecesierunt, neque assectibus duci uoluit vir Theologus; de uariis disciplinis excultus, seopum veritatis, quidem precsε, ac Latine stribens assequi potuit. Veteres quidem Hispaniae historias quod
ille non distetur, euoluit, excussit veteres schedas, monimenta antiquitatis, acceptas publicξ ex vetustis templorum tabul riis, ab amicisque priuatim praestanti eruditione viris. Arabum annos cum nostris annis exacta ratione primus comparauit, atque exaequauit. Locis, oppidis, fluuiis, montibus vetera nomina reddidit, ne ite Reipublicae casus, sed uti erat necesse, Ecclesiae etiam vicissi .
Bibl. Selectet Sectio Secunda. Mm 3 tudines,
474쪽
tudines explicuit. Cumque a primis temporibus, nimirum i Iapheti filio Thuba- Alerut diximus) qui mo alium primus in Hispaniam uenit, eamque multis per Iate patentem prouinciam deductis coloniis, oppidis constitutis, iusto imperio tenuit, historiam noster hicorsus suisset, usquς ad anorum nostrorum memoriam texuit, cuMaurorum dominatio euersa est in Hispmia; centior lenim sipientςr tractare noluit, tum ob vitanom multorum offensi'nem, ludi quod plςrique lim ieculo iustorici id abundξ praestiterant . . lIam de Lusitanorum regibus,&gestis, cum pleraquσὶ ijs, quos citauimu , Historicis perlegi possint, sequentes tamen propius ea scripserunx. Ioannes de Barros Io. Leo. Hieronymus Osorius. Ferdinandu* LopcZ. Damianus GOes, siue a Goa. Io. Petrus Maissus Societatis nostrae. Quin& Lusitaniae Regum At res edidit cum aliis semiliis Scipio Admiratus . Deinde vero Caesar Campana, de Hiero lymus Francus Italice scripserunt de Lusitania adiuncta ad Regnum Hispaniae, Je Fecdinandus LO. Bpeet de Indiis Orientalibus, qui etiam idiomate Italico prodieruntii ii luccm Veneriis, hic anno is 77. ille anno 3 83. Hisronymi Constagii , Patritis Genuensiit De P0υ iugalli coniunctione cum Regsso Castellae historia diuila in decem libros, de ex l talico sermone in Latinum conuersa. Francos urti, apud Claudum Matinum, Sc licet des Io. Rubrii. ii o a. Sed de recys ppi simul Hi istoriae ad finem anno Iso 2. pag. se. eundi i 67. sub Hieronymo Conii agio. De r cluis Hispanacis, Lusitani eis, Aragoque nicis, Indicis, de AEthiopicis D tyn i a Goς , Lusitani, Hieropymi Pauli Baicin
nensis, Hieronymi Bunci sarpug is igni, Iacobi Teiiij Lusii ut Onia . Colonix
Acrippinae in ossicina Birvmanmca, era I
Vide verb quae in Apparatu sacro Rripsimus in verbo, S. Eulogii martyris,qui Vpmoriale martyrum, de alia de Co dubςntibus scripsit, de ad queo, Notas addidit 4mbrosius Morales. η
Ndesignandis temporibus, Historici non solii in annorum ab Oibe, velatu ab a Vibe condita, siue Olympiadum, vel Gi sulum, vel Natalis Domini, vel In r-
A ctionum, vel uegirarum,de qui bii, loquentur, ubi agemus de Turcica,de Arabica historia, verum, etiam Acitae Hispanicie inentionem iis pe faciunt 3 quam nosse ς πdit eos, qui Hispanicam legent Historiasu. Ac quidem de dota Ioannes Sepulueda vir spraritans, veritatem attigisse visus est naulti , qui xςm alitu, non pςIR Rigaratu in δει alii rem aliter se habere monstrarunt, quemadmodum infra subiiciet aura, si pilus 'ipspro se attulerit Sepulueda, diraerimus. IViv Ism si h-h hi Hi Hispanorum fuisse consuetudinem repetendi annos ab Augusto Caesare, Iulii