장음표시 사용
11쪽
INSTITUTIONUMMISTORIAE ECCLESIASTICAE
DERIODUS ALTERA CONSTAXTINO M. AD CAROLUM M.
Compositus per Constantinum orbis Romanus religione Oret.
Maxontio ad Milvium, et Maximino Daga ad Adrianopolim devictis, ac caesis penes Constantinum et Licinium summa reipublicae potestas fuit, et deletis tyrannici dominatus legibus, quod Romanaeditionis erat, id omne Christianis favit Nec quid-quani inter turbare potuit insolens animo atque ausu Licinius, quo sublato, cum omnia in unius Constantini imperium cederent, uniVersus orbis, qui Imperatori parebat, Christianae paruit eligioni. Constantinus autem cum regnare coepit vel nullam religionem profitebatur, Vel quam amplexurus esset haerebat. Verum impendente bello contra Maxen-ΤΟΜ. II.
12쪽
tium, saevissimum Uribis exagitatorem, meridie actum est, ut Crucis signum in Caelo, veluti auspicium victoriae , ei se obtulerit conspiciendum i ,
si Constantinus Constanti Clitori filius tollibus artibus e lite-ralibus studiis educatus, teste Eutropio factus Imperator, anno imperii GL hellunt contra Maxentiuna iniit, qui Maxentius in ponte Miloio iisdem, quas Constantino paraverat, insidiis miserissime periit. Ex tunc Constantini Religio, quae antea dubia et incerta videbatur, Christiana fuit. Viso enim in caelo crucis signo verba praeserenti τουτοὶ νικα hac ince animo recreatus, spe bona adversus Maxentium ductus, hoste profligato, ut sui in visione praemonitum, Chri stianus factus ex animo est. Haec cae Eusebio in ita Constantini. Hujusmodi narratio etsi certissimo undamento innixa a nonnullis inter sabulas amandatur, denegatur inquam aut naturaliter explicatur visio habita, et in risum Vertitur Constantini Religio, quam saltem dicunt eum Secutum fuisse non ex animo, sed simulate et fraudolenter, ut temporum necessitati inserviret. Nos haec breviterovolvemus, ut Auditoribus nostris aliquid sine molestia concedamus pro studiis suis, quae si nimia ceteris Videantur legendo abstineant. Exordiamur a visione Crucis, nec erit ab re universam narrationem ab Eusebio sumere, ut ejus verba intimius ab lectore perscrutentur, et examinentur Eusebius igitur haec habet . . de vita Constantini capp. xxvii. xxViii xxix. XXX. Pagg. 45 et se l. edit. Cantabrig. 720. . . . Solum ero Deum genitoris sui sibi esse colenti dum censuit Constantinus J. Hujus ergo opem implorare caepitu orans atque obsecranS, Ut Se ipsi noscendum praeberet, ac praesera
tibus negotiis adjutricem manum porrigeret. Haec precanti ac Sup- pliciter postulant Imperatori admirabile quoddam signum a Deo missum apparuit. Quod si luidem ab alio quopiam diceretur, haud facile auditores fidem essent habituri Verum cum ipse Victorinia gu- stus nobis, qui hanc histori in scribimus longo post tempore, cuna videlicet in ejus notitiam et familiaritalem pervenimus id retulerit, et sermonem Sacramenti religione utinaverit, quis posthac fidem huic narrationi adhibere dubitabit Praesertim cum id quod subse-
cuium cst tempus, Sermonis hujus critalem testimonio suo con- firmaverit. Oris dici meridiatiis sole iii occasuira vergente, crucis
tropaeum in caelo ex luce conssatum, soli superpositum, ipsis ocu-
13쪽
indeque Christus in somnis adstans idem signum
