De potestate gubernatoris generalis res et territoria societatis Batavae, in India orientali, dirigentis

31쪽

INAUGURALE. a I

Iocorum nimis requens existeret, neque ita rarum, ut in primo requisito exigitur, nec ita comparatu dissicile foret, memorato defectu utique laboraret Unum superest, quod examinabo, argumentum, omnia enim alla-gare ac refutare nec opus est, nec fieri potest Multi sunt, nautio, mulii. rnilites, mulitque alii, qui Societati operas praestant in Indiam singulis mittuntur annis; quorum magna pars jam in ipso itinere, maxima ibi locorum interit. Unde Urbe Patris depopulantur, multitudinem autem subditorum cujusque regionis florem hau parum augere, vi quisquam negabit Equidem concedo magmina hominum multitudinem eo mitti, quorum muli in Patriam nunquam revertuntur Dolendum utique est, tot homines ibi vitam cum mori commutare laudanda propterea eorum diligentia, qui caussam hujusce mali quaerere ac remedia ei dilabenda diligenter proponere non detreimini et Sed plurimi, qui nautis se adscribi atque Inter milites referri patiuntur, sunt peregrini ab his ergo nihil detrimenti Respublica capit. . Praeterea, qui has oras deserunt, ibi Societati, quam uidimus est utilissimam, inserviimi Inde crescit navigatio ac mercatura, per qua Patriae Urbes vigent. . Unde alienigenae musti teste experientia, hic suarum fortunarum sedes collocant, atque huic detrimento sic satis supplent et Jam reliquis, tu possent moveri dubiis lupersedebo concludens nostram vi eri iure sententiam h contra praecipuas objecisiones, Suantum satis res defensam esset retineti

(3r scisi singulati in cujusque territorii, quod in India possidemus, staturn

lucrum, quod ex operes 'littet, cognoscere CUpit, confulatu AN ME ET E RE O. D.

32쪽

et, SPECIMEN JUTUS PUBLICI BELGICI

De regimine Societatis in India.

Ipsum orationis filum jam eo nos deduxit, ut commode utraque Maeietatis regiminis forma, quae hic in Patria, quaeque in oris illis trans marinis obtinet, considerari pluribusque Xplicari posset. Sed, quoniam animus magis est ea tractandi, qui in ipsa India fiant, ea, quae in Patria hac de re statuta sunt , non attingam Rei enim cuivis notaeeur diutius foret immorandum 38b Septemdecim igitur Moderatores, qui hic omnia dirigunt, auctori ate O GG. in India plurima instituerunt Collegia, alia majora, alia minora quorum supremum est Senatus Regens Asia r In eo, cui intersunt universiae India, Gubernator, ei semper praesidens. Director Generalis, de quinque Consiliarii quibus duo, quandoque etiam quatuor, aut plura adisjunguntur membra extraordinaria. Tum sequitur Senatus Judicia. rius Raad an ustitie novem constans judicibus ordinariis . quos inter unus praesidio fungitur,. alter vicem Praesidis excipere atque idcirco Vice, Praesidis titulo olim solebat insigniri quod tamen

Vice-Praesidis munus post annum I pos abolitum est. Deinde meis morandus est Senatus Civilis,' quem Praetor, Scabini conficiunt,

