Institutiones historiae ecclesiasticae N.T.

31쪽

CAP. I. XIII,

S. XIII.

Barbari parent Ecclesiae Gothi.

Barbari qui florentioribus Occidentalis ini perii provinciis jugum imposuerant, suave Christianae Religionis imperium effugere non potuerunt. Etenim inter Gothos, antea quam in Romana ditione consedissent, eam Scythiae Europeae partem incolentes, quae ab Istro flumine aludem eo iidem, et Tanaim pertingit, magnopere increverat Religio ante saeculum V nisu et labore Christianorum, qui tempore Gallieni ex Cappadocia 6 Galatia a barbaris mancipati sunt, et Colli et Sarmatae medio saeculo IV a Cyrillo Hierosolymitano commen

dantur, quippe qui Religionis gratia virginitalem et

regulares Monachorum disciplinas honore prosequerentur. Ex iis multi, a vitam superstitionem relinentes, Cum patriis sedibus ab iannis expulsi in

Thraciam, assentiente Valente Ugiasto, Successissent, Christianorum numerum UXere , UamViS

sub Vlphila, quem Valens Arianorum regi adjunxerat, horum signa sequerentur nihilominus plurimi haereticam labem evitarunt, eosque praesertim qui ultra Istrum, et Danubium, in Scythia morabantur, Brettanion Episcopus Tomis in Scythia a fido idesertione prohibuit. Ad haec Chrysostomus tribum Scytharum Nomadum, ad Danubium tentoria ha bentium, Christianae fidei asseruit, Episcopo cre-

32쪽

didit, sedulamque navavit operam, ut Gothos, qui in Romano Imperio versabantur ab Ariana pravitate ad Catholicam veritatem flecteret 3 l.

Burgundiones et Franci.

Nondum erat annus 17 anno Orosii historia persecta suit, cum Burgundiones Catholicam fidem 35j, et cum si de morum etiam humanitatem Susceperunt, licet postea ad Arianorum stipendia, quae Wandali, Alani, et Suevi jam diu merebant, transierint. At nihil id temporis ad nae moriam posteritatis insignius quam celeberrima Chlodovet, Francorumque gentis conversio nihil in hanc rem praeclarius laboribus Remigii Rhemensis piscopi, curaque singulari Chlottidis Burgundiae regis siliae, cui nil in uxpertum fuit, ut Chlodove Viro suo saniorem de Christo, et de Religione mentem injiceret, cuique res ex votis cessit, quandoquidem Chlo. doveus in pervigilio Sacrae Nativitatis an . 496. Baptismate a Remigio ritu ablutus est 36). Multum

54 Vid. Historia Golliorum jam cit apud Grolium ita nostra Dola 27. Quoad linguam et scribendi formam tempore Ulphilne vicientur Ericus Solberi adsieno-Ο-GOllius in diss. Pliilolog inscripta Ulphil illustratus Holmine 252. 55 Vidit Socrates Ilisl Ecl. Lib. III. C. XXX p. 579. edit al. cit Gregorius Turonensis Oi,ura juxta edit Maurinam Ruinartii Luto in Parisior. 4699. t Orosius Lib. I II. Cap. 52. 56 Vid. Gregorius uronensis iii dii sup cit. P. 2. et Seq.

33쪽

CAP. I. S. V. 3

autem ad Religione in in Francoriana sinibus dilatandam contulerunt per ea tempora Quintianus et Gallus Episcopi Arvernenses, Melanius Bedonensis, Eleutherius ornacensium , edastus Atrebatensium, queis p0st Remigium illustris Apostolorum fama penes Francos obvenit 37)

S. V.

Anno circiter 31. Caelestinus oratis ex Maximus in Hiberniam, quae Britannia minor et Scotia major apud Veteres audiit, Palladium misit Diaconum, utque efficacior ejus opera Vaderet, Episcopali dignitate auxit, neque exiguos sane ex illa legatione fructus conlegit Eundem vita functum excepit magna sanctimoniae laude spectatus vir, Patricius, qui eo Christianae fidei negotia in illa regione perduxit, ut Ilibernorum Apostolus jure ac

merito conclamaretur fuit enim Apostolica sollicitudinis, Insulae partes ad unam invisere beneficiis cumulare, discipulorum animos ad univorsae Hiberniae conversionem incitare, ita landem peracta, pontificalem sedem Ard machiae statuit, unde urbs totius insulae caput esse caepit. Apud Pictos autem meridionales, antea quam Patricius Hiberniam petiisset, prolatum anno circiter ra. Vangeliuia τ Ninia seu potius iniano, ut scimus a Beda

34쪽

nullas radices egisse ideo credendum est, quod in Religione illic et prope septentrionalem plagam in

stauranda plurinium adlaboravit anno 565. Columbas ibernus Monachus complexus pari benescio cotos, in quibus humanas dapes, turpes concubitus, foedissimasque procreationes Viguisse comperimus ex Hieronymo in Libro contra Jovinianum secundo 38).

