장음표시 사용
41쪽
& libitinarijs, qui id aqua calida diligentissime abluebant
unctumq; pro uniusicuiusq; facultatibus resseruabant usq; adsentimum diem:pOstq; eXtremam acclamationem, aut rogo corpus imponebant, aut integrum sepeliebant. Vestimenta& tegumenta, quae ad funera requirebantur in templo ibitinae conducebantur,corpusq; sepeliedum,sii Plebeium esset, aut extremo stupplicio affectum, Sandapila claudebatur,&a Sandapilarijs& vespillonibus sub vespera deferebatur ad sepulchrum cum funalijs, hoc est cum cereis, taedis, & facibus incesis. Corpus autem defuncti purasyndone amiciebatur &tegebatur, seretroq; impositum efferebatur frequeti turba se
quentlum cognatorum , amicorum, aut eorum qui Inultati
essent ad funus,praecedentibus tubis,si grandis esset natu,aut sistulis lugubre modulantibus sit defunctus esset aetate inuenili. Filij defuncti funus sequebatur velato capite atrati: mulieres vero lineis albisque vestibus amiciebantur, ut scribit Plutarchus quaestionum Romanarum i . Tubae peculiares his ceremonijs adhibebantur,quae Sicinime vulgo vocabantur. Magnus facum incensarum numerus praecedebat & sequebatur corpus praeserebatur imago cerea, quae faciem defuncti exprimebat. Corpus vero mortuu lecto decumbebat ranquam somno sopitum , velaminibus & linteis mundis contectum.Praecedebant Pontifices,Flamines, & reliqua sacerdotum turba. Praeferebatur imagines maiorum defuncti, insignia,trophaea,coronae, & reliqua Ornamenta, quae honorem suneris augere poterant. Proximus adstabat Archimimus,qui mortui gestus,mores,verbaque quantum fieri pol rat exprimebat. Postquam autem cadauer perlatum esset, in
Campum Martium, aut in forum publicum, humi cum lectulo deponebatur. Tunc aliquis ex agnatione suggestum M scendebat, unde populo audiente habebat orationem funebrem, qua declarabat genus, virtutes defuncti, & meritam rempublicam, quicquid generose, magnanimiter & sor-xxxpregisset aut dixisset in vita. In hac pompa hymni decam laeti & canori , qui mortui laudes continebant. ΦlJWbisequebantur qui flebili harmonia adstantibus lacry-m Sciςιζodnt dc eiulatum: idque fiebat potissimum a murlieribus
42쪽
lieribus, quae funus comitabantur, vocabanturque prae sicae. Harum munus erat planctu & acclamationibus funebribus tristitiam mouere in animis sequentium. Et hae
post exactas omnes Ceremonias alta Voce exclamabant.1, Lic Er. hoc est absoluta sunt omnia , & iusta funeri reddita: Iam licet unicuiqne domum reuerti. Tunc aqua lustrali & ramo oliuae spargebant populum, & omnem turbam dimittebant, his verbis: Vale Vale vale e nos te .e ordine quo Natura permisierit siequemur. His peractis corpus integrum sepulchro imponebatur , vel cineres in urnas congesti cum ossium reliquijs conditorio adplica iabantur, plerumque cum multis rebus preciosi oribus, qui bus in vita homo fuerat delectatus, aliquando phialae vitreae continentes amicorum lacrymas sepulchro in erebanatur , vel vascula alia cum libaminibus lactis & vini: interdum etiam lampades oleo plenae cum reliquijs impone- .
