장음표시 사용
21쪽
militum statuerent. Num in aliis quoque rebus bellicis poteStus praetorum oιίποκρατόρων maior fuerit, de ea re nihil traditum est. Iam revertamur ad negotia belli, quae praetoribus obeunda fuerint. E quibuiserat, ut aciem inStruerent, proelia committenda regerent, Omnia in itineribus, in castris, in obsidionibus curarent. Porro fines Atticos et terram ipSam tuebantur, quo spectant nomina GTρατηγοσ inta Tiῆσ χωρασ, GTρατηγοσ trii Tην χωραν T ἐν παραλίαν, σῖρατηγοσἐπὶ τὶ νύ ουνυχίαν καὶ τα νεωρια. Ex his denominationibus cernitur, negotia belli, quae praetoribus obeunda erant, nonnumquam ita dispertita eSSe, ut alii aliis praepositi essent. Utrum vero omnibus temporibus eius distributionis in creandis praetoribus ratio a populo habita sit, an praetores non nisi occaSione data suo arbitrio singula munera inter se distribuerint, vixes certo dici potest. Antiquissimis temporibus distributa suisse singula munera interisingulos praetoreS, non habeo quo probem. Aetate belli Peloponnesiaci, cuius propter magnitudinem praetorum negotia magnopere accreverant, et postea populi decretο Singulis praetoribuS Singula munera tribuebantur, quod apparet ex Xenoph. Ηellen. I, i, 2 : οὶ χ ρχ μήνοι καταγην στρατηγοί et Dinarchi verbis: στρατηγοσ υφ υμων ἐπὶ τὶ ν MOυνυχίαν καὶ τα νεωρια κεχειροτονημένοσ. Vel post rioribus temporibus populum alium praetorem ad alia munera creaViSSe, apparet ex inscriptionibus (csse. C. I. G 8. s), in quibus legitur, praetorem a populo creatum eSSe t i την χωραν τ)ην παΠαλίαν. Illis tamen inscriptionibus in diiudicanda hac quae-Stione nimia vis tribuenda non est, quia Boeckhio auctore ad tempus post ol. 23 re ferendae Sunt, quo potestas atque cluetoritaS praetorum plane mutata erat. Inde a tempore belli Peloponnesiaci ea distributio munerum inter praetores usitata fuisse
De quibus disputavimus negotiiS praetorum, ea fere Sunt, quae ad bellum GPeetuent. Transeamus iam ad ea negotia, quae ad Tην διοίκ=ησιν spectant, vel ad τα ν αστει. Ac primo quidem loco ponendae Sunt λειτουργίαι bellicae: praetores trierarchias instituebant, cives, qui ad id munus praeStandum obligati erant, designabant, nomina eorum in tabulas inscribenda curabant. 'β) Porro ex quo Ol. oo, d (m 328 a. r. n. Nausinico archonte cives in συμμοριασ distributi erant, 'D praetoribus cura
fili se syae oriis est. Mee h. oee. rei p. Ath. I, p. 66 .
22쪽
- 8 erat, ut cives censu habito in eas inscriberentur. '') Propter liturgiarum bellicarum curam αντίδοσιν quoque instituebant praetores. Si enim quis munuS aliquod praestare iuberetur, qui rem familiarem ad illud praestandum tenuiorem eme ratus munus a Se amovere vellet, licebat ei postulare, ut alius, quem ditiorem esse putavit, aut liturgiam subiret aut rem familiarem permutaret. -')PervenimuS ad aliam partem negotiorum praetorum et primum quidem ad conciones ab iiS convοcandas. Quater intra unamquamque prytaniam comitia haberi lege constitutumierat; extra ordinem concioneS convocari poterant a praetoribus et de iis quidem rebus,mquae ad bella gerenda pertinebant. Cuius rei imprimis auctor est Thucydides, T qui narrat, Periclem praetorem tστρατήγει ) comitia convo-oasse. Quod non solum factum est, ut de bello gerendo, de foederibus ineundis, de pace lacienda deliberaretur, sed etiam ut praetor de toto rerum Statu populum Certiorem faceret, rationem ab ipso in bello gerendo initam exponeret, suspicioneS fortasse in se iniectas dilueret. Ita Periclem secisse legimus Ap. Thuc. II, 8. Non Semper a praetoribus Solis comitia convocabantur, sed nonnunquam ab iis et a prytanibus, Ri) quod mirum non eSt, quia Prytanibus sere Semper comitia et convocanda et habenda fuisse scimus is. Idem commemoratur in istiηφίσμασι