lis se vidisse affirmavit cum huiusmodi inscriptione Hac ince. τουτο νιχα. Eo viso, et seipsum et milites omnes qui ipsum
nescio quo iter facientem Sequebantur, et qui spectatores miraculi fuerant, vehementer obstupefactos. Interim ipse ut aiebat addubi tare animo caepit, quidnam hoc spectrum sibi vellet. Cogitanti ipsi et diu multumque apud se reputanti, nox tandem supervenit. Tum vero Christus Dei dormienti apparuit cum signo illo, quod in caeIo ostensum fuerat praecepitque ut militari signo ad similitudinem ejus quod in caelo vidisset abricato, eo tanquam salutari praesidio in praeliis uteretur. Ille primo statim diluculo urgens, arcanum omne amicis exposuit. Convocatis deinde auri ac gemmarum a 4 brii, medius inter eos sedens, Speciem signi eis sermone depinxit, jussitque ut auro ac lapillis similitudinem ejus exprimerent etc. , Ex quo testimonio unusquisque ea deducere valet ad veritatem saeti comprobandam, nisi omnium scriptorum fidem vel imminuere vel par tium studio abreptus denegare Voluerit. Nec desunt qui narrationem Eusebii pro lubitu suo interpretantur. Inter quos emine Jo Albertus Fabricius Vol VΙ. lib. V. Biblioth Graec. p. 40 et seqq. Hambum g 17l4. Ipse enim visionem Constantini cum naturali halonis solaris phaenomeno confundit, et coronam lucidam potiusquam erucem vidisse Constantinum arbitratur. Quae omnia cum ab Schmidio ac Fabricio in venta primum sint, componi etiam nullo pacto possunt cum narratione Eusebii, qui nec sallere nec salli poterat a Constantino Vid. Joannes Baptista oderint in iissertaetisne γνα l COStantinian Amari
Giannalberio Fabricio ext T. GL diss ital ad Hist. EccI. peri cura Zaccariae collect Romae 4295. pag. 444. Eusebii auctoritati suffragantur Inscriptiones publicae Sequens inscripti subjiciebatur statuno Constantini in celeberrimo Urbis loco ut p. Euseb. it. c. XL. lib. l. pag. 52l. positae, manu crucis Signum tenenti O . ALvTARI
SIGNO . QVOD . VERAE . VIRTUTIS . RGVΜENTVM . EST . VESTRAM . URBEM TYRANNICAE . DOMINATIONIS . IVGO . LIBERATA . SERVAVI . SENATVI POPVLOQUE ROΜkNO . Im 4 LIBERTATEM . ASSERTO . PRISTINU . Ecvs
NOBILITATIS . SPLENDOREΜQUE . RESTITUI . Eadem visio Crucis videtur
etiam satis indigitata ex inscriptione altera, quae adhuc Romae in Λrcu ipsi Constantino dicato legitur:
14쪽
militibus praefigendum monuerit sulci illic Chri-
Sunt qui numismata asserunt, de quibus C T. Claudius Moli- notus Canonicus Regularis in dissertatione gallice scripta Gurcia vision que Constantin ut de a Croi de Otre Seignem . . . confit nae par de medailles antiques etc. extat in ephemeribus Parisiensibus anni 684 ephem. XI. et Tomo II operis rara ite historique, et dogmatique surrae apparitions , les Vision etc. parci Abbe Longiet Dusresnoy Avignon et 754 pag. 576. s. nostra Dot ins et Alexander Visconti in diss ital Soprii Cristianita di ostantino, dimostrata coi monumenti, e concie Medaglie etc. p. 209. . I. Operis iisset Iazioni delia Ponti icia cccidemia di Archeologia Roma 4855. Videatur cap. V. pag. 26. libri inscripti missertatio de monogrammato Christi Domini, Dominici Georgii Romae 4758. Plura percupienti proponimus syntagma de historia visionis Constantini Magni, Matthaei Jacuti Mon. Bened Romae 4255 cujus excerpta leguntur p. accariam Vol. XII. operis toria letteraria,''Italia etc. Modena 4758.
