장음표시 사용
21쪽
δ circumdata varietate, atque varietatibus cim cumamicta, Psalm. qq. v. lo. & I . Innocentius
autem III. Liuiniensi Episeopo, & eis, qui cum ipso sunt fratribus, in Q Deus II. cxt. de Vita ,& honestat. Clericorum rescribit, & mandat,ne si dissimilis habitus fratrum fuerit apud eos, quibus unum Euangelium praedicant scandalum
generetur; ut omnes se ad unum etiam honestu habitum conformarent.
Cro a Vestis,quae infra describetur,ab Eminentissimis S. R. E. Cardinalibus in Conclavigestari solita, math cum Clocca miscetur. Cucca quippe vocatur ars Campanum, seu tintinnabulum a Gallica voce Goche deducta a verbo Latino claudicare , Gallice Clocher , quia unico malleo percussa sonat, unde Clocherium, pinnaculum ; Falconi Beneuentano in Chronico ; a pinnis, seu pennis . Graecis βερυγεον, seu tar έ
ρω - , siue quasi Aquilae alas pas
sas referens, & Campanile c. ex literis a. ext. de Homicidio volunt. Nolarium S. Antonino tom. 3. Chron Sanctus Paulinus Nolanus Episcopus in Capania primus tintinnabulis usus est in Ecclesiasticis Oiscijs, inde Nola dictae sunt,& Campanar c. Ioannes exi. de Homicid. Alciat. e. II. l.9. Parerg. Iur. Galli se rei etiam nuncupant : Laur. Bouchel in Thesauro Iur. Gallic. quasi Pe roi, idest terrorem, Pasquier. c. I . lib. 6. des Recherch de France quasi hannira, feri, siue pacis exilium, Romanis, alis Hormo. Facti species in schismate Clementis Cebennen Antipapae VII. m.s. Parisiensibus tan-guchan,
22쪽
σuehan, seu tange malum , seu toc suis, tangens ganguinem, Auctor Maris Historiarum. Graecis
κωλον χαλκήομυμ ore hori s aeneo. Suid. Nicetae,& alis tintinnabulum a sonitu Iuuenalis Satyri 6. Plin. lib. 36.c. I I.Martiat. l. I . Epigri II 6. Sumton in August. cap. 93. cuius usus in Thermis, unde Thermarum aes. In Templo Iouis Tonanistis fastigium redimitu Tintinnabulis fuit ab Augusto . Tunica hyacinthina Sacerdotis deorsum
Tintinnabula habuit aurea. Exodi c. 28. v.33. Crocea inquam Vestis mihi videbatur a cro eo desumpta, sivh a croci colore , quem rubentem appellat Virgilius 4. Georgicon,vel a stamine, seu Uilto,qui Graecis κροα , E quo constabat.
Hesiodo Aurora κρωκοτα λ', Croceum ei cubile tribuit cum Tithono Virgilius libr. r. Georg. &l. aeneid. qui Croceam Chlamydem lib. II. A nrid. vocat, & lib. 9. pietam croco. Paulus Iurisconsultus in l. quaesitum D. de Legat. 3. & Crocinum nominat S. Coccum ex Ha-Ioandro, ubi legunt alii Coracinum, vide Alciat. c. I. lib. a. Parerg. Crocotae Vestes sunt delicatarin molles, atq; muliebres, hinc Proverbium κροκωπι , idest seli crocota, cum indignighonor exhibetur. Suidae Uestis est orbiculata , hinc nomen Crocotulae, & Crocotarij. Hercules κροχα φορο, idest ferens Crocotam a croco dictam, vel infectam colore croci, vel Crocotularij, Plauto, Naevio. Auctori Adagiorum: est& οκS. Varron. Festo, Philoxen Crocota est genus,amiculi croco tinctum. Vossio Croco-
23쪽
dictitur, unde Crocea Cardinaltu in luctu ob demortuu Potificem assumpta nomen potuiuet trahere,& Crocotia per apocopen Crocia appellari. At Eminentia Vcstra, quae plusquam Poeta, qui aula peragrabat loca nullius pede antea trita, quidquid videtur imperuium, minime relinquit intentatum , cum me videret torqueri, atque cruciari circa Croceam istam; eius originem, , etymumq; adeo feliciter inuestigauit, nec tantum plusquam fauente Apolline diuinauit, sed & dextro Mercurio adinvenit, Mineruaeque
