장음표시 사용
461쪽
penderet. Lab. i7. Irt. Uxorem esse ducendam certam. col. 63 6. deleatur ιαπι g. vltimus, Auriis
licet, Pius II. cum ἡσίας uocabit luim nusqyam in se. Eodem M.tit. maeo redunis a Imere.g. 3.cris literis reperiretur. Leo Papa. l. 9.deleatur toIus S. Eorim iit g. Carthaginiensis VI. Ab Honoris Eodem lib. M.tit. Luerarum, o doctoramo Theo Uis.col. i , . durantur Illa verba. hamnum comem' es. S.vium Paulus Non audita altera parte . col. so a.destanIur ad sinem alia etersa Eodem S paulo inferius, Huatur ab illis veri Homo ut indoctissimus, ita nequiss-bu. Ac simul extorqueat, usquem Anem, mus. Eoaetis. secv g. Chiacedonensis Synodus ma- Earim Mais In Re damnaIi,damnam mgna eleatuν ab utis et rabis: Et quia Leo rusta. g. q.a μνα col. 3 2 O. deleatur totus Pontifex Romanus primatum affectabat, que in finem .
LIB.cu. M. M. Constantino Biana a Lemne Imperatore in icta.deleantur 1Ea verba:
In qua Sanctoruin imagines in foro combustae fuerunt.
Eoaeitto col. 6. Con tantinopolitana VII. Eeleatur usque in sinem. Eodem tu.6 Eoman.r,sub Hadriano Pon .eoL LA. t 8. tis. D senteria, se ventrismo uisi 6. deleatur ab iam versis: Deinde ius moraui. l. 8 2 7. deleatur S. 3. Leo, oceligendi Pontificis in posterum accipit. Eodem ita. I 8. tu. De modo moramin, Morsusque in s em . placida. g. Omnis utraMufons col. 83 8. Eo tu. cessario infenus. g. Constantino. deleantur Ela uerba: In alieno monuia politana. deleatur et quem sinem . mento condi voluit, sec. usque a ilia, Eodem tis. O col.f. Franfordianae anno 79 . humati suerimus. de an uν actu Derba: Et Hadriani Pontia Eoaetib. I 8.rat. Vinisus fugatis, atque rein scis decreta. usque in m. nurs.g. . solorum.col. 89 I. deleamur In ne eiusdem tir.eadem I. paulo ιn us,de Eu uersae Rideant hanc tantam tenuioantuν ilia verba, Hsc hactenus ex octo intem,cis. que adfinem g. . Centurijs historiae Ecclesiasticς Magde uidem col. 89 a.d OIur ιαπι*MI.Quan ram. to etiam melior, sec. Eoaebb. I a. tit. Cod Daris,im eratν, pers Lib. I ς.Dι.Sacerdotes noua legis. I g. 987. Hae persecutunis contra fac os homines. I. deualur totus prologus, Ps incipit. Euan
I 67. Heatur s. a s ne, quιιncipit: Con gelij riacerdotes nulli prosecto alii
stantinum & Irenen. sunt, sec. Db. I 3 .ut. IIamenta lupersi a. col. 3 29. Eodem lib. I 9.itt.Serur quantum domino seu deleatur 9. 7. Ludovicus undccimus. secrantur,col. Io I I .m prologo, qui LEM.tib. I 3. tu. Perstina publicae erga patriam 't. Consule titulum de dominorum , col. 667.f. 6.a sine, qui incipit: Adclgarius totus detratur. Lib. I . tit. Impy αθεοι, qui mos esse negantesci deleantur ιEa uerba: Nam corpus
asst: gere possunt, sec. que aditia, de
f.vis. Scelestum Brachy Amoris. col. 398. In Ius atm equente, Degoria o honore. deleantur illa verba, quae adidit Fulgosi videliset . Si religionem, in qua Br chius nutritus suit πc. usque a nem S. Eodem M. I . Di. cras homine i malos, ct tm' .col. V I .deleatur S. . Veneti studios alioqui Pontifici j nominis, ct . Eodem lib. I UIt.Superditis. col. I6. g. s. in prologo,qui GHI: Gloria inter omnia fortunae bona, cte. deleantur illane ba quae habemur M.7. Eoq. fit, ut Deus optimus maximus non holocausta, oc. que ad ilia, a peccatore requirat. Leaeisb. 19.HANomen alicuius delere,o obis Ioarricia. Io 66. des Iur S. 3. Paulus. Constantinus Imperator.deleatur toIus. Lib. I s. m. Persi in redimonis, veroquiri Ecdem M.tit. Funera, ct ex alae, sec. LGY.col. i .deleatur totus S. Itachius. io88. destatur S. uti. Sebast. Caslationi.
Bibl. Sciectae sectio secunda.
462쪽
Nisului Machiauelli opera,quae tuiti me prohibuirecclesia error itus, ct Ustoriis ad impietatem de torus Icarere. CFut U. . Iximus alibi, non defuisse Machimello acumen,sed defuisse pietatem, & v-
sum rerum, quibus tamquam duabus alis, qui careat, si volatum attentet, praeceps ruat necesse est .
