Introductio ad scientiam naturalem, in regiâ nobilium Soranâ discentibus exhibita à Joachimo Bursero CamentioLusato, .. Introductionis ad scientiam naturalem, pars tertia in regiâ nobilium Soranâ discentibus exhibita à Joachimo Bursero ..

231쪽

δ. 3. q. Io. desiperi, sensiti νώ. et 27 suorum commode recipiendas in apte per - hera os transmittendas, amita necentiam:

in oculis v. g. claritatem sive transpare Exet

tiam, aut sinule puri in aliis aliud quid se petion satis explicabile, sert ma scin

seisisti inuti in sim organi particulis

residens eamque dispositionem non mi- nus requirere medio utem suam , quis temperamentum postulat primarum qua litatum harmonianuc Sicut igitur temptae destruit emesis i ιecimae qualitatis. Ita privatae illi dispos, tioni pmdlibet athid excellens sensibile vim

Atque oblectationem illam, saltem quae Demo, si mauor sensibus nobilioribus observa st 'tur

m Musco, odorum fragramia, certis si istia disine ac me se adscribendam esse spositis. de Atra mutationem primarum qualitatum, ficta judicabit is, qui bene attenderit Per consequens alia, praete . temperamentum, est dispositio hi oculis, auribu' lingua c. quae dispositio Specie sensitiva asscitur, seu cujus dispositionis ratione occasione, luptas illa contingit in Appetitu sensitivo neque enim voluptas proprie est in organusininum: Gut tactus fiam habet , aut parit di istariqne ibi propriam, ex trimis,

232쪽

aut etiam ston qualitatibus oriundam ii. Hinc noxa ex viore bis contracta, aliquando mox pellitur intuitu visoru molestia ex faetoire nata, statim corrigitur bene-Mentdin, citra mutationem primae alicuj'squalitatis, saltem effatu lignam III. Nec apparet, quales quomodo temperamentum in aurib- Migatur , quamisi .moleste fert plurium vocum risnantiam:

Actu, De ipsa denique sensuum perat maddendum , aut ex praedictis repetendum ere esu sensionem, etsi vix ulla fi3 asseu Specie, non tamen con flere preesse inina p-isone , quam Objectum sensiterio insere.. ,non esse me Speciesinoagmo sust .

ostendi Non enim aliter. Speciem suscipit Og numquam.faei orpus eraseduim. Ergo di me sensio se re adscribend . Aerautcrystallus, aut speculum recte disereo'

tu findere, si Visio nil esse aliud quam fin sceptis maginis quia Mocrystillus cipe

.culum, revera in sculptum sibi habent id dum rei visitis , non minπι quam oculu . ,

ii Experimur etiam non raro, aurem Pen. sindi serie seni in somno, nec tanam sem per disum tunc elici oculum in recens mortuis informari imagine rei aspectabilis, sine visione; lino etiam in Arentibin non semper visionem consequi ad comparitio- nem

233쪽

Lib. y. v. o. de sensuum functione et a 'nem imaginis, cum videlicet animus ad alia nimium attentus est. Eho receptio Specie non est ipsa auditio aut visio.

Ut taceam, visionem, Momnem Omni II L. no sensionem, eoncipi tanquam operatio nem quandam ipsius anima, pro manantem, seu exercitam ab anima, quae anima propter , ea definitiirrit,' tum, ut vegetandi vegetat,me mi se sentiendla Species auten non ab Me a, sed a seu Objecto pro

cedit Sequitur ergo nidiem sensionis ratiO- sensionem consisteres in quadam actioneis re, quae non est Speciei vel productio vel su es seu scepti, sed uti, elicitur,aut procedit ab Dςul 'sanima, animae Pacultate, postquam Specie abstrua obsignatum est organum 3 adeoque reipsa distingui a Specie. Vocaturque actio illa nonnullis 1udiis , alias stola eortio, per

Ut ita ereptis, Percessio plurimum ini Ree

Nam Species recipitur quidem, nunquam prio di- vero percipitur seu cognoscitur sensu. ii Πgmu1- Anima etiam non recipio Speciem , ac I. multo minus recipit Obnctum ipsum, prae II. sertim distans flo namque organo proprie recipitur Species, proinde serutra quaerunt nonnulli in ipsa anima, aut inpotentia sen sitiva, Famitatem quandam recipiendi per