calculo ccmprobauit arcessens, & euoluens tabulas Corbeiensis Coenobii S. Petro dicati, siue Statuta c.3. apud Lucam d'Achery Tom. q. Spi-cileg. ubi sunt ista verba: Ceterum Cane hroccus , sue Cuculla de sago unde hraccus fieri possit: ad quae appingit ipse d'Achery in margine , Canae diminutivum Clamydem interpretor , ct hroccus vectem spremam signi cat ;hinc Itali Rochenum υoritirnt,vel ocus,floccinue, qui pro vecte hic, qu.ae totum a capite corpus tegit usurpatur. Inde rem acu tangens Eminentia Vestra infert litoccum Cappellar Cruciam esse, &ob transitum vocis stiroccus in vocem croccus & conuersionem elementorum tir, in fi, e qua afloccus dicitur, qui Doccus hodieq; appellatur. Nam Rochetius inde non videtur derivari, sicut laudatissimus Holste inius tentabat , a Germanico vocabulo Chorro , seu Choralia, vel a Graeco
nario Graeco-Barbaro, tiroccumque vocari asserebat Vestem oblongam virilem, at pallam muliebrem
24쪽
1iebrem striatam Eripen roia, solemnem autem magistratus Honrocch. Londinenses baiuli lineam vestiim superindutam hoc , & foc nuncupant , uti testantur Spelmannus in Glossario v
ce fracta, & Vogius in libro de Viths sermonis
Latini l. a. e.16. Vascones quoque r , pro I, pr nunciant, & pro f, efferunt c. Unde frocci flocci, atque Croceae vocabula promiscue sumpta sunt; neque mirum si Francici ctiam idiomatis, quod non a Germanico adeo dissonabat, tiro cum in croccum mutauit usus; nam Hludovicii, vii legitur vetustis in Numis, sculpebant, & e- nunciabant Franci, perinde atque Cludovicum.
Adnotauit id Savaro in libro Gallico de Sactitate Clodouei Primi Francorum Regis. Rocchetium vero quasi ruPtum a rugis dictum ego censebam , seu a Plicis, & Sinibus, de quibus alibi Ggebam satis fuse. Subsequor Eminentiae Vestrae
obseruationes. in Chronico Centutensi S. Richarij, inq: Tomo eodem'd'Achery lib. 3. c. 3. memorantur hrocci Serici II. Lanei M. Croc-cus pectoralis, quos explicat ide d' Achery froccos, & lib. 2.c. 2.Consiletudinum Cluniacensium antiquarum . Capellum, seu Caputium socco Νο-nuiorum assuitur , s simi pauci , ct si simi plures
aufertur, & lib. I. cap. 8. puero, qui cum Laici,vel Clericali halitu venis, Abbas Capellum de socco eius iubet auferri, o cucullam ei dandam benediatu : & c. z7. Professi soccos exuunt, ct cucullam induunt: rursus de frocco c. 6. & 3. & l. 3. c. 3. Dessi Cana lanea,quae induebatur super Caballum, privsuam focos praecingeretur: tum ex Cardinalis de Turrecremata expositio ne in c. I r.
25쪽
Regulae sancti Benedicti, & Clementina prima
de Statu Monachorum, confusam cucullam cum
flocco docetur, & ab ipso Glemente V. Papa distinctam, ita ut intelligatur Cuculla,longus, &lus habitus sine manicis; at soccus cum manicis largis , & amplis, & cum Caputio. Concluditurq; Cruciam , seu Croceam esse similem socco , seu stocco, permisto cum Cuculla , , manicasque olim habuisse arctas, & oblongas, instarque togarum , quibus utuntur Magni Manistri Equitum Sancti Ioannis Hierosolymitani&:Consistoriales Advocati, atque haudita pridem utebantur Parochi Romani, cum vero Manicae illae forent inutiles, atque superuacaneae, fuere recisae.
