Hieronymi Osorii, Lusitani, ... De rebus; Emmanuelis, Lusitaniae regis inuictissimi, virtute e auspicio, annis sex ac viginti, domi forisque gestis, libri duodecim. ... Item Io. Matalii Metelli Sequani I.C. in eosdem libros praefatio, & commentarius

발행: 1597년

분량: 912페이지

출처: archive.org

분류: 역사 & 지리

151쪽

cendium pietatis studio & iudiciorum seueritatere. stinguere. Neque semel hoc ab illo libera voce contendunt, sed saepius instant de urgent,& publico ctiam testimonio postulata consignant, ut esset omnibus test Itum, nihil ab Hispaniae legibus omissum fuisse, quod ad labentis Ecclesiae instaurationem pertinerct. Quae quidem admonitio hunc fructum habuit, ut Pontifex deinceps non ita disse tute Rempub. gerere videretur. Piae se autem tulit, admonitionem illam sibi non ingratam acci di sie. Non post multos dies nuncium ad Pontificis Emmanuelem misit, cum donis ab illo solenni preca- Max. ad Emtione consccratis. Dona autem fuerunt ensis & pileus. mauuei iEa dona Emmanuel grata voluntate prosequutus fuit, nsuvius m nunciumque muneribus ornatum dimisit, Pontifici, dona. que pcr literas declarauit, se fore semper,uteum religio facere admonebat, studio illius incensum.Hoc eodem RES INDO anno, quinto Idus Iuli j, Emmanuel primum nunc tu. cia A.

de rebus Indicis auspicio suo exploratis accepit. Quod Primu de quemadmodum gcstum fuit,est ab initio repetendum. India explo-GAMA ubi primum soluit Olysippone, cursum ad rata nunc . Fortunatas insulas direxit:deinde Insulam, quam ap- Indicae na pellant Sancti Iacobi , quae respicit AEthiopiam, Iu. uigationis strauit. Inde vero, ut in mandatis habebat, nauigatio dejcriptio.

nem Solis ortum versus instituit, donec terram conspi Insediti C.D. Situs est,&ad eam continuo naues appellere iussit: in cobi in ' numque sinum ingressus,vela contrahere, anchorasque dimittere prscepit. Nicolaum deindὶ Coelium misit .vt adoram illam propius accedens, eXploraret, anesi et aliquis fluuius, ad quem se aquandi gratia conferrent.Tres enim mcnscs aduersis tempestatibus agi- tali in illius orae nauigatione consumpserant.& aqua inopia laborabant. Coclius ut fuerat iussus, littora illa perlustrans, in fauces fluminis incidit, cuius aquae Crant dulces, & riparum vestitus viridissimi. Quod

cum Coelius Gamae nunc asset, is ad eam parrem V

152쪽

Πoe autem erat Gamae institutum, ut quibuscunq; terris insisteret mores gentis& institu perdisceret. Itaq; dedit gotium certis hominibus, ut aliquem ex illis, qui regionem eam colebant, vel astu, vel vi capere uex quo posset res, quod volcb.u, cognoscore. Fut rut autem ad illuna pes ducti homines colorati breui dc crispo capillo, quoium tamen linguam nemo ex illius comita- tu,qui multas Aethiopia linguas nouerant, intellexit. Tucte tamen a Gama benigne accepti, atque vestiri, de muneribus, quibus capiebantur .allecti, ut alios ad no- E stros perducerent. Munera facie tintinnabula, dc vitrei globuli alia eiusmodi. senit deinde si ostris cum illa gente familiaritas instituta, cum Aethiopes illi muli supportarent ex illis fructibus, Sc carnibus, quas telluasi ppeditabat,quae ad victum erant valde necessaria: de illo nostri vestibus minimi preti j.& rebus leuissimis. . . quas illi tamen plurimi faciebant,ornarent.S gnis autem 5: nutibus. quid alterutri ab alteris fieri vellent,imnisilitariis gnificabant. Sed hanc consuetudinem unius hominis eμm Aethio amentia diremit Qui cum in eorum familiaritatem sepibus impor: penitus immersisset,petiit a Gama vi liceret sibi in il tunὸ direm lo rum intim M sedes penetrare.Deductus igitur ab eis, ii clim illi in via phocam ingentem intersecissent, suit illius carnibus satis opipare & apparate, ut illi quidem suspicabantur,acceptus Is cum dapes appositas, quodno est ent sui stomachi, fastidiret, se continuo in naues . recipire voluit. Illi cum humanissime prosequuntur. At is certus esse non poterat, an truderetur ad supplicium, an potius honoris gratia ta 'to comitatu septus duceretur. Metus tamen omnia tristiora fingere cog bat. Itaq; ubi littori appropinquarunt, quasi vinctus traheretur, opem magnis vocibus implorauit: nostri subsidio occurrerunt. Illi sagae se repente mandar in Gama cum reliquis ducibus in terram descendit, ut