In obsequijs Principum &Magnatum ludi gladiatorii ex
hibebantur. duclla: conuiuiaque opipara praeparabantur cognatis & amicis: ad haec fiebant viscerationes quae erant donaria carnium distributa in populo. Aliae quoq; funerum curationes fiebant apud Romanos:
Vera funera dicebantur, quando mortuorum corpora ordine quem prius descripsimus, aut cremabantur,aut sepeliebatur, lessum ducentibus agnatis &consanguineis, amicisque pullatis, reliquiaeq; cum cineribus urnis insertae Claudebantur sepulchris. Milaus imponebantur arulae marmoreae, Vel columnae,vel cippi,aut tabulae, quibus inscribebantur epit phia, & ad quae quotannis coronae ex floribus adplicabantur, vel vinum & liba facrabantur,aut etiam victima caedebantur dijs Manibus, ex qua epulum funebre fiebat cognationi &
Funera alia dicebantur Indicta vel Centoria, quae de- nunciabantur per praecones Censorum iussu. Ea autem erant, quae selectiore pompa, ceremonijs, & sumptu maiore fiebant: quaeque permittebantur non cuilibet sed ijs potissimum qui potentia & autoritate inter suos praestabanti
43쪽
ANTs IVIT. SI VI MONUMENT.bant, quique de republica erant bene meriti, vel qui maiorum oloria erant celebriores: dicebanturq; sub ascia fieri, &sepulchra sub ascia dedicata,quq legibus non permittebantur plebeii q. vel inserioris conditionis hominibus: ne heredum facultates imminuerentur,& Vt superflui sumptus a ciuitate,&republica bene constituta remouerentur. Translativa funera erant Plebeiorum latum,& ea quibus nihil praeter communem consuetudinem adplicabatur. sed tantum Corpore cremato,Vel sepulto, sacrificium fiebat Dijs Manibus: & epulum funebre celebrabatur ex caesa victIma inter cognatos & curatores funeris, qualia sere omnia vulgaria fiebant. Imaginaria alia vocabantur,cu is,cuius efferebatur tunus, in exteris ac remotis regionibus Vita cassus erat: illius aut absentis funus per imagines celebrabatur , quae facie mortuoruprae se ferebant: &illi sepulchrum honorarium quod Graeci
κενοταφιαν Vocant Constitu ebat ur: ut Suetonius in vita Claudij
adnotat: dum de Drusio eius patre loquitur. De hoc mon menti genere Vergilius tertio AEneidos scribit: ubi Andromaches mentionem facit,quae Hectori priori marito paretatin Epiro, dum ex insperato illi occurrit Lacrificanti Eneas ex
Phrygia in i taliam nauigans. Solemnes tum orte dape striatia dona Libabat cineri Andromache, Maneβ vocabat
Hectoreum ad tumulum, viridi quem cespite inanem Et gemina causam lac mu secrauerat aras. .
Loca interim quq aPotificibus designabatur ad sepulchra, duplicia erant, vel dicebantur Gentilia,quq ad integram gemtem,familiam,&consanguinitatem pertinebat, & in his sine differetia omnes mortui ex agnatione sepeliri poterant. A lia dicebantur familiaria,quq tantum uni familiς propria erant, neq; licebat cuiquam alij ex eadem gente sine peculiari dono in ea inferri. Erant & alia Hereditaria,quq ad Heredes defun-ζx xam, qualescunque esse possent, siue consanguinitatis Imrς,siue testamento te sti,transibant. Alia erant, quorum Usum bςrςdybus demebant peculiari inscriptione H. M. H. N S hoc est,hoc monumentum heredes non sequitur Sepulchro-
44쪽
R o M A N o R. L 1 A. II 3 Sepulchrorum nomina diuersa leguntur apud autores. Dicutur enim vel Sarcophagi, vel Sepulchra cum titulis, vel extra seriem,vel statuarum, vel militaria quae erant cippi vel Columnulae concauae,in quibus cineres locabantur: Vnde dc loculi vocabantur cauitates illae sepulchrorum quae continebant cineres cum ossibus & reliquijs cadaueris. Polyandria dicebantur a Graecis loca sepulturis destinata,quq coemiteria vulgo nominantur, quod in ijs iaceant&quiestant multoruCorpora.Campum sanctum vocat Itali, Germani hoc est agrum Dei,propterea quod sacer sit & sanctus, ab usu ad quem selectus est.
