Introductio ad scientiam naturalem, in regiâ nobilium Soranâ discentibus exhibita à Joachimo Bursero CamentioLusato, .. Introductionis ad scientiam naturalem, pars tertia in regiâ nobilium Soranâ discentibus exhibita à Joachimo Bursero ..

261쪽

Lib. 3. q. 1. de colorJus veris as7 ne singuinisci viriditas ex combinatione

caeruleio flavi &c. Nisi carneum hunc co Nora. lorem, viriditatem, quae fit me omni alteratione. per meram commistionem, aut juxtapositionem, malis reducere ad colores apparentes de qua re aliquid supra, cquaedam mox iterum. Interim, quicquid dicant alii, non dubi Candorto, quin, quemadmodum non omnis aberi, hi u utut haec recenseatur inter prae uas colo per u ta

rum species, nascitur per veram alteratio' nem.

nem, sed quaedam per meram substantiarum plurium confusionem, ut apparet in spuma candida ex agitatu transvasatione cerevisae, adeoque propter affusionem aeris nata, di similibus cita e contrario viraditas ti- viror v. g. Foliorum in plantis, si una sim-h: :ζ' plex qualitas, betae distincta ab aliis colori juxta-potius omnibus oriaturque ex similibus causis,& eodem prorsus modo, quo reliqui co lores quinque paulo ante commemorati. Quod ipsum etiam de purpureo , violaceo, Neque&s milibus judico, aliquando scilicet per Eu kio veram eos alterationem nasci aliquando accus praecise per juxta positionem aliorum colorum,s, mutatione ullius qualitatis. Sed horum priores citra controversiam

unt veri reales colores, naturam suam, olores

speciem propriam habentes. De posteriori te bus vero dubium esse dixi, an non perti veris.

262쪽

neant potius ad colores apparentes; cum illi, quibus componuntur, essentiam suam servent sartinis res solum secundum apparentiam sint mutati, adeoque nullibi re- talis color, qualis oculis ossertur EIn eo Possint itaque constitui duo colorum ar''T . parentium genera quarum aberum stabi-

i allatis r alterum labile iit, evanidum, de quo supra pluribus. Haec Mobjecto vi sis te orga os virum autem ejusdem quod attinet, res ficilis est. Qui constat ex iis, quae sub

calcem Cap. praeced. asseruimus , onmemi ni cognitionein sensitivinii, ipsumque adeo videndi actum, in erebro exerce- videndi re Quod hoc loco inde confirmatur, quia P .i. si suffusione notha, cum copia vaporumhrος - e ventriculo in cereisum evolat, error in v biici ' sione contingit, etiam si oculis,ad quos vapores tam η penetrare nequeunt aut si penetrarent, a Botate oculis induce-- ferit, forinsecus conspicuam , quae tamennuis apparet inspicientibus , uti istant a

tores.

yti atum Privatum autem videndi in imentum, o e . ' b. e. per quod Species visuales externae se m. primo insinuant, ad cerebrum penetrant,

ni in consessione M. est a stupendo.

263쪽

plane artificio fabrefactus, , aeter caete- oeulixas particulas ex diversis humoriami quo, ita vulgδ vocant, utut aliqui eorum consi-- sentes sint, nec fluxi, αtiiniri aliquot contexti. In quibus humόribiis, tunicis, varium si istoria modum nareis h. e. crassi-valia ite te tenuitate plurimum disserenissus ima- p

gines rerum necellario nunc dilatantur,nunc oeulis

contrahuntur, tali pictorialites dispo-Σ riuntur, ut commode seu pet se, seu interventu vicarii ier nervum Qticum ad cerebrum ferri, & visioni, inibi proserendae, misitὸ praebere possint. Unde superflui videtulit, anxie itiquire-Nullare, quaenit culi, ars maxime inserviat vi-' sioni otiines enim paries ferin mx equὸlo, quae . necessariae. Nisi quis ob situm , claritatem, Idad figuram &fimilia homoti erva in prin adta, cipatum quendam delegare velit I Tota itur visionis ratio ex dictis patere eat. videtu . Nempe lux .color pariunt in I et

Medio diaphano qualitatem, sui repraesenta'sus . trirem, sive Species, easque oculo etiam inise

Species ociss6 susceptae, M ssequenti re itfractione quo modo extrinsecus perspicilia Species oculo praeparant D si milique alia

imodificatione vigorent, ac velut acumen,

aut vires Messicaciam nactae, progignum inii species, sibi quadamtenus similes, sed