facilius posset solis ab aequinoctiali plaga discrii en i in Astro labio contemplari. At illi, qui fugerant, i Methimui

sylva, ubi arma teposuerant ignorabant enim quali ata .seras accederent se occultabat A G

nimo nostri ad e

153쪽

inavero, quibus plurimum utebantur, erant cornua

quaedam acutissima hastis praefixa,quibus summa vi cotortis, non leuius vulgus instigcbant,quam si praeacuta iacula conieci sient. Ibi igitur cum nostri in littore sine ulla periculi suspicione versarentur,illi ex latebris emer Prana latis

siprouolant, Jc in nostros impetum faciunt,ta multos Liscam conuulnerant, inter quos Gama in pede vulnus accepit: Aethiopes. Nostri se multo celerius, quam fuerant opinati,recipiunt. Ita factum est, ut vilius hominis vel ani tenacritas aquationem illam infestam redderet. Sininu illum no stri sancte Helene sinum nominatu: duuium vero eaderatione Sancti Iacobi nomine notandum existimatui. i. Vt enim solennes dies cadebant, qui crant Diuorumin a L; tu moriae consecratiina nostri nomina terris 6c insulis, &

fluminibus incognitis, quae diebus illis primum vid

xan imponebant. Anchoris inde solutis, iter Austi universus instituunt,promontoriumq; Bone spei superare contendunt. In illo autem cursu valde Gamae virtus e Game vinu nituit. Fluctus erant immanissim .lcmpestates per frigidae & aduerita: tenebrae vero assiduaeq; procellae, cum .

semper in illa regione statis temporibus, quibus Sol Scipientrionalem plagam lustrat,valde horribiles sint, at

que pertimescendae; tum illis, qui nondum fuerant eos suctus experti,tantum terroris in j cbant, ut omnem spem salutis ab ijcerent. Naues enim ita iactabantur, FLVt modo nubes contingere,rursus in imas profundi voragi ucs detrudi vidercntur. Ad hoc malum accedebat.

quod vitia progredi nequibant. Demissis igitur velis, 'Vςntis obtinui cogebantur,ita tamen, ut varios flexus atquercflexus inirent, ne retio cederent, scdlcmpestatis aduersae finem in fluctibus expec arent. Quoties Vero aliquid laxame i dabatur, homini exanimatori

tu Gamam circi: msistebant, illiinaque orabant &obs crabant, ne vcilcise hominesque illius fidei commissos tam horrcndo geracre mortis extingui. Fluctibus diu repugnari non p c:ccde rei lcmpcitati, dc classem,antequam fuctibus mergcretur, in patriam reduci permitteret. Lirin is constanti animo rostulata rejjceret,