pag. 401. st animadvertat lector eruditus Dos minime argumento ex numismatibus desumpto ad rei veritatem firmandam indigere, cum firmissima Eusebii auctoritate, universa innitatur narratio, cumque os serri possint numismata ante Constantinum cuSa, monogramma Constantinianum praeserentia ut ex gr. Ptolomaei Regis numisma, in quo certe multo ante ConStantinum' apparet monogramma seu digramma X ita connexum ut simillimum sit illi alii Catago et Bandurio aliisque rotato in numismatum collectionibus. Vid. Gretscru Opp. T. I. col. 246.
natisbonae 4754. Quoad religionem Constantini id infra in Dola 4ὶ. 2 Ita apud Eusebium p. l6. d. cit Labar et Militum Clypei signum crucis apposuit Constantinus. Cf. Pelliccia T. . . . de Christianae Ecclesiae. . . politia P. 245. et seqq. Bassani 282. ubi et de monograin malis Orma , ct de variis crudilorum sententiis. Quoad vocem autem Labari vidd. Dii Fresiae in Gloss. ad Script Med. et Ins Latin voce Labarum col. 89. Paris 4678. est gnatius ossius in tymolog. Egyp t. v. labarum p. 92. Romae 808.
15쪽
CAP. I. S. I. 5sliana Beligionis verila ejus oculis inclaruit, tenebrao omnes illic dissipata sunt. Et quamvis paullo ante obitum in quodam Nicomediae pago aptismate sancto rite ablutus fuerit 3 , nihil contra il
lius fidem innui videtur 4 quam praedicant Con-
5 Eruitur auctoritate omni fide digna Eusebii in vita Constantini lib. IV capp. LXI. LXII pag. 660-665. Hinc salsum quod de
Constantini baptismate Romae, et de anno V. E. 244 ipse enim an . Chr. 557. ex hac ita migraoit ri re proximo Nicomediae , quod Achyronam scabant , sub meridiem ita p. et avium T. ΙΙ. de Doctrina Ten orum p. 432. ad an . Suprad. s. EuSeb. oc cit. Vidit diss apud Frichium in meletem var. p. 249. et seqq. Wilhelmus Ernestus Tentgelius Exercitationes selectae Part. I. p. 502. et seqq. Part. II p. 44. Lipsiae et Francosurii 4792. 4 Simulate Christo nomen dedisse Constantinum Oiselius, aliique inter Protestantes, putant. Nonnulli etiam inter recentiores hoc idem sentiunt, quorum nomina referre inutile prorsus mihi videtur, quando ex veteribus sententias sumpserint, quod Plerumque usuVenit et quando eos recensere ad gloriam potius quam ad dedecus, ut merentur, cedat. Atque utinam ex tam frequenti eorum mentione errantium celebritati, errorisque dilatationi non praeberetur occasio excideret enim illic error, nisi auctoris Domen saepe saepius prolatum, eidem saltem famam conciliaret. Ad eos refellendos salis erit perlegere quae Constantinus egit in bonum Ecclesiae Pacem Christianis donavit, curavit ut Ialius haec Religio propagaretur, ut ab Arianorum labe purgaretur fides. Donatistarum furores repressit, savit Concilio Nicaeno, ut tutius quaestio de die celebrando Paschate compeSceretur, O- vatiani schismalis propagationem cohibuit, Ecclesiam codicibus dilavit omni vitio expurgatis, aliaque peregit, quae nisi ex animo Christianus sactus suisset, grassante adhuc ethnica superstitione, complere haudquaquam valuisset. Qui plura cupit, adeat binas dissertationes, quarum alteram videat apud Joannem lichium metetemata Varia. - . 245. Imae 4756. alteram perlegat in opusculo, cui titulus Dissertatio de Constantino M. non ex rationibus Politicis Christiano odit ab M. Gotis rid Christian. Lentnero, ipsiae 244. Ex anaglyptis quae in arcu Constantiniano repraesentantur nihil deduci potest adversus Constantini Religionem cum ad Traiani vitam a pro maxima parte reserenda sint.
