장음표시 사용
151쪽
i T. A. Vtendere, ut ad navigationis securitatem, liberum maris usum, custodiamque Hollandiae suminum, conveniens semper seri idonea classis ut eadem classis perpetuo bene sit instructa omni apparatu bellico, tormentis;
pulvere, aliisque ad navalia praelia hostesque pulsando necessariis ut denique publici per
mare fluviosque commeatus negotiatoribus aliisque iter aliquo facientibus non segniter praestemur. Eorundem est peritos maritimae rei Praefectos, ducesque cum maiorum turn minorum gentium conquirere, iisque iureiurando fidelitatis obligatis ad agendum mandata praescribere. Cognitionem habent sententiaeque absque ulla provocatione dictionem, cum defraudibus, dolis, imposturis , quae in publicis commeatibus solent d
signari, tum de controversiis, quae interi vales socios oriri consueverunt. Postremo
quaestiones lite' terminant de praedis spoliisque maris de mercibus naufragorum in mari repertis , de debitis, quae conrtaxisse , quam diu merent, deprehenduntur duces sociique navales, de piratis praedonibusque, de delictis denique,crimibus, erratis in mari fluminibusque perpetraris. Iam quo pacto negotia, quae ad iustitiam subditis impertienda iv, quae ad dirigendas pecuniae publicae rationes, quae ad conserenda seu da beneficiaque Principalia, quae ad regendum saltus, silvas, aquas aliaque iis, quae hactenus commemo
152쪽
Iavi, consentanea,quo pacto, inquam, ea Illustiissimi ordines administrare per alios consueverint, ut jam nunc explicem , temporis, quo circumscribor, breyitas non patitur. Sed quaerere jam posset aliquis, cui trium civilis administrationis formarum nostra haec, a chenus paucis supremis coloribus a me delineata, conveniari Non contendam, esse simpliciteris cynarchicam , non aristocraticam
non democraticam allatis in medium speciose iis omnibus, quae pro cujusq; praestantia dc dignitate dici consueverunt. Rogari interim me sentio ex formula, quae in habendo apud veteres Romanos senatu usurpari solita; Dic, quid censes' Ingenue dicam. Absit
sinisterior, quam contra mentem meam promovere possit invidia, interpretario Censeo Batavor Rem p. temperatam esse se uarii erex triplici genere laudabili, Regali, Optimate, Populari primi quidem notas esse in summo exercituum nostrorum Ductore, cujus arbitrio mutu omnia post acceptum imperium militiae terra marique gubernantur se
cundi signa esse in ipsis ordinibus, qui de
omnibus rebus agundis consilia ineunt,vias. que iis bene feliciterque perficiundis cum cura diligentiaque sternunt. tertii deniq; esse indicia in ipsis civitatibus queis non prae- consultis maiora negotia insolens tractare, nefas pertractare. Plura non debeo sufficiant illa, exque paucis deducantur multa.
154쪽
eprimm ex vernaculo Latine reditum..
155쪽
v EsTRI ORDO, Nobiles, de Hollandiae vest-Frisiaeque Vrbe , repraesentantes earundem Provinciarum ordines, prudenti deliberatione habita re communicata cum Nobilibus & singularum Urbium Senatu eorumque suffragii sac responsis, super praesenti harum regionum stati, diligenter expensis 3 cum fidei iurisque iurandi, tum ossicii sui nomine, bonu factum censuerunt fores, si diplomate publico legitimum Hollandire V vestali si teque imperium omnibus exponeretur certo sibi persuadentes, lectores omnes&singulos benevolentiam favoremque calamitoso Patriae nostrae statui co venientissimum adhibituros esse.