S. XVI.

Haud tam cito inter Anglo-Saxones Christiana veritas admissa fuit idque culpabili sane Britannorum segnitie, qui intra sines Anglorum, hisce quantumvis invitis, considentes, Religionisque nostrae haereditatem servantes, nihil tamen ad Ethnicos e caeno extraendos incubuerunt. Quo certo et

lacrymabili animarum errore permotus Gregorius Μagnus nil aliud spectavit, nisi ut Anglo- Saxones ad satiatis tramitem advocaret, adhibito ad id u-gustino, cuia aliis Monachis. Nec res Votum ac spem sesellit, siquidem vel in ipso hominum accessu ad Ianetum insulam , quae spectat Cantium, Orientalem Britanniae plagam, anno 599. thelbertus Rex

58 Britannicarum Ecclesiarum antiquitates vide apud Usserium Londini 687. Cf. tiam ortlionius in p. Anglia Sacra sive collectio historiarum partim antiquitus partim recenter Scriptarum etc. Londini 469l nec non Matthaeus Vestinonasteriensis in p. Flores historiarum collecti praecipue de rebus Britannicis ab exordio Mundi usque ad annum Domini 1507. Francos urti 160l.

35쪽

CAP. I. S. XVI. G

Cantii, cuin ingenti multitudine e veterno superstitionis excitatus est Saxones Orientales, quos Thamesis fluvius a Cantio partitur, statim ad regis exemplum compositi, et celebris in Est-Saxia constructa Ecclesia Anno Christiano 25. orthumbrigenses

cum duino Rege, qui in boracensi urbe se habebat, convertit ad Christum dilburga ab thel berto nata, et Eduino nupta, petiitque a Iusto Archiepiscopo Cantuariensium Paullinum Pontiscem

Eboracensem, qui tantum profecit Ut proceres et maxima populi pars boraci anno 646 ab eo Baptismum acceperint 39

Regna Saxonum occidentalium Merciorum et Australium.

Commissis anno 635. ab Honorio Romano Ontifice Saxonibus Occidentalibus Birino, per hujus industriam statim consecuta est conversi Cynigilsi Begis, et Dorcinensis piscopatus constitutio Post satum Cynigilsi enenualchius silius cum patrio regno patriam pietatem non suscepit, quin imo Religionem deseruit, donec tristibus aerumnis assectus Vel potius eruditus, suasore accedente piissimo Orientalium Anglorum Rege, et malefacti conscientia velut aculeo punctus , ad saniorem mentem S Te-

59 Videantur Annales Ecclesiastici et Civiles Britannorum Saxonum Anglorum Michaelis Alsordi alias risfith quatuor Tomis comprehensi Leodii 665.

36쪽

Vocatus. Quare in patrium regnum, quod Mercii invaserant, postlimini reVersus, religionem, Omni-getianaque Virtutem coluit in exemplum, et ubique promovit, remque Claristianam in est-Saxia, so- ventibus Angilberto et leutherio Episcopis , ad celsissimum fastigium extulit Ouae omnia sive in Anglia, sive in finitimis colorum et Hibernorum regionibus tam magna ad incrementum eligionis fuerunt, ut inde tamquam ex sente et semitiario

Evangelii pr0pagatio seducta sit.

S. XVIII.

Frisia Citerior.

Non defuit suus eligioni locus et honor in

Frisia saeculo septimo quae res, utpote peculiare divinae providentiae indicium, altius revocanda Videtur Francorum dominatus in Citeriori Frisia repeti solet a temporibus agoberti, qui primus in eo regnavit, et occupatum Trajectum, iterioris Frisia urbem, piscopo Coloniensi dono tribuit, dummodo ignorantiam totius Divinitatis, qua Frisones delinebantur, ipse dilueret. Qui cum idem Don praestilisset, Idololatria noli modo evelli non potuit, sed interiores radices egisse saeculo praesertim septimo visa est. Ad haec, malitin exitum habu ure malamque laborum mercedem Evangelii praecones, partim ex Francia missi, partim exit. bornia, tuosque ad hodiis Frisia Dux, qui diutur-

37쪽

1ium bellum cum ip in Caroli Martelli parente exercuit, ab universa ditione sua liminavit. Qui Vero Cum per Francorum copias emiteriore Frisia annum prope 689. exactus esset, dignumque pro injuria pretium tulisset, Frisia omnis Evangelicae praedicationi impedimentis sublatis, late patuit. In qua quidem plurimum valuit illubrordus Anglo- Saxon cum undecim sociis apostolici ministerii quod annuente i pino, in Frisia gessit, creatus deinde anno 692 Pipino vocante, piscopus ra-jecti ad die num a Sergio Romano Pontifice Roma Teversus, ubi sacris infulis fuerat insignitus, Fri- sonum conversionem a Wul Damno piscopo Senonensi, et igberto intentam, ad optatum sinem perduxit, ut plures Ecclesiae ac Monasteria aedificata, ipseque Divini cultus splendor testabantur.

S. XIX.

Frisia Ulterior.