multi

154쪽

rerum δε-

multi de nece illius coniurationem habuerunt Id cumGama Pauli fratris ind: cio cognouisset, insidias summa vigilantia decli inauit, A vincula magistris inieciti. ipseque per se summi magistri munus obivit Tandem cum multis diebus hane tempestatis atque perfidiae imo lem inuicto animo pertulisset, tempestas commixtata est & ipse cum reliquis ducibus ad finem promontori Liperuenit, quod Onanc2, XX. die Nouembris, cum incredibili letitia flectere incoeperunt. Albitiabamur etiim, eo superato, nihil tibi impedimento futurum, quo minus eo, quo tendebant, felicissime peruenirent. Ita vero nauigabant ut nil quam a terra procul abscedoctir, dia illius situm & fertilitatem cum rucunditate Imrca Perent. Vidcbant enim ingentcs sylii di densanem cra, dc pecudum dc armentorum greges innumerabilis. Echominum etiam multitudini in , qui pasi m vagabantur. Sunt autem homines,colorc di specie illis iam illi mi,qui in Sinu SHelenae visi fuerant Cum loquuntur, singultire videntur: nudiani bulant, pudenda ligneis vaginis ines udunt. fistulis vririmar, quas non admoduabsurde modulantur Tuguria sibi ex lateribus sole adustis,aut e terra faciunt, quae culmis deinde atq; congestis glcbis contegunt. In promontorij illius latitudine superanda nostri quinque dies posuerunt. xxv. die Nouembris promontorium superant , atq; ad Septe triones cursum inllectu tat. Ab ultimo promontorii flexu, qui ad orientem spectat, abest sinus, quem in ostri Sancti Blasi aquationen appellant. cc. dcxX. pa fluuna iam illia. Tellus est fertilis: nutrit elephantos ingentes,&quam plurimos boves valdς opimos, quibus incola: clitellas imponunt eis i pro in mentis utuntur. In intimo sinu est paruaq tuaedam insula, ad quam nostri aquandi gratia naucs appulerunt. Ibi phocarum armen-ra conspexere admira da quadam multitudinc. In quibus inerat tanta si mas c truculcntia, ut in homines i ruerent Atres etiam co in loco visae sunt, quas incolae appellant Sotii carios, parcs a Ascob magnitudine: plumis minime vestiuauit, las habcnt similcs alis vespori titionum

155쪽

ctionum: vplare nequeunt, sed explicatis alarum menbranis, cursum celcritate summa conficiunt. 1 Ade, carnibus emptis ,& aquatio ne facta, nostri profecti sunt. Octauo die Decembris subita quaedam tempestas illos chementcr cxtersuit,& a terrae cospectu procul absita xit. Sidata vero tempc state, rursus ad terram propius accedunt. Cum enim nondum essct nostris imit is regionibus nauigandi ratio penitus explorata . minimὸ tutum videbatur,a terra longius abduci Vident autem paruas insulas,quae paulo longrus,cc. xxx. passuum mi νηξ'm libus aberant ab eo loco. ubi ultimam aquationem fe sς cerant. Erant a uicinamoenissimae arbores altissimae, sim prata viridissima, ricora innumerabilia. quae passim vagabantur. Erat summa tranquillitas,pel gus piosus1-dum, ita,ut sine periculo pos ent ad terram acccdereide qualis esset,cum iucunditate perspicere.Sic omnem illam oram legentes X. Ianuari j die insequetis anni,magnam hominum & mulierum multitudinem in terra inambulare conspiciunt Erant Ces colore subnigro, ut reliqui, quos in oris illis viderat, corpore procero, dispecie liberali. Hic Gama proras ad terram dcctere tu, bct. Misit deinde vitum linguarum peritissimum qui με- γα nomine illius , gendis I 'ctorem honorifice salutaret, leiq; munera dcferret. Fuit nuncius liberal itcr aeceptus. gς 'M & cu nauneribus illii , quae tellus screbat,dimissus. Haec gens erat reliquis humanior, & lautius vitam iusti ue- bat:brachia armillis arum is ornabat , & capita similite teteuco cui tu amiciebat. Viri pugiones gestabant, cum anubris stanneis non admodum inscite fabrefactis: vaginae autem erat ex ebore. Hih reliquit Garna duos e&ules , qui mores & cultum gentis exactepcidi sccrent. Eiat enim in ea classe decem homine; pitc damnati, quibus fuerat ea lcge vita conccssa, ut quibuscuq; in i cis aGama re t icti suissent, regiones lustia ictu, horninuq; morcs de instituta cognoicerent. Inde psosecli,decima quinta die Ianuari j ad fauces ingentis su iij per- FQ. Abraue nere, cuius ripas undique arborea fructibus onustae nomi:

