Tetras chymiatrica, proponens praestantiam et in medicinam efficaciam, auri, merurii, antinomii, & vitrioli, & medicamentorum ex illis paratorum opposita misochymis eadem sat frivolè calumniantibus, ab Arnoldo Kernero Lipsiensi ..

71쪽

N. Sinisseeunda de aura. ilio, & Lunam seu argentu per figuram capitis mortui:idq; eum in fine, ut velinteo ipso indu

ca re solem aegrotantem auro, Lunam vero ar

gento debere curari. Vahi quae haec est stultitia Quae insulsa, puerulis & ferulis digna inscitia Z Quis Chymistarum unquam Lunam figura αcharactere capitis mortui denotavit aut de pinxiit Equidem eosdeni uti e haractere capitisi mortui haud ignoro ; sed non pro denotanda

Luna aut argento, verum pro designando capite mortuo ; ut vocant materiam post pera ctam suam operationem, relictam terrestrema

utuntur autem hisce figuris non enim in funem quem tu tibi imaginaris Misochymicae, quasi vellent Solem&Lunam planetas eoelestes remediis aureis & argenteis esse cur ad os quod si tantae solummodo fuisses discretionis,ut dis xisses Solem & Lunam Planetas Micro cosmi aegrotantes auro & algento, exinde scilicet potitis & erutis medicamentis esse persanandos, rem forte tetigisses. sed cum haec saera ob ignorantiam odis & eontemnis, doleo, te tam

scurriliter lapsum,&te ad tui similes ablegaturelinquo. Interim scias volo priscos illos sapiet tit Chymic Antistites,no ita superficiarios&insanos fuisse, ut sub notis,istis hieroglyphicis, nil secretioris & notabilioris, pr qter ejuset modi nugas, quas tu ipsis adfingis, innuere vo- luissent.Etenim ut aliis omnib. omissis, de cha-E racteis

72쪽

SHis fecunda de Auro. aracterὸ solis vel auri, qui Stalis est, aliquid

saltem subjici m, tam solem coelestem, quam terrestrem Aurum, arrige aures nasutule, pro seos istos sapientes figura circulari cum puncto centrali denotare voluerunt; jure meritodi summa cum ratione: Cognoverunt enim per Lumen GRATIAE ex Lumine Naturae Aurum circulum quendam esse, τψ- centrum sit

circumferevtia innatum .

Hoc si obscurius forte sit, quam ut abs te oetui similibus possit intelligi, age ut tibi quodammodo tonsulatur clarius dicam & dilucudius: aurum scilicet eis homogeneam substantiam, cuiuε millesima pars re quidem interior sit formalisinagens, reliqua vero materiales s for

matae. . - , di - .

Est ergo Aurula circulus a natura ipla cI cumscriptus, non imaginatione Mathematica, sed reali & Phy sico ductu delineatus, ad quem collimant omnes res humanae tanquam sagittae ad umbonem & metam, ut loquitur vir sagacissimus Micha: Majer: in suo circuir Physquadr. c. t. . Non abs te igitur Auro attributam esse figuram circularem, & ea ceu nota hieroglyphica summam auri perfectionem a priscis iulis sapientiae antistibus notent iidiculi illi Minsulsi Chymicorum Reretorum irriseres,& si sapere volunt quod ignorant, addiscere non

erubeis

73쪽

Mctio secunda de Aura. erubescant. Sed huc jam missos faelo & dieo,

in Auro seu Aureo hoc circulo tanquam figura naturae munitissima esse & contineri dotes uberrimas reconditas; imo aurum esse quasi centrum omnium humanarum actionum: dc quod prae reliquis hic maxime inquiritur, pol- , lere internis, iisque reconditisvirtutibus Medicinalibus quibus praeter alia cordi inprimis humano confortando appropriatur, quae tamen non cuilibet ob iae, nisi circumspecto re

rum aestimatori, Occurrunt .

Sanἡ aurum esse pulcerrimum visu, tenuis simum dilatatu, ponderosissimum tactu, rariLsimum inventu, immunissimum a corruptione, & quod nullis. elementorum injuriis eo sumi possit: imis id perpetuam, in mundi scena personam agere & agere, quis est qui non fateturi Verum id intrinsecus quoque habe- .re abditam & reconditam vim maxime Medi-. cinalem pauci quos qquus amavit Iuppiter cognoverunt oc experti sun .. Maxima par modernorum Medicorum quibusdam saltem exceptis, qui prae aliis sui ordinis doctiores videri & haberi volunt, auro vim attribuit Medicinalem &virium praesertim vitalium reparandarum essicacissimam: hinc adeo commendantur compositiones illae corroborantes, quibus praeter alia aurum ingreditur in foliola aut ramenta citra ullam

E 3 aliam

74쪽

Semo secunda de Auro.