De Machiauello, igitur id rursus statuendum est, hominem fuisse, cuius consilis qui adhibuerit fidem,sacillimE spntiet non ita multo post, quantumcumque solidum Principatum, Rempublicam, Regnum, Impestum,conuelli,& cadere. An vero potcrat consilium dari pestilentius, quam cum principi suadet,ut spreto alieno consilio, suae ipsius prudentiae innitatur λ pietatem,& Religionem, quam etiam non habeat, praeseserat 3 si quid in Religione falsum sit,comprobet,ac firmet,dum id prosis uende qua Blicum q. Religioni Religionem Ethnicam praeserat Christianae Doctores Christia. nae Religionis nihili saciat De Romana Catholica Ecclesia pessime sentiat Moy sis auctori talem'& leges,vi & armis,non fide ac Deo nixas suis Ie credat Fortunae de casui selicitatem, non virtuti, & Religioni verae tribuat λ Et haec quidem sceleratum it Iud Satanae organum prioribus duobus libris, quibus de Principe agit, sic insipienti mundo obtrusit,ut hoc veneno epoto plerique sese ingentes Politicos, de con siliarios aestimantes, constitutas optimὰ Optimorum Regnorum res,lacili negotio pcssumdederint, At naturalis, de multo magis supernaturalis luminis radij secus illustrant sapientum hominum mentes, qui a Deo conditi, cum sectati elsent ductum maiorum suorum,qui probissimi, de fortissimi fuerant,experti sunt, pietate, ac una Catholica Religione,mox consilio, veritate, humilitate Imperia stetisse; cont rari js autem viiij s Ccorruisse. Id quod pluribus hoc seculo ex prouincijs, ac Regnis quondam florentissi. mis,in oculos passim incurrit. Inter multas Ecclesiae notas, una est inquit Bella in. Card. felicitas temporalis diuinitus col lata eis qui Ecclesiam defendunt. Numquam enim Catholici Principes exanimo Deo adlisserunt,quin iacillim Ede hostibus trist pharent. Noti sinat in primis victoriς, in Testamento veteri, Abrahe, Moysis, Iosias, Gedeonis, Samuelis, Dauidis, Ezechis. Iosis, Machabsorum. In Testamento nouo C stan tinus, qui primus ex Imperatoribus Ecclesiam defendit, eo sere modo Maxen tiu . ... o. . vicit,quet Moy ses Pharaonem . Et de eo sic ait Augustinus, cinnant=tim Imp. non
isse ιιι. e Theodosio seniore scribit idem Augustitius,quod quia Catholicus erat, deo prospere illi omnia succedebant, ut in priliis tela hostium in ipsos, Deo agente retorquerentur. Addit Theodoretus SS. Ioannem, de Philippsi Apostolos apparuis lein equis albis, in eodem p lio, qui pro eo pugnabant. De Honorio etiam pland Catholicom Romano Pontifici addictissimo, ut patet ex eius Epistolis ad Bonifacium ripam, scribit Augustinus, ita Deum pro illo pugnasse, v vno pri lio amplius quam
centum millia hostium prosternerentur, S: Rex ipse hostis cum filiis caperetur &c cideretur,ex Romanis ne uno quidem vulnerato, ne dicam extincto. De Theodosio . .. Δ, iuniore scribit Socrates, quod eius exercitu pugnante cum Persis,cum Saraceni venirent in auxilium Persarum, Angeli turba uerunt Saracenos, Sc eorum circiter centum Emillia in Euphrate sibinerserunt. Iustinianus,donec Catholicus fuit, felicissim E imperauit,ita ut Italia, de Africam,& alias multas regiones Rom. Imperio restituerit, ut patet ex Euagrio. At ubi haeccticus factus est, & edictum proponere uoluit de sualis resi recipionda, mox repentina morte sublatus est, de Ecclesia magno metu liberat. .is . . uit; ut ide Euagrius scribit. Heraclius similiter, dum Catholicus es et pisclarissima ui etoria de Petiis reportauit,& cruce Diti recepit,quado res Romane despera is uidebatur. At post ij. factus est lis reticus Monothelita,cia ei in seliciter successetur, de ipse nouo,atq; inaudito morbo extinctus est. Constat ct ex historiis Gr colu, Zonais, Nicetae, Nicephori Cregors, Laonici Calchocody te ι Imperatores Orictis ab eo ipe, quo pro Pter
463쪽
A propter dissidia circa imagines se ab Ecclesia Romana separai mr, semper magis ac
magis decreuisse, donec tandcm Imperium amiserunt. In Occidente vero liquet ex historiis nostris, Nauclero, Sabellico, Antonino, &alijs, semper Imperatore, magis vel minus notuisse, prout magis vel minus R omanae ecclesiae se filios, & protectores offenderunt. mpore Innocentii III. in Gallia ab octo millibus Catholicorum caesa sunt uno praelio centum millia partim Albigensium hqrcticorum , partim eorum qui illis fauebant,ut scribit Paulus aemulitas. Nostris temporibus anno is 3I. quinq; praelia commiserunt Heluetij Catholici cum H. ticis Helvetiis,& semper Catho. β - Iici vicerunt i cum tamen essent numero, & armis multo in seriores. Vide Cochi est in actis Lutheri anno is 3I .Carolus item Quintus miraculo Diuino victoria in reportauit de Lutheranis ann. Is 7.in Gallia quoque, & Belgio multas uictorias Catho B lici de haereticis non sine miraculo reportarunt; immo uix unquam suerunt haeretici superiores, quando iusto pretio dimicatum est. Haec Bellarminus