16쪽
stantinianae leges, obtusae persecutionis Vires, parata Christianis pax et tranquillitas, insignitus atque auctus Clericorum ordo, Templa eo stiterno ingenti opere constructa 5j, census locuples Divino cultui addictus 6 . Quibus tamen omnibus et nos quoque non satis probari credimus Constantinianum illud Edictum, quo Silvestro ontifici, aliisque successoribus civilis potestas crederetur 7 .
Constantinum imitati sunt Imperatores
Ρost salum Constantini gestores imperii, Juliano excepto 8j, optimae voluntatis indicia Religioni praebuerunt, nomenque Christianum longe
lateque proserendum curarunt. Praetermissis modo Constantio, Valente, aliisque, quorum cetera in Ec-
5 Leg. Eusebius de audibus Constantini c. IX. pag. 40. odit. cit et in lib. I. de vita Const. c. XLII. pag. 22. lib. II. c. XLV. XLVI.
Quoad templa, quae in specie dicuntur a Constantino extructa, videatur Ioannes Clampinius in p. me sacris aedificiis a Constantino M. ConStructis. - Romae 4695. 6 omnia quae Constantinum respiciunt videantur in opere IO- annis Morini gallice scripto cui titulum Histoire de la dei ivrance del Eglis Chrolienne par Emporcur Constantin. - Paris 4650. Eruditi autem est ea seligere, quae Satis in opere Omprobantur. 7 optime accaria voc Donatio Constantini in Dict Hist. Eccl. Donatio Constantini, fictum pro Ecclesia Romana edictum, quo illani sunm tuendam digilitatem non indiget. 8 Leg. V. Diss. I. Fratrum alterinior ad sermones Sancti Zeno i iis pisc. Veron pag. XLIV. et scit Veionne 759.
17쪽
clesiam merita constans veteris doctrinae retinenda ustuclium non aequavit, indubium omnino est, O-vinianum, Valentinianum I. Cratianum, Valentinianum II. Theodosium Magnum, ejusque lios, atque Arcadium, eligionem ac pietaten in exemplum coluisse. Hoc autem ad Gratiani, et Theodosii laudes illustrius est, quod alter sacrificiorum lilationes abrogavit, aram et simulacrum Victoriae ab Augusto in Romana Curia statutum evertit, Supremi Pontificatus titulum dimisit, qui praecesSorum vel auctoritati, vel fastu servire ODSUe Verat Theodosius vero precibus Symmachi, aliorumque Ethni Corum, numquam adduci potuit, utaram, Statuamque Victoriae in Senatu restitueret, quin imo leges scivit de dolorum templis ac Sacerdotiis labefactandis, quae vim suam sortita sunt.
Magni Sanctorum labores in Religione propaganda.
Dum itaque per universam Romanorum ditionem Imperatoriae leges Religionem in ut ponerent, eamdem viri in Ecclesia praestantes prodigiorum virtute, doctrinae ac pietatis commendatione, externis gentibus suadebant. Principes in hisce hahentur Martinus 9 Turonensis piscopus, qui in-
9 Vid. Sulpicius Severus in Vita . Martitii ; ext nil calcem SacrHistor pag. 485. edit cum Otis Varior accurante Georgio IJOrnio Lugduni Batav. 654.
18쪽
gentem adeo multitudin0m a gentili cultu ad Christum perduxit, ut Apostolus non immerito praedicaretur Victricius Boiliomagensis, qui sera hominum corda, suavissimo Christi jugo mansuefecit, Joannes Chrysostomus sol qui advocatis aliorum studiis ac laboribus, Phoenices crassis tenebris expedire nisus est, quod meliori quidem sat suscepit Symeon Stilites Magna esset copia memorandi ceteros, qui Imperatorum studia secuti, licet in remotissimis saltem regionibus superstitionem radicitus Vellere,
inanesque aeremonias proscribere non potuerint; Saeculo tamen quarto, et quinto, omnem iisdem dignitatem et postlimini spem in Romanorum provinciis auferre Valuerunt. S. IV.