iliam praeparationem redactum. Hos omnes ut in eos quod crediderint auro inesse materiam in qua optimum medicamentu tanquam nucleus in sua testa conclusum delitescat, comveniens uni, eidemq; praecipuo nostri corporis visceri, per rationem&experientiam convicti, condignis merito prosequor laudibus: Sic eo rundem simplicitatem demiror & condoleo, quod auro. tam crasso & crudo modo parato

uti, & vim illam medicinalem hos modo ςox

Pori communicare vos verin ..i

Sane Erastus vir alioquin doctissimus.& Medicvs Dogmaticus exerςit tissimus , prae reliquit multis usum auri in Medicina adlatrare, dc exemplo medico exterminare, cum reliqui tmedicamentis ex mineralium familia petitis solo in Paracellam stimulo livoris &studio eidem contradicendi ausus fuit: hunc postmodum insecuti sunt Rio Ianns Aubertus, & universa modurnotum Misochymicorum cohors; qui antedictorii umbrq sunt, nunc fere omnes, H statim frontem caperando, Rhinocerotem fingendo, & ciconiae instar crepando obstre, puni& impudenter vociferantur, absurdum ςsse auro tot S: tantas adscribere virtutes Medicinales : imo pertinaciter eontendunt, Auro . penitus nullam inesse vim medi*amentosam. vsum potius illius noxium esse damnosum ve- ςnatumqu .

ili se hν Corale

75쪽

Licet autem experientia umbras hasce satis superq; hactenus, refutaverit, ut propterea mininae opus esse videatur pluribus easdem sese quis Opponat: veruntamen cum ex iisdem sint umbrae nonnullae, quae sibi plurimu placent ita eo, quod Auri vires medicin tes impugnaverint,lubet hasce aggredi & umbratiles ratiun- , sulas atq; argumenta , quantum fert instituti ratio dissipare. Hae ergo Auri usum & vim Medicinalem hoc sermone quasi explodere nitu-tur; Quis credat Aurum seu pulveratum seu fo- iliatum,& lapides preciosos tantarum esse viri- um, ut devorata teficiendis cordis viribus de ac facultati vitali roborandae eonferane, qui in physicorum scholis. recte institutus didicit quod illa nunquam vixerint, ac proinde vita

litatis radicali principio squala quidem dc vis

vitalis tacita latet in iis solum quae vixerunt, α superstes remanet, etiam post abitum animae, a calore autem nostro suscitanda &in actum proferenda, si corpus nostrum mutare ac afficere, debeat, atque illius etiam principii sausa, quae vixerunt naturae corporis: nostri familiaria sunt& amica substantiae simul & qualitatis symbolo ei communicautia J careant

prorsiis. Huic ut veritatis asserendae gratia aequissimum opponatur responiam, ante omnia coxam quibusyis . protestat m Venio , me Par

76쪽

sectio secunda, de Aura.

riter non credere, ullum ex Auro eo, ut dieit, modo erasso videlicet, dum in pulverem redisgitur vel in foliola deducitur, in corpus hu- , manum redundare emolumentum: imo me quoq; hujuscemodi usum usum auri tanquam plane inutilem rejicere & repugiare . e Verum cum praeter hunc abusum genuinum quoque usum cavillentur x contemnant, non iam sunt audiendae ana plius, nec cum iis faciendum, sed confutandae, de rationes allatae examinandae, ne Misochymieorum errores erracsede veritatem suis ratiunculis de uavillis fru- stra oppugnasse videa tur . . Auro ut citra . ambage rem statim aggrediar, vires inesse medicinales, dc inter summe corroborantia aurum primas obtinere ex ante

dicti, haud dissicile est colligere: Eas auro hae

denegant umbrae hac ratione,cum dicunt, Aurum carere vitali tatis principio. radicali pro sus, propterea quod nunquam vixerit . Sane quod omnem actionem δέ vim adscribant principi vitalitatis. radicali, nil ab lardi

statuit; quandoquidem. jure merito eidem omnium actionum xis de energia attribuitur:

quod autem tali principio & sic vita quoque destitui lAurum afferant, absurdissimum est de falsissimum. Ergo cum ipsis haee absurdastatuentibus nemo tam Deile fideliadhibebit ut fidem suis faciant, sequentibus probare ag-

77쪽

Sectiosecunda de Aura. gredimur dicentes, in scholis Physicorum id doceri. Doceri id quidem in scholis Peripateticorum notum; sed haec, licet abiis ita doleantur, propterea verae esse minime conceduntur: cum Peripateticos, ut nunc sunt, veros Physicos esse, adline su b judice lis sit: Et ex falsis praesuppositis atque principiis plurimos falsa plurima sibi imaginati possunt .

Scholam natura: frequentare & ex lumine naturae per lumen & numen gratiae res & re rum naturas atq; virtutes addiscere ipsos dec ret, non vera ad somnia & imagipationes

phantasticas hujus vel illius Philosophastri

contorquere 34

Audiant haus gravatim quid Chymiater doctissimus Ioli. Harimannus de scolis phy tacorum vulgarium, quibus Ephebum,ut in naturae consultum medicum quadat, minimς concredendum esse suadet, loquatur .

