장음표시 사용
251쪽
et i Cocce i ii Trimum pare consilio, qui illi persuadere coriabant is ut Portiagalenses, quos in fidem e Gamae in His xec CPcrat, Regi Calecuti j traderet,&pauco tu homi rixi extor norum, & ab illius institutis abhorrentili, into
sili iam Don modo non accepit, sed in eos, qui id suade-
bant, asperis verbis inuectus cst. Dixit praeterea non es tarim hostilem Calccutiensis animum, qui eum regno i se e. .sPoli C, S. vita priuare conabatur, quam corii, qui eu,' et fide proderet,admoncbant. Viis namq; spaci umbro Me cite, regniq; vsitiam exiguo termino dctinitam, pe fidite vero maculam sempiternam. Idcirco malle ex-
tiarbari regno,& vitam in maximii discrimen inducere,
quam si dei pariana sancte culte i infamia flagrare.In haeorum perturbation Vincentius Soderius Cochimum cum clame peruenit. Cum vero inde rursus abi con- db iis.
tueret, Iacobus Ferna adus Correa, qui fuerat CO' coire ado ca chimia marci ictus, ut, quo desici in rc Emmanuς' Allelltim Ii Regis, administraret, illum obicititur,ne Vellei eo india on tempore Regena amicum, propter Lucta num nomen i isti dc gratiam in tanto periculo constitutum, deserere. Ea namque potissimum de caussa i in illis partibus c cum instructissima classe relictum fuisse, ut ab amicis inimicorum impetum propulsaret. Recogitaret prae erea, quantum illat in se dedecus admis urus , si ciues hosti una immanitati proderet. Nec enim proditoris nomen in cos solum eonvenire, sui contra fidem suis, restem molirentur, sed in eos etiam, qui cos in rebus aulictis tueri nollent. Respondit, illud sibi negotium a Reph minime datuna fuit se, sed ut cum nauibus quae ex Arabia in Indiani nauigarent, bellum gereret Se nolle munus sibi impositum ullo pacto aut conditio ne negligere. At Correa ruastis ait, noli es e semper 'quid rex imperauerit, sed potius, quid fieri voluerit, pectandum. Varios cile rerum euentus, es consilia pro letum incidentium nouitatibus immutanda. Non fu- isse vero eam Regis optimi mentem, ut is regis amici,
suorum salutem negligent: sed cum csset otium
252쪽
vicinis hostibus, tunc alijs hostibus vltro bellum inserixet. Hic& alia multa in candem sententiam cum di- ceret, de diuini numinis fidem imploraret, dc huius postulati publicum testimonium peteret, nihil tam e prinfecit. Valuit enim plus apud Soderium siue timor, siue praedae ingentis spes, quam si des aut ossiciu . Itaque profectus inde Solis occasum versus, angustias Raabici sianus obsedit. At Naubea larimus, iuuenis & n tura di-1emis&Brachmanarii disciplinis eruditus , sororis Re sis Calecutientis filiis, qui erat geris legibus unicus illius hara es, cum bcllum ab avunculo susceptum improbaret, huiusmodi apud illum orationem habuisse dici tur. Quamuis a tas mea ad cons Ita accipi cnda, quam danda, magis opportuna videatur, cx una tamen parte Disti amox suis, Ux alia periculi magnitudo me stimulat, ut
horido RV ici Uod summis rebus; aperiam. Esenim tu mihi aduersio Di unc tu, Paxura , more ver penitus insito pater si uos ori mantisiimu - Accedit quod ii sinistris consilijs regni
