장음표시 사용
11쪽
apposita meit, ut quod illa alioqui seri factumve esse significarent, id posse tantum, aut potvisae fieri significent ut, si dicas, γοαφα ν, non ponis te acripsisse, sed potuisse acribere. Idque munus voces liniusmodi Praestant, aut per se singulae positae, aut aliae aliis inter se certa quadam ratione coniunctae. In qua quidem huiusmodi vocum coniunctione, si suam unaquaeque vim notionemque retineant, tunc in constructionis resolatione ad diversa singulae reseruntur si duae vel tres unum sensum conficiant, et ita in unum, ut ita dicam, conspirent, si, ut unam eius ordinis vocem ceterae adiuvent suamque ipsae significationem deponant. Quo fit, ut ex pluribus vocibus nonnunquam simul iunctis sensus fiat nullius vocis proprius earum, quae positae sunt, interdum etiam ab omnibus alienus,
ut in αλλυτι et λλοτι j demonstrabimus. Nam iliud inprimis animadvertendum est, permagni referre, utrum particulae duae vel plures, per appositionem quandam, ut ita dicam, aggregentur, in qua singulae
vim suam et significationem retineant, an ad certae cuiusdam et propriae notae eonstitutionem coniungantur. Qua enim certas ac proprias notas constituunt, sive duas sint, sive plures, in unam significationem coeunt, et, ut dictum est, aut una, aut omnes suam signiscationem immutant seu deponunt, vel etiam unius signiscationem adiuvant, ut, conditionalis, in εἰ μὴ πιoeptivas onstitutione. Si in αλλευστε et καὶ ταυτα, id est, alioquis et praesertim, binae particula in qualibet
voce in unum sensum conveniunt, qui neutrius sensum sapit. Ea vero, quae per appositionem ggregantur,
sicut a se invicem solutae sunt, ita ex ipsis nihil evadit, quod unum sit; sed ad diversa singulae reserunt ,
12쪽
Ρrassatio. Uri quod sit in o 3ι, ν ἔλλα, et aliis, de quibus passimi ho Commentario admonebimus. Quod qui non animadverterunt, plures nobis huius generis vocum so mas, quam erat earum natura, tradiderunt. Nec solum disiunctas particulas duas vel tres in unam redegerunt, et unicum simul omnibus sensum tribuerunt, ut, cum Oeent, αλ δταν, pro antequam et priuaquam accipi sed etiam singulis ac simplicibus sere omnibus multas, equivocas etiam, et alienas plures, quam opus est, significationes tribuerunt. Non enim animadis
Ferterunt, ut paulo ante diximus, quaenam a se inviscem solutae, altera Hieri apponatur, et quae ad certas ac propria notae eonstitutionem in unum conveniant et nec viderunt, non opus esse significationes unius vocis
multiplicare, eum una eademque cuiusque vocis signiscatio plerumque esse deprehendatur; si vel id, quod deest, suppleatur aliunde, ae subintelligatur, vel dictum repetatur, vel Arma aliqua Iocutionis commutetur, vel id, quod longius progressum est, ad ea, quibus iungi debet, reseratur. Interest enim, utrum plura voce Hia qua significari dicas, an propter diversas rationes, diaversosque, ut ita dicam, respectus, unam eandemque vocem ad plura significata deduci dum a primaria significatione, licet paululum, non prorsus tamen rec dit. Cuius distinctionis ignoratio causa fuit, cur plura et diversa significata omnibus fere his particulis nonnihil tribuerint, etiam illis, in quas nulla cadit h- nymia. Verbi causa, αλλα particula, cum μειοντικῶς aecipitur, licet a sua significatione nonnihil deflectat, adversalivam tamen vim non prorsus amittit, nec idcirco, ut aequivoca vox habenda est. Nam ιειωτικως etiam accepta, adversatur quodammodo positioni alicui,
13쪽
VIII rae satio. ut in illo Polit. καὶ εἰ 1 πασι δυναμν, αλλα καταφυλας, ut suo loco fusius dicetuae. Inter Adverbia etiam monosyllaba quaedam, ναὶ νὴ μα, quae nihil per se significant, sed modi et affectus, vel alterius qualitatis signa sunt alia quoque, quae per se aliquid significant,