A t vero, inquit, quion scholis physieis mo

dus t Quae norma, quae denique temperies clavum tenetin rebus physicis dextre ceu in natura fiant expliςandis L Si quis enim animo in supremam mundi regionem evectus coelum &terras omniaque in eis comprehensa penitus. perspiciat, ad Aristotelex Peripateticorum principis Acroasin conversus, in om libris Physicis vix ac ne vix quidem totidem versus

veritatis physicae, sed Logica Sophismate de

78쪽

- . Sectio fecunda de Auro . eausis & principiis primo & secundo libro, de effectu causarum tertio'& quinto, de subjectoi loco, adjunctoque tempore quarto & tertii parte, sextoq; toto infinitatis, totisque itidem septimo & octavo aeternitatis monti ra potiusquam my steria perspiciet, non solum a liberaliue disciplina physica prorsus aliena,sed pietati etiam ac religioni valde adversantia . . An uero haec omnia hodie in scholis Physicis Academiarum non agitantur ξ An non magnis spiritibus quotidie pulpita iisdem personant ; non meliore philosophia pertractatis caeteris, quae de materia prima, de Elementis eorumque qualitatibus primis & secundis,degeneratione & interitu rerum proponuntur, de iis quae in sublimi fiunt, quaeve universo complexu totius terrae ambitus continenturi Et tame his commentis sub alternari nostram Medicinam ejusque vera fundamenta ex iisdem probe hauriri ad ravimusque vociferan-

Profecto ejusmodi assertores non absimiles mihi videntur nitedulis in vepretis delitescem tibus. mediaq; aestate incertum ac malignum fulgorem emittentibus: In prae conceptis enim opinionibus de rebus physicis,qua si Coe- Iites inter caecos soli regnant,& est ulgent; sautem arduas & ex media luce petendas, ceu noctuae Lumen Solis vitant & ei giunt, alia excu-

79쪽

ymoseunda de Auro. exeuntione in publico non conspicui, quam quod a placitis in scholas introdu is discessionem facere sit nefas. i ,

Haec ille; qui in subsequentibus, quae scholast frequentanda illi, qui naturas re ita ut in nartura sunt earumq; vires & virtutes indagare recognoster e hau t eleganti sermone prosequii tur. Ex quib. ὰς tu constare potest, Lucem harturae,&non Academias veram esse dc legitim physicorum scholam: in qua veri physica natu rae Harmoniam indefesso. studio rimantur &contemplantur inq; omnes totius oeconomiae mundanae partes, majorem simul & minorem mundu complectentis sese proripiunt. Ethnici

phy sici pleriq, lumine grati et destituti simplici,

nature lumen prς speculationu nimiis argutiis cum supprcilio se nimis sint aspernati,factu est, ut hinc universa clades, quet densis hactenus errorum tenebris naturalium reruscientiam obflscuravit faedeq; inquinavit tanqua ex fonte vel maxime in scholas & Academias derivari, quibuslibet Christianis philosophis semper visa

fuerit. De menti itaq; proximu haut abs re est, clarissimae indubitatae veritatis lapa di gratiose affulgeti, Agyptias tenebras, &perfects immotaeq; se ieriti in coprehensam &sne nervis huc atq; illuc fiuctuante opinionu cofusione ante-PUnere, aut quoru libet fucatis coment is quasi-

0do hasce tes aut alieni libidini mancipiu tet

80쪽

Sinis Reunda de Aura. ' mere ae serviliter obhaesitare. Nos hoc esti. mo seculo, quibus Gratiae Lumen affulsit, aeveritas S. S. scripturae adluxit, non nisi sobrie, Christiane, rerumque ipsarum essentiali veritati conformiter Philosophari decet, & sim.pliciter vel pauculas sententias e libro scripturae juxta ac naturae depromtas unicaeque verblatis luee radiantes, ingeniosissimis ut videri volunt, glossariorum mortuariorum magis longissime antelarte . Quid ergo mirum, ut ad negoelum unde di. gressus sum, data oceasione de vera physico. rum schola obiter nonnihil dicendi, revertar, quid mirum, inquam, si hae umbrae Misochymicae non credant , Aurum vitalitatis princi. pio radicali carere prorsus & propterea numquam vixisse, & hinc vires medicin las auro inesse nullas absq; firma ratione obganniant Equidem vos plane ignorare, quid revera sitit. lud radicate vitae principium, non abs re con jicere quis posset, eum id ereaturae huic tςrre. stri post hominem. nobilissimae adesse&inesse denegetis; quo etiam nun destitui praeter vi lissimas omnes alias creaturas , in quibus non obstante, quod vilissimae habeantur & min, mae etiam, Deos adesse cu Heraclito, & quamlibet herbam praesentem, Deum referre, cum

Poeta Christiano, Clitistiani asserunt philosophi ἱ nec vos abnuere credo J ipsa excrementa l