장음표시 사용
231쪽
t' rar admonitus. Inde in Ancheditiam se aqua di gratia . comulit: Sc inde Cananorem versus iter instituit. Rex ira illam excinit, ut nullum ossicium hominis aman. iiiiiiiii praeteriret. Ibi Lusitaniis nomine Gundisi tuusPci Xotus,qui co tempore quo Arius Correa fuit inter scelus opera Coi bequii occultatus fuerat, ne in eandecalamitalcm incideret, vetiit Calecutio ad Novium, Pegia Calecia tensis iactu, qui dicerct illum tumultu, in quo Aous Correa ceciderat. Qissic. Rege imprudente, multitudinis furore & amentia concitatu, animum que illius nunquam fui lea studio Regis Emmanuel salienum; eique glatissimum fore. si Nouius vellet Calccudium pctere. Futurum namque, ut Omnia, quae eitct.ab illo facillime impetrarct, se Onus acciperet, ex quo potiet maximum luctum ad regias opes accedere. Haec ubi regis Eomine dixit. tum Coicbequii monita diligenter exposuit. Admonebat enim, ne Regi ononium scelesti dirust fide adiungeret. Illum nanque eo neruosor es intendere, ut per amiculae si nudatione omnes Lulitanos, quos posiet, crudclissim ς necaret. Eum vero qui fidem haberet ei, qui nunquam fidemi coluisset, meritas stultitiae poenas daturum. Nouius nullum r sponsum dare, ncquePcixotus Caleculium Icdirς voluit. Nouius cum Cochimimo versus cursum teneret. in Calecutiensem nauem incidit: quam armis pugnatam, S spoliatam incendere iussit, di ad Cochi mense nn portum tandem pei uenit. Cuius conspeo: a 'ostri ta n ta laetitia affecti sunt, ut existimarent, se tunc e mortis ipsius faucibus ereptos. Quamuis enim Rex eos humanissime tractaret,& cetiis Nairibus tuendos committeret, perfidiam tamen Arabum eorum. qui totis frequentcs eam urbem incolebant, valde so tremi dabant. Omnia Regis ossicia in Nouium constite. re, quae ab homine si lagulari probitate atque fide praedito postulari. Jc expectari potuissent. Itaque Nouius negotiis exanimi sententia gestis, & maximis exi arte auibaὸ oneratis, Cana notem rursus se contulit, ut H ue aIOm,
232쪽
Na- MD aromatum aliorum onus acciperet: quod ei fuit largheluse cole tu atq; munificὸ concessum. Cum vellet inde discedere, siensiaduera fuit a Cana noris Rege certior factus, Regem Caleculii pus Lusita, octoginta parones instruxisse. qui portu raditum obsinu. derent.Vt illum interes usum armis oppi erent. Proinde illum Rex admonebat, ut ad terram propius accederet. ut illi possiet cicum suis auxilium afferre. Nec enim fieri posse.utis cum quatuor tantiim nauibus tantam hostium classem sustineret. Agit gratias, quas debet Nouius. Regemque monet ut de nost rorum in luteminime solicitus sit. Se namq: omnem victoriae spem in summo Deo repositam habere, cuius praesidio se cumulto maiore classe facillime congressurum. Postero die conspicatus cst Nouius portus a dirum ab hostibus
veneri. Navium numerus erat supra centum . Nouius ita naues instruxit, ut possent tormentis omnibus uti.