Cardinalis. Sed redeo ad easdem labes Machiauelli, ut cognita pellis magis declinetur attentius. Neque enim quidquam perniciosius effari poterat,quam cum statuit belli iustitiam in ea, quam quisque sibi putat esse necessitatem. Quippe hac occasione niste instaminasse orbem uniuersum Nerones, & impii quique atque haeretici omnes pro sua libidine dicerentur; cum tamen belli iustae tantummodo caussae sint, defensio, aut restitutio Religionis, Patriae, Pacis, & aliorum bonorum magni momenti, a legitimis potestatibus. Nihil item magis venenatum, quam cum ait, Principi, ut omnem penitus pacis spem ac desiderium prscidat insignibus iniuriis violandos esse aduersarios. In Prouinciis subactis Colonias sic esse collocandas, ut ueteles ablegentur C incolae: quibus autem inutatio gratiis est: omnes esse subuertendos,&familias sunditus tollendas. viden hinc Mahometismum palam statui prauis moribus esse implendam seu Prouinciam, siue Ciuitatem, quas sine bello velit ulcisci. Stultum esse, si quis putet, veterum iniuriarum obliuionem induci nouis benefactis. Principi Tyrannum aliquem insignem imitandum esse, temnendamque crudelitatis famam,dum in officio subditos contineat. Expedire, ut metuatur plias, quam ametur. Amicitiae Maud fidendum. Si autem plectere aliquem velit, speciosum aliquid esse pr texendum. Leonis, & vulpis in istiendum ingenium. Immanitatem uno impetu, sensim ueto .exercendam beneficentiam. Factiones esse alendas inter subditos tollendos autem de medio boni publici amantes. Pessima denique omnia, arte, dolove, & ruina subditorum esse patranda. Hpe igitur, & huiusmodi alia nebulo ille impius, natu-D rar, iuris, religionis osor, & Atheismi inuector; quare& blasphemans & moriens euo
At etsi a prudentibus Ethnicis haud male a Christianis autem optimε i sta omnia' suere prius resutata, qua a Machiauello collecta, fuit tamen no ita pridem inter Caluinianos quida, qui cum Genetia aufugisset, librum edidit, quem Antimachiauelli suppresta nomine, inscripfit. In eo ex antiquis historiis ducit quidem argumenta, quibus Machiauellus oppugnatur, sed ubi Machi avellus Catholicam oppugnat Ee .lesiam, vel ubi occasio sese dat, facile Machiauellum blasphe mando a quat, & superat. Quare quod poterat usui esse, ac quidquid praemii consequi apud Deum, & ho mines ei licuisset, si in Machia uello consutando perstitisset, umimque perdite petaditus aini sit. Quod sanὸ haeretici serὰ faciunt,dum antidotis abutuntur non ad tollen
E da, sed ad tegenda, & ad instillanda venena.
Commaeo, quid senuendum . C.F. VI. .
Porro quidquid Lutherus, Melanchthon, Ioanes Carion praesertim subdolδ au
elus quinto libro, a Gaspare Peucero, genero Philippi Melanchthonis in antiquae Chronologis monumentis quadan tenus colligendis labolarunt, id omne
non minus scatet mendaciis, quam impietate: quare di id quidquid est, praeter qua in quod
464쪽
quod ab ecclesia prohibitu est certὸ ne lectu quidem dignum est David autem Chy
trsus, dum videri uoluit sapientissimus in methodo historis tradenda, quam bone Deus) praeter ipsas haereses, putidus est, ac fallax; varios autem Reges Persidis dum comminiscitur, atque inscitiae suae latebras quaerit, corpus historiae haud totum sibi proposuisse quod Polybius prudenter monuerat iaciendum utens hac voce σωμα τοποιῶν sed partes sequorundam historiographorum solum attigisse, aut deliba L se facile ostendit: cumque haud attenth legissct Daniciem Prophetam, mirum non est, si, quod omnes haeretici in lacus historiis, Se eodice Bibliorum effecerunt', id ipse quoque attentaverit, ad suum illa retorquens, non ad veritatis studium resereris. Sed eius impostulas in deprauandis historicis, Synodis, Ae aliis, qui velit testere, videat Resutationem nostram aduersus eum, quana Ioanni Tertio Suelix Reei dicauimus praeter illa, quae sectione prima huius operis de historicis de eodem chytraeo diximus. Ioannes item Steidanus, qui expelle mortuus Argent arati pestem alteram sua hi storia in Germaniam , & alio inuexerat, tetem mos errores de Religione. rebusque Caroli V. gestis continet. De quo homine voces illae legi tur, I a Iulio Philigio Episcopo Numbergens, viro ob sapientiam, & statem peritissimo rerum imperij, de ab ipso Carolo V. saepe dum eius legerentur scripta, prominciatae , Nebuo
ille mentitur,Nebulo rite mentitur. Hominis vero istius fraudem retexit, vera edita historia, Ioannes Fontanus Gallux,&Surius, atque alis . Sed Se idem Steidanus chirilibros Cominaei Latinos fecisset,quod Catholicam Religionem,& cultum sapiebat, vel pertinebat ad sacrificium nostrum Corporis Christi quippe Cominaeus ut erat
vir prudens,lic erat vere Catholicus ille alter in seli aut inuertit,aut abrast. um in credendis hiare,s, quas Lo es Calumus, ct αδ citant, ut adfluas haer ses Itatuendas sebi pernam viam. Cap. VII.
