Historiarum anatomicarum centuria I et II, III, IV

71쪽

3 T Η Ο Μ κ B A R T H o L I N I vel ut os idem sustin et, ne nimium stante h64 lmine oneri esset. Tantam musculortim ubertatem & varietatem non memini in alio unquam me vidisse. Homo vero hic, dum in vivis erat , compacta membr motuum asilitate facile & cum robore versabat. Et ne spermaticorum vasorum diverssitatem frustra credamus fuisse, homini audio jocum Plautiamna convenire : uuicquid amavit, amarit imbu

Bibo Meliten P.

Non .semel cum stupore vidi Bibonem quendam Melitensem, Petrum nomine, qui prisim publica artificii sui dedit specimina. Hic epotis et o .vel 3 o .aquet cyathis pro lubitu spectantium

celariter revomuit, ει instar salientis ex ore frontis modo singulos cyathos ordino replevit, mod' universam aquam ad pedes 2 o. & amplius rejecit. Praeterea, pro cujusque spediatoris arbitrio , non mu in tantum limpidam reddidit, sed variis colo tibus sapotibus differentem, modo aquam Romiarum, Sp. Vini, Vinum Hispanicum, rubrum, album ,&c.singulosque cyathos singulari suique ge' neris potu implevit eodem vomitu .Fatebatur a

tum jejuno ventriculo vel xacuo felicius siccedere

72쪽

H1s T. CENT.' I- . sy 'experimentum, si enim post prandium statim vocaretur a Magna tibus, cogi se prius ingestum ci

bum removere antequam ventriculum tanta co

pia aquae replere posset. Expressurus hoc modo haustos liquores, sola manus pressione, abdomini vel thoraci, rem confecit. Ut magiae suspicionem evitaret, publiceq; artem quaestuosam exercendi impetraret licentiam,& Pontifici Maximo Urbano VIII. Romae,& Cardinati Richelio Parisius,&Principi Auriaco Hagae secreta sua revelavit.Pas sim alii artificium hoc imitati sunt, sed non pari successu & dexteritate.ΙnBelgio feminan Ebriam ea quoq; arte nummos vidi collegisse. Alius Belga nuper Halaiae eundem vomitum exercuit, Se

renissimoque Regi artis suae datis speciminibus, publice soluto precio cunctis prostabat. De artificii ratione siepius orta mihi dubitatio , & multum

se curios torserunt. Duo enim concurrunt, quae miranda videntur. Primor vomitus voluntarius,

desiade varia liquoris evomiti tinctura. Vomitus ex motu ventriculi voluntario pIuri bus familiaris, si vel duplex sit ventriculus, ut in ruminantibus,vel ventriculi membrana eXterior , quam in vomitu principem concurrere existimant quidam , carnosios sit. Duplicem ventriculum non credo habuisse Bibonem, partim quod non uminarit, partim quod removere coactus fueritante, omnia in ventriculo contenta, quam denuo

biberet. Igitur carnosa fuit ventriculisubstantia,

73쪽

ues Tuo MAE BARTHOLINI i& musculosa , non membranea, ut pro voluntatis imperio moveri potuerit. Ita suspicatur quoque Petria C Eliu Pros. Med. Messanensis, Amicus meus, pluribusque deducit Lib. Ι .Emet .c. 8. Certe nonnullos novi, qui fumum Nicotianae liberaliter deglutitum, quando volunt, impressa hypochon driis manu, revomunt. Notus hoc artificio Nauta Hasniensis. Romae quoque in foro Navonae visus

mihi perstepe Persa quidam, qui omnibus spectantibus Tabaci fumum copia satis magna ingessit,& quando jubebatur,pleno impetu ex ore rejecit, etiam spiritum vini , quem in precium spectaculi persolvimus, superbibisset. Hula igitur & Biboni

Melitensi ventriculus motu voluntario ob must losam substantiam moveri potuit. Major de liquorum variorum tinctura dissicultas . Fuere qui crederent, vitra hujusmodi colorubus fuisse imbuta. Ille vero Melitensis non tantum crathos aqua diligenter eluit,sed a spectat ribus cyathos recepit,ut sine fraude se agere testaretur,& gustandos liquores prinuit quos eminue rat. Aliqui putarunt, vesiculas in ore certis locis recondi , plenas aquis coloratis, quas edoctus sit pro labitu dentibus premere S aperire.Alii aliam rationem commenti sant. Nam aquam colore vini rubri evomiturum credunt praepol ne extra'ctum ligni Brasiliani, quo, aquae mixto, color vini rubri inducitur: Eundem autem liquoremiam tinctum si vasculis aceto vel simonum succo