Describit Croceam Christophorus Marcellus electus Archiepiscopus Cornrensis, siue quis
alius est Auctor Librorum Ritualium S. R.E. hisce verbis lib. I. cap. . de Pontis. Eleel. EII autem Crocea genus Chlamydis longae ad terram usi
a parte anteriore, aperta a summo ad imum , circa collare rugosa, informam Cappa/um Praelatorum,s demas Cucullum, At Iulius Lauorius in Elucri
brationibus varijs, ubi agit de Conclaui l. I.c. S. num. 7.eam ita graphice depingit. Fri Crocea inquit genus Chlamydis.longae v ne ad terram ab auteriore parte adapertae, lanem asummo et siue ad imum violacei coloris sed a parte poneriore habet cauae , ct circa collare est rugosa, ct ad formam Canarum Fraelatorum dempto Cucullo ; e quibusChlamidis,seu matelli talaris cu Cauda, & rugis forma. Quin & materia e lana satis colligitur Uterque demit Cucullum , attamen Franciscus
26쪽
sestini in libro de Praesecto Camerae e. . o. supra
Croceam retro, MOZZetiar, seu Colobii, aut Ca- melaucij mutilati Caputium erigendum putat. Sed & de Crucia, seu Crocea Cardinalium, Bambosa lib. I. de Univers. Iur. Eccles. c. I. n. 87. Gestatur autem a S.R. E.Cardinalibus in Conclaui,nam ut adscit Marcellus. Cum Collegialiter a Patribus est aliquid agendum , illi utuntur Croceis obscuris, & subtus paruo Caputio supra Rochetium . At Lauorius attexit in Accessu ad Scrutinium , vel alios actus, qui intus Conclaue collegialiter fiunt, Cardinales utuntur Croceis obscuris , idque Gregorius XU. in Bulla de C nonica electione diserte praescribit: dicens: Cr ceis viansur in Eumoneo ad y Actibus Collegiali ter faciendis forianso L. C. ut Lauorius ibidem
refert de Elect. Ganonic. tit. . c. IO. n. D. Sed &Marcellus l-a. Rit. S. R. E. c. 26. Obseruat cum
Pontifex Manto de Rosato utitur, quod Praelati Assistentes non debent habere Cappas, sed M tellos, quos Assistentium Crocias vocant. In lib. Caeremoniarum Rom.Curiae usq; 'ad Pontiscatu
Nicolai Papae U scripto a Ioanne de Dauciatria Traiectensis Dioecesis,ubi agit de Sanctissimo DN. exeunte aliquam Civitatem, vel intrant . Deinum venit Sacritia, debet e sse cum Cana , et Cappello, et extra Cisitatem cum, occys: Cuiux
tae indiciu debeo Doctissimo Abbati Carolo Morono Bibliothecae Barberinae Praefecto, qui mihi quoq; indicauis ex Viane se Albergati Comentarijs sui temporis in Comiths Clementis Septimi scriptum: Grdinales sumptis de more
vestitus violaceis forma , cir colore simillimis D a quibus
27쪽
28 hibus dum Magia laeunt, Utuntur, quas Crurias vocant , quia declinantes a purpura, cT D- num deponi , et Unam ab omnibus is rectum, . bonum, bonamque mentem afferri debere signicani in Sacellum Diui Nicolai , qui maximorum Comitiorum locus eris , conuenerunt. Ordinalis Papiensis Commentar. lib. . haec refert: Mane Patres omnes induis Palidis a summo deorsum apertis , quas Crocias vocant in Cellam B. Nicolai, &c. conuenerunt , loquens de Conclaui anno 1 6 . habito, in quo Paulus Secundus electus fuit. At in Conclauium Volumine Cardinales amicti Croceis, quas GHes geriare consueum runt, quoties ad Scrutinium , et Electionem Papa coneregantur.D. Magri Croceas Cardinalium as.
similat Cappae a Romano Pontifice in nocte Na- . talis Ch ricti gestari solitae iam inde a Bonifacio Nono,& Cucullae sine Manicis, seu flocco nigro Magni Magistri Equitum s. Ioannis Hiero lymitaui,super quem Gelasius Secundus ei ca-didam Crucem Octogonam ut deserret cocessit anno I II 8. vii super albam Cucullam seu so eum Templarijs dedit Crucer rubram Eugenius III. sed quam apte, congrueque Vir eruditus id cogitarit, non est istius loci disquirere, trulam ego togam Magni Magistri, a Cruce den
Eminentia profecto Vestra iure censet apud
Hieremiam Threnor. c. Id. v. s. ubi Graece legitur L τουδεν ἰμενοι Tri κοκκον , legendum , qui nutriebantur, non in Croceis, sed in Cocceis, quod est, Cocco imbutis, uti vetus Interpres ha-
28쪽
hebat, & Salmassus in Histor. August. affrmat. Arias quidem Montanus Coccinum vertit, &Chlamydem Coccineam pro ruso limbo, quo
veteres Reges utebantur, accipi Hieronymus in cap. 7. Matth. ad notat. Quemadmodum color ruber apud P 5tificem Romanum moeroris, & luctus indicium est, ideAseria sexta Maioris Hebdomadae Papa Cappam rubeam induit. Rit. S. R. E. lib. z. c. a. & in , Commemoratione animarum , atque in Anniuersario Pontificis Antecessoris l. 2.c. 26. & c. 3I. idque videtur consuetudini consonum Graecoris, penes, quos vestimenta purpurea sunt luctus insignia, teste Codino Curopalata lib. de Ossic. Eccl. & Aulae Constantinopolitanae & lib. a. c.tis numeri io. Gretserus in Commentar. Ita S. R.E. Cardinales violaceo, seti Ianthino colore Palliorum, & Vestium, significant luctum . Scriptor Mercurij Gallo-Belgici narrat in Cardinalis Legati Ferrariam ingredictis pompa colorem illum gestatum quasi funebrem . Ob moestitiam igitur quam e morte contraxere deiuncti Pontificis , cui alium suscem satagunt, viduatamque Pastore suo Ecclesiam, tinctae sunt Croceae obscuro purpurae, seu Cocci colore, ac violaceo. Binius in notis ad Concilia Granos ita exponit Vestes atras lugubres,& talares cu Caputio,quo caput obuoluitur, & Cauda , seu syrmate, quo verritur humus, & illis ait Hispanos uti, quando iunera prosequuntur, & Gramallas vocitare, Grani autem sunt flagella superiacentium crianium e Concilio Bracarensi,& Isidoro lib. i9. Origin. & Sauarone , ae Sirmondo in Epist. I.