Caesaris successore: qiicutalis Augusti si lx, de salutare sueri r Impntium, tum cum Hispaniarum ad ipsum solum priuati in dςIatum fuit dominium . Id verosuisie Doum post bellum Perusinum, statim post Lucii Antonii. Consillatum, lioc est,quartotrix timuiratus anno, Cn. Domitio, Se C, Asinio iCp J Iς 'Mur Plutarchus in Apsupio, de Dion in Augusto: quod quidem γ' pus inciditim. n 'Mn yb y be condi; 47 ι a'nis Utenatum Dominum 38.Tum autem, libania, Itali A de reliquM ix mare Ionium regiones in Rugusti s ollius Imperium conccssere; sicli tr imuh0 hi U Orientelia Antonio permissim est, de Africa Lepido attributa. Ex qu. cfi mi . remm Eactarum, de gesta tum annos solita sunt Hispani annotare in hunc modum:
me, exempli causi sorduba, Hidie Kalmaeas Ap. . Annus erat . DP cptum Dos . Deinde breuitatis gratia principia verborum dunt scribebasu, sedpuni a Riqucia in hunc modum. A. ER.A. LXX. itast, Annus eras Aetolis piu Fc μ' , bili Posteriorum autς insucordi , de temeritate factum xii, ut omissis punctis eidςm literae, velut in unum verbum, cuius prima syllaba est ut diphthongus, se scribereti x
coniuse,non aliter, tuam dium a sc tibentes, num illos mos volumus intelligi. It δ nς
gligentia, di inscitia librariorum,de tabellionum confusa illa verba Pro vpa 30cose p
475쪽
A aerepta mi posterorum ignorantia declinationem attribuit,qualem voluit. Cui et ymon quoque ab eadem institiae ossicina prosectum, accommodauit errore multiplici ex uno sicuti fieri solet, varie disseminato. Morem autem notandorum annorum p raetas sustulit Ioannes Rex eius nominis primus, lege lata de ea re anno Domini I 3 7 a. qua fuit cautum,ut anni deinceps, de tempora a Christi Domini die Natali, & non ab aera Caesaris computarentur. Haec ille. At alij verius, quae icquuntur. Aeram, inquiunt, Hispanicaem non solum 38 .annis precessiste natalem Christi,sed etiam attributam esse Iulio 'sari ab Hispanis,sciunt qui illorum libro Alphonsi. nos indices legerunt. Quemadmodum Antiocheni, Acram Alexandri vocant, quq ta. men est Seleuci Nicanoris,ab eo,quod initio anni Alexandri v tuntur ab Autumno, de clade Datij ultimi. Sic etiam Hispani eum annum quo serinam Iulianam acceperii B Iulio C sari attribuunt, qui tamen annus erat scptimus ordinationis Iulianae textus acide Cesaris. Annus natalis Christi Diot ysianus est Periodi Iuliana1 67i3. deductis 38.remanent 67s Uerus annus Aerae Hispani cs cyclo Lunae primo,Solis 27. Sed is asinus erat secundus cycli uitios Iuliani: uterque cyclus tam uoru . quam uitiosus habuit lueram Dominicalem I ed quia in uitioso prscipitata es Byicxti intercalatio, a terminalibus seriae illius anni non competunt cyclo emendato. Aetae Hispanicae mentionem iaciunt plerique in Hispama cippi,& alia monumenta,ut apud Ambrosium Moralem virum optime de historia meritum leo imus. Porro Concilium Toletanum celebratum est Fl. Stilicone, Fl. Aureliano Coss. anno I inominico vuloari oo. In fronte Concilij, in vctus liqima membrana ita scriptum fuisse te sis est idquem modo nominaui, Ambrosiux Morales. Incipiunt ovem pluria proic stro C num in Concilio Toletano contra sectiun Priscilliani, Aera 38. Port A extant, decippi complures in Hispania cum Erar annotatione. Vt m agi Hi i palen si: Paulacia.