74쪽

perianistis excipiatur, evanescere rubicundum aquae colorem, & subluteum reddi, viderique vianum generis alterius. Denique alii, qui per rimam occultam, fraudem furtivis oculis speculati sunt, pro certo mihi affirmarunt, non eructari ex ventriculo varios liquores bibitos, sed continuum ulcus in palato servari, sontanellae instar , per quod secundum colli ductum plumbeum canalem ad inferiora deducit, vestibus tectum, cui canali varias Vesiculas alligavit diversis liquoribus repletas , ex ore per tubulos pre s exsilientibus. C nalem ut commodius tegat ex collo descende tem, thoracis seu colli vestimentum elatius gerere. Nec improbabile esse, ut sucum adstantibus faciat, poculum unum solum vel alterum quae haurire, caeteros vero cyathos quos simulat se evacuare, ita esse conflatos, ut vacui licet, via deantur tamen ob crassitiem, aqua pleni.

quid sit, siquidem artificium solis Magnatibus detegunt , libere nobis conjectandi relinquent potestatem , di defraudes picandi. i anquam enim bibitum liquorem pro arbitrio possint reje-H are, nunqu in tamen inducar utcredam liquores distinctis ' oloribus aut in ventriculo tingi

aut separatos evomi.

75쪽

Capilli lairides. '

NUllos in corpore humano enasci pilos viridi

colore enitentes hactenus credimus. Canda-nm culpam resert in pilorum densitatem lucidi coloris minus capacem. Sed & favi sunt multo- rum, & virides Psittacorum plumae. Scaliger credit propius se ad rationem accedere, quod color quilibet non conveniat cuivis plantae, ideoque nec pilis. Caeterum nec hic color ab homine es alienus. Humiditates nonnullae corporis sunt virides , ut bilis porracea & viridis, cur non excre inenta humorum , quales pili , simili colore luce- Tent Θ Bina apud nos extant exempla. Pluribus abhinc annis nequitia barbitonsoris, Nobilis cu-ausdam barba & hoc & aliis coloribus fuit insecta&detadata. Vidi ipse in urbe nostra Virum, vitidi capillitio luxuriantem. Et fere virides e sticiuntur metallorum fusoribus, quibus hic fortas sis adsuerat: Nonnunquam ab insita bile. Ita de Antonio Maria Catabeno narrat Marcellus Donatus in Hist. Med. ob aetatem grandem cano, plurima lbile sanguini permixta in corpore redundante, non solum cutis auriginosum colorem insurrisse νsed & canos luteo colore ad seridem inclinante productos.

76쪽

Elorum abscisso uim cum , vente

consensus. AN vivant pili, & totius corporis more nutriantur, disputant Physiologi , & Anat

mici , qui videantur. .anquam Vero nec vi-Vant nec Ni ventis corporis more alantur, singui rem tamen inter se alunt consensum, sympathia mirabili, quae omnibus cognato genere intercedit. Huius rarum in patria habuimus non ita pridem eXemplum. Ex vulnere capitis caesim facto cutis capitis pilosa Viro cuidam fuit detruncata. Curato vulnere pilosain illam cutem exsiccatam idem asservavit,suorum aestimator. Vergente de inde aetate cum sano capite & vivo aut calvescente aut canescente, capillitium quoq; exsiccatum, cistae inclusum, & pilos canos stendit, & tandem, sicut possessor, calvitiem. Si meae relationi fides deneganda, Magnorum illaru Heroum testimonio firmabo,qui se nominari, quando opus, insanaequo animo sunt laturi .Partis vivae cum alia consensum Chirurgia Curtorum docet. Inest & vita cassis sympathiae commercium. Quo fundamento nititur Transplantatio morborum. Vulgus si perstiosum sedulis cavet, ne vel ungues vel piala. resectos obvios cuivi Iinquat , posse enim

77쪽

co THO Μα BARTHOLINI magorum arte, vivis corporibus, ex quibus sinit decidua, illos morbos induci, quos excrementa patiuntur. Sed haec illis relinquamus, quibus nul tum stabile judicium. Illorum enim, ut eleganter Octavius apud Minucium Felicem, prout infida su

perstitio spargitur , ita dubia opinio facile dissi

patur, H 1 sTORIA XLII.

Puelia hirsutae O barbatae.