Externa Christianae Religionis propagatio, ac primo in Oriente apud Persas.
At in latissimo Imperio veluti in angustia includebatur Beligio, quae perinde exteriorem orbem,
gentes, nationesque Obscuras, amplexa est. Iam ero de gentibus, quae spectant ad orientem Solem optime novimus in Clialdaeam, ollersidem Christi notitiam vol a primaeva Ecclesia perVenisse saeculo autem IV. requentia ac pietate floruisse Persarum Ecclesiam per ullusium Susii Episcopum,ot Jacobum Nisibenum certo constat. Hinc tam pro-
li 0 Leg. ejus vita iii dii Maurina.
19쪽
tinus . Saporem Secundum ersarum Regem, illius foedus expetentem, ditissimis muneribus Ornavit, memorandaque epistola hortatus est, ut Christianis in Perside incolis pacem et otia facere vellet. Verum, Constantino ita functo, miserrima clade in nostros illic saevitum est, imo de iis actum suisset, nisi Marathus Episcopus in Mesopotamia, doctrina et miraculis praeclarus, rem pro Viribus restituere contendisset. Hic insidiatorum Principum fraudibus exploratis, apud Isdegerilem gratia maxime pollens, nihil non promovit, nihil non impetravit quod rei Christianae reparandae, augendaeque idoneum videretur. Quapropter instaurata I empla, qua Sapor labefacta erat, OV per Olam erSidem structa, duae Synodi Ctesiphonte habitae, ad relevandam Ecclesiae disciplinam nupera PerSecutionis vi et diuturnitate dilapsam haec, aliaque haud pauca, hominis studia aperte commendant iij.
In Armenia Majori, quae trans Euphratem sita est, exiguis initiis res Christianorum ortae ampliorem progreSsum sortitae Sunt quarto Saeculo, industria praesertim Gregorii Anacis silii, quem vete
lli Vid. Stephantis Euodius Assemanus in praes generali adactam M. Orient et occid. et Bibliotli Orient. . .
20쪽
res Illuini natorem dixere. Sane in superstitionis lunebris fugandis adeo prosecit, ut non solum plebi,
sed et proceribus, ipsique iridati Begi Religionem
nostram suscipiendam suaserit Antistes deinde Armenorum adlectus a Leontio Episcopo Caesariensi in
Cappadocia, totam provinciam Christo subjeciti ia),
quod inique serens Maximinus Daga, Christianorum hostis insensissimus, Tiridatem praelio lacessere ausus est. Hinc etiam imperitante Theodosio II., cum Armeni vim Regis ursarum, qui Religionem nostram abhorrebat, praecaVere Vellent, Romanorum opem in copias Persarum efflagitarunt.
Iberes, qui a Colchide ad Albaniani eam partem obtinebant, quae Georgia nunc appellatur, aetate Constantini Magni, Christianae Fidei se addixerunt. Etenim cum barbarorum irrupti iacta esset in loca quaedam Christianis frequentia, et mulierem Christo impense famulantem in servitutem egissent, haec ab ipsa Christi invocatione uxoris, prolisque regiae valetudinem, a prodigiali autem valetu-
42 Michael o uionii d. Praed. iii p. inscripto Oriens Christianus in quatuor Patriarchatus digestus, quo exhibentur Ecclesiac, Patriarchae caulcrique Praesules totius Orientii Parisiis 240. col. 157l, et seqq. Vidit Bollandiani ad diem 50. Sept. Tom. VIII. Sopi pag. 295-4s S. D luorpia et 262. ubi cliam adinvenitur Agathunguli hist quoad regorium.