tui opcs fuerint commi nutae, maximis ex eo caluinco modis assiciendas sum si vero regnum salutaribus consilijs fueriti abilitum, id etiam in mea inutilitatem cc det. Idcirco te supplici cet oro, ut orationem mea, luasi hominis tecum & natura, di amore, & periculi societ se coniunctissimi ad aures admittas Si aliquid commode dixero; ia velim comprobes: si secus euenerit, tunc id facies, quod ex re magis esse iudicaucris. Bellum maximum in Trimum Parae exitium comparas . inime mirandum cst, cum sit ad odam v litatum Regibus, inter se bello contendere. Sedcausam belli videamus. Bella enim, quae sine legitima causa suscipiuntur, dirospiciunque e itus habe solent. Quid igitur' Num tributum pendere recusauit : Num in fines regni tui ardi in is inualitὶ Num de pernicie tua coniurationem se-cii: MinimF. Quid ergo dictu saltern speciosam potcs
obtendere, cur contra illum tantum bellum moueas: Hoc certe diccs, quod homines in fidem receptos tibi, ut imperaba minime tradiderit. in quos instum conixa genicia S usitanam odium adhibitis tormentis ex-
253쪽
rro cxes. Hoc igitur doles, quod is ius gentium vi laxe, M sidem prodere minime voluerit. Quid igituri cies illis, qui contra diuinum &humanum ius scelera infici ita suscipiunt, si tam insensum te illis praebes, quinerici js eos ornabis, qui suppliciis omnibus digni sunt. Miriime vero . Regium enim est, vindicare perfidiam L Pplicio, non conscire immanissimo sceleri beneficia. Sed dices, illum hostibus, qui tibi graues iniurias
in talerunt, fauere. Tc quantum possum oro, ut in bonam partem,quae sum de ea re dicturus,accipias. Nemo enim aequum est ut grauius ferat, siqua fuerit in maie- satem tuam hominum scelcre offensio concitata. Sed quod ad Lusitanos attinet, nihil, inca quidem sentemtia, gerunt, quod valde vituperandumst. Id enim fa citarit, quod sortium hominum ossicium cst. Offensi dolent, lacessiti pugnant, illatas iniuitaS acerrime pen sequuntur. Si illi prius aliquod contra tuum statum δε- , citius scisccpi sient, merito poenas de illhrum improbitate repeteres. scd nihil hostile gesserunt, imo xt Dostui lato tuo fatisfacerent, nauem cum ingenti praecia ca-
ptam tibi dederunt. At clim ij,qui erant in terra, infideatque patrocinio tuo conquiescerent, sine ulla causa proditi,spoliati, Jc crudelcm in modum necati sunt. Non igitur illi, qui tam immane facinus ulciscuntur, sed ut causam tam repentinae dis ensionis attulerunt, malorum omnium, quae sunt postea consequuta, o quum est, ut pcunam sustineant. Arabum mores diap tuli nnis : eorum fraudes & insidias culorate co- gnouimus: quam sinputareβ mentiendi artifices sint. anon ignoramus. Sediaec omnia quandiu supplices .rant ,tolerari poterant. At nunc opibus, quas sibi in gno tuo parauerunt, tantos spiritus assumunt, ut ferii
non possint. Iam impcrium pati nequeunt, sed leges etiam tib id egi potentissimo dare contendunt. Quam i tetri autem dc quam seroces incedunt i Quanta fiducia animorum subnixi volitanti Quam impudenter se timserunt& intrudunt i Quam minaciter a te,quae volunt,
254쪽
ris,sit tibi regnia in ex eorum arbitratu gerendum. Quidi enim postulant 3 Tolle de medio gentem nobis odiosam&inuisam, cur ita tandem Θ nunquid si admissa fuerit,uos continuo expellendi estis minime. Sed non possunt oculi nostri sustinere Christianae gentis aspe- .ctum. Et praetcrea veremur, ne quaesus, quem ante i ciebamus, illorum aduentu minuatur. Itaque iam non humiliter poscimus, sed te pro iure nostro compellimus , ut tam delicato oculorum nostrorum fastidio,dcauaritiae tam immani, quae nullis opibus expleri