ΡUellam sex circiter annorum Halaiae vidi, &postea in Belgio, quam Parentes circumsetant, & cuivis soluto precio monstrabant, toto eorpore hirsutam, pilisque candicantibus horrentem. Ex aurium quoque caritate interna cirrhi longiores propendebant haud inelegantes, me tum barbatum pilis ejusdem candoris, m num

transversam demissis. In praedio Nobilissimae Matronae Elinae marsuin in Fionia nostra, non disesimilis mulier degebat pulchra facie, sed barba prolixa flamme S lunata. Visitur Bononia in Musaeo Ad aridi effgies seminae , similis Helve

to maxime barbato. Inc ynectaeo Archi ducis Austriae visa quolae pridem juvencula 3o .annorum, suse teneri3 annis ante mensium eruptionem barbam Viri in morem promissam cum mystaci bus alabu, Alioquin glabro seminae nitent men'

78쪽

HI s T. CENT. 1. 6Ito, quia ut Tibulli illud paucis mutatis usurpein lib. I. El. 9. Carior auro virgo , cui lapis fulgentora, nec amplexus a stera barba terit. Et menstrui sanguinis ONOrtunitate exce nuntur excrementa, quae in viris per barbae u

bertatem absumuntur.

Pili in nonnullis valde prolixi.

H Abent pili certum in plerisque crescendi

terminum, in nonnullis mediocritatem excedunt. Uxor militis Dani in bello Caesariano crines pubis tam habuit presixos , ut pone te gum potuerint complicari. Alvarus Semedus Lusitanus Pater Soc. Jesu, Procurator Iaponensis& Chinensiis, Romam pridem redux, barbam ad pedes protensam gestabat, baltheo majoris commoditatis gratia subinde constructam. Emiem qui amat, reperiet Erudito illius libro de Clana praefixam. Iohannis Pierii Rulerimi Vir hic meritissimus Apologia pro uberrima barba inAgoret, nisi Cynicus praeivisset apud i, qui Theseum laudat, quod barbamque & comam habere tapl cuelit , nec ei solum, sed & vetoibus omnibu*, quinarui nullus sustinuisset crinem deponere , nia Wl masis quam Leo quispiam se tonderia I

79쪽

ΥAOMAE BARTHOLIN runiversum vero idem negat se aemulaturum secutali hujus homines, qui poliunt & laevigant singula, corporis partes, ac ne secretiorem quidem ullam, ita ut Natura instituit, se habere simentes. HIs ΤοR1A XLIV.

Arenarum sus. P Rimarii Civis Halaiensis filia, tenera adhuc

aetate, libenter arenas clanculum ingerebat devorabatque sicubi arripiendi dabatur occasio. Solo insuper lacte sitim sedabat, spreta cereuissa domestico potu. Hinc morbo oborto ex imbecillitate ventriculi hujusmodi rebus non assueti, per tubulum cantharo infixum cerevissiam saccharo temperatam sugendam dedit Mater, de salute filiolae sollicita. Potum vomitus excepit, quodu riusculam massam excrqvit, ex arenaa lacte firmmiter invicem compactam. Sic sana, adhuc magno Parentum gaudio superstes vivit. HIs TORIA XLV.

natome Aurigae subito in curru

e 'iramisia no CIO IOCL 11. principio Februarii men

sis ob inconstantem aeris temperiem , multi in urbe inopinata morte subito exstinguuntur.I

ter hos auriga D. D. Iqhamis Reseni, tum Theologi

80쪽

vit.Nomen juvenis erat, Eschillus Erici,nati tum annos XXX. Longo autem tempore conquestus fuerat de abdominis doloribus ad jugulum adscendentibus, ut subinde se crederet suffocari, nec levamen ante sensiit quam presse thoracem & abdomen manu comprimeret, vel opposito fulcro sublevaret.Insperatae mortis investigaturus causam,

consensu Heri, praesentibus ipso Venerando Amisite , D. VHormis, M. Joh. Resonio juniore, & M. L ero , cadaver aperui , & sequentia notavi:

1. In abdomine Omentum invenimus putridum , cum ingenti foetore.

2. Hepar ingentis molis , ut utrumque hypochondrium fere impleverit, colore sano, sed duriusculum , inprimis sub ensiformi Cartilagine. 3. Lien exiguus infra ventriculum', fibris membranisque mirum in modum vicinis partibus connexus & implicitus. Figura singuiaris. Res rebat enim renes bubulos vel suillos , quatuor vel quinque lobis distinctus. q. Ren sinister caetera sanus, incumbentis It nis impressum servabat vestigium. Liene uterque

s. la abdomine inter meimbranas plerasque hinc inde vesiculae a flatu excitatae. 6. Coecum intestinum in simistro hypochon-drio, colo adhaerebat. T. In thorace pulitiones sicciores, ad livorem