ut ποῖ et ποτε, quatenus extra propriam significationem στοχαστικως vel οριστολογικῶς accipiuntur nee non ut μου et που quatenus ordinis membrorum nypotheticarum argumentationum signa sunt et ut vox
λα, quatenus emphasin et vim interrogantibus tribuit,
et υτικα quatenus exempli nota si ea ratione huiusmodi adverbia in hoc Commentario locum habent. In aliis porro orationis partibus voces quaedam inveniuntur, quae quanquam per se aliquid significant, quia tamen nonnihil a propria significatione deflectunt ea. Tum, quas supra diximus, vocum ordinem subeunt, modumque aut efficacitatem, aut emphasin aut qualita tem aliam, aut Ornatum, e quandam, ut dicam, se nitudinem tribuunt orationi. Cuiusmodi est, inter nomina, relativum σον, in ciuηχανον σον et περ ἐς Oσον, et similibus Ioentionibus. Et inter articipia vox ἐχων, in locutionibus παίζεις χων et ληρεις
εχων. Inter verba etiam vox εστιν, vocibus Ozε, υ,
et o praeposita, earum significationem adiuvat in Iocutionibus εστιν τε ἐστιν υ et ἐστιν ως, id est, ciliquando, alicubi, et aliquomodo, seu quodammodo. Fit enim, ut non paveae voces in quibusdam orationis partibus, praeter propriam significationem, aliam quandam vim et qualitatem ex modo sermonis acquirant, quod, ut dictum est, lao particulae accidit, quae, eum ammandi et asseverandi vim habeat, in argumeniis tamen a minori ad maius, vel a maiori ad minus,
14쪽
Praelatio. ixa sua nativa significatione deflectens, modo multo magis, modo mulio minus significat, ut suo Ioeo deriarabitur. Nam sicut pleraeque particuIas sermonem assi
ciunt, modumque ipsi et qualitatem quandam tribuunt,
sic ipsarum nonnulla ex modo et qualitate sermonis ametuntur. Sunt item alia nonnulla voces eiusmodi naturae, ut ἐμιπτικως subaudiantur, quas reliquae
orationis paries, quae ipsis ad plenitudinem orationia indigent, implicita quadam vi sua reserant, compe diumqua et Iegantiam orationi adeo assectae praestent; ut in Iocntionibus ἐμὴν χαριν et σὴν χαριν, δια prae positio subintelligitur, et in Synecdoche η κατα. Porro
voces etiam aliae Hus natura sunt, ut propter desectum aliquem, eum quid est subintelligendum, vel ex superioribus repetendum, vim suam immutare, vel
plura quaedam significare videantur, quod his etiam
aecidit, quae ad remotiora, non ad proxima, reserim tur. Cum tamen ex suppletione eius, quod deest, aut repetitione, vel etiam figurata cuiusdam locutionis conversione, quibus in hoc Commentario ad vindieanis dum cuiusqua particulae nativum sensum, velati quihusdam instrumentis utar , appareat, singulas unameertam habero notionem, quam perpetuo in ratione qualibet, quadam ex parte, retineant quanquam, ut supra dictum est, nonnullae aliquantum a sua primaria significatione de elunt. De quibus omnibus vocum generibus, non ut aliquid per se nonnullae significent, sed quatenus alias voces adiuvant, in hoc libro agitur rex quibus, quodnam orationi commodum accedat, inde perspicere licet, si consideremus, passim ex oratione demiis huiusmodi vocibus, quam enervata atque inem
15쪽
Praefatio. sumere poterImus in iis particulis, quas Coniane iones Grammatici dicunt, si proposita Scriptoris alicuius periodo quapiam, ut Aristotelis illa, ε δὴ πασαν πουν
oecos εν κοινωνέαν τινα ουσαν, καὶ πασαν κοινωνέα αγα-cto τινος ἔνεκεν συνεστηκυῖαν, οὐ γαρ ba δοκου-- αγαθου χαριν πάντα πραττουσι πάντες, δῆλον, et reliqua ex ipsa lausula subtrahantur, et nudae reliquae orationis partes proferantur. Cum enim orationis cuiusque locutiones eria nadam ratione aliae ab alia pendeant, singulaeque in membra quaedam dividantur, ipsaque membra, nimirum antecedens et Consequens, signa quaedam comitentur profecto qui signorum huius modi vim atque indieationem ignorat, ne membrorum quidem nexum et seriem, totiusque rationis modum qualitatemque percipiet. Cumque parum intersit, tollaturne de medio particularum usus, an