sed quaerunt multi quid sit Aera, de unde dicta. Sepulueda Cordubensis, in libelli, quem de anni ei vendatione edidit, ait uitiosὰ interpuncium AERA,pro A. Ere, A. d. que esse dicit. Ranus erat Augusti. Mirum inquit Soliger cui fidem Catholicam ex D animo precamur. est humin;m doctissimum,ac praeterea Hispanum,cuna tot monumenta extent in Hispania, inquibus huius rei mentio sculpta est,ne unum quidem vidisse.In illis nunquam Aera, sed Era exaratum est. Sed esto, in omnibus exaratum suerit AERA. Quis unquam regit annum lingulari A in compendiis scriptiovis antiqus, aut in veteribus monimentis ' Quare A. singulare annum potius, quam Agriim,aut aliud potius significet 3 Curveth, Era duabus lueris,non singulari E. notatum est Denique cur ex duobus A. A. singularis alterum Annus, alterum Augusti signa ficat in trib. tantummodo uerbis3 Tamen il Ii uiro erudito adeo placuit commentum sitit , ut eius rei gratia dumtaxat seriptionem illius libelli de anni emcndatione suste piste hi deatur. Post renio quare Augusti anno interpretatur; quos Hispani semper Iu Iio Caesari
a Sciamus, itur Eram perperam pro Aeram scriptum,illo barbaro seculo. Id prodat Nonius Marcellus, qui ab Era deducit. Nam quamvis HGrammaticus Aerae nomen apud Lucillium extare falso.putat, tamen rectum,& verum st tum clymon, Mi Aere, mira etiam Aeram numerum fgnificare. Ita enim usurpat Faustus Reginensis primoede Spiritu Sanino: Sacer inquit numerus decimus: quia trecenti in arta sit te silpputatione signum Crucis C.&e. Isidotus ex Canonibus Euangelicis Graecis Eusebii Caesariensis semper,quod Graeciis Scriptor. αρι υους. P0 singulos, inquit, Euangelistas num cru quidam cypitidis a fixus adiacet, quibus numeris subdita est aera quaedam minio notata, quae indicat in quoto Canone positus sit numerus, cui iubiecta cit aera
uerbi gratia,si ethaera pruna, i a primo Canone, &c. Hacῖ Id. Vbi aera est titulita nu-
476쪽
meri, aut per numeros conceptus, Invetere Breuiario Codicis Theodosiani Inim Arator Theodosius Aera ra. Aeram, siue Eram vocat tituli numerum. Hildericus GabIus aequalis Isidoro aeras dierum dixit, pro numeris dierum . Aera igitur sine controuersia eli numerus. Quod nomen seculum incruditum cSiaeutro in s mininum mutauit; quemadmodum in veteri lingua Latina, Ostiam oppidum ab ostiis Tiberis fumsenis. Et in Ecclesiastico Idiotismo Aetheram pro Aethere consuctudo deriuauit. Doinde Enallage numeri commissa est a plurali in singula rem, ut de in ostia videmus: de Idiotismus Epactam dicit, tametsi plures sint Epaetae. Veteres enim illi,qui pure locuti sunt, partes assis, & cuiuslibet integri numeri aetavocarunt: quales sunt sextulae, unciae,silici, de oeterae minimae partes assiis, quas minintias vocant, ex quibus scilicet summa conficitur. Vnde aera su namae dicuntur; quasi μέρη του ρλου hoc cst partes totius. Lucilius. Haec ratio peruersa es: ara jummaesubducta β-Hobe. Cic.in Hortensi O. Guid tu, inquam, soles,cum rationcm a disensatore acci GA aera singula probatic summam, quae ex his coinc a fit,non sulare Z Varro. Veterra comsuetudinis τι retro cra vicerent, Ita H bm quintas, semisuarIus, jemiserItus pronuncia. rent. Volusianus Martianus: pae denam, siue scit retiam ratio conficeretur,1 iam notu, eis libellarum, os vularum, o terunciorum praeposta nota denary, et else,iarty, zietas rarao,aera evr ebatur. Manisellissimε his τρν κολλυβον, e τον:Mρματισμου ν.aera vocari apparet. Quare ut Aera Latinis est verbum mensariorum,campsorum, collybistarum: sie etiam apud Hebraeos recentiores,&.apud Arabas, propriae sunt voccs. Rurtu S, quem admodum aera pro quovis raciocutio ire numero citauri xtra rem monetariam sirini.