Deinde duces singuloi admonuit, omnem salutis spe
in eo positam csse, ut non cogerentur ullo modo cominus cum tanta multitudine pugnare. Proinde eo ordine curarent tormenta disponi, ut continenter pi-α'lae inhosses cerentur.Si enim ulla fieret intes misito. magnum periculum vitari non posse Illi summa vigi-PUM lanta a. quod fuerat illa peratum, conficiunt. Fuit hactis cAm Ca' ratione usque ad occasum Solis magna nostrorum ala se ii 'm, critate & contentione dimicatum. Fuere ex hostibus, si mo ut postea compertum fuit,quadringenti atque septem victo, & decem homines occisi.& complures plumbeis glarim, di bus vulnerati, aliquot naves depressae: cum interim Lusitani nullum incommodum accepissent. Hostes vexillum in pacis signum sussuletur. Nouius fraudem laliquam ab illis comparati suspicatus, belli signum contra sustulit,&praelium redintegrare praecepit. Illa nihilominus in eadem pacis significatione per Ieue rant. Tum Nouius pacis etiam signum tolli iussit. Illi vero per Arabem ad eam rem mitium illius noctis in- ducias petundi posse namque pacem postero die sub aliqua iusta conditione, quae esset in rem utriusque par-l nriconstitui. Respondet Nourusicas induciasse minia
233쪽
, me daturum, nisi prius illi ab aditu portus secederent, . . cique liberum imare permitterent Facessunt illi contis. nuo, quod Nouius post ni arat. Nouius es nucum nauibus egressus est.& utraque claiSis non longe a portus introitu iii anchoris constitit, ita tamen, ut non mag-num interi tranq; spactu interesset. Illi tamen contra calatntiemsidem homines submittebant, qui nando ad naue ac- μ per L cedereii , nctiora itaq; pr ciderentes intres deinde cum dia sat ibus instrucbant,ut siti ci sis funibus faces continuo, iacerentur. Quod scelus, nisi sui scia nostris lunam o sud o vi.ilatum,exitum habrie potuissct. Itaq; nostritu illi li s ic ridis, aenei sq; loim ctis eos, quos acc edere sentiebant, facillime propeslcbant.Ad hunc modum in te' calicutἰem' fra nox suit in laboris huius continuatione consum si fuga.
. Pra. Hostes vero cum cernerctat, nec apertam vim, nec
occubas insidias illis.ut sperarant, processisse,anchoris solutis, idoneum i ventum nacti, se Caleculium reces etc. Nostri tato periculo liberati, gratias summas Deo egerunt.&sine ulla mora in Ponugaliam velis plenis, iter facere institueru . Nouius cum non multum in calicutieria nauigando progressus, unam naucria Calecutiensem sis nauis ca.' conis scelet,in eam conscstim incurrit, ct captam spo ρ:a, i liauit,&coniectis fuibus incendit. Deinde admodum t commode nauigaudo. Bonae spei promontorium sc-xit, di m dein paruam quandam insulam cursu dela- . . tus est, cui Sa rictae Helenae nomen imposuit. Eslauic minsula ita in caed o mari sita ut diuino conii lio constituta videatur, ut Lusitanos homi ncs ex India redeun-tcs, iactatione,muhaium que rerum penuria, quod sic si in tam larga nauigatione opus est, afflictos rcfice- ret. Fluvios namque habet gelidos atque perennes, cia sylvas atque nemora denti stinia, caelumq; saluberri- mum Postea vero, quam hominis cuius da, cuius peto- , prio loco mentionem faciemus,cultus accessit, mul si Orcorum Sc pecudum gregibus, vastisque fructibus&Cleribus abundauit. Itaque nostri inca aquationem α
234쪽
Nostii fella naues commeatu reficiunt. Ex ea insula Nouῖus eadε a Lusitauia felicitate nauigandi usus, Olysipponem peruenit xj. rediim. die mensis Septemb.anno a Christonat' M. D Π. neq; solum Regi, se Duniersor ciuitati tam sci ci aduenta
summam iucunditatem attulit. Hoc anno Emmanuel
RES Em Compo stellam profectus est. vi ad D. lacobi sepulchruROP E AE. nuncupata vota persoluere: Con imbricam cum per. Emmanuelis ueni sier. & sepulchrum Alson si Regis sanctissimi de a quaedam inuictissimi, cuius virtute Mauri suerunt e Lusitaniae Iibbrali Θν finibus expulsi, parum magnifice extrumam cernerct.