Vm autem Caluinus putasset Institutionis suae librum facilius admissum iti, si prius antiquitatem a se stare significasset, hoc astuti sus est,ut Epistola,qua dicauit librum primo huius nominis Francisco Regi Gaaliarum, summatim . eas historias attingeret,quibus Catholicam silcm validius oppugnarc crederetur. Ea Epistola videtur prima lacie triumphum accersere Caluino. Sed qui sensim,quidquid in ea scripsit, confert cum sontibus historiarum verarum, vix se continebit licet sit
Caluinianus quinde Institutionem illam , de quidquid pestis illa contagij ubique
sparsit, in ignem coniiciat. Suscepit igitur felici conatu inter alios laborem aperien o di istas Cael uni historicas imposturas loannes Duraeus Scotus Theologus Societatis nostrae eo libro, quem scripsit aduersus Vitacherum haereticum Anglum: hucin qui- csses dem librum maximξ expediet legere. Plerique vero alij in Pontificum Vitis aut detorquendis, aut falsandis,aiit denique ex improba aliquorum vita doctrinam fidei volentes euertere, cum multi suiu ciar ac fallacissimi, hi potissimuin a Bellarmino Card. confossi sinit, ea praecipue primi libri parte, qua quinquaginta Pontifices Romanos a calumni js hereticorum vindicat. Institere autem eandem Caluini viam, qui temerario ausu, vel arrepta occasione negandi donationem Constantini Magni factam Ecclesiae, vel carpendae Synodi Triden imae, quot verba protulere, tot penὶ blasphemias euomuerunt. Sed& hosce omnes iam plurimi, tum Se ipse solus Bellarminus Card. reos esse iniquissimi criminis ostendit. Itaque ad eosdem confugiendum est: ut interim taceam, quae fraudulenter commenta discordis illius nouis limae Smiclidelinianae Concordis, illico uno omniun. ., - qtia si sensu, de consensu seprobata sunt. Et haec quoque planissimὰ eo libello mo strantur, quem Card. Bellat minus iudicium de Cocordia illa inscripsit: cuna & qus Flide rieus Staphilus de Theolonia Lutheri, aduersus Melaiichtonem scripsit originem
. omnium mendaciorum apolitistiane aperiat.
67 9- ω - Et Gaspar quoque Henni bet gerus non ita pridem historiam rerum Prutenicarum , , t .. .. Germanic E scripsit pollicitus uberiorem edere sed ita blasphemiis, atque menda . . t 4 --.- ciis scatentem,ut nihil supra. Et hic homo inter alios , qui sese Prusticos Theologos vendi
465쪽
A XErigitant, exta n Catalago illorum, quos libro eius, quatia diximus, Concordiae . affixerunt . ut mirum licii si si ii qui sanctissimam Trinitatem conuellere, minuere. que in Chri ita Domino naturam antea fuisset ausus, mox in historia sua tres illos senti limri Deos,& idola pessima, Pocollum, Potrvmphum, Pethunum cum san. Elissima Trinitate cini serens, ludat foedissimὰ in re Diuinissima.Kyiiuatum Borussiunsummo Pontifici, Vu doloctos lacerdotibus Catholicis similes faciat, initia velo
haereseos, quet irrepsit in Pruciam, taceati quae qui cernere velit,cxtant verae historis .
manu seri piae in Bibliotheca Variniensis Episcopatus Heilbergae in ipsa Episcopali Prussia, praeter ea qus idem Cromerus fidelis, & sapiens scriptor historiis suis de rebus Polonorum non semel editi,t inseruit. Quae quidem Coloniae Agrippins editae
sunt pleniores paucissimos ante annos. η Cen nas Magd urgensium o Librum Matutae Flacci Isbrici de travitatione Imper ν non
i cis D ihι, Ionas, fel mendacia, or impoIIuras continere. Cap. VIII.
I ii iuT Matthias Flaccus Illyricus anteiignanus eorum qui Centurias Magdeburti A si collegerunt gloriosum titulum praefixit nouo mo astro,quod idem Ecclo
siasticaeli istoriae nomine uelauit .