tur: ita etiam illud Hebraicum,atque Arab:cum. liena propriὰ aera sumitur in Abaco GIogi stico pro numero subiecto millenarijs nempe cciatum,non ag Inta, sexaginta, dcc. Ad cundem modum illa duo Hebraicum,& Arabicum. Nan, Hcbraei vocant suum numerum cuiuslibet epochae subiectum millenario. Arabes vero suum. Quare in hoc anno Dominico is .illud yso.quod subicctum est millenario, sumata ratiocinii annorum Christi, ut Latini loquuntur: ex consuetudine aut in posteriorum seculo iuaeras vocabimus. Quod autem anni unius epCchae iscemur numerus, hoc vcroninuum non est . Cum Iudaei epochem Seleucidarum vocent numerum contractuum ,
quod ex consuetudine Hispaniae diceretur ara contractuum. Hsc igitur est vera de Aera Hispanica αααιολογία, qus cum 3 8.annas Natalem Christi Dionysianum p rscesserit; vix tande in Aragonia desiuit ann. Christi vulgati I 3 o. In Castella anno I 38 . In Poriugallia I qi 3. quare hodie penitus desita cit aera in Hispania, eiusque nomen Dan libris duntaxat, de monimentas superest. Hsc Scaliger.
AN tequam autem de Historicis Gallicorum Germanicorum rerum scriptores
adnumerem, sciendum est a vethribus ita Gallos cum Germanis commisce, ri, ut dissicillime quinam Galli, quinam Germani fuerint, dignosci possit. Dion certe, qui eo tempore uixit, quo Galli & Germanis Romani innotuerant,scripta haec uerba rcliquit. Celtae quos Germanos in pellant. Pilitarchus item in Aemilio par. Etem exercitus . Spartacis prCmiscuE Galatas , de Germanos uocat. Quini de qui Pli latum, Appianum, Epit omen Liuij, Senecam Oratorem,Velleium, 'alerium,de histatia serui, qui ad Marium ioterficiendum est missus,cOseret simul inueniet eos consus Enominare illum, Gallum,Germanum, Cimbrum. Atqui de Cicero, de Orosius Cimbros, de Teutones uocant, Gallos, quod Se Sallustius, cum inquit: Aduersum Gallas ab
Ducibus Mauris L. Scipione, M Manlio male fluIn tum .
Post Hispanicam igitur Plistoriam, sequitur Gallica, cuius sequentia monumen.
C.Iultu Caesaris de bello Gallico libri septem; de Hircii libri consequentes, Qui
477쪽
m nam ver3 melior editio, aut a quibus explanata sit, vide supra ubi de Caesare. Vbie. tiam quid in illo cauenduin, vel obseruandum ell, diximus, Humbaldi Iibri octodecim de Francis, quos a bello Troiano ad mortem Antenori sex ptioribus libris deducit,consequentibus sex ad Varamund una usque, deinceps in Clodouei temporibus desinit. Appiani Cetricus, siue de bello Gallico. Ioannis Tilij Parisit ensis Epitome historiarum a Pharamundo usque ad Henricum
Huberti Leonardi de origine Francorum liber unus. Pauli Aemylii Veronensis historia Francorum a Phara mundo usque ad Carolum octauum de quo vide qiis supra de eo diximus in quarta huius operis Sectione. a Ioannis Ferronij Galli consequentium Regum Historia usque ad Franciscum
Io. Tritem ij Germani de gestis Francorum ab anno 423. ante Christum, usque ad annum Christi mille simu in quingentesimum . Guagnini hi storia usque ad Carolum VIII. Nicolai Gillii siue Lilii Annales Francorum . Bochoi Annales Aquitaniae. Hermanni Comitis de rebus Francorum usque ad annum i s et s. Aemundi de Ducibus Burgundiae, Flandriae, Brabantiae,Holandiae Pello Troianovsque ad Carolum V. Imperatorem .