33쪽

i NAUGURALE. Va

eodem fere modo, ut in nostris urbibus obtinet. Tandem rebus minoris momenti, caussis trecentorum florenorum summam non excedentibus, decidendis praestetus est Senatus Minor, in quo tales controversiae absque ulla appellatione de plano judicantur Osso. I aec sunt praecipua, quae Bataviae resident, Collegia, tum Politicae, tum Judiciariae rei curandae praeposita Dantur: alia quaedam, multique Societatis ministri, Gubernatorum aliisque titulis conspicui, qui insulis ceterisque territoriis, ad Societatem pertinentibus, regendis praesciuntur, qui simul sumpti totum veluti corpus/Regiminis Indici componunt. Inter omnes autem, quibus Indiae cura committitur, praecipue notari meretur Gubernator, qui dicitur, Generalis totius Indiae, cujus jura, utpote amplissima, refiicia, utpote gravissima, paucis examinare in animum induxi Cum autem viderim dari, qui, ubi de ejus potestate agunt, eum Regia potestate pollere affirmenti gob, vel vera Summi Iniperantis criteria in eo reperiri existiment, ut hoc Iciliui convineere possim(as qui plura cupit adeat Tegemroorde Staat de VE REVNIAE DE NE DER-L AN DE N I. D. p. SI seqq. J. Ni qm Etat rem deria cubiliae des ros incis Unies Tom. I. . a. p. ES . seqq.( o Audiamus VALENT v Niu Beschryesing an Oud en Mem Oo Z-radien L. . . . p. 263 ubi in potestatem Gubernatoris Generalis inquirens ita ait: si met en Noortii mercis de Conin des Lanis, die Gyeter eu Toningen an nil usi natae Ee lien, en die ctor etyn Noote magi in antris, m en o de Troon te 2G- , ten, o van egelis a eslooten V. Alii summi Imperii attributa Societatis Modo ratoribus adscribunt, quos Wsuo loco refutabo Fateor quidem Valentynitim hoc eo sensu non dixisse, quasi revera putaret Gubernatorem Indiae, Verum esse Regem: sed vagis ejusmodi locutionibus, ubi de jure alicujus agimus, non delector Vidit ipse legi epistolam cujusdam Gubernatoris ad septemdecim Societatis Moderatores, in qua Majestatem, Soliveratniteyt disertis vel bis allegabat. Ejusmodi improprie loquendi phrases, si1 minus nostrates, exteros facile in errorem induc re possent unde eos refutare operae pretium Videtur.

34쪽

e SPECIMEN JURIS PUBLICI BELGICI

sim, utque amplitudo Potestatis Gubernatoris Generalis vera pateat, quaedam de criterio Summi Imperii, ac de notione magistratus subjungere decrevi, quod ut brevissime at a controversiis omnino abstinebo.

Desinitionem Summi Imperii praemittere usus erit haud exigui, ut pateat quisnam vere isto gaudeat ex multis, qui dantur erumpublicarum, Civitatum Rectoribus variam hanc proponunt Iuris Publici Scriptores audiamus BUR LEMA QUI, dicentem esse jus absolute atque independenter aliis imperandi gi), 'noMAsi UM, qui illud desinit, esse Summam Potestatem dirigendi actiones civium &cum iis, qui extra Rempublicam sunt, nomine Civitatis, negotia pacifica pariterin bellica suscipiendi ad obtinendos Civitatis nesae diu:CANEi Us hunc Summum Imperantem vocat, in quem cives suas voluntates pariter ac vire resignant 3b H GROTIUS illum, cujus actus alterius juri non subsunt, ita ut alterius humanae voluntatis arbitrio reddi possint irriti ). Videtur itaque per Summum Imperium est intelligendam Summam a Populo in Principem collatum, nullique s rctiones reddensis obnoxiam, fotesatem, unipersias singulorum sociorum Diones quoris

35쪽

modo, adhibitis etiam remediis mcxime violentis, tu regendi, ut eas communi bono convenienter dirigant C so. Unde sequitur, dupsex

esse Summi Imperii critorium, Immum habeat Potestatem rectoriam universalem EQ ut nemo tanquam superior rationem eorum, quae a Principe acta uiat, exigere possit Noe enim si dematur, actum erit de amplissima hac saeuitate esticacia determmandi remedia, quibus bonum commune junctis viribus cives curare debeant tum Princeps nunquam staret certUs, Una, quae adhibuit ruedia, Populus, approbaturus esset, uec ne cum exteris utique pacta ac foedera inire erubeSceret, continuo metuens, ne facta sua forte damnarentur tum omnia forent in

civitate dubia, simulac Princeps ab eo, iisve , cui, vel quibus rationem reddere deberet, distentiret, siepissime autem evenit, quot sint capita, tot est sensus jurium proinde atque ossiciorum nulla foret certitudo. Quod quam noxium ac Civitatum saluti adversum sit, quisque intelligit. qui duplleem fuisse Societatis Civilis ineundae sinem statuit, majorem scilicet securitatem, majoremque felicitatem, quam n Statu Naturali con- sequi detur O 6 . En duplicem Summi Imperii notam, quae ubi adest, tu--to concludere licet, Summo aliquem esse instruetum Imperio; desit, quin contrarium recte dicatur, non est quod dubitetur. Aliorum opinioni-bUS me non immiscebo, meam , ni fallor, probasse suffcit ).