29쪽
3o lib. 3. Sidonii Gramallas aute της quae Polluci quoddam genus est pe , vnde qui peras vendit , Lucian. γρι μαιοπιγλης nuncupatur, quia caput tamquam in pera vestes illa: recondunt , derivarem. Abbates Ordinis Sancti Benedicti, imo & Monachi violaceo per fusis colore vestibus amiciebantur. Ita vestiti pinguntur Pharphenses ad Supponem usque, qui trigesimus quintus numeratur, & anno IO O.
vixit; prodit id Constantinus Caietanus lib. de s Sancti Gregorij Monacha tu in Additi. μανθ
ri ιη time, seu purpureae suboscurae, ac violaceae commemorantur in Vita Sanctorum Quirici, &Ivlittae Martyrum apud Metaphrasten in Codice Vaticano. Huiusmodi Croceam a Monachis Be-nςdietinis non abigo quin S. R.E. Cardinales acceperint,vti Pontifices ab illis plurima sumpsere, tum propter multos Pontifices , qui eo ex Ordine ad Sancti Petri Solium fuerunt euecti; tum propter ipsorum Pontificum apud Benedictinata, Coenobia ,& Casin ense praesertim, diuturnam moram; tum etiam ob Christianae pietatis obseruantiam singularem, quae in Sacris eius Omdinis Coetibus cissorestebat. Cucullam ergo si bi adaptarunt S. R. E. Cardinales, quae formam Crucis exprimebat, ut Gemmae auctor asseuerat, l. 2. c. 37. Cruciferi apud Graecos sunt instar
Cardinalium , si qua fides doctissimo Episcopo Apameensi Spondano in Annalibus Ecclesiasticis ad annum i 38. Theophilo Raynaudo lib. de Pi leo ;& Leoni Allatio aduersus Chreygionis
30쪽
scapulare Monachicum Gra eis καανύω cap. 88. S. Ephrem. cap. I 3 . Ioannis Moschi. ωμαιον S. Athanas. de Virginit. ἐπωμαχον.
Hesyc.in Vita Arsenij,& apud Macariu Chrysocephalum. Quin dc , Mich. Pses. de Operat. Daemon, si , id est
coprehendere. Suid. Cassian.lib. I .c. 6.de Habit. Monach. aliter in modum Crucis, DorOth. in Doctrin. Monach. S. Ephrem. in Vita S. Iulian. Chrysocephal. de Crucis Exaltati in Eucholog.
3Τιmit Monachus Cruce super ιumeros Chriasium sepiens, S. Guillelmi. Vit. Cellonen. Veste Apostolica instar Crucis incluttur , Scapulare inquam Crucis figuram refert, cum dii bus Pannis hinc itide pendentibus latius per humeros , & scapulas exspatietur , & Patientiam nominant illud,quia Christi Passionem designat, quod uti παρεργον adnoto . Cuculla verb, licet a socco distinguat camClemens R in supra laudata Clementina Prima, quae incipit, Ne in agro de Stat. Monach. , quia uti censet Cardinalis a Turrecremata, non ubiq; recepta fuit illa Clementina ; cum fiocco , seu flocco accipitur pro eadem Veste, idque Auctor Notarum in c. s . Regulae S.Benedicti affrinari& Vestimentum exterius super alia, quod Ca- sinenses, & Cistercienses vocitabant Cucullam a Cluniacensibus appellari Doccum, seu fo cum forte , quia fieret e lana non attonsa, sed villosa, & floccos habente ; a flocco autem litera immututa dictus est froccus apud Trancos,