Oi, υμ id demoliri, de aliud fatis amplum & magnificum qd M. ficare iusiit. Similiter in Portusalensi ciuitate sepulchrum martyris Pantaleonis, viri summa sati ctitate praediti,magnis sumptibus extrui iubet ut erat tectamento Regis Ioannis institutum Porio aute quacumque iter faciebat, pupillis dividuis benigne eon sistebat. templa don s& muneribus cumulabat, scelera potentium hominum . quae fuerant ad illum diem impuniata acerrimo supplicio vindicabat Compo stellae mansit triduo, sepulchrumq; D Iacobi singulari significatione religionis inuisit, templumq; donis auxit & Iychnum argenteum singulari opere perfectum,qui per- petuo in eo luceret, appendi praecepit. Hospites apud quos diuertebat. multis muneribus affecit: ita denique iter illud habuit.ut ubicunq; pedem poneret, di pici 'itis, de liberalitatis, di regiae munificentiae vestigia im- spressa relinqueret. Reversus Olysipponem, incredibilem laetitiam cunctis attulit, qui illius desiderium mi- avsts a ni me serendum existimabant. Principio insequentis christo nato anni, rursus eadem consilia de transmissione in Afri r os, cam,Vt bellum per se Mauris inferret, suscepit. Itaque milites conscriSi.classem comparari.rei frumentaria prouideri iussit. Sed hunc illius conatum aErorum va- Fames iura, stita impedivit. Primo enim vere imbres immodici. Ha i S tempestates assiduae, segetes corruperunt. Primo igitur caritas annonae . deinde famos, non modo homines tenues & egentes, sed etiam diuites afflixit: Multi herbatum radices euellebant,dcres alias, quas nunqua
235쪽
pinari posse cogitarant, sibi comparabant, ut illis sustentarentur Inde propter ciborum noxiam vim, dei corrupti dc infecti aeris intem eritio grauissimi mot-bi consequuti sunt. Quod cum cerneret Emmanuel, mnem bellicae rei apparatum necessitate comput sus misit,dc totam industriam in re fiumcntaria comparada ponendam arbitratus est.Ex Gallia igitur dcc Brita. nia magnam vim frumenti importa dam curauit, qua Regni inopiam subleuaret. Hoc anno sex naues in I diam misit,tribus quidem Alson sum Albuquercium, alijs vero tribus Franciscum Albu quercium illius fratrem patruelem praefecit Aliam deinde classem Gun dissaluo Coclio commisit.qua regionem aCapralce ploratam, quam Brasiliam vocant, perlustiaret. Sed nauigandi in regionem parum cognitam imperitia factum est,ut Coelius ex sex nauibus quatuor vadis aliis asa miserit,atq; duas tantum plenas illis rubris lignis, quae tellus passim fert. dc psittacis, atque simiis in patriam reduxerit.Hoc eodem anno alias duas naues misit Emmanuel in regiones sub septentrionibus stas,ut tentarent,possetne quidquam de casu, quo duo fratres, viri nobiles ta impigri, aut mortui, aut capti fuerant, explorari Res enim sic acciderat. Gasper Corte regalis cum esset gregie fortis, di gloriae cupiditate vehementer Inceii sus, ad sui nominis memoriam posteris ali. quo facto memorabili prodendam pertinere aibitratus est,al: qnas terras incognitas per uestigare. Et quia vi ecbat omnia serme littora,quae ad Austrum spectabant, cite iam nostrorum nauigati Cmbus explorath cognita, amnium ad ea perlustranda , quae ad Septem lxiones pertinebant,applicuit. Itaq; suis sumptibus nauem mitiuxit. 6c commeatu,&armis,& nautis, dc militibus ivregie muli tam . Anno autem M. D. Olysippone proscctus, curium in Septentrionalem plagam direxit. Ad terramque tandem peruenit,quam propter singularem amoenitatem,viride appellauit.Homino, ut ipse postea reserebat, sunt baibali di inculti, colore candido: qui tamen col9r actate propter magnitudinem