234쪽

3o A. 3. Cap. Io defensi. functione cicini interini anima erinis object speciem cet, inquam, Speciem ipsam

omnino habebit sibi m in mori recipiantur, quod suis sub finem Cap., assigna

vimus, ostendentes id non esse animam, nen

'e conjuncti in ex sed μ- organum, in fru-, qui estim in Dubium tamen adhuc est, pereeptio illa exerceatur in corpore, an sciscet in priis sensus organo,in quo prinum recipitur spin

Visio contingatneri ab luatur in oculo, anteris sensibus intelligendum. Eadem luestio ter forinari potest: quaenam sit officina senseum t aut in qua corporis parte . tu Facultas sensiti a Zo Etsi autem communis sententia statum visionem fieriinoeulo, auditionem exeri in απιλιι, ovisam absolvi in mi--, gustum merceri in in , tactum in plerisque cor

235쪽

hus eaque sententia probabilitatem suam

obtineat Mihi tamen erismilius videtur,OTana vetior

illis, irata mhil aliud prestare,quam quod recipuint primam in animae seu Facultati

convenienter attemperent Species, aliasve

qualitates.ab Orimo impressas, vijudica ititionem autem, seu cognitionem, Perceptionemve ipsens ecti, in e-- mum senserio, videlicet erebro, non eoiae, ut voluit Aristoteleo subsequi Sensinque atab eo minusi, cerebrum inhabitanti, ossicium hoc inter alia delegamus, quod perti ,- dijudicet sensti vitia, per comm moratas quinque vias ingressa, seu privatis ovi ae lenta in ratimin imaginum, insculpta Proinde statuimus oes Species tar, quae υhω resulgent in sensteriis, Objectorum effica cere-cia productas vel potius altio, iis nonnihil ζ' 'similes, in ipsissensi iis occasone, virtute Teries priorum natas,pers ervorum ductus ascem dere ad ce --m, ut inδ fiat dijudicati sensibiliumve perceptio. Diso, misi Ἀ- α Nam experimur, specie

Snecies visivas ab oculis intuentium, secum tanquam a peculis, proinde limi ine-ferae abrias ferri. Quod an similiter in aliorum τ'

sensuum organis contingat, incertum est. uir

Taceo nervos opticos Morini esse ασι st

236쪽

eos, ac idcirco vulgares Species visivas non posse transmittere. Argu Cur autem a vulgata doruina hoc loco ν o o recedamus, movemur praeter ea quae post-μςxHii ea in speciali cujusvis sensus explicatione IE ' afferentu partim quia 3 run Specierum ab externis organis ad cerebrum delationem omnes Philosophi coguntur admittere, ut scilicet per eas sensuum interiorum operatio exerceatur. Ergo aeque bines, aut etiam commodiias, in cerebro tribui Speciem

bus potest, qu0d in singulis sensiteriis praestare putantur: cum praesertim sensio non censeatur inem adepta, nisi animal cognoscat se sentire, quae cognitio Myeluti reflexa perceptio consensu auctorum omnium, fit intus in publico sensuum interiorum do- II. micilio Partim,&multo magis, quod ce rebro graviter assecto,etiam intenis organis externas, sensus Anzub mox detrimentum patiantur,4 nec visio, nec auditio c. re- V. Et procedant quodque obstructo, aut aliter angustato, disruptove nervo particu

tiri, pars illa mox sese spolietur, in quam

nervus oblaesus inseritur

iisti mam quod ad isthaec vulgo respondent,

orohiberi tunc βιrituum animalium, aut et-Jam sensitiva Facultatis convenientem

fluxum a cerebro in privata sensoria, a rum roboris habet. Etenim

237쪽

. Exemii vix suppetit Argumentum, quo Confu- spiritus animalis, ienter ac sol i ii QP qt Iemo etiam facile ostendet officinam .in η in 'M &malmam, qua idem Mn η Gnatim rum spiriss vitali. qui habetur pro .uΠλpme materiae, lus ex arteriis copias ius scienti effluitatur Maer per nares attra'ctus, quem ς sent- .materi parrtem, non minus,quiun qui Oxhauritia tam per palatum in pulmones ferri soleat per-- enin i per nares est dinus, ut clavso ore respiratio salva maneat: saltem n*n

apparet, quos mi recim debeat , ill dispiratus, postquam adproci .ia ammittare romti Ο Prarem eviluod jam alibi notavimus, tu uteri ergastul' conclusus, sensum tacit e cicet, Malias functiones animales init, omni tamen spiritu animali destitum, quip-U quem neque a marre suscipit, ni ψlus enim datur nervus umbiacE neve proprio inrte progignere potest, quia restim

caret.