Ab ulteriori Frisia Rabdodus, qui suprema O testate praeerat evangelicam vocem prohibuit quae vero ab ejus interitu, dum pax per aliquot annos

cum Francis intercessit, graviter fuseque in ea regione insonuit Obmutuit rursus inter tumultus ac turbas quas risones, Carolo Martello de Aquila nico belluo distento, occasionem nacti in nostros concitarunt, ab eodem Martello postea, anno scilicet 34. ex magnam vim ad officium compulsi.

38쪽

Nec diu fuit cum Bonifacius 40 qui in Didius

antea appellabatur, et Germanos Christo subjecerat, suffecto sibi Lullo in aguntina sede anno 753. in Frisiam se contulit, ubi quondam illebrordum habuerat institutorem, et Ecclesiam Ultrajectensem a Carolomano Pipini fratre sibi creditam, pastorali munere Capessens, illustris extitit per totam ri

siam vangelii praedicator, martyrio denique illustrior ij.

S. XX.

Ilassia, Thuringia, et Franconia.

Hassia, Thuringia, et Francia Orientalis sive Franconia, quae provinciae saeculo septimo in Franciae deinde in Germanorum ditione fuerunt ad Christianam Legem vel a dinota antiquitate excussae sunt, in primis Francia Orientalis, quam Κilianus Monachus Hibernus an 636, Evangelica praedicatione implevit. Sed cum iubetudo, et crassa Paganorum incolarumque inscitia omnem sere Beligionis imaginem, oriente saecul OctaVO, delevisset, hinc factum est ut Bonifacius, cui latissima

40 Vidit dissertationes de Bonifacio crinanoriim Apostolo quas Christoplior Bochmero Praeside proposuit ΙΙcnricus Philippus Gu-denus, IIebnsladii 220. 4l Willeliindi Saxonum Ducis ictibus concussa non ibi FrisO-num religio dum can. Provinciam adoriebatur. 9Se polius Caroli potentia concussus, et in si ignia projectus, Ecclesia triumphum ut omni aevo contigit, praeclariovcm cssecit.

39쪽

praedicandi copia a Gregorio Pontificu huj iis notaminis secundo facta suerat, eo contenderet eligio nisque dignitatem mirum in modum redintegraret, et augescente magis ac magis Fidelium numero, singulis rovinciis Pastorem impertitus sit, Fran

S. XXI.

medio saeculo VI occupata, unde Bajoaria dicta est, aliquos an tunc habuit Christi sectatores 47 , Christianosque etiam dominos, reges Francorum. Sed ubi Fides imminui, et idololatria rursus invalere coepit, Chlotarius Secundus, pater Dagoberti Primi Francorum Regis, id negotii Agilo et Eustathio dedit, ut errantes ad ovile Ecclesiae reducerent, imbecilles firmarent, eligionis nescios divinarum rerum ignorantia haud amplius sinerent conlabe-

42 Urbs ad Maenum OSita. 45 Aut Burisburg, lilii praecipuum in Hassia Ortharoruit oppidum. 44 Hodie i sordia ad Gorem fluvium. 45 Seu utraque Rhaetia. 46 Melius Bojoariis. 47 Primus Bajoariae dux dicitur Garibaldus anno 556. sueui Christianum fuisse sunt qui putant.

40쪽

scere 48). Huc quoque spectaverunt initio saeculi VII. Rupertus irmatiae Antistes 49), Corbinianus Episcopus Frisingensis, Willibaldus istetensium Pontifex, et unibaldus Abbas Heidenhei mensis, non inglorium sane laborum exitum sortiti. Accessit industria Bonifacii, qui regiones illas Evangelii propagandi causa perVadens, piscopo quatuor, Salisburgensem, FriSingensem legionen Sem, seu Ratisponae, et ataviensem Bajoariae omni constituit 50ὶ

Alemannia, Suevia et Helvetia.

Alemannis, qui proprios amiserant reges, proximas in Rhaetiis terras impertivit an . 99 Theodoricus Italia Rex iis medio saeculo Ι erat reipublicae gestio, Francorum similis religionis instituta plane diversa. Quo tempore autem in eorum sedes

48 Eo intendebant etiani Emmeramini labores patria Pictaviensis, et cujusdam urbis in Aquitania secunda Episcopi. 49 Seu Rhudbertus vel Ruodpertiis, qui Theodonum II. Ba-iοariae ducem ad Christum convertit, et baptigavit. S. Ruperli gesta, praeter alios Scriptores, vulgavit Marcus ansigius in Germania Sacra T. II pag. 55 Augustae Vindelicorum 4229. Mortem Thoodonis descriptam invenies apud Iuggerium in II ist. Salisb. edit. Salisb. 4692. Pag. 40. 50 Videantur Rerum Boicarum cliptores collecli b Andrea Felice Oesulio litotius Toniis conlpi cliensi Augusta Vindelicorum 4265. Qitoni S. Bonifacii gesta videatur cliani Iosephus Megger in historia Salisburgensi Salisburgi 4692. Pag. 24. et Seqq.