156쪽

rami

LIn ER amoena. Hic iactis anchoris constitere, ut sequentidie Sol enim iam praecipitabat terrae cultum diligenter inspicerent. Mane vero conspiciunt multos homines eiusdem prope coloris & cultus initibus inuectos ad naves tendere. Qui simul atque ad eas accesserunt. sine ulla fraudis suspicione conscenderunt, fueruntque a nostris cibo atq; poculi bcraliter accepti. Linguam ta nacia corum nemo ex nostris quiuit intelligere . SQ ut bus tantum, quicquid cxprimere volebant, signific baot. Poti tres dies vencre quatuor viri regionis illiusprifici pes, ut Ganiam salutarent, dcclas m nostram vi derent. Erant autem hi paulo elegantius culti quos Ga-ina appositis epulis inuitauit, &vostibus sericis oria uit: quibus illi non mediocri laetitia se assicctos essed monstrarunt. Sed nec ab illis intelligi quidqua potuit, per quod nostri pollent, quam longe ab India, aut quaprope essent, aliqua ratione suspicari. Vnus tamen male Arabice dixit, ad regionem, unde paucis illis diebus venerat, naues eiusmodi formae atque magnitudinis; qua nostras cile conspici cbat, frequenter appclli, quae quidem non erat ita magno interuallo abeo portu dissiuncta. Nostri clim idi audirent, in spem Venerunt,sore. ut intra brcue temporis spacium Iudiam aspicerent. Id monuit Gamam, ut illi fluuio,bonorum signorum nomen imponeret. Hic autem columnam lapid min ipsius fluminis ripa collocauit, in qua erat Crux cum Eni an uelis insignibus incita.iHoc autem faciebat inportubus, quos ad Christiani nominis gloriam. 5 ad Regis clarissimi monimensa diutius conscruanda; in gis opportun0s iudicabat ad eam rem mulis columnae eiusmodi fuerant nauibus illis impositae. Tcrimis ro illa statuit, ut no in ine Sancti Raphaelis lysignis es set. Hic duos reliquit ex illis, quos diximus vitam exblio redemi ue. Hic postqhiam naues resecit,&infirmos curauit, sexto al. Martii anchoras moliri, antennas erigi, velaq; si ri iubet. Kalendis autem Marti conspuciuntur a nostris quatuor insulae, non ita lato mari a se inuicem distantcs. Ex vi a illarum coelius lapicio. na

uigii

157쪽

uigia plenis velis inuecta, ad nostros accedere conspi- catus est. Qui illis vehebantur, cum praetoriam naue in escvexillo quod erat in summo malo alligatum , cognoscerent, ad eam proras detorquent, propiusque s cti, magno clamore sublato, nostros Arabice salutanti'Ibi Gania Coelium, quod nauis illius esiet aliarum minima, praecedere iubet, & ad eam insulam cursum dirigere, unde nauigia soluisse conspexerat. Praeit scimsim Coelius, & fundo prius diligenter explorato, resi- quae paulatim subsequuntur. Nauigia interim nostras

naues circumsistunt , dc tibiarum concentu&alijsmusicis institimentis nostros oblectant, cisque de aduen tu in illas oras maxima voce gratulantur. Homines autem erant colorati, specie liberali praediti, vestibus bombycinis ornati: longissimis linteis auro interteratis & arcte compressis, ut spiris multifariam circum ductis caput obtegerent, Ornabantur. Erant Praeterea aduncis gladijs accincti, parrerisque brach ijs insertas gestabant. Nostras naues i lagresti, nostros A rabice salutant. Qui linguam probe tenebant,benigne respondent. Gama dapes apponi iubet. Illi conuiuium non aspernantur . Dum comedunt d bibunt, sciscitatur de . illis Gama,quod esset illius insulae nomen, quae gentis ratio dccultus, di quod iter inde in India mellet habendum. Respondent, insulae nomen esse M ozzambique: gentem csse simulachris deditam,mponam tamen insulae parte a mercatoribus Saracchis habitari. t sie vero illam sub Imperio Regis Quiloae, qui illi rectorem pxssc- Rex sivio