Faci ratis amem, seu animae proprietatis Confise

influxtim si ituere, multo adhuc est absur 'rex' dius, praesertim in nostra,qyiam de Faculta tibiis in maei rursus, s ruentia, secundum

238쪽

et 4 δ. 3. q. p. defensuumfunctione. 1i Et quomodo quaeso quinque tota specie

disserentes, Facultates ex uno ac simplici se te dimanabunt siti Saltem, si inde dimanant, necessum est ut prius inibi staturiant, adeoque ibi omnium primo sit Visus, Auditus, Gustus, caeteri sensius. Quare ergo non Facultatibus in cerebro quiete expectantibus offertur

potius objectum, quam qu6 Objecto Obviam ire dicantur λo...i Non igitur , quia spirituum animalium, numner' aut Faciutatis sensitivae vectores, sed quia ossidem. Speci in umiajuli sunt nervi, eorum morbi officiunt sensivum functionibus. os Quod si contra sententiam, hactenus ad-ctione, structam, objicias est vulgi ore esse, non cerebrum, sed oculum videre, aurem audire, ii palpare c. item : Visum, Auditum,&c. esse sensus extemos: Ergo patriam suam non habere intus in cerebro.

Respondeo, modos illos loquendi, quos

derut etiam Scriptura sacra imitatur, nil aliud si bi velle, quam oculum haurire Species objectorum, aurem imbibere sonum per Spe- cies; vel, animal videre per oculos, audire fer aures c. vel organa illa quomodocunque actionibus inservires non autem sensum

eorum esse, quas ipse cognitionum a , quos vulgus ignorat planissimὸ exerceantur inibi neque enim haec res nisi Phil m

239쪽

LI. 3. q. Io. defensuumfunctione a 3 Hi cum est, aut esse debet. Sic vilia vulgo Ekempla tribuitur'rror, qui tamen in se phantasia

est, ut supra notabamusci dolor ac voluptas adscribitur tactui, quae tamen, petitus animalis sunt affectiones. . Sensus autem illi vocantur Externi, quo Respo

rum organa spe ia, sed non nisi imaginibus hauriendis transmittendis accom- objecti modata, exterius in corpore stationem suam μ' habenti Hoc tamen pro coronide monendum de Tangen-nuo, quod supra, Cap. de quantitate anima': 'I'

rum, annotavimus: Inter sensus Externos etiam, saltem tactum, licet in cerebro principalitere η ς resideat, eo, quem explicuimus, modo brum.

suam is bi exerceat operationem nihilo-

minus una cum motus animalis tam dire-que e

diris quam impellente per corpus ver sum, rub exili quodam gradu expansum esse, ut saltem in extrema Objectorum vehementia, cura cerebri & cordiso adminiculum, obcuram quandam actionem edere possit ad eum proportionaliter modum, quo Calor nativus , vitae fundamentum, principaliter quidem in corde reconditus, .tanquam inpromptuario; nihilominus etiam membris singulis, saltem copia, disctributus, insitus est Etenim non solum mures V. g. quod proba. exemplum in superioribus quoque propo-:μ suimus

240쪽

silinus per inediuim traii esse ii Sedri itidus animal longe perfectius amo etiam homo recens deci illatus , se, ut, dum truncum, quam securidum partes μὴ mobiles, v. . secundum masilus, palpebras , -- ρ taedi MC p. pluribus indic um est. Λ que ut min: de , singulis seissionibus 'speciatim agamus, ordientes ab earum

faciliorem explic tionem plurinium rictu Quid si misi est murum perdo 'porrem di Cum enim ad us illi cognitionum, in v dςt cerebro ab animae Facultate γα uia ob sensionem dicta elieiti, per se unium Q quippe sub sensum imi cadentes; commo/iussune lafiniuntur in ordine ad Ohem , in quae tendunt, eum mentione orgam spe ciali, externi , euhumiinisterio perfiMium

obiecto nitur, communi nomine color appellatur:

seiunoque est de Objecto huic vita j