Aduersus igitur nouum istud monstrum neque enim uocauer historiam Ecclesiasticana pri in iis,ut opinor,scripsit Conradus Brunus Germanus,uir aeterna dignus memorial deinde alii seth, quotquot Catholici Theologi litteses huius seculi tribui
de confutarunt. Ae pcaeter alios Petrus Canisius lιbro de uita taloannis haptissae,& de Beat issima Virginei Frisciscus Turrsarius cum alibi, tum libro erudito de Epistolis Pontificiis lGenebrardus ultima sui Chronographiae editione anni is 8s. RO-C bertus denique Card. Bellarminus passim, uti & Caesar Baromus Cardinalis A ali-hus suis Ecclesiast. Sed & optime habet, quod isti turrim ait ram Babelis excitarE uo a... Iuerint,quae inchoata,& hians inhalat ubique stiores impietatis suae ; qatippe ubi centurias aliquot consarcinarunt sine calce, sine ordine, sine Eccllasiae auctoritate hoe est
sine uoluntate Dei, iam item illae explosae sunt ab aliis lifreticii; quas N p scripsese
Saxones,anathemate illo suo si Deo placet) serien usqii oscumque nouum illi id tenus'historiarum retinere, aut legere cognouerint. Ad librum autem eiusdem Matia' thiae Illyrici de Translatione Imperii, quod attinet is totus audaci non tam astutia kquam temeritate, ac mendaciis resertus est. Euin ego librum cum in Germania vid insem manibus teri multorum, & quidem magistratuum, quibus hominis fraus,& sal sitas in producendis testibus, atque historiis erant ignotae I vidissem autem operam D ut ad Gregorii XIII. Pont. Max. manus perueniret effect im est,ut Robertus Bellarminus Caia.optimo scripto,quod deinceps in lucem prodiit, pestilentia Illi rici commenta consularet. Tredecim autem rerum capita, primo deprehendit,quibus Illyricus tum cum seipso,tum cum aliis suis operibus pugnat. Quin & ubi Illyricus addidit se abhorrere ab omnibus erroribus,quos Romanu mis qui t)Imperium, Consessioque Augustana damnarunt, fraudulenter, & mendaciter loquitur. Quasi vero Romanu Imperium Consessionem Augustanam coprobatierit quam Carolus V. Imperator, Electores quinque, centum&septem Imperii principes, tum Ecclesiastici, tum Laici,undequadraginta Ciuitates liberae imperialesdana- runt, pauculis tantum quibusdam eam admittentibus: Cum & antea, quictimque Imperio potiti lant, resque omnes publicae, atque omnes Christi Erilesimi onstro-E :sos illos errores abominati sint:ut etiam ipse Philippus Melanchthon diserte Ioanni
Obernburgo in haec uerba scripserit: Non delector recordaItone Comitiorum rigustanorum, mouibus trιδι,ac atrocis ira Ira damnati sermus. Ex his ergo habet lector, quγ
nam fides huiusmodi hominibus, & historiis adhibenda sit. At quoniam eadem,quet Illyricus attulit, Mati litus Dresserus lis reticus, nescio quis Grammaticus, dem Illyrico euulgato scripto repetiit; propterea plusquam satis erit ipsum Bellarinini Card. opus de Translatione imper ij perlegere, qui quidem liber nouissime adimictus est tribus eiusdem tomis Disputationum sue Controueisiarum qui postremo recuse, sunt emendatae, atque ausas anno i 96. Ingolstad ij, deinde Venet ijs annoiso1. & 16o a. iterum prelis, nix Liredunt, atque Coloniae subicctae.k, . . . . . I.
466쪽
Antoni j Posse uini ilSECTIO QUINTA
QVA AGITVR DE HISTORICIS, QUI VENDE EUROPA
hanii Eo GRAPHI, Chronographi, Historici plerique omnes. Aeneas Sylvius sua in Europa.
Luit prandus de rebus in Europa gestis e prieter scriptores, quorum mentio habita est in tertia & quarta huius operis sectione Furopia ea veto Agatharchidae Gnidij nec vidi, neque scio an extent adhue, licet quidam
ADHorici de rebus Italicisgeneratim. Cap. II.
PRimo id omne huc fac ir, quod scriptum est ab ijs,qui de Origine Urbis RomA.
deque Regibus, Consulibus, Repti blica, bellis ciuilibus , & externis Romano rum Caesaribus, de Imperatoribustcgerunt: Quod quidem in superiore quartat Sectionec tinetur. haecque est caussa,cur mox Historicos I tal icam ni tu tum at texeamus hic Sectione iussuos Romana gesta texuisse dixinui nceptum alioquin ptopter erationem. atque ordinem Geographicarum tabularum ab Hispanijs, iii quibus & Lulsitania cepsem r. lP taeterea Blondus Flauius, libris stiis Italiae illust rara He Carolus Sigonius,atque Albertus Leander in Italia ab eo conscripta&edita I ali e . San E uero cum Leander,An iiij Vioerbiensis, d rius in i aliorum, quos esse se poscitios monstrauimus, secerit uti disimus supra mentionem, circumspecie legis dus est 1 Id quod etiam in Blondo Flauio est iaciendum. Nam de libris Caroli Simi ni j qui tum de Regno Italiae, tum de Occidentali imperio inscripti sunt, cum aliqui, iudicium suum tulerint, quod apud aliquos est evulgatum: quasi eos desiderassent in rebus Ecclesiasticis iecensendis pleniores, di in sacris enuntiandis magis ad Ee clesiasticam normam striptos,ut non negandum est plurimum ab eo viro laboratum D esse, sic qui ha tempora , quae ille descriptit, apud C sarem Baronium Cardinalem in Annalibus & Hieronyinum Rubcum de rebus Rauennalium, ac Robertum Card. Bella tminum De translatione Imperij pH legerit, lux habebit,quod amplius in tota illa historia delideret. Familiarum porro diuersaru nobilium Scipio Admiratus texuit, Neapolitanarum Florentinarum, Ssertiarum, Piccothomineorum , Montium, Milanorum, Castricitarum, Corrigiensum , Scaligerorum, uti & aliu5 Caelio una, prster illas, quae sunt Austriacotum, de Lusitanis Regum.