cerat homine aut horitate i nsigni preditum: emporium vix aliud celebrius in regioni h. illis reperiri. Inde enim naues in A rabiam, in Indiam, in multas praeterca orbis terrarum parteS nauigare,& ex omnibus illis merces innumcrabiles i neam coniichi. Pr terea dic ut esse quamdam in ea ora regionem,quam nostri fuerant praeter- uecti , quae Zo fala nominaretur,&auro plurimu abun- daret. Postremo quantum ab ea insula Caleeutium di. Draritaret, exponunt. Hoc audito, nostri manus ii, tum '

158쪽

LIBER

fida Ma . parte laboribus perfunctos arbitrari . Insula est illa iii ambiquen. xegi On quam appellabant olim Argesimbam. Distat

enim ab aequinoctiali plaga decem A sex gradibus, Almarum verius. Incolae surit nigri: xcllus propter paludes est parum salubris. Donaos extruunt e terra, quas cor gestis paleis integunt. Propter tamen opportunitatem commercii, naues undique ad illam rei gerendae gratia commeabat. Arabes tunc plurimum in ea opibus S potentia florebant. Hi myoparonibus par iis utebantur, eisq; ferreis clatiis minime reuinctis, scd paIis teretibus per soramina vice clavorum adactis, compages Vcro nauium funibus e palmarum sol ijs factis obturabat CPalinar&m Palmas autem appellant arbores altissimas, soliis lon- arborum de .gissimis & acutissimis hirsutas, patulis frondibus citi scriptio. cumquaq; diffusis umbram gratissimam ei licientes. nimces ferunt ingetis magnitudinis, quas nostii Cocos nominant. Vtcbantur in nauigando normis nauiculariis, quas nautae A cus appellant. Quaru forma propter eos, qui a maritimis regionibus semoti sunt, han alienum Acmsiue arbitror explicare. VASCULUM cst e ligno factu, pla- pixidis nau- num atqi rotundum; altitudine duoru aut triti digitolicae descri- rum In medio habet stylum praefixum, in summo praeacutum, aliquanto breuiore, quam sit vasculi ipsius altitudo. Regula deinde e serro 1 olertillime facta tenuis& an usta ad vasculi modii dimen facita tamen vidiametri ipsius vasculi longitudinem no exaequer, inducitur. Styli vero cuspis per medium huius re uix, quod etsi iuserius excavatum di fastigiatu, superius immisia, ita eam sui pensam, paribusq; momentis sibrata continet, ut utrinque angulos pares essiciar. Operculo deinde irrco aenea virgula ci rcundata firmato, ne possit regi la excuti, ct aliqua ex parre labare, contegitur. Clim vero magnetis ea natura sit, ut non mosso ferrum ad se tras advertim etiam una illius pars, ad septentriones aspiret altera in Austrum propendeat, naturamq; suam cum ferro communicet: cflicitur,xt,ctim regulae huius

159쪽

eaudem in se vim concipiat :&cum ista suspensa ex iterit, ut mobiliter in varias partes impelli possit, se per Lui Septentriones insita propensione reseratur. Sic autem fiebat ut nautae hoc i nstrumento moniti, quamuis in profundo pelago versarentur,&caelum esset ni bitum, & caliginosum, possent tamen ad Septentrionis rationem cursum dirigere. Hanc autem regulam quia ad acus similitudinem proxime accedcbat, cum restitiis

nauicularium appellabant. Deinde cum iasiillimum fixi ii istis iii humassis ingeni js addere semper aliquid ad ea qus sunt

solerter inuenta,aliam normae rationcm excogitarunt, in .