non inteIligatur, vel ipsae male adhibeantur et applicentur, non omnino operam perdet, qui in his exponendis, quiquo in interuligendis industriam studiumqus posuerit. Si enim ordinis et Ucacitatis orationis certa signa constituerimus, set, ut non opinione ducti ex apparente sententia Ioc tionis cuique particulae modo hanc, modo illam signia scationein tribuamus: quod illis quoque accidit, qui praesumta pinione de huiusmodi particularum vi et potestate facile indicant. Sed ex ipsarum etymologia potius et primaria notione, particulae cuiusque facultatem et multiplicem usum perspiciemus, et quisnam πsingulis modus et efficacitas, aut alia qualitas singulis Iocutionibus et earum membris accedat, certa quadam ratione intelligemus. Verum cum ipsae particulae omnes, praeter paucas, nihil commune inter se habeant, quo altera ab altera pendeat, ita, ut una non possit sine
16쪽
alterius cognitione intelligi, idcirco, ut singniae qua quo in litterarum resne suas primas litteras habent, ita ordine describentur. Illud tamen hoc loco animadvertendum videtur, earum particularum , quas παραπληρωtιατικας, vocant, non esse unum quoddam g nus, cuius voces semper soliun ad rationis ornatum, et quasi rimarum orationis explementum adhibeantur, sed aliorum sere omnium generum nonnullis vocibus accidere, ut aliquando nihil in Iocutionibus significent, sed vel ornatus, vel metri gratia, praesertim a Poetis, usurpentur. Earum etiam vocum, quae a propria significatione defeeientes, alienam a suo genero vim habere videntur, nonnullae inter παραπληρωυατικας collocantur a Grammaticis, ut που et ποτε, et υν, Cum tamen propriam vim οριστολογικην et στοχαστικὴν haheant, ut in ipsa singularum particularum tractatione
17쪽
ILLUsTRISSIMO PRINCIPIALEXANDRO FARNESIO,
s latiliaeus Devarius, avuncuIus meus, Cardinalis amplissime, multos quidem libros reliquit, octo ac viginti annis a se conscriptos quo tempore in tuorum numero familiarium ad supremum usque Vitae diem, quae tua fuit erga illum humanitas, domi tuae versatus est. Ex quibus ego ibris hunc potissimum, quem de grae elingua particulis inscripsit, iam pridem statueram inlacem edere. Quanquam diuturna et accurata graecorum librorum tractatione illud erat acile consecutus, ut, quis esset graecarum particularum usus, quae visa notio, non modo ipse perspiceret ac teneret, verum aliis quoque tradere posset, deque illarum naturari eillime disputare. Huc accedit, quod viri docti peris multi, et graecae linguae peritissimi, non semes me cohortati sunt, ut hoc opus in hominum adspectum lu-
18쪽
eemque proferrem, quod non exiguam censerent utilitatem ad omnes manaturam, qui aut graee Ioqui vel sexibero aliquando velint, aut certo scriptores graecos eviant egendo non primoribus tantum labris, ut dierutus, degustare, verum etiam penitus introspicere cum ex una plerumque partieula Ioel cuiuspiam sententia pendeat universa. Nemo enim adhuc uno voΙumino Comprehendit, quaecunque ad eam rem illustrandam et explicandam pertinent; nemo distinete atque disposite; nemo certa ratione a via de illis egit nemo certo clarius ac facilius harum particularum vim naturamque Perseeutus est, quibus tamen, peritorum huius linguas 8ententia, nihil est pene in graecorum libris dissicilius
ad intelligendum, nihil obscurius. Atque inter eos, qui mihi, ut hune librum ederem, suaserunt, gravissimus primis auctor fuit Hieronymus Noverius, cardianalis amplissimus euius tantum apud me valet auctoriatas, quantum apud omnes valere debet, quibus tanti viri sapientia, probitas, gravitas non sit inaudita. Quinetiam eo plus me, ut opinor, movere debet, quo mihi est eiusdem integritas doctrinaque perspectior fortasse, quam eteris, quibus eum eo familiariter agis minus eontigit. Etenim est illo quidem eum gravissimarum disciplinarum, iurisque civilis a Pontificii, tum graemeae linguae peritia clarus, ut in nominis fama πιπulli iam pens dieam moriatium esse possit obscura et idem tamen ita in pro sua humanitate, atque in grae cam nationem benevolentia, in suis domesticis esse voluit, ut et mihi iam prope singularem vix sapientiam, et probitatem propius liceat intueri, et magnum inprismis apud mo pondus Cardinalis optimi ac sapientisai debeat haberi sententia. svars cum fructua uberes ex