HISTORICI DE PROVINCIIS ALIQUI Bus
Italiae, ac primo. Ei l De Regno Neapolitano . Cap. III. . Hronica Neapolitana Italich Neapoli edita anno I 12 K., . Pandu Iphi Collentitii compendium cumia ditione usque .ad annum I 1 sa. I Ac Thomae Costa usque ad annum Is 86. li,' MHistoria Io. Bapti sis Carata Neapoli edita. t An eius Constantius.
467쪽
A Bartholomaeus Facius de rebus gestis Alphonsi Aragonij Regis,editus Lugduni ,
Iacobus Pilia tanus de bello Neapolitano. Philippus Comminae is de eodein bello Neapolitano. Io. Albinus de gestis iterum Neapolitanorum ab Aragonia, editus Neapoli. Camillus Portius de coniuratione Procerum aduersus Regem Ferdinanduin primum, Italicὸ editus Ronas anno Io .
Vserti polietae Tumillius Neapolitani editi Neapoli. Felini Epitomede Regno Apuliae. Annales Aquilae Ciuitatis Bernardini Cyrilli, Romae editi. Descriptio Neapolis cum breui suorum Regum historia, edita Italicε a Ioannea Tarcagnota. Scipionis Mazzellae Descriptio Neapolitani Regni, edita Italicε. Aloysus Contarenus, Cruci ser, de origine, ac nobilitate Neapolis, IMlicE edita Neapoli. Vberti Folietae Dialogus Brumanus, de laudibus Vrbis Neapolis, Romae editus una cum eiusdem Folietae Subcesiuis.
Hictorici de rebus Venetorum. Cap. IIII.
BErnardus Iustinianus,de origine, & Gestis Venetorum, quae historia etiam Italicε est versa. Blondus Flauius,de Venetorum origine, ac gestis. e Pius II. de Venetis.
Antonius Sabelliciis de Urbe Venetiarum. Gasipat Contarenus Card. Se Donatus Iannotius,de Venetorum Republica. Antonius Sabellicus, & Andreas Dandulus, de gestis Venetorum. Marinus Sanuriis, de Vitis Principis Venetorum. B. Antoninus Florentinus, tit. I s.cap. 7. Petrus Benabus Carditi. de rebus gestis Venetorum .
Scio autem a Iusto Lipsio in secunda centuria suarum epistolarum aliquid in Bembo desiderari; Quod quoniam potius ad stylum,& dictionem,quam ad res ipsas pet-tinet, viderint qui velint ipsum Lipsium. Prudenter. n.quaedam generatim admonet, qui etiam ad pietatem laciunt . Scribit autem L psius ad musain hac de re. Cete-- rum,de variis Cillitatibus,& Insulis,quq Reipublics Venetae ditioni subiacent, Vide se caput secundum Sectionis septimae huius operis, ubi de Insulis,&Appendicem Civitatum aliquot quae sunt in Continente, ad calcem eiusdem Sectionis. Reliqua, quae Venetias spectant, uide insta in Sectione septima,cap. 7. Hi Iorici de Aquileiensnus, cir Foroiuliensi regione. Cap. V.
Iacobus Candidus,qui libros 8. ea de historia conscripsit. Marcus Antonius Sabellicus, de vetustate Aquileiae. Albertus Leandet in sua Italia sat diligenter, ubi agit de Foroiulio. At de Nicolmius Gumat elisa ibros manuscriptos de Patriarchis Aquileiae reliquit, quibus uberemti de Fotoiulis historiam texebat, quos m. s in Foroiulio uidi.
Ad Ciui talem autem ipsam Aquileiae quod attinet, uix rudera tantum extant,uno Templo excepto, quod seruatum creditur, quoniam in eo venerandae reliquis S S. Hermacorae, & aliorum adhuc seruantur a Canonicis, qui anni partem hyemalem aestate enim valde inclemens est caelum in eo ad Diuina peragenda conueniunt. Ponro ad vicissitudinem rerum humanarum contemplandam praestat huc carmen adis
468쪽
. De Aquileia ciuitate siriptum ad D. Vincm- Srat templum specie, quam neque temnere A
Plae e egregi qui genus mclytum
Splendore ingeni', Harius e cis, Huc aduer e animum; dum litica me Pingo visam Aqu seram.
Punctum temporis abycιt. Urbis magna nae comm mor H sSusentans titulos exigua domus
Tectoque, o numer frata, gramine Herbescentia plurimo. Proiu/bata puris saxa situ iacent Hic, ire, hedera summa lucentra rabiequid e so prominet, cura
Et caelum offro 'dere noxium, O Uis ulta palus aquis. Desub amne etiam ne sus incolas ' ι.li Pauc' omnia habe, trauda corpora , Conso a macte, o febrilus improbis, Et penara Acum' tenent. G quid multa st quod H diues opum
P Lutarchus in Parallelis minoribus de Acolo Rege Thuscorum.