156쪽
Zelandia octingentis retro annis, Comites utriusque sexus summis imperii rebus admotos fuisse quibus absque stri ordine. Nobilibus, atque Oppidanis Ordines earundem regionum constituentibus,supremum jus dominiumque traditum ab antiquo fuit,& legitime
delatum. Illi autem ea moderatione ac prindentia Rempublicam gessere,ut nunquam de bello indicendo, aut pace tractanda, de tributis &vectigalibus imponendis aliisve de negotiis publicis quidquani attentarint,absque consilio & consensu Nobilium, urbanorum magistratuum;qui semper ad Comitia publieae vocabantur quamvis ripsis non deessent consiliarii aulici indigenaeque alii viri graves atque idonei Atque his suis domesticis non obsecuti tantum Priscipes, sed Millis Senatoribus qui ex Dynastiis suis& oppidis ad comitia vocari, benigneque semper & cum applausu exaudiri soliti, quotiescunque negotium incidisset quod ad Rem p. pertineret. A que horum omnium auctoritas pro lege fuit, fraenum quodammodo Principatus. Hoc fundatum bonis legibus regimen i stumque ante alia, ac nulli secundum insignes profecto fiuctus publico, peculiarem honorem ipsis Comitibus attulit ut qui tantillae Provincioli praefecti summam apud omnes Christiani orbis principes existimationem
laudemque consecuti sint tantaque in digna-
157쪽
RA IPVB. BATAVI C AE. 3tione fuerint, ut foedera non tantum, sed&nuptias cum potentissimis Regibus saepenumero contraxerint. Adde, quod anno post millesimum ducentesimo quadragesimo septimo, Gulielmus ejus nominis II Holla diae Comes, Rexin Romanorum Imperator electus sit. Denique non parum ad eorum gloriamin virtutem facit, quod triumphatis hostibus victores plerumque e bello domum redierint limitibus suarum pro vinciarum,as versus quoscunque hostes, quantumvis praepotententes, fortiter defensis Hinc imperium majestatemque Principum ollandicorum vicini omnes plurimum reverebantur. Quinimmo asseverare verissime possumus Hoblandiam Zelandiamque a nemine hactenus
qui externo, qua intestino bello, spatio quidem octingentorum annorum, ferro subactam,aut alterius imperio subditam fuisse. In quo an ulla alia Regna 5 Respublicae Veneta fortasse an excipienda gloriari nobiscum posisint, etiam atque etiam dubitamus. Invictae vero hujus maiestatis robur in sola ordinum cum Principe concordia, amore dc animis conspirantibus positu profitemur, Jc libenter agnoscimus. Comitum alioqui potentia i valida, nisi Nobilium Givitatium destinis fulciretur. Nullae enim his opes, praeterquam Dominiorum reditus, ad sublevandam A
aliaque publica munera sustentandi,
159쪽
b A. BATAVI CR. 23icam ipsam in extremum pro-oniecit Caesiar Carolus donec in t , Tutores a provinciarum
ores accepere. Imperator idem dinum quamquam libertas dominatione Burgundica
istracta sit atque immunita in
ore ire: io semper habuit, telligeret non aliter se suaquere. Quocirca dc filium suun Maiarurn crebris adhortationi fecit, mad mitiora conssilia te pellicere conatus est, prote-iisertissimis: quod tum dei num et statum imperii sui pericu laboraturum , quam primum otii a tem parvi faceret. Et nunci patris re ipsa veri sitimam ex- 'ti suo dc provinciarum damno. elli Bel rici cauis , aut tumul- in medium ad seni potest rulgo contra dissertetur quam ta per Hispanos alios ex otio extorquere a nobis volue iit, Ordinum publica utilitati ad carent. t inter ira omnem dispula tio' sit , nihilominus e re nostia
Isterentur,icle existimavi inus,
a lubrico haerentes seorsim ab
160쪽
a Dra A, I si Lum EAccepimus etiam a majoribus, qua auctoritate Ordines Comites suos , si malos consultores secuti exorbitas. nt, in viam reduxerint non solummodo demonstrationibus& expostulationibus exhibitisci Verum etiam si salubria monita negligerentur adiectis poenisis animadversionibus in capita illorum, qui Principum auctoritate nequiter abusi deliquissent,in eos seduxissent. Cujus rei exempla multari varia circumferuntur.
Clare quoque perscriptum est,Principibus pupillis impuberibus Tutores ab Ordinibus appositos fuisse. Quemadmodum etiam cum Gulielmus V, ejus nominis Comes Hollandiae, per animi aegritudinem imperio minus idoneus esset redditus , ab iisdem ipsi Procurator, & populo Rector datus est. Extra omnem denique controversiam est, supremam potestatem atque administrationem Reipubi penes Ordines semper fuisse si quando provinciae Principe defuncto, vel
eo impubere, vel mente capto, viliave de causia Domino suo destituerentur. Nam in tali casu ab Ordinibus genti caput datum, quem Tutorem sive Ruν- um vocabant. Quod ipsorum ius tempore adhuc dominationis Burgundicar ob inebat. Cum enim Elavi milianus Austriatus statim ab excessa Ducis Caroli dissilia eius Mactae res novas contra jus antiquum moliretur in aperta vi anniteretur auctolitatem ordinum convelleres