Tumbam Galli vocant lapidem sepulchralem,que Graecin βον aquo Tymbades veneficae vocitantur,quae frequentes sint circa mortuorum sepulchra, ut inde incantationibus &exorcismis Manes eliciant ad Magica praestig a. Cryptae & Hypogea sint siubterranea loca, in quibus corpora clefunctorum sepelititur in templis vel coemiterijs: qualia videntur plurima apud Gallos in facellis nobilium: sint enim cellulς sornicatae, in circuituloculos dispositos habetes, in quibus corpora locantur. Conditorium appellat Iovianus Potanus, quod est in eius sacello Neapoli: cui est instriptum,
AB HOC PONTANORVM CONDITORIO NE MASNE FEMINA EX AGNAΤIONE ARCEATUR. In eius
modi locis concameratis & subterraneis fiebant Alveoli siue alueola,loculi siue loculamenta,arcae, lia,urnae,&ollae, quae fiebat ex coctili lapide,ex marmore,alabastro, metallo, ebore, iaspide, porphyro, vel alia aliqua materia preciosa, prout serebant locupletum facultateS. Lectus vel lectulus, feretrum & Sandapila, & capulus di cebantur,quibus corpus demortui in funere efferebatur. Suggrundia antiquis vocabantur sepulchra infantium, qui nondum attigerant diem quadragesimum. Coragium erant exequiae Virginum. Exequiae pompa erant illa dum funus efferretur. Reliquiae dicebantur cineres & Ossa mortuorum: Conditum corpuS erat cadauer mortui quoquo modo
45쪽
A et 1 s superque opinor, licet breuiter, superius ostendi Omus, qui mos fuerit antiquitus apud diuersos populos se
peliendi mortuos.Quorum pars maior resurrectione postremam expectantes,corpora defunctorum ita praeparabant, ut ab omni putrefactione vindicata,Videbatur possc integi a re seruari Vsq; ad consummatione saeculorum: quando iubente Deo Opt. Max. animae suis corporibus restitutae simul fruentur aeterna beatitate. Cuius opinionis fuertit Indi Gymnos,
daei,qui hanc doctrinam acceperunt a pijs patribus,successbribus Noe, Semi,&aliorum Patriarcharum,qui a Deo peculiariter edocti scriptis tradiderunt hanc tam utilem&salutare doctrinam,&ad Christianos eiusdem fidei participes trasimi serunt. Multi tamen apud antiquos corporis huius imbecilli corruptibiles exuuias contenentes, quod erat mortale & te renum humo restituerunt, de anima tantum solliciti,quae ad Dei similitudinem formata, post vitae solutionem tanquam immortalis ad suum conditorem & principium reuertitur.
Hinc factum est ut cremandorum corporum consuetudo apud omnes recepta sit: nempe ut per ignem purificatae animae,quicquid labis a terreno ergastulo quo aliquandiu clamsae, tanquam carceris custodia difficili fuerant) contraxisse videbantur,id resolutis in cinerem membris totum eXuerent. At praeter ea quae in praecedentibus adnotauimus, alium Romani praecipue modum obseruauerunt in sepultura suorum Principum quos propter insignia per totam Vitam gesta, & egregia in rempublicam merita, diuinitatis participes esse crediderunt. Ideo ceremonijs eXquisitioribus, S magnificentioribus sumptibus eorum funera procura'
uerunt: dc eos autoritate publica, unanimoq; Omnium con sunsu inter Deos retulerunt,&Indigetes communi sententia γψς uerunt.Haec consecratio fiebat solemni apparatu Con-
46쪽
&Principibus,caeteri si populis Romano Imperio subiectis