Blondus secundo libro . Alexander ab Alexandro lib. 3. vigesii momuo capite. Aelianus in uaria historia de Tyrrhenorum Republica. Plutarchus de uirtutibus mulierum, ubi de Tyrrhenorum mulieribus. Io.Bohemus tertio libro cap. a i. de Thustia. & gentis eius antiquis moribus . a Vincentius Burginus , de quo uide cap. q9. Scel. 3.
Florentinorum Chronica Ioannis Villani. Leonardus Aretinus de gestis Florentinorum. Antoninus Florentinus titulis et O. al. 2Plura Paulus Iouius in suis historijs, sparsim i uti te ante illum Franciseus Gui. ciardinus.
Marii lius Ficinus libro primo epist. 16.de Laudibus laurentii Medicis. Et in sun re eiusdem oratio funebris Pogii Florentini ad Carolum fratrem Laurentis. Reliqua lin Italia Leandri, in Chronographis, in Genebrardo, & Geographis. Vincentius Burginus de Oi ignae Florentiae ita lice in suis vi vocant Discursibus. De rebus Senensibus , Oa s. Cap. V III.
Augustinus Dathus. Iam vero de reliquarum Etruriae Ciuitatum historijs vix sunt qui se libros conscripserint, ut ad easdem tantum ciuitates pertineant. Itaque illa tum in Io. Vil-I no tum in ijs, qui de rebus & gestis Etruscorum egerunt, perlegi possunt, ac d , I mum
469쪽
mum in Paulo Iovio, S: Francisco Guiciardino,&alijs : sed Se vide Appendicem ciuitatum aliquot quam ad calcem huius operis adiecimus. De rebus Genuensium, o LAgurum. Cap. IX. B Londus de Lyguria,sive Genuens Regione. Augustinus Iustinianus suis annalibus Genuensium. Iacobus Genuensis suo chronieO Genuensium. Pius II. N Ioannes Boliemus de Lyeuria,& Lygurum prisco vivendi more. Vbertus Fi,lieta de rebus Genuensium . Reliqua Geographi, & Chronographi, quaeve Leander in Italia. Gregorius item Cortesius Cardinalis,de direptione urbis Genuae: sed & aliqua in Appendice aliquot Ciuitatum ad finem leptimi Sectionis huius operis.
De rebus Longobardorum osae de GaIlia Cisalpina, quae uulgo dicitur Lombardo. CV. X.
P ε Di conus de gestis Longobardorum libris sex.
Marcus Aurelius Cassi odorus suis epistolis ad Theodoricum Regem. Blondus lib. 7. liis Italiae illustratae. B. Antoninus Florentinus tit. r i .c. 9. de Regibus Longobardis. Carolus Sigoni Us, ubi de Regno Italiae. Paulus Iouius ubi de bellis inter Carolum Quintum Imperatorem, & Franciscum primum Gallis Regem. De rebus Mediolanensiam. cap. XI. Ν
Bernardinus Corius suis Chronicis. Galeatius Capella de Mediolanensium gestis libris octo. Georgius Merula de antiquitatibus Mediolanensum Ducum. Paulus Iouius de Vita S sortia clarissis. Ducis. iis de Vita & rebus gestis S sortis,& senebris in eundem oratio. de gestis Plancisci Ssoriit. Franciscus Guietardinus, praesertim ubi loquitur de Ludovico Ssortia . Paulus Morigi a Mediolanensis de Antiquitatibus Mediolani, atque quot Principibus, seu Dominis fuerit subditum. A quibus item baptismith acceperit. Additus est catalogus sanctorum Archiepiscoporum Mediolanensium, Ecclesarum, Coen bior uin, sive Monasteriorum. Sodalitatum, Collegiorum, Scholarum, de eiusmodi aliarum rorum; Italicὸ conscriptus, S Venetiis editus. I pr. De rebus autem Siculis, de Siciliae locis. Vide insta in Sectione septima. cap. 6. ad suem capitis. E De variis ciuitatibus Galba Cisalpinae,. Alpinae. Cap. XII.
Am quoniam longior haberetur oratio, si de reliquis Galliae Cisalpini ae Subal
pinsciuitatibus licet insignibus) singillatam diceremus, pruno iciendum est, 1 variis Historicis, quos citauimus, uti de a Geographis, atque a Stephano qui Graece scripsit de Urbibus, sectum est pluraque de iisdem agi: In Appendice autem. qui septinas Sectioni propE Operis finem eli adiuncta, de scriptoribus aliquot civi. tatum mentionem haberi; ut mirandum non sit, si hoc loco de Bononia, Ferraria, Mantua, Patauio, ceteriique illustribus ciuitatibus Scriptores non recenseantur. Cum autem Mantuam dico, Montem item Fcrratum , seu seracem intelligo, quam do quidem v terque Ducatus uni Duci subiectus est.