236쪽
nem frigoris infuscatur. Valent plurimum celeritae sunt iaculandi peritissimi: iaculis utuntur i:, lunam operustis quibus conicitis hostes ita tra: jciunt, atque si
ferro armata fuissent. Pellibus animantium vestititur. antra colunt,aut humiles casas stramentis tectas excitant, in quibus habitent. Nulla religione astricii sunt, auguria tamcn sequuntur. Uxores legitimo sibi matrimonio copulant. De si de & pudicitia uxorii valde solliciti sunt,cum sint natura suspiciosi. Corteregalis in Potiugaliam reuersus cum ad spem multo plura co-guoscendi raperetur,rursus anno, M D I. se in ea nec mregionem contulit,ut latius littora illius omnia pei uagaretur,& getis mores &instituta perdisceret Sed quid illi acciderit,aut quo fato absumptus fuerit, nunquam sciri potuit. At frater illius Michael Corteregalis, qui magnum apud Regem locum tencbat, ore fraterno ductus,ut fratrem inquireret,anno M DI I. duas naues instruxit, quibus in easdem oras naui paret. Sed necis vltra comparuit. Emmanuel autem cum homines nobiles, quos plurimi ob egrcgiam utriusque indolem faciebat,ita abium pios anim duertisset, id aegre admodum tulit:& quod erat boni Principis officium . nihil omittendum ratus cst, ex quo posset intelligi, quo g nere mortis db ijssent,vel quibus custodiis arcerentur. Sed cum naues omnia illa maria peragrarent, nihil de illorum exitu cognoscere potuerunt. Itaque dc illi fr. tres periere, dc tellus simul nomen amisit, dc pro tellua viridi,tellus Corter galium appellari coepit. Cum vero alius eorum frater natu maior, nomine Vascus Ioannes Corteregalis, Regiae praesectus, aliquatcnui spe de fratrum vita teneretur, eandem nauigationem
suscipere instituit: sed suit a Rege prohibitus, ne sine ullo fructu se in eundem casum demitteret. C anno postquam Albuquercij in Indiam iter uavibus sibi, ut dicturn est, attributis susceperunt, Emmani et concilium regni totius indixit. ut populorum fidem sacramento Ioanni suo legitimo haeredi, ut fieri in Hispania solchobligaret. Quod summa omnium V
237쪽
δ luntate factum est. Fuerunt praeterea in hoc concilior ulta populis salutaria . tuae concilium flagitauerar,: in si ituta. ruit praeterea a populis Rex adiutus certo pectant enumero in sumptus quos in Asticano bello faciebat. Gama vero postquam promontorium Bonae δε - L . spei flexit, .lassem diuisit. Vincentio Soderio undecim naues attribuit.Vt MOZambiqtu ni contenderet, ibique illum praestolaretur: quatuor autem tib reseruauit. vicum illis Tosalam pereret, regionisque situm & natu. 'M ram cognosceret. Ibi su i a gentis illius Principe libe f rclos Ialiter acceptus, dc amica a inter utrunque constituta. m sit , Cirm tamen e sinu egrederetur, nauem unam ad vada η e allisam in i psius aestuarii faucibuis amisit. Hominest Vero,dc omnia, quae erant in i lia, iuere in alias nises imposita. Inde MoZambiquem profectus, cum vibis Principe atque rectore collocutus est. Iam enim ille, i qui nostris necem comparabat, abscesserat, & alter in locum illius fuerat substitutus,a quo Gama fuit pei be- nigne acceptus. Dederat autem Gama Soderio curam, ut interim dum ille Zofalam diuertebat, naue in portu i ozambiquen si aedificaret,ex his, quas Portu galenses Carauctas appcllantad quam efficiendam fuciat e Lusitania in ea cla ite materia comportata. Quarui' for i*mma haec est. Carchetiis carent: antennas non habent qaas araa traluersas ad pares avgulos, sed