potest, cum tui regni periculo, de cum insignis turpitudinis infamia satisfacias: Inquiupitamen, multum salii iis communis interesse, gentem in armis acrem ex In diae finibus exterminari. Quid ergo: Si paucos illos homines, qui apud Trimum param sunt,extinxeristinuo totum Portugalensium genus interim certe. Et eos, qui venturi sunt, in te multo ac ius irrit bis. Si igitur tam sortes sunt, quam homines isti praedi cant , uni, ut ab eis malam metuas, admonent,& te rorciti tibi ex eorum armis incutiunt, multo certe tibi ad salutem meliu) est, eos amicos, quam inimicos Mitissensos habcre. Plerunque enim sit,ut qui hostes ace rimi sunt ijdem stat mici firmissimi. Utrumque enim. ab eodem virtutis fonte proluit. Vcreor aut Ira, Vt Opibus tibi eorum viribus detractis, opes Cochi mensis Regis augeantur, & multi tibi tunc in calamitatibus insultent. Nec enim dubito, quin maximae clasies in has oras venturae sint, de xastitatem in terris eorum, quibus sunt insensi, propter inluxias, quas acceperian
ciliciant. Quare Arabes istos odi' maximo dignos e istimo . Primum quidem, quia te principeria clarissimum, & regio ἰsto imperio digni imum, propter i nil tum odium & aliaritiam , in eam fraudem impellere nituntur, ut iidem di ossicium deseras. Dcinde, quia tanta superbia tument, ut arbitrentur, csse tibi regnum ad eorum libidinem administrandunt. Tum Qui afaci
255쪽
acio notam sempiterni dedecoris inusterunt. Nemo nim crCdci, costam immane scelus, nasi reconniven- te siciscipere ausos fuisse. Postremo quia tibi a uiliores sorit, ut homines egregie sortes, quorum fidcli. opera regni tui opea amplificare potui si cs, cum magno r .grii pexiculo hostes tibi ex aduersb constituas. Quare ceris eo , ut bellum hoc oinittas, & pacem cum Lusita, nisi, oinisus, qui fidem & iustitiam colunt. de amicitiam summa At fama es fide conseruant, &hostibus
debitum supplicium irrogare solent, fideli pactionei constituas,cis is pro detrimuntis, qua A rabum sceleri bus accepere, satisfacias. Hliter enim VCicor, nequam plurima mala, quod dii Omen auertat, in hanc nostram xegionem ex hominum perditorum consilio redun. derit. Me quidem, quod fides facere admhneticui hi seu imi que s ortu irae soci uim habebis. Ncq; cnim proruetudigni tat s amplitudine vitam profundere recusabo. Ad offi- . cium tamen meum pertinere arbitratus sum, ca, quae sentiebam, explicare. Deos autem p rccor. Vi quae gerci'. lacne puraticiis, approbent. H A ECcii in f epe dixis set, nulla tamen ratione Regem ab instituta sentcntia dimoucre potuit. At Trimum para militcs euocabat, it . . M omnia sumina diligentia comparabar, quae adit pellendum bclli periculum necestaria videbantur. Sed cum tantae essent opes alecutiensis,&multi fortunam Cochi mensis inclinatam, ut opinio erat, despicerenti coth θοι sic se ad Calccutiensis nomen adiungcbant, & oclai ai Cati cotii mensis caussam descrebant, usque adeo, ut non pauci ex en em trun
illis, qui Cochi mensis imperio tenebantur, ad Calicu- fugae. tiensem deficerent. Intcr quos suere Dun:ista C birabi- i , pilentis, & Dyi asta Cambala mensis, .& insulae cuius . dam Princeps, quae, si Cochimo opposita. Calecutien, sis igitur cum maximo exercitu in i pes inum periti nil, qui locus Cocli imo dissat mill bu suum sede ΡΤ 'c' ει'
cim. At Lusitani ad Cochi me sem ad i. t, . si Crant.