mittebantur: quae simul exstructo ad id altissimo tabernaculo ligneo diuersis peristromatibus purpureis clauatis, auroq; distinctis circunsepto,& alijs ornamentis excellentioribus refer to,plenoq; siccis fomitibus, Vnguentis, taedis,& alia mate ria arida,quae facile ignem conciperet,in Vnum congerebantur In haec iniectae flammae,subi id rogum ingentem & odo riseram pyram excitabat, qua absumebatur corpus defuncti Principis,spectate Senatu totoq; Populo,faustis acclamatio nibus,& hymnis sacris celebrante nomen mortui. Cumque flam mae in altum exsurgerent, dimittebatur ex superiore tabernaculi constagnatione aquila, quae stimul cum fumo in altum eleuata, Credebatur animam defuncti in Coelum deportare: ubi cum Ioue & superis recepta diuinitatem induisse putabatur: ac desiuper in terras despiciens necessitatibus mortalium costulere & opitulari. Tum mactatis solemniter victimiqper Flamines sacros, & sacerdotes ad sacra haec destinatos,numen noui Dei incipiebat inuocari. Hunc coiecrationis moro
Romani mutuasse videntur a Graecis, qui sillos quoq; Principes & Heroas cossecratos inter Deos publicis ceremonijs referebant: diuinos illis honores tribuentes, templaq;, quae Heroa appellabant illis statuentes. Et hanc consecrationem dicebant De qua A.Dudentius in Augusto Caesare
Hunc morem veterum docili iam aetate emta
Postenta s, mensa ais adytis,MFlamine, s arisAuguctum coluit,vitulo placauit,s quo. Strata adpuluinar iacuit, responsa reposcit r Te tantur tituberodunt co ulta Senatus,
Caesareum Iouis ad ecie latuentia templum. Haec quia diffuse ac distincte desicribuntur ab Herodiano lib. . c. et an Apotheosi Septimii Seueri, placuit auctoris verba
heic inserere,ad Lectoris delectationem. MOS, Inquit,est Romanis conssecrare Imperatores, qui supers itibus filijs,vel successoribus moriuntur. utq; eo fiunt honore affecti, relati di
cuntur inter Deos. Est aut tota urbe quasi luctus quidam sest celebritati promiscuus. Quippe Vita functu corpus ritu homi
nu superstitioso funere sepeliunt. Sed certa imagine defuncto E a quam
47쪽
IIIII33 333333 II 33 IIIIIIII IIIIIIII 33333
duam simillima fingunt,eamq; in Regiς vestibulo proponsit
supra eburneu lectum maximum atq; sublimem, vestibus instratum aureis. Et quidem imago illa ad aegroti speciem paulida recumbit. Circa lectum vero utrinq; magnapartem diei sedent,a tqua quidem Senatus Omnis vestibus atris amictus a
deXtera Vero matronae, quas Virorum aut parentum dignitas honestat.Harum i nulla vel aurum gestans,vel ornata moni
libus conspicitu' sed vestibus albis exilibus indutae, moeren tium speciem praebent.Haec ita per septem dies continuos faciunt, Medicis ad lectum quotidie accedetibus, inspectumque velut aegru deterius se habere subinde pronunciantibus.
Dein ubi iam visius obijsse diem,lectum humeris attollunt riquestris Senatorij que ordinis nobilissimi ac lectissimi Iuuenes.Perque Viam cacram ad Vetus forum deserunt, ubi Magistratus Romani deponere imperium consiueuerant. Vtrinq;
autem gradus quidam sunt ad scalarum similitudinem constructi in quibus altera ex parte pueroru chorus est, e nobilis simis atq; Patriciis altera seminarum illustriu,hymnos in d functum paeanasq; canentium, Verendo ac lametabili carmine modulatos. Quibus peractis,tollunt iterum lectum,atque extra Vrbem perferiit in Martium campum:Vbi qua latissime Campus patet,suggestus quida specie quadrangula lateribus 'aequis assurgit,nulla praeterquam lignorum ingentiu materia ,, compactus in tabernaculi formam. Id quidem interius totu,, est aridis fomitibus oppletum: extra autem intextis auro str se gulis, atq; eboreis signis,uatijsique picturis exornatum. Supra se Vero alterum minus culum quidem positum est,sed forma &D ornatu persimile, portis ianuisque patentibus. Tertiumque