cini: l e paulum infra 'sic si summum malis attigatas. Vela sun in speciem triagii, de ser ira.li saeta,cuius basis non multum p. binfimis alma mentis eminet. Antennae sunt in intima palle, qua secundum latera nauis obuersantur, instar mali, crassiores: inde paulatim attcnuantur ad luminum. Hoc a uicinnaurum gcncre Poriugalenses propicr nimiam celeritatem in rebus bcllicis utuntur. Antennariam namq; partem infimam facillime vel ad proram, vcl ad puppim versan r. vel in medio late nauis alligant: & nue dextera ad laevam, ni Ciso cinaeua ad dexteram celerti me detorquent: tavcla, quae quidem sunt ex imis angulis, qui sunt Anicianis oppositi,colligata, facillitiae vel laxant, Vci constabunt, plout navigationi
238쪽
LIBER expedire vident:& quocunque ven ius se dat eo vel otii
sinus si ulla mora coiificiunt, omnesq; ventos exc piunt,ita,ut saepenumero a lateribus impulsae tectum cursum commodissime teneant, codem. q; vento, mi tata su tb velificatione, in contrarias partes incredibi li celeritate deserantur. Ad hanc igitur formam curauit Gama, ut nauis aedificaretur, quae per oram illam discurreret,&quanta maxima posset, incommoda limstibus Christia ui nominis importaret. Cum hac etiam naue is adiuncta Quiloam contendi . Eo cum peruenisset, Stephanus Gama cum illis quinque nauibus f V. - quibus praeerat, ad portum si militer acccstit. Era dhanc rationem clastis decem & nouem nauium. Nam nauis una,cuius praefectus erat Antonius Campensis
' ventis aduersis in longinquas partes iactata, minim Enκiliae Rex comparebat. Rex maxima formidine perterritus, ada Gama com Gamam supplex accedit. Gama illum vinculis propter i ctu iuvitu iniurias nostris illatas alligauit. Is clini veniam flagi- cuti. raret,eo foedere emisias fuit,ut certum pondus auri tributi nomine, Regi Emmanueli quotannis penderet. Huius autem foederis obi lem dedit Mahumeten A n, conium.Virum singulari autho late praeditum,dc hui, ostHabrahemum legem. secundum dignitatis gradu iti Ioeis illis obtinebat. At Habrahemus cuin se liber
tum cerneret. aurians,quod erat pactus, minime dissoluit: ut si inu laurum retineret, & Mahumeti necem hac fraude moliretur. Putabat enim fore,ut Gama petadia illius offensus, Mahumetem i iter siceret. Illum natoq; pessime oderat, quamuis odium animo conceptum a- citiae simulatione tegeret. Erat enim Habraticinus
homo maleficus di i mullus,& Regem, qui ante illum suerat. per insidias occiderat,vt i pie regnare posset: de omnes homines, in quibus acris animi vim & industria in cernebat, suspeoos & inuisos habebat a blahi mete vero praecipue tibi malum formidabat. At Mahit metes cum Habrahenti perfidiam sentiret,Game fraudem, quam sibi ab homine profligatissimo feri suspicabatur,aperuit. Jc de suo auram persoluit. Quo facto;
239쪽
S E C V N D v s. . t Cama illum missum continuo secit. Inde Melindem ire contendit. Eo tamen proprer aestus maximis ventis incitati vchementiam, naues 'conuertere non potuit. M
In sinum vero, aut Mel inde circiter triginta millia pacri fiatim aberat, delatus cst. Eo misit Rex ad illum quen Meliediidam ex exulibus,nomine I Odovicum Mouram, sucin Regis ad. Capralis reliquerat, ut ςum salutaret, &quaereret,ano Gai m. t pera sua aut opibus indigeret. lnde Cama, post iii P aquationi di rei cibariae prouidit, in indiam transmi- sit. Cum vero non longe cset a continenti, ingentem nauem, rebus omnibus ad dimicandum instructistima, cosipicatus est. Erat autem nauis illa Sullani Aegyptio. - rum Imperat.& Calecutio gingibere, pipere, cinnamo Dp mo, Saliis ingentis prctii mercibus onera a veniebat. ρ ρ M Mecam cursu petebat, Vt ibi multos, qui religionis j ' . gratia Mahumetis sepulchrum inuisere cupiebant,c poneret. lneam Gama onfestim inuectus est . Arabes P de Aegyptii multo acrius, quam credi poterat. vcstitc- re Tacitavcro contentione dimicatum est , ut praelium uerit aa p incipium dier sicquentis Perduinim, clam