Beisselli de Flandrensium gestis.c Meieri Belgica historia.
Adriani Batiandi Brabamia, An tu erpiae ann. I s I I. ' in Annales Burgundis incerti auctoris. Gulielmi Paradini de antiquo statu Burgundis liber unus. Gregorii Turonensis Episcopi Historiae Francorum libri decem, ab eorum origine usque ad annum Christi sexcentesimum. Annoni j, siue Aimoini Monachi libri quinque de Regibus Francorum ab anno christi ao. usque ad annum 826. Ruperti de Gallorum gestic aduersus Saracenos libri decem. Fros sardi his ria de bellis Francorum,& Anglorum ab anno Christi I 3 3 s. usque ad a Mum millesimum quadringentesimum. Enguerant Monstret et ij Chronicon Galliae usque ad Ludovicum XII. Philippi Cominaei historia ab anno Christi i 6 a. usque ad Ludovicum XII. Monsfretetio cohaerens. Vide autem, de Cominaeo supra,quem ostendimus a Steidano falsati in .
G ileatij Capellae de bellis in Italia gestis.
Gulielmi Pata dini consequentium annorum historia usque ad annu Christi isss. Andreae Nauagerij iter Hispaniae,& Galliae editum Venet ijsann. i 36M Biturigensi, historia Gallici scripta a Ioanne Chaiaueau nostro tempore. At pleraque item licet legere in Gregorio Turonensi, S: Adreualdo , quemadmodum item in Ioanne Boemo,ne quid dicam de Aeliano, deque Caelio R hodigino, qui suis in libris, modo de Gallis , modo de Cestis agunt, eorumque ingenia, & mores
Porro legationem Galloium ad Regem Alexandrum Crinitus suo inseruit operi. Qui verba iij, siue LatinE, seu Gallice de Gallo tum Regibus, vel Privilegijs scripserunt,nimirum antiquiores, ac recentiores aliqui, & hi quidem viri Catholici, ac qui procul habebant caussas mentiendi vel assentandi, hi sunt, quos paullo post per serie Alphabeti recensebo.Quos vero omisero, id fiet, quod ad meas manus haud peruenere, sed & Plutarchus iii Parallelis minoribus, ubi de Atepomato Gallorum l lege, de
B. Antoninus Florentinus Archiepiscopusti t. t t.cap. q. de Regibus Francorum usque ad Carolum Magnum. Deinde tit. ai. cap. I. de Philippo Franciae. At titu. 19. cap.
478쪽
cap. o. egerat de Ludovico Rege eiusque trans tu contra Saracenos. ASigebertus Monachus Gemblacentis de vita Regis Sigebelli. Piusl I. de Dolphim Ui .ensi. Christoplioriis Longolvi de Gallorum laudibus & Sancti Ludovici Regis.