Bibl. Selectet Sectio Secunda. Mm His
Fraci sciis Philelpho Ioannes Simoneta
470쪽
Hiderici de rebus uispanicis,ad quas item Lusi anicas minent. Cap. XIII. ηHIspanicam historiam,qui rectE scribendam susceperunt,hanc in quattuor sta
tes quasi partes primarias partiti sinat. Primam,qus tamquam infantiae, hoc est rerum Hispanicarum initiis responderet, quo nimirum tempore caregna simplici naturae ductu vitam agebant, nulla cum aliis bella gerentia, neque res mundanas persentiscentia, neque curantia. Secundam ; quasi adolescentis, dum Hi spanis sub iugo aliarum gentium administrabantur, quales fuere Romani, Gothi, &aliae nationes: Sub his autem Hispani rerum usu multarum edocti, vi item. atque insidiis Arabum, & Maurorum cognitis, prudentiam haud mediocrem sunt assecuti. Tertiam Iuventutis ac Virilitatis: nem pricum iam Hispani viribus propriis, atque sorti. tu diue iugia in illud Mauritanum coeperunt excutere Quo in bello septingenti prope- Bmodum, & am plius anni es duxerunt, quibus pro aris .& socis bellacissime pugnat ut Quartam maturae Etatis, qua expulsis ex uniuersa Hi pania a Ferdinando Rege hostibus fidei, Imperium una cum Christi fide propagarunt. Id quod praecipue in In. dijs hoc sextodecimo *culo a Christo nato secerunt, & Deo aspirante faciunt. Et quidem primam illam Aetatem vix aliqui scriptis attigerunt,nisi quolex Diuinis literis, & Pomponio Mela,qui sui; Hispanus, a Thubale filio Iapheti, cum I beri Aquilonares iuxta Moeotidem consedaliciat, videtur ab his Iberis deducta Colonia Hispaniain occupas Ib,eamque Iberiam, seleq; Iberos appellasse. Porro quemadmodum fama est Thubal tu isse primum illius regionis cultorem, sic in prima editione Bibliothccs Selectae nostrae diximus ex Guido iis Fabritij Bod riani epistola ad Philippum Catholicum Regem in Biblia Plantini , in Testametii in cnouum abs se E Suriaca lingua conuersum uti ex aliis Hispaniam apud Hebnaeos no tu in Sepharad suisse dictam,& ex Abdiae vaticinio intellectam, verum ctiam a voce Sepharad Hebraice, sic appella tam, quod portum, seu limitem designat. Syriace vero a nauigandi peritia sortita mesae denominationem . Diximu& item, ex iisdem, Hispaniam,& Phaniam a Spina Hebraice & Chaldai nominatam suist e. Vnde Syris Seph in eo,& Arabibus Saphinatum,quod nauilam Icunauium classem notat; inde etiam naucleri Sapanim Chaldaice, de Sapone Syriace nuncupantur. Quamobrem co spcctasse verba Abdiae putarunt, quae sic habent .Eι tra migrario Hierusalem, quae in Bosphoro es, pos reis Guuates AasIn. o c. Verunt a meo quoniam hanc sententiam pluribus rationibus oppugnat Franciscus Ribera Societatis nostrae Theolog is, qui in duodecim Prophetas erudita scripsit Co mentaria, facile in eius sententiam descendi imis, istitatem potitis, ac ratione, quam aliorum auctoritatem sectiti Demon lirat autem lentum Abdiae planissimu ui ut eius verbis utar ac germ*num, esse, quem Hebrsiis prsceptor RHieronymo ita dicauit,h nurum Sephar ad esse Bospliorum. Est autem Bosphorus, siuie Boi potus angustii in male, a bubus meabili transitu ita dictiim, ut auctorest Plinius lib. 6 cap. I. Duoque ab Auctori biis nominantur: Alter Thracius, qui hodie fretum, siue, ut ita loquar Sirictum Constantinopolitanum vocatur. Alter prope Moeotidem paludem, qui Cim merius dici tur nec longὰ alter di si at ab altero. I e priori loquitur Propheta, in qua pars Iudaeorum relegata suerat,& inde dicit in Urbes suas esse instituendam. Haec Ribera, qui susius eadem subinde comprobar, ad quem amandamus Lectordui. Ceterum quae ad secundum Hispanie ς tatem pertinent, plures E priscis Latinis, ct Graecis; ex Hispanis item recentioribus scripsere, dum simul res gestas a Romanis sunt persecuti, Cornelius Tacitus, Elius Spartianus, Dio, Iulius Capitolinus, Hectidianus. Lapridius, Flauiui Vopiscus, Ammianus Marcellinia Trebestius Pollio, Volcatius Galli anus, Eutropitis, Paulus Diaconus, Suetonius Ti aquillus, Ablauius Iosnandus, Gulsitas, Agat li ius, Procopius, Gennadius, Prosper, Seuerus Sulpitius, Euseabius Cssariensis, Hieronymus. Hispani autem, Victor Episcopus Toletanus, Ioanne Abbas Vi clatensis, quem Vulgus de Vestiara nominat, quorum uterque appendi Eusebii Chronico ad luxerunt usque ad tempora Reca redi Regiv Gothorum in Hi
spania. Isidorus itein vir sanctus, idemque Archiepiscopus Hispalensis Chroni