ne velit propter illos tantam bclli molero sustinete: he,Cananorem ituros,ut ibi clas ena Lusitan a ro stolen . sui. R Auch acnt admitari dixit, cito dos Or-
256쪽
iissimis hominibus, & sibi diuturna familiaritate cora
iunctissimis in mentem venire potuisset,ut vel hostium potentiam timerent, vel de sua fide dubitarent. Maia rent porro,dc pro certo haberent, omnibus esse eandem fortunam subeundam. Se pro Eminat melis Regis alimplitudine ad extremi in vitae spiritum pugnaturum. Exercitui deinde sororis suae filium, qui erat in regno successurus, Naram ultimum nomine, Imperat consti- tuit. Is autem valde ii renuus habcbatur. Eum vero misit cum quinque millibus & quingentis militibus, qui locum taerentur,quo Calccutiensis transire cogitabat Reoni namque utriusque fines aestuario ingcnti crant divisi. Locus autem, quo Calecutiensis Cochimum contendebat, erat eiusmodi, ut stu deccdente, vado transiri posset. Eo cum Calecutiensis exercitum perduxisset,continuo antesignanis Vadum tentare praecipit. ed ij non modo transitu prohibiti sutur, Vcrum multos. e suis ami serunt. Pollera die Repelinensem Dynastam cum magno delectorum militum numero ad vadum . misit ut Narana ultimum e loco pelleret, ut posset reliquus exercitus sine ulla oli ratione traduci . Quod ut facilius fieret, multos pavones instructos ad infe iorem astuaru partem , ubi maior crat profunditas, noth. longe tali en a vado constitu i iubet, ut suis auxilio este possent sagitiis hostes configcre. Eo tamen dic Na- ramiihimus multo acrius repugi aut maiDixmque i merum sostium intex ccit. In his aulcm praelijs consi- lio Laurentii Morent , viri valde strenui, plurimum v-tebatur, qui cum paucis Lusitanis, qui intereste pote- iant, cum forij ter ad inuabat. c um hostcs ccpius vadum aggrederentur, sein, per cum corum, qui ait Cced bantis raste repulit sesit. Tandem per eos pagos, qui ad iditionem I rimum parae Regis pertiricbant, distributi, ut vestitatem maximam Coc si mensibus inferrent, o in istudio contendcbant. Sed Naram ultimus omnibus locis occurrebat, & aut per se, aut per alios duces, lquos identidem summittebat, eorum impetum arce- , bat, de semper cum multorum hostium caede victori
257쪽
i am consequebatur. Cum vero Calecutiensisahim ad- DO, in uerti siet, apertam vim illi minime,Vt cogitarat,proces curis is gr- sis ad fraudem conuersus est. Itaque Cochi mensem au. quassorem, qui singulis prope dic bus degentis more militibus stipendia persoluebat, per internucium magnis muneribus atque promissis allexit, ut milites sti pendio fraudaret. Quamor pecu n ia c orruptus, mo bum simulauit , dein urbem se continuo recepit, edixitque militibus, ut qui stipendium sibi soluere cup . ret, in urbem ad a litio tenderet. Quo facio multi se ini Vibem conseiebant , quos Naram ultimus continere non poterat. Qua dor solutionem de die in diem dis serebat. Hostes interim vadum minimctcntabant, Vt pio - ' s Cochi menses negligenti es redderct. Postquam C lecutiensis ad hunc modum milites dira pios, Ac eos,
qui remanebant, mi'us ad defensonem intentos animaduertit, repente parones accedere. tormentis at-
que telis hostes undique propcllerc, suas copia vadum reta, ut cum celeritate transire, Naramuhim que pr. ii dia m. e. hi 8. g navi perrumpere iubet. Militcs in Regis sui conspectu, quod erat imperatum, incredibili alacri a te con- faciunt. Erat adhuc nox, cum haec gesta lunt, in qua per exploratoris di Quaestoris indicium cognouit Calecutiensis, portum muliolam militum discessione, Maliorum securitate minus diligenter alternari . Ac- - a 'currat Naram ultimus . Scd cum homum multitudi- seni impcv in sustinere non posset, sortissime di micans, sagi sconfixus, occiditur Eundem casum duo adolescentes illius cognati subiere . Ita eniiii mortui sunt,ut antequam caderent, virorum fortium officio Lungerentur . Fuit haagna caedes, d Atrinque multi grauissime sauciati cadunt . Praestum cum ante lucem incepisset,advcspcaum protractum est. Cochi menses fugae se mandant. Calecutienses primo fe- GA Uni rociter insequuntur, deinde tenc bris impediti, Ulteri- clarii. Dcvichos periequi destiterunt. Trimum para huius cladis Duncio maximo animi motu conturbatus est .