264쪽

negotio huic sine dubio accommodatiores equas per ductum nervi optici ablegant, versus testicani cerebri partem, ubi nervi

omnes oriuntur, transmittunt.

iii His igitur inibi comparentibus, anima seu Facultas sensitiva,nisi forte ad alias fulsectiones tunc nimis sit attenta, ,elut aet/

ct o spe ties a tuovis alio actu Essentissi ra..es m, quoties est obiecti ferae diversi ineviden i rectius quoniam Visio ruoedinis apparentis cum visione ver erubedinis secie convenit, quantumcunque rubedo apparent vera

Furi-- distinguantur, quoties o Objectum tendit sub alia atque alia nec Flo, . mero diversa imagine visuali, in cerebri spiritibus depicta. imisue, Ubi superioribus, de causa coloris apparentis, hoc addori rationi consentaneum rium, de esse, ut quemadmodum lux dc opacitas, ra-4. Ixione labit mistae, mistituunt colorem curren reatim, ab utrovis extremo, ejus velut

unam. verserum objectorum imagines , secum dum lineam rectam. Justa proportione, in Medio concurrentes, .imittere essentiam suam, ac degenerare ac coalescere in aliam

inuigines inovam. , in simplicem,abimyginibus prioribus inmitata cistinctam: 'μα, lade oculis certam repraesentax

265쪽

LA. 3. Cap. II. de videndi L. ast non Objecta diversa, a quibus pAmo sumsit riguiem; sed unicim, quod nullibi tale

extat.

V. g. Spem nubis opacae, lumen So-Mem iis, quando concurrunt in in secundita lineam rectam degenerant in novam Spe .ciem, diversam tam a lumine, quam a Spreis v cibatis aut nigredinis in nube quae nova Species prorsus similis est illi, qualem alio quin rubedo mera de se spargere silet: unde eadem oculo cerebro non amplius vellurem solarem, vernine em nubis ossere, sed rub dinem quanaama adeoque a Facultate visiva exigit, ac velut e torquet, visionem, non lucis, ut Heredinis, sed raedinis, quae rubedo, quia imillibi extat inmundo, . propterea non vera rubedo, sed parent appellatur ... Cum ergo visio exerceatur per Specie-Anvisorum ab Objectis ad oculos tr elisum sceptionem corruit sententia, quae statuit, ηειρο

eandem fieri per eseruiationem rei tussim

ex oculis versas objectum. Et ea quidem merito corru1t. Nam cur auditio, odorum perceptio c. in

Et quifrustaram oculi attendit, facilὸ deprehendit, totam esse comparatam potius ii d luminis 5 Specierum recinionem, quam et ad

266쪽

nam in re asiniando est indivisibselis; in essendo vero pro qiranti te oculi mi; pupillae et a ui obtinet magilitudinem repraesen t elaphg mi ut montem vel, inmus retinim emorout se maiore vel

re angulo qui est cu=i pyramidis visu iis, batas mino jem habentis ad oculum pervenit. Sed de his , Opticorum est, enucleati M. disserere.

Amitis, quae nobilitatis ratione perpa Quid a mn ceditus ira est μο- ρον --

terceptis.

Som', auditionis Objectum, est qualitas: planὸ peculiaris, sui generis , non alium. de quam ex repentino aeris aut aquae agit --, ac veluti tractione, nastens: revissima durationis , nisi a causa sua c0nier exuret adeoque tam naturae, qάim originis, aut etiam sv bjecti in ione, ab aliarum qualita'. Neque enim inter sicunda qualitates acimimerari potest , quia a primis actum non vel pti- ducit; neque inter pru=- , quarum mn nisi duha:

at tuo sunt, vulgo.notae & multo minus vel

inter occultvi, ita in sensi hi incurrat metu uti,

267쪽

humor eortim repentino aestu in flatum, silutus, latera cyus perrumpit, aeremque ambientem inopinato , nec cessioni par

tum, percutit inod similiter fisit misis pyrius accensus is fulmen Quin&in

terrae motu nonnunquam mugit-obs mea:

tur ab eluctante spiritu. Ubi tamen haud dubie ad cryptarum parietes fit simul assistaris autem actis ab inflecta alicubi phiganu ccommotio, ob summam ejus liquiditatem ἰοῦ. Isem se larisam extendat orbiculari qua-lan .

dam velut inu iamne sonus tamen co motionem illam nonis usuaνςr comi latur,sed ferme intra limites particulae vio-1enter a se continet sed ita tamen,ut mox Speciem seu simulachrum repraesen 'tans de se promat, idque saepe ad pactum Anginquum sive moveatur, sive quiestat Medium oejaculetur, ut mox ostendanti Quo',uie γ de arripit --ue adeo imminentis vacui metu fiat '- π tur aer quod potissimhm fit , si dura es 4

nonnihil lana valide velociter collidantur eo vehementis senus nascituri Interim figura oncava cui poris Vel μ' ii. nanti, vel Areu irini non partim conlario . .