. is Confer. Doctissmi FREMEAVX d. Di . s. s. .. I si Ita me docuit Cl. EST EL, Praeceptor aestumatissimus, cusus solidissimi; institutioni hiis me per quinquennium interfuisse impense gaudeo, cui ob diversa in me collata beneficia plurimum me debere, a semper fore devinctissimum, publice profiteor. Conferantur Cl. Viri Fundamentu Iur prud Natur. S. Ias Urias utii, ratio de honore inintini Lege civitatum prima.( a Conferri interim possunt GROTI Us de T. D. O . . . . a

36쪽

16 SPE CIMEN JURIS PUBLICI BLGICI

Potestat itaque rectoria universiali gaudentis Summi Imperantis est, latam administrare Rempublicam, omnesqUCHUS parte accurate re gere. Quis autem sibi poterit persuadere, cunet, amplissimae Civitatis

negotia, ram belli, quam Pacis tempore, occurrentia exsecutioni ab ceto, vel patiens hominibus dari posse 2 nisi ope atque auxilio inmviris utatur aliorum, qui ipsius vice controversia civium examinent, componant, dirimant, qui vicinorum considia explorent, milites uber nent, opes Civitatis colligant m dispensent, ac den de utilitati diversarum totius Reipublicae partium Undique prospiciant. Hinc cogita Summus inperans ejusmodi ministros, magistratus qui dicuntur, variis hegotiorum publicorum generibus preficere, ad ossiciunae rite peragendum compellare, & necessaria, qua ad provinciam ipsis tra-

ris; r. 3 in L. S. C. f. V. II 6, 1 ILE' IIS CANE IUS in Discipi mores. s. ISO.ser g BER LEMAQUx Principes ti rost Politique L. I. . . s. a Fri Noes T v emeti MI nT-'et L. r. C. s. f. T. 62 HITAE R de Fremovit L. F. S . s. C. i. qui omne nobiscum sentiunt. Atastor iis , eu titulus, 't piata inisse, probaturus Suminimc Imperium esset penes OO. non IG. sed singularum Provinciarum in Migio Eo clerato I. D. - tap. enumerat varia jura majestatim, quibus dictos OD. instructos esse docet. Ergo colligit, eos vere Summo gaudere Imperio. Uerum, licet in Thesi quodammodo consentiam, illam tamen probationem non suffcere Sistimarem et quis Enim non vidit, quotidie videt, pilara majestatica jura a Stagistratibu , ii in ta a privaci, Xercura.

37쪽

ditam recto curandam indigent, auctoritate instruere, sub ea tamen nunquam negligenda lege, ut ne unquam gestorum rationes, quando cunque Principi lubeat, reddere detrectent. Magi atur igitur est Iersina moralis publica , quam Princepseonstituit ut psrtem cliquam Imperii morem, vel minorem. ipsius rictoritates, concione ratioraum reddendarum, exercem se S). Ex qua definitione evidentissimum est, magistratum nihil sua, sed

omnia Principis auctoritate perageto, aut univras acrius aeta proba re, vel reprobare potest, ejusqila potestatem omnino esse dependet tem ac modo arspliorem modo minorem id quod ex voluntate deo serentis vel expressa, vel tacita, unice colligendum Est. a.

His positis, rejectisque salsis eorum opinionibus, quI in Summo Imperio definiendo ambiguo nomlai sono, aut rerum Xternarum specie decipiuntur ea, quae indicavimus, principia ad nostram quaestionem erunt applicanda, atque ostendendum, neque Gubernatorem Generalem cum Senatu suo Regente, ut quidam arbitrantur, neque Moderatores Societatis Indicar ut alii existimant, in terrilotim istud transmaritimur vera majestate suIgere. Est quidem, quod fatemur, Gubernator Generalis, sed non Supremus Imperans. Omnem enim privilegiorum