258쪽
Cmnes copias, quas potuit, instruxit,&collatis signis cum hoste dimicauit. Exitus belli is fuit,qui solet eis .ctim pauci timore perculsi & debilitati, cum maxima multitudine hostium, quos victoria confidentes atque nimis feroces effecit, re iam desperata congrediuntur. conire: disii Ad hunc modum susus Trimvmpara, insulam quan-R- victu. daria traiecit, & Lusitanos, quos secum habebat,in a agiti andein insulam transduci iussit: quos in illa ruina,tan- C, inmis fidia ta fide conseruauit,atque si illorum opera,quorum gra-
tia in tantas calamitates inciderat, fui stet aliquando ab omni calamitatis acerbitate descia sus . Calecutiensis legatos iturum ad illum in insulam misit, qui dicerent, seci omnia redditurum, si vellet sibi Lusitanos, quos potestate continebat, tradere. Respondit, sibi regnum, atque adeo vitam eripi posse, fidem non posse. Hoc re sponso Calecutiensis accibius irritatus, urbem incendi continuo iusiit. Deinde insulam oppugnare instituit. Sed insula erat situ atque natura egregie munita, dcillis coi ijs, quas rex in eam transmiserat, facile defendi
poterat. Ita uel ex Calecutiensis clim in eam conar tur inuadere, virtute militum suit saepe cum noni si diocri damno de conatu depulsus . Cum vero hyems aduentarct, obsidionem soluit, di Cochimum reue
sus, locum soli a&vallo miniuit, in quo praesidia dis
posuit, eoque animo inde digressus est,ut primo vere ad oppugnat nem insulae rediret. Multi cum Trimum-patae fortunam afflictam pos morici Maram ultimi
despiuerent, a fide non illi solum, sed i stris debita
nefarie desciverun t. inter quos duos Mediolanenses extitere, qui cum Gama in secundo illius in Indiam ad-uciatu, perlavissu Regis Emmanuelis venerant. Ij restigionis immemores, ad Calecutiensem tra Effugerunt, 'multaque detrimenta nostris intulerunt. Scd quo illorupei fidia, qui se Christianos ementicbantur, 1 celeratior extitit, eo fides illius barbari Regis clarius eluxit: quae tanta fuit, ut pro hominibus parum notis,cum quibua nullam communionem sanguinis, aut iuris, aut rcli
259쪽
regni finibus, spoliari cunctis opibus, vitae summum discrimen adire volucrit. Rarissimum prosectὁ fidei .