268쪽

tam ipse sonus realis, aut agitatus aer, quam Species Midolum soni, ad corporis cavi latera ubique aliquoties impingat , hac illac in seipsam reflexa mutiplicetvi aut acua' tur. Quam ob cau*m quaelibet vasa mania magis tinniunt instruinent Musica, Chelys. V. g. Testivio, pr reliquis partibus maxime corpore, ut vocant, seu ventre cavo, ad

sui constitutionem opus habent Sc in aedificiis concameratis vox, etiam mediocris, di- audituq. Cur quae E contrario lamina aut monet lia, olla: it rimoGSec imbecillius obtusius sonant,obnent. intercisecm Specierum reflexionem. Qua varitione etiam tapetia conclave aliquod ve- . silentia, vocem enervant & an tintina bulo injecta mox sonum frangit. Nam ut obique conveniens, iterata Specie rum repereuyno inhibetur. Nota Sunt forte alia praeterea circumstantiae Mastectiones, ad soni vel intensionem vel reoissionem facientes, ob quas v. g. vitrum aes acutius sonant,quam aurum vel plum bum lamina mediocriter tenuis , melius

quam nimis spissa,c quas non semper fa- ,....ha et ςst hi nominare, vel numerare.

infoecun , Verum, ut quae de soni simulacris, χο -

:.., et totis reflexione, dixi, melius intelligantur, milem sciendum est, qualitatem illam, Soni nomitiesit Loeyenientem non magis se multi icandi vim

Corale

269쪽

vim habere, quam colQres, sapores, 'res, duritiem, gravitatem c. ac prinde, iatius, ut ante dixi, se diffiim re quam por-itio aeris in pertingit., Et qua, quaeso, ratione Sermo , se vox t cuiata, in xtu suo tam insignem varia

irrum cuia partivi apparatum efflagitans, mite gigneret in aere circumsi se cumbo mem plan substantiam habentes alium

sermonem

interim ' -- natus est senus,enb piodum tit ir profert e gremio suo Specis quas data, seu mi inem sui reprae latricem, non secus ac colores, eamque e loco natali ' spargit, iropagat orbiculariter in omnem loci disserentiam dummodo Medium sit uniforme d a qualiter ut '

Etemni cum senus plerumue stet ab Asieni auribus, nequit immutare eas stet λ; multo 2 In minus tinui aliquis sonini est illabi ιο- time

in mutorum simul auscultantium aures; si ver pars tantummodo ingrederetur, nunquam totus sonus perciperetur: ut taceam, .

ab ipsemet Facultate amitiva senum explosae eminus bomba rdari. g. planissime judicari esse a J quam hi guribinu Necessim est ergo, ut bnus dissitus, per vis mam ginem sperassentet auditui Quocirca δε in Species seu imago seni. ro ima sol silicet sit quaJitas inten'

270쪽

268 M'. 3. . I 2. Gyerisb. πάλ-. species tonatu , ac velut spiritalis , nonnihil tamentio pio te in Minom requirit adsit productiopagantur nem in lonSinquum Iecma Species visu αε iis les, quae μημα mento tuum implent M sed po dium, idque vel quia sonus producense rixi

in momento progigni.

. Hinc igitur citiis audiunt senum ἄ- pis amistes, quam ,πι-ti , quod ina spectu non usi1venit: ignis bombardae, procul, explosis, mi conspicitur, piam fragor am

ditur: securis e longinquo cernitur jam attollita .rerum, tum, antequam primus λ- num percipias Hinc etiam ventus impe enm est audi tui,dum alium atque alium perpetu aerem accersit, qui soni imagine non tam cito potest imbui. Quod incommόdum visit non accidit, quia πω momento aer, Speciebus color itinctus, vento abigitur, eia m mox alia Species visualis fucedenti aeris par ficula inuriturish. ἡ Credibile etiam est, hanc insuper inter- auditiva cedere differentiam inter Species visuales,

rumpun- auditivam, quod 1llae, sicut momento xv i producimtur, ita momento pereant, nisi causato. contervans praemo sit perpetuo, adeoque