38쪽

um SPECIMEN JURIS PUBLICI BELGICI

juriumque suorum ambitum debet Moderatoribus, qui imperium istud uniuersale, permissu atque auctoritate O. G. ipsi deserunt Pnetore ordinibus istis Generalibus, ut vero suo Summo Imperanti, ipsisque Moderatoribus, cum eligitur, delitatis praestat sacramentum , eorum decretis ae jussui se obtemperaturum spondet, atque simul Imperii fasces, ac Moderatoribus istud lubeat, depositurum, prima statim occasione Patriam repetiturum, ut ipsis gestorum ratio nes reddat jurato promittit (Sob. Ita .ipsa quoque Societas, vel ejus oderatores, licet omnes In diar magistratus, omnesque omnino incolae iis dem obedientiamque jurare teneantur, Summi Imperantis titulum nudo tamen jure usum rent. Praeterquam enim, quod Omne ipsorum jus a dato privilegio pendeat, quod me intermissioneri hunc usque diem concessum sine ulla injustitiae specie negari atque aliis dari posset. Unde constat eos ab OO GG. quibus rerum suarum statum, tertio quoque anno Si), aperire atque exponere tenentur, utique esse dependentes adeo qui-

dem di( o Id quodsupra s. VIII. jam indicavi, ac probatum volo per Art. 3s privilegii. Groo PI mehu D. p.rissa diploma , quo ejus munus continetur Commissie o Las-Brieux, si Valentynio fide est habenda . ab OO GG. Septemdecim Moderatoribus signatum accipit Uid. UAL EN aeva Oud e Metiis eis. Indiens. D. I. Iuli p. 263. vi cujus diplomatis idem Auctor I. e. narrat, P ΚoENIUM Moderatorum litteras accipere, iisquet obedire, recusasse, nisi eas in Concilio OO. G. lectas esse, lihi constaret. Id quod tamen aegerrime tulerunt Moderatores, teste Di mari se de Gouuerneliramenerati de Indes p. l. . aso Conserri potest formula Sacramenti, quod praestat Gubernator Generalis . cum munus suum auspicatur Groo PD Boeth E. D. P. ISO T.(SI Vid privilegium ejusque, tritis continuationes in t Groot l. oe passim,

39쪽

dem, ut, cum Anno II p. Gubernatori nostro hereditari Wi LuRL-M IV., Anno 1g66. NILHELM V. jura praecipui oderatori sac Gubernatoris tui Generali detulerint, non tantum consenserint, acrem gestam approbaverint O GG. sed sibi reservaverint, possem mulae jurisin ossicii ipsi traditae aliquid addi, eamque explicari, non aliter, quam expresib ipsorum ordinum consensu. In quaestione autem, quando qui vere Summam Potestatem, seu Imperium habere videatur non inspici debet, quis eam exerceat, sed cui inhaereat; inhaeret autem ei, qui eam jure proprio habet si enim alterius nomineo jure eam exercet, vicariu saltem est, ossicialis, ac nudus milinister, ininstrumentum alterius atque inde non Summa Potestas Sa Adde , ejusmodi statum in stata Reipublicae Batavae constitutioni apertisque legibus e diametro fore oppositum. Summa enim Potestas omnis, quod Singularum Provinclarum limites excedit, territorii est penes O. G. , quorum est commune curare totius Reipublicae bonum. Porro Belgis quidem licet, quovis tempore naveSinstruere, ac privato quoque sumptu terras atque insulas, in mari nondum occupato, novas detegere. Quino Edicto, jam anno Saeculi praecedentis decimo quarto, Ordine ipsos ad ejusmodi na-

40쪽

so SPECIMEN JURIS PUBLICI BELOICI

vigationes, quae incognitas lia Populis Europaeis nondum occupatas te ras reperiendi caussa instituuntur, suscipiendas hoc incitarunt praemio,

ut quater eo, mercaturi causa, ire sacere solis inventoribus permi

latur, gravi poena in eos statuta, qui hoc illorum jus violare audeant; verum nihil simplius juria in istas regiones conceditur. Non licet privatis hujusmodi terras, seu insulas, Occupare. Statim O. GG. huius inventionis certiores sunt aciendi, uti citatum hocce Edietum disertissimis verbis exigit S g)Concludimus itaque, Imperium Indi generale quidem esse penes Gubernatorem Bataviae, sed Summum penes neminem, ni penes Ordines GeneraleS.

. . Gubernatoris Generalis plindor exteraus titulus Et habitatio.

Ad augendam magistratuum auctoritatem, populique venerationem erga ipsos incitandam, plurimum valent Xterni, quibu decorantur, tituli & insignia, eorumque aestimatio inter vicinos Populos non parum inde crescit unde ejusmodi primi ordinis ministros in alto decore Ornato quotidie videmus. Quod remedium , si qui alii, praesertim

a thuerunt nostri ordines, atque eorum auctoritate Septemdecim

Viri, Societtitis oderatores Suum enim praecipuum in India mi