atque probitatis specimen, sempiternae memoriae com . e mendandum. INTEREA vero Soderius in Ara biam nauigans,cti moram Cambala legeret incidit in K l
us est quae paruo interuallo dii iidenta promontorto,
in quod Gugrda sum appellant, neque procul ab aditu si arus Atabici distant. Appellantur insulae Curia , Mu ρ ρ ρ' R da. Ibi naues reficere instituit. Saraceni insulas incole. '. bant, qui nostros hospitaliter acceperunt, dc omnia, '' quae ad victum pertinebant, pretio tolerabili eis suppe '. ditarunt. Erant enim aratores, & a bellandi studioni
mis abhorrentes. Cum autem cernerent, nauem petri
Atridaei in terram , ut per otium compages obstrui, &oblini possent, subduci laborabat enim, di aquam nimiam accipiebat ad nostros adeunt,atque monent, ne diutius in eo loco morentur. Nam initio mensis Maii i omnes naues Septentrione vchcmentissimo ad littus iactari & allidi nullaque ratione exitium vitari posse, si tempus illud expectarent. Soderius monita contem . SOderii per psit:& cum illi multis obic stationibus uterentur, dc re- tinmagrami liqui etiam Duces instarent, di dicerent, non esse negli ultor punit
gendum consilium, quod tam facili negotio suscipi posset: naues in alia insulae parte, quae pertinebat ad Austrum, in prico loco facillime posse constitui: stationis mutationcm sine periculo fieri: mansionem, ut homines regionum peritissimi iureiurando confirmabannesse nimis periculosam: Soderius tamen in instituta sententia permansit. Qua quidem pertinacia Petrus Raphael, dc Fernandus Rodericus Bad arcensis, de ' Iacobus Petreius , trium nauium duces offensi, ab eo dis cesserunt pridie Kalendas Maij, dc se in aliam insulae partem contulerunt. At Coderius in naui animo ca- iris vacuo atque soluto consistebat, cum subito coorta septentrione tempestas naues ad littus eiecit, di allis it: santi ciue fluctus extiterunt,ut omnes fermc, qui in na
260쪽
Thola So- ilibus erant, interirent : inter quos Vincentius derim , derius, &Blasius Soderius illius frater fluctibus obri ti sunt, di illorum cadauera in littus cum reliquis iecta. Diuino autem iudicio factum existimabatur. yt non modo Sodcrius eo genere mortis interiret; sed ne particula quidem praedae, quam ceperat, colli gi posset. Fractis enim nauibus,cum funes, arma mei ea, mali, dolia, tabulae, multaeque res eiusmodi fluctubusci jcerentur , non tamen aurum ex praedab nec albquid quod esset pretio dignum, neque arcae, in qui-.bus lautissima supellex ait eruabatur, unquam com-ἶ μζμm So' paruerunt. Tres illi Duces, qui vim tempestatis effuge arrij,dere' rant, ea sedata, ad iam, unde fuerant a Soderio dur*m si gressi, reuertuntur. Ataldaeus eo quod in terra cons derat, cum suis euasit. Naue illius refectatuit is a rei, quis Ducibus in locum Soder ij ccinstitutus, qui classi praeestet. Duces inter se consultant, quid optimum facta sit. Omnium sententia haec fuit, Soderios fratre perfidiae poenas exoluisse. Idcirco nihil a se , nec a numinis placationem sanctius, nec ad nominis clauxitatem illustrius fieri posse , quam naues in Indiam
reducere , ut auxilium Trimum parae , atque Lusitanis, qui cum eo manserant, afferrent. Itaque quamuis hyems csici, quodvis periculum adire minime di binabant, di na illam nominis Lusitani maculam delerent. Sed tempestatibus aduersis exclusi, ad insulam Anchediuam naues conuertere coacti sunt, ubi , quod reliquum erat hyemis , quando aliter fieri non pol rat, transigerent, ut primo vere Cochimum intei derent . H O C anno peperit Regina Maria filiam, cui pater Emmanuel risabelae nomen imposuit. quaer
mm πηtsi postea Carolo Imperatori nupsit. Fuit eximia pii liri- V et iis tudine, ni agnisque virtutibus ornata: ad maximi ila- μ scit in t simplitii inem sena per aspirauit; adeo, ut constantissime affirmaret, se nisi maximo Reipublicae Chri stianae Principi nulla conditione nupturam . In hu- -'oncilium ius anni fine Rex in oppido, quod Tomar appellatur.