Marsilius Ficimis lib. I r.ep. 33. quaedam de Carolo Magno Gallorum Rege. Io. Fernelius de Regum Francis priuilegiis . Io. G rson, de Pius II. in Europa de puclla ara nata in Francia,& eius uictoria. Eguinardus de vita Caroli Magni, quae quidem vita olim prodiit in lucem annorsai. apud Io. Soterem Coloniae Agrippine una cum Annalibus Monachi cuiusdaAnonymi, Benedictitasse initis. Quibus Annalibus continentur gesta Regum Francorum Pipini Caroli, Ludovici ab anno post Christum Dominum natum 7 i. usque ad annum 788. BR upertus R hemensis de Gallorum gestis contra Saracenos. Almam Threni super Francia,que a Normannis vastabatur. Iam vero idem,quem diximus, B. Antoniniis Archit piscopus Florentinus titu. II. e. .egit de bellis inter Gallos,& Anglos licuti & tit. 2 o. cap. 8. egerat de bellis Flandrensitim, seu Belgarum aduersus Gallos. Legi vero,extare, at ipse non vidi, Michaelis Cocciiiij historiam Galliei belli, de Marinum Sanu tum scripsisse de illo ante aliquot annorum decades. Nam quae postea subsecuta sunt bella aduodeviginti annis vique ad annum multi scripsere; &quidem varie pro cuiusque,vel affectu, vel rerum notitia,cum & plurcs, qui eam edi de rei haud Catholici fuerint. Porro Flaualdus Rhemensis urbis conscripsit historiam,vti & Lingonum ciuita. Qtis Ioati. Thomassinus. Lugdunensis uero urbis originem,& laudes Io. Rainerius, qui etiam Camber ij, quae ciuitas est in Sabaudia,laudes addit. Verum enim iterδ inter eos,qui Gallice,& eleganter ea lingua scripserunt, unus cense si potest Franciscus Belles Orestius vir nobilis. Hic igitur praeter alia multa uitam
nollem Carolorum Galliae Regum emistin .lucem Parisiis apud l 'Huillier. Catalogum item illustrium vitorum qui scientia,& sanctitate splenduere in Gnobiis .cuius operis mentionem ipse lacit in sua Cosmographia, 1 bi de Lutetia, siue Parisiis loquitur solio I93.columna secunda prioris citis editionis: Qui tamen Cosmographis liber Belles orcsti in aliquibus quae ad Historiam attinent,diligenter perpenden
At cum Ludovicus Guicci ardi tuis Francisci historici statris filius ItalicE Belgicam DGalliam, quae Germania inferior,& Flandria dicitur, accurat E descripssset, eamque apud Plant inuin Antuerpiae anno is 8a. una cum ipsis ichnographiis septuaginta septem ciuit . mina, atque aliorum supelborum aedificiorum edidisset, idem Franciscus Belles est ius eandem Gallice uersam emisit. Poema quoque historicum scripsit Bollesorestius, io originem, antiquitatem, atque prestantiam familiae Turnonia exposuit, quod prodiit e typis Hulpeau anno is 68. Parisi j s. Sed& Vir doctus cognomento Vinierius uni itersam Gallicarum rerum Gallicὸ historiam complexus est postremus omnium eorum, qui inter praefan
Porro quae diximus de Galliae descriptione deque iis, qui in Capsatis Comment ria scribentes lucem historiae Gallicarum rerum antiqvs pernoscendς plurimam attu Elerunt, ij ad notati sunt ubi de Caesaris Commentariis egimus supra. Quo item pertinent, quam in Galliae tabulas Gerardus Mercator edidit, Instructio, si ire Gallis in suas Pro iuncias,& Regiones, Marchibiti satus ut uocat o Ducatus distributio, licet aliqui Comitatus deinceps fuerint mutati in Ducatus. At Annales Francorum Papirii Massoni Latinὰ conscripti eiusmodi sunt, ut non solum alios nostri, sed& antiqui temporis historicos aequont, ne dicam, & superent:
de quo uide alia ipsius in uerbo, Papirius Massisus in catalogo sequciati.