uniuersa clesiis unam tantum nauem oppugnaret. en i m nostii carri dcprimere, antequam spoliarent, volebant: & illi cum sibi moriendum cssie Putarent, ut non inulti caderent, laborabant. Is rumpunt tandem I risitani, fit 'ra trecentos bovi ines serro concidunt, . . pueris taritiam parcunt : praedam ingentem capiunt,
ct nauem coniectis facilius inflammant. In th Gama Cananorem chitur, ubi Regi legatum, quem ad Em manuelem miserat, tradidip, dc simul munera, quibus: Emmanuel illum donabat. deserenda curati it ovibus in ille supr modum lanatus est. lnde Colecuti nil et Parones a- te inscituit. In cocursa parones aliquot Calccutiens es liquot cui cepit, in quibus inerant ad quinquaginta ex Calecuti- cutienses ensibut ciuibus, quibus Omnibus catenas iniecit. In ptae..portu tandem classem constitui iussit. Venit autem ad Subdola illum Arabs quidam, vestitus eorum habitu & cultu, lachiis i qui disciplinam Diui Francisci se tenere profitentur. Regis ad
240쪽
num esse fassius est: illam que vcstem induisse, eo quod
vereretur, ne sibi aditus alia res one ad clas et mini me patcrct. Vestis autem crat unius eκ illis monachis, qui cum Ario Correa ceciderant. Arabs denunciat Gamae, Calccisti Rcgem cile pacis & amicitiae cum Lusi rano Rege cupidissimum, molesti sitiaicque tulisse facianus illud, qP homines Arabes, quos imperio minimeo contincbat, in Lusitanos admiserant. Cama respondet, neque sic a s acre pacis abhorrere. Et idcirco i ussu
Regis Emmanuelis eo secuntulis , yt pacem, si sieripo: et,cum illo ceno scedere confirmarct. Si igitur pa-ccm habere vclior, voluntatis suae signum aliquod a Ict, atque in principio omnia, quae fuerat it Lusitanis erepta, cum Correa fuit interscctus, s acina restitueret. Multis autem nunciis ultro citroque m i Isis nihil qtio do i rem esset, a Rege fiebat. Intellexit Gama, omnem Regis animum in fraudibus versari, nec ad ullam si bilem Sc firmam concordiam adduci posse. Quod clam viderer dixit, si non omnia sibi continuo redderen uri se Mal bares illos, qu is vinctos habcbat, in Axij Cor Ieae ultionem crii telisit me necaturum . Rex nullum ad hanc comminationem responsum dare voluit. Gama omnes vinctos suspcndi iussit, pr ocisisque manu bds atque pedibus, cadaucra uni ex paronibus , quos ceperat, imponi cum literis, quibus Regi bellum i ndi ccbar, dctamci, qi jam omnibus, quibus ille imperabat, ferro flammaque minabatur. Paronem deinde prope terram remulco subduci su is impcrauit. Rex ubi literas . nimis aspere di sero etterscriptas accepit, suosque cra delem in modum necatos & dilaceratos animadue tit, maximo animi motu perturbatus est, omnisque ci- Culichilam iutas lamentis se dedidit. At Gama propius terram n i in natur. ues statui iustit, de postridie, ubi Primum diluxit, to mcniis urbem acerrime conquassari pro cepit. Multor domus disturbatae, Jcaedes reglae, qua erant pio petit tus, ctiexste: anultique mortales occisi sunt. HAC regesta , Cochimum recta coprendit, & Vincentium .i b d i tum cum sex nauibus, qui totam illam oram in