,, item, & quartum semper inferiore contractius: ac deinceps D alia, donec ad extremum, quod est omnium breuissimum, ,, perueniatur. Possis eius aedificij formam comparare turribus is, quae portubus imminentes, noctu igne praelato naues intutas stationes dirigunt. Pharos vulgo appellant. Igitur lectro in secundum tabernaculum sublato, aromata & siuistimenta 0mnis generis, fructus, herbasq;, succosque omnes odoratos
'Mkxubatq, aceruatim effundunt. Q uippe neq; gens est, ςqVς Vraitas,neque qui honore ullo,aut dignitate precellax, quin
48쪽
ROMANO R. L I B. 11. Iouin certatim pro sequis'; suprenia illa munera Principis ho
nori deferant. Vbi vero ingens aromatu aceruus aggestus est, ac locus omnis expletus, tum circa aedificium illud adequitatuniuersi equestris ordinis certa quadam lege ac recursu, motuque Pyrrhichio, numeroq; in Orbem recurrentibus. Currus item circumaguntur incessi purpuratis rectoribus,qui perso nasserant Ducum omnium Romanorii, Principumq; illustrium. au ubi celebrata sunt,facem capit Imperij successor, Camq; tabernaculo admouet. Tum caeteri oes undiq; ignem subijciunt. cunctaq; illico somitibus illis aridis, odoramentis. que referta, igni valido corripiuntur. Mox ab extremo, mini moq; tabernaculo,tanqua e fastigio quoda,simul cum subiecto igni aquila dimittitur,que in coelum creditur ipsam Prin
cipis animam deferre. Ac iam eX illo una cum caeteris Numi nibus Imperator colitur Hactenus Herodianus. Forma eius modi tabernaculorum videtur expressa in nummis aureis
Antonini Pii, & M. Aurelii. Aquilae vero deportantis ad Superos animam Principis defuncti figura cernitur in numismate Marci Aurelij Antonini alieneo: Et Faustinae ubi pro aquila pauo sculptus est: nimirum innuebant Augusta anima Prouidentia Iunonis cuius ales pavus est ad coelestes deportatam: Neque defuerunt adulatores qui Augusti animam se vidisse asseuerarent rogo funebri supervolitasse, tandem aquilae insedissse, & in altum euolasse. Eius Apotheos in his verbis describit Dion Nicaeus, in Augusto sub finem.
Postquam eiushaodi praecepta recitata simi,. funUS effertur. Erat lectus ex ebore & auro factus, stratus atq; ornatus peripetasmatis purpureis, atque auro intextis subter que tanquain feretro corpus eius iacebat occultum. Ante omnia statua
cerea vestitu triumphali videbatur, eaq; ferebatur ex Palatio ab ijs qui erant in sequenti anno Magistratus futuri. Deinde
ex Curia altera aurea, Tertia curru triumphali vehebatur stabsequebanturq; statuae Maiorum ipsius,atque propinquorum,qui e vita discesserat, aut tantu Caesare eXcepto proptem ea Fbdesset innumeru Heroum relatus. Ferebantur deinde statuae Ciuium Romanorum,quicunq; Principatum unqua
tenuerant, capto ab ipso Romulo exordio. Sed & quaedam
49쪽
Pompeii Magni statua serri visa est. Aderant etiam omne, Prouinciae picitae, atque nationes, quae partae ab eo fuerant, &deui istae. Post haec lectus sistitur in Rostris, ubi solebat ha-'' beri concio. De quo loco ubi Drusus legisset nonnulla, Tiberius Au ustum pro Rostris, quae Iulia nominantur, apud , Populum decreto Senatus laudauit. Tum qui lectum antea ferebant, eundem tulerunt porta triumphali, ut Senatus de- ,, creuerat Aderat autem Senatus presens,mortuumque pari- ter efferebat. Aderant quoque omnes equestri S OrdinIS, co-
,, rumque vXOres. Intererant Praetoriani In Illi CS, caeterique o
mnes fere,qui tum in urbe erant. Cum esset impositus in ro- oum extructum in Campo Martio, Cum primo cuncti Sacem se dotes circumeut, deinde Equites, post ij qui Magistratu fun-