qua possciat exactius, quem cursu ni in nauigando te 'nerent, ratione perspicere. E virgu Iis enim ferreis figu- ram efficiunt lateribus paribus, augulis imparibus, in rhombi .speciem deformitam. Huic vitam ex parte su

periore, alteram ex inseriore chartam orbicula iam ad- iglutinant. Magnetis dutem adiuncta vi,sic figuram hanc temperant, ut unus ex acutis angulis Septentri nem, alter Austrum respiciat: ex obtusis vero unus adortum Solis,alter ad occasum spectet. Di ametri autem R. orbis huius longitudo figurae longitudinem non c. --.ccd t. Habet autem orbis hic in medio aeneum umbili- ut cum alliaeum, ad eam formam factum, qua diximus re

gulae medium fabricatum misse. I dum bilicum illud

igitur styli cuspis immissa, orbem hunc suspensum co-. talici, qui nonniodo rcgulae illiuS, de qua diximus, v- i. . ce satagitur, scdomi cs vcntoriam rcgiones, quorum: flatibus nauis impellitur, 3n conspectit proponit. In charta namq; superi e Neptentrio, & Auster,& Oriens, dc Occidens, Rinteriectae inter hos ternati os rcgiones exactissime describuntur. Norma ad hunc modiam co- simila, hoc restabat incommodi . quod opus erat,quo- iatici nauis fluctibus agitata, ut fieri necesse est, in puppim, aut proram, aut in alterutrum latus inclinaret,ut,

ii a in profundo subsidens adhaeresceret, neq; motuli licio in septetriones dirigi posset. Ne autem hoc eueni Let,suit si ertissis ne excogitatum. Nam Vasipstim pam,

to instat tu cuculo aeneo Mne sonstringitur. Vtri 'ste

160쪽

liquensis rectoris hu

. LIBER que autem ab eo circulo virgula calybea ducta n sot men alterius circuli maioris se exterioris, modico imteruallo ab interiore distantis, immittitur. Virgulae v ro binae ita sunt aequales sc opposit visi ex utraque rina dc perpetua fieret, circularis illius spatii diametrum continerct. Exterior autem circulus circa duas illas vi gulas quasi circum axem urinatur. Rursus ab exteriore circulo aliae binae virgulae pari interuallo ad ambitum alucolicuiusdam orbiculati, intra quem haec in chinatio continetur, simili ratione perducuntur. Ita sunt autem he virgulae exteriores inrerioribus ex aduer se constitutae, ut si duae tantum ex illis quatuor direm serent, sese ad angulos rectos 1 ntersecarent. Cum vero machinatio ex inseriore parte aenea & ponderosa sit,neque fundum attingat ullum, ita undique pellitur, ut medium locum teneat. Et clim pensilis dc mobilis existat, pondcre suo nixa ea ratione consistit, ut quamuis maximi fluctus nauem iactent, ipsa semper ad libet lana directa permaneat. Sic autem fit, ut nihil interii ni at,quod normam ab eo motu, quo in Septentriones fertur, impedire queat. His normis solebant uti iam illo tempore Arabes illi, Jc chartis praeterea, quibus an ritimarum rcgionum situs, secundum descriptas in itilis lineas explorate cognoscereiit. Quadrantibus etiam, Solis varias conuersiones, ec quanium quaeque regio baequinoctiali circulo distarct, obseruabant. Tam muttis denique erant ad nauigandum artibus instructi, ut

non multum Lusitanis nautis de rerum maritimarum scientia dc usu concederent. Cum nostris aulcm ideo iucunde fabulabantur, quod crederent cos esse Mahi metanos,exillis, qui Mauritaniam tenebant. Illos autem Gama muneribus asscitos cum donis, quae adi silae rectorem, illius nominc ferrent,dimisit. Nomen autem rectoris crat Zacoeta. Hic cum a suis intellexis set, qua humanitate fuerant a nostris accepti, munerique sibi missa conspexi ad ossicium suum pertinere existimauit, nostros inuisere. Itaque se continuo vestib.

ornauit, quae crant aurcii taliacia uocibus, gladi um m

SEARCH

MENU NAVIGATION