19쪽
Praefatio. hoe libello percipi posse viri doctissimi atque gravissimi
arbitrarentur illud me muneris esse maxime videbatur, ut et avunculi nomen, quoad eius fieri posset, immortalitati commendarem, et graecae linguae e
discendae subsidia eiusdem studiosis hominibus sine imvidia proderem. Verum ut hoc pietatis ossicium ad oeusque tempus disserrem, multae me res propemodum coegerunt. Primum enim cum decem fere ipsos extremo aetatis anno idem avunculus meus adversa vaI
tudine eonflictaretur assidue, o Romam Corvae pamen ante mensibus, quam o vita discederet, eo consilio revocarat, ut ipsi eum in aliis libris, tum in hoo potissimum describendo ac disponendo praesto essem, nisi vita ipsum antea defecisset. Cum enim id maximo ageret, ac tibi adhuc fideliter, rite amplissime, navain re pro Viribus peram, septuaginta natus annos diem sunm obiit, praeclaris, ut initio dicebam, relictis ingenii doctrinaeque monimentis ex quibus hae ipsa, dograecae linguae particulis, eruditissima disputatio in varias dispersa schedulas, fuit eum a in diligentius Muigenda, et ad extam quandam revocanda metho dum ae viam, tum a viris doctis atque prudentibus
accurate per otium recognoscenda. Deinde vero extinguis facultatibus avunculo relictis, nondum licuit meres, quod optabam, neque Vero liceat hoc tempore, nisi tua mihi benignitas, Princeps illustrissime su veniat quam in operibus egregiis et in iis praesertim sublevandis adhibera soles, qui a sedulo deliterquaeoluerint. In quibus, quoniam iure potest Mattha a
Devaritia numerari, eum Iba It is diuturna tot anno
rem consuetudine penitus cognitus atque perspectus 3 tui ipsius testimonio gravissimo laetus, pauca quaedam
20쪽
e Deo percensere non dubitabo, quibus eiusdem virtus, Rus doctrina testata et onsignata posteria reli quatur quippe qui aetatem semper in studiis rerum honestissimarum eum Iaudo traduxerit. Natus est igitur Matthaeus Corcyrae, honesta reariorum familia ex iis, quas Latinum ritum in christiana religion secta
turi cum vix annum octavum ageret, Romam a I anne Lascar perductus est, viro graecarum literarum
Iatinarumque scientia nobili quo tempore idem Lase Fia, Leo sis Pontificis maximi iussu, ex variis Orientis locis ingenuos pueros delegerat, is quibustum primum est graecum Roma collegium, quam Scholam graecam nuncupabant, ad montis Quirinalis radices institutum cuius quidem extat adhuc in Oph Hem scholiorum monimentum, quae ex tuo Collegio prodierunt. Ibi igitur neu sis a tanto Octore, summa docentis atque discentis cura literis graecis er ditus, obseura quaequo ac recondita eius inguas m steria ita eleriter arripuit, ut ipso deinde per se ex veteribus graecis Oratoribus, istoricis, Poetis, hilosophis, tanquam ex sontibus, omnem hauserit non modo linguas eognitionem atque verborum, verumatiam rerum scientiam pulcherrimarum. suam, eum iam illius doctrina celebraretur, a Nicomo Odiapho
Cardinali arcessitus, domum humanissime receptus est,
apud quem per illud tempus ita multivariis disciplinarum generibus instructissimi florebant, ex Graecis quidem, Conmantinus Rallias, Nicolaus Susiano, Christ phorus condoleus, nevari condiscipuli et coninberna Iest ex Latinis vero atque Italis, Nicolatia mi anu, idemque postea Mesectas delectus Episcopus Franciscus Priscianensis, Donatus Gianvoltus, ater Leonar ε