479쪽
Scriptores, 3tii fre Gallico idiomate historias tiret etiam de albs,qui ad Galliam non periis
A Dimus Vandelandus Andegauensis, Ciuitatis, & Academiae Andegavensis
Ichnographiam , & Detineationem c mist, anno I 373. 'apud Nicolaum Chesneau Pirisjs. Alanus Bochartus magna Chronica,& Annales Britanniae Armoricae a Rege Bruto, vsque ad Regnum Ioan ius Ducis Britanniae anno I 3Iq. Gallice apud Galeotum a Prato. Parisiis. i Alanus Charterius Normannus,quique a secretis suit Caroli Quinti,Sexti,& Sen ptimi Historiam Caroli Septimi Parisijs apud Galeo itum a Prato anno I 26. vita
cum ceteris eius scriptis, tam soluta oratione, quam carmine, quae deinceps recula su runt anno 1 ρῖ. apud CorroZetum . lAlexander Van de busche Belgae,cognomento Sylvanus De mulieribus virtute illustribus. Parisisti 17s .apud Nicolaum Bonsons. Andreas a Vinea de la Vigne) a Secretis Reginae,ac Ducis Sabaudi, iussu Caroli Octaui Regis expeditionem bellicam in Regnum Neapolitanum. Pari si js anno i 49 3. Is autem liber inscriptus est GallicεVergo Anneur hoc esst hortus honoras. Antonius Caputius Chapuis Delphinas Descriptionem Limaniae,qui tractus est in Aruernia Galliae Drouincia,eum Gabriel Symeon Florentinus Italice eam edidILsti Lugduni apud Gulielmum Rouillium is 6s. C M. Antonius lumaeus Eques;& Regis Consilij Consiliarius, Dominus de Blande, Hiiloriam a constitutione mundi scripserat,'usque ad nostra tempora At qiidd clam initium eius duntaxat piodiit in lucem Parisjs apud Nicolaum Chelaeaul,
AntoniusGuer sinus Delphinas, historiam Rliolandi, Reinald ,1: Rugerij sex libris complexus est quae a Gulici mo Rouillio edita est Lugduni. Antonius Piso dii Poisy Ducis Lotaringi ii edicus, accurat Φ, sed Gallica lingua, disseruit de Antiquis Nuntismatibus praesertim Romanis,quae & eleganter exprimi, atque edi curauit apud Mamertum Parasson Is ρ. Bartholomeus a Prato mu Pro historiam Turcicorum Impp. δ Latino Gallicam fecit una clini rati ne bellica Sc ciuili eorum ratione administrandi. λD Bernardus Rrgmiterius liue de Argon tre) Dominus de Gomes, de Forges, & dela Guis chardie Consiliarius ilegis, Piaries Senatus in Britannia, scripsi ,quae Parisi, prodi jt apud Iacobum DuPuys,anno is 83. Genealogias item antiquarum Familiarum Britanniae, sed quae nondum anno I 18 . erant evulgatae, Adnotationes autem, quas ad Consuetudinem Britanniae scripsit,excusae sunt in Ciuitate Britanniae, quae di
Blasius Vigenarius de Vigena iro praeter varias historicoriim, 3e aliorum in Gal- Iicam linquam Versiones, Chrom con, & Annales Regni Poloniciemisit Patisiis
Carolus Stephanus librum quem Discursum inscripsit Discours de historiis Lotaringicis,ac gelgicis: Compendium item historiae Uicecomitum, & Ducum Medi ME lanentium e Paulo Iovio. Carciliis Michalus Saba udus Dominus de la Chabaudiere, de Antiquitatibus, de Singularitatibus Sabaudia De Laudibus item Comitatus Burgi indis, quem vocantia F,anche Contre. Deque aliis scripserat, sed an emiserit in luccm,nescio. Christophorus Laiadaeus Aurelianensis historiam nostri temporis. Christciphorus Richerius, qui Francisco huius nominis primo Galli Regi fuit a cubiculo historiam Turcicam tam Gallicε,quam LatinE, Parisis anno is a. Claudius Camperius le Campi eo Lugdunensis,secundum edidit librum De sngularitatibus Gallis quo antiquas Ciuitatum ipsius standationes, siue extructiones scripsit: Adtcxuit autem Fluvios,Theinias, Leca sancta, S. alia in eo Regno memoratu digna.