,, geba'tur: postremo caeteri milites, qui erant in praesidijs VN,, bis, Concurrunt 3 praemiaq; Victoriae, quae acceperant ob prae- clara facinora,dum in eius eXercitu militarent,in cum conij- ciunt. Rogu centuriones postea admotis facibus incendunt , , Is comburitur. MOX aquila ex rogo demissa, quasi animam se Augusti in coelum ferret, euolauit. Peractis his rebus omni is bus, caeteri abeunt. Liuia in eodem loco cum primarijs equi- tibus masit dies quinque, ossaq; eius collegit,& sepeliuit vitiis in luctu fuerunt perpaucos dies, Ut erat Consuetudo. Matro- nae cum decreto Senatus annum luxerunt. Ex his apparet, , quantum fuerit antiquitus circa funera studium, quanta cu- ,, ra & sedulitate, quantisque sumptibus omnia impenderint, se quae ad honorem mortuorum facere videbantur, & eorum is memoriam poterant ad posteritatem propagare. Romani sitia sepulchra circa vias regias ut plurimum comstituebant, additis tumulis & aris, quibus mortuoru corpora tegebantur: Et haec ornabant aliquando insignibus marmo-Ieis, obeliscis, terminis, columnis, cippis,& pyramidibus prout ferebant uniuscuiusq; facultates. Extra pomoeria tameςrigebantur haec sepulchra: exceptis Regibus, Vestalibus vim ginibus, & Imperatore, qui triumphum erat adeptus. IjS pe-Lii ri priuilegio concedebatur in Urbe sepeliri, postquam
coxum Corpora extra urbem fuissent cremata.
ςp xinrorutarina diuersa fuit, pro uniuscuiusq; Volun
50쪽
tale,aut facultatibus, proque inuetione artificum, qui marmoribus inscidebat diuersia emblemata, signa de Orit, anima lia diuersa,aquilas, SphingeS,arbores,&alia eiusmodi quibus conceptu mentis suae e primebat. Plerunq; etia exsculpebat statuas defunctora vel nudas, vel vestibus amictas, vel integras,aut pectore tenus. cuiusta odi plurima videre potest Leoctor, tam in hoc secudo volumine, quam in priori iam edito.
Ex sepulchris quς hodie extant omni usumptuosissimum iudicari debet id quod ad portam S. Pauli prope montem tC-
staceum circo Olympico Romae: Pyramis enim est ex puro marmore cadidissimo qui Vt inscriptio indicat, C.Cestii sep tem uiri Epulonum fuit Sepulcrum: opus absolutum CXXX. diebus. Quida existimant non solum Cesti j cineres in eo mo numelo reconditos fuisse, sed locum fuisse comunem toti Epulonii collegio. Erant enim Epulones sacerdotes constitutia Pontificibus ad praeparandas Epulas sacras & conuiuia, quq celebrabantur in ludis exhibitis numinibus Deorti. Eorum enim munus erat coenas illas Pontificu a clamare & opipare c5dire, maxime in Epulo Iouis. Quotiescunq; autem aliquid omissum animaduertebant in his serijs&sole nitatibus id ad Pontifices reserebant, Vt eorum consilio dc animaduersione quicquid omissum esset, aut deprauate factum in sacrificijs aut ceremonijs religionis, id emendaretur, corrigeretur, &reduceretur in integrum. Graeci hos Epulones Vocabant
φ rqρας z genus hominum circa cupedias & condimenta magi S OCCupatum, quam circa rem diuinam.Nihil enim tractabant praeter cibos, Comminiscen tes quicquid ad bene curan dam cuticulam faceret: parasiti, coqui,&lurcon CS.
Est & aliud sumptuosissimum sepulchru ad viam Appiam
prope circusiue Hippodromu Caracalle, i forma rotu da instar turris amplissi mae structu est ex cadi do marmore dedicatu C cili Mesellae uxori Crassi in cuius circuitu sculpta sunt boum capita diuersa,cu patinis sacrificiorum & ea turri S VO-catur Capodi Boue, Sed de his pauca diximus superiore libro uesicut & de Mausoleo Augusti Criaris, de Mole Hadriani, de Septi Zonio Seueri, &alijs. Colunae item illae cochlides Traiani dc Antonini Pii, quq adhuc Romς erecta sui integre, pro