480쪽
digna. Parijs apud Dionysium Iannot tum anno 1138. & Lugduni apud Benedictum
Claudius Falchellus, Falchet 'edidit Antiquitates Gallicas, apud Iacobum dii
Puis. Vertit item in Gallicam linguam elaborath Cornelium Tacitum; quamquam neque vertioni huic,neque Gallicis Antiquitatibus nomen sium adscripsit. Claudius Selselius De Seisel historiam singularem Ludoitici XII. scripsit,quam,& recognouit Dominus Dia Pre; apud Aegydrum Corrozetum Parisijs anno III 8. Item legem Salicam,eiusque origmem, una currilibro de Rep. Claudius du Tisserent, nobilis Parisientis quattuordecim prodigiosas historias,oim ijs quas item Belle se restius scripsit. Clara tonus e Latino in Gallica carmina conuertit Historiam Gallii di Monem ii- tensis continentem octo libris gesta Anglorum,& Britonum. Castellus secundum Volumen Chronici Martiniani, quod&ipsius, & Gaguini historici editum est Parisi s apud Antonium Verardum anno Isoc. floruit ipse
Dionysius Posset Iter terrae Sanctae copios E, quod Parisijs excusem est, apud Simonem Colineum .
Edouardus Bredin iis Geometra descripsit Duilonum,quae Ciuitas est in Heduis, siue Burgundia anno Is 7 . IElias Venetus Antiquitates Burdigalae,& Burgi, Xantonum item Engolisinensi si, aliorum finitimorum loco tum, praeter alia opera; Edidit autem haee Burdegatae pud Milangsum typographum Regium anno i 361. iEmaths,sive Ainurus de Chabanoas,qui locus cst in Ducatu Engolisinensi Anti. quia Galliae Historiographus, scii plerat historiam Engolisinensium, quae tamen nesciebatur an prodijsset in lucem ; Bellet Orestius, S: Cottius mentionem faciunt plorunque ipsius. aEnguerardus Monstret et ius Cameracensis nobilis, tria iusta Volumina Gallicae historiae, qua edita sunt apud Ioannein Paruum,& Michaelem Nigrum Isia .ac de Jnde apud Michaelem Sonnium,ti apud Chesneau,& alios I 37 a. recognita, & au'cta Parisijs. Franciscus Alaudantis De Alloueitc tractatum de nobilibus, deque Virtutibus, quibus imbuendi sunt, vila cum descriptione Genealogica illustrium familiarum, De Couey,& Verulo in Morinis, Partitis apud Robertum Magnier. is 76. Genealogiam familiς Alatis in Germania Parisiis apud Martimina te I eune4t 3 8 . originem Gal-Jorum, siue Francorum. Tratiamin de Regno,& Statu Populi Hebraei, Deque huius similitui line cum Gallico . . I iiii Franciscus Arnaitiis Arnauit, De Antiquitatibus Petricoriorum, Anno i 183. quem librum ad Franciscum Bellesorestium misit, ut ipsius Cosmograpinae mi
Franciscus Belle restius, Cosmographiam siue descriptionem Vniuet si Parisis, apud Niςolaum Chesaeau is 7s. de apud Michaelcm Sonnium,& alios, Magnos ite Annales apud Gabrielem Bonum i s 3.deinde auctos i 379. Apud eundem: H sueriam velo nouem Carolorum Galliae Regum ib: dem apud Hii illarium is 68. Deplo. rationem mortis Comitis Mamguens s. De Marti ues Historiam Vniueisi. quae
est quasi Compendium Cosmographiae Pari sis apud Gertialium Mallot quae postre
mis editionibus est plus dimidio auctior; Lamentat innem iii Obitu Ducis Aumallae, qui in oppugnatione Rupellae mortuus est. Collectionem aliquartim Historiarum prodigio saliun Pari s is apud Io. Burdigaleii sem. Poema liastoricum de ciligine, & au
liquitate,& praestantia familiae Turnoniae Patisiis apud Usupcum M DLX V II I.
Calaismum Virorum illustri uin, qui sciruerunt in Caenobiis. Tractatus,sive opuscu-Ia De Tumultibus, & Bellis Civilibus Galliae . Innocentiam Reginae Scotiae Parisiis absque Auctoris nomine cditani,Thesauri im historiarum Tragicarum Parisiis apud Malloi,M DLXXXIII. Quinque vel sex Tomos Hictoriariim Tragica isi ex Auctore Bandello desumptas, Parisiis apud Gabrielem Bonum Geruasum Mallot,loan.