orationi Demosthenis de corona inter, positis, (est. Dem. d. Cor. g. 32. Id. 25. quae tamen num proba ac vera Sint, in SuSpiciοnem Vocatum est. Ta)ouaerendum iam est, quaenam suerit iurisdictio in liui caussis quae γραφαιappellantur. Omnium delictorum, quae in bello a militibus vel in rebus bellicis admittebantur, iurisdictio penes praetores erat. TA, In iis caussis enumerantur Primum γραφη -σTρ Tu σ Contra eum, qui, quamquam a praetoribus ad militiam evocatuS et ν καταλογαo inscriptus, ad stipendia facienda non apparuerat. Jhi tum γραφη λειποταξίου non Solum Contra eum, qui aciem, in qua eum collocaverat dux, deSeruerat atque
23쪽
in aciem extremam SeSe receperat propter ignaviam, Sed etiam contra eum, qui in exercitu pedestri non aderat,misi) γράφη ἀναυμαχίου contra eum, qui a praetoribus conscriptus ad militiam navalem proelio navali non intererat,' i)- λειπο- στρατιου contra eum, qui ab exercitu, Cui erat BdScriptus, disceSSerat priuS quam prae tores exercitum domum abducerent, γράφ)η δειλίασ '' contra eum, qui οmnino ignavum Se praebuerat in bellο, γραφri contra eum, qui in pugna Scutum abiecerat α σ3. ''i Ilorum igitur delictorum iurisdictio penes praetores erat. Accedunt omnes causSae, quae e controverSiis inter trierarchos oriebantur: ita περὶ διαδοχῆσ νέωσ etlπιτριχ ραρχωκατοσ, β') Si quis munus trierarchiae administrabat ultra tempus lege con-Stitutum porro cauSSae, quae Spectant ad emφοραν et ad ἀντίδοσιν. - Iam videamus, quinam iudices fuerint. In caussis fere omnibus iudices eligebantur ex heliastis, qui quotannis Sex milia sorte creBbuntur, vel ex diaetetis; in nonnullis tamen iudices eligebantur ex iis, qui rei, de qua agebatur, prae ceteris periti erant. Ita in delictis con tra legesimilitares admissis sactum est, ut iudices essent commilitones, qui eidem expeditioni interfuerant, in qua sacinus contra legem commissum erat. Cuius rei testis est Lisias in oratione c. Alcib. A. D. 5: τον νομον κελευειν, ἐαν τισ λίπη Tnγν ταξιν
καζειν. Quod mirum non videtur,msi reputaverimus, milites suisse cives Athenienses nec desunt Similia exempla: In caussis enim in eos illatis, qui contra mysteria aliquid commisisSent Vel Sacra violavissent, ii tantum iudices erant, qui et ipsi initiati erant. 'ij Attamen illis Lysiae verbis non omnia expedita esse videntur. 8' ouaeri enim poteSt, utrum omnes iudices in talibus caussis diiudicandis e commilitonibus creati sint, an
pars tantum eorum. Titiniannus ex loco, quem Schoemannus attulit: Demosth. Adv.Polycl. g. 32 οσοι μεν των στρατι-των ἐστε καὶ παρ=ῆτε αυτοί τε ἀναεινησθὲ τεκτλ. colligi poSSe dicit, non omnes iudices e militibus sorte eSSe creatos, Sed partem
24쪽
tantum. Pendet ea quaeStio ex aliqua parte inde, utrum caussa adversus Polycl. acta sit coram iudicibus extraordinariis ex commilitonibus desumptis, an coram iudicibus ex heliastis sorte creatis. ApollodoruS trierarchiam ultra tempus lege constitutum prae stiterat, quum qui in locum eiuS Succedere deberet trierarchus iusto Serius venisset, itaque impendia eo tempore, per qued contra legeS munuS praebuerat, facta ut ab accusato Polycle ipsi reddantur poStulat i Est igitur res orta e controversia inter trierarchum et eiuS SuCCESSOrem, quae BPud praetoreS agebatur. Itaque verba Lysiae secutus milites omneS iudices fuisse crediderim neque consentio cum Metero et Schoe manno, qui in iudicum Sortitione saepius accidiSSe dicant, ut inter iudices ad talem caussam diiudicandam Sorte creatos suiSSent, qui apti non essent ad eas caussas recte cognoscendas et pei SpiciendaS; eοS igitur in cauSSis, quae ad rem militarem specta rent, reiectoS inque eorum locum alioS SuffectoS ESSE ouae Sententia repugnare videtur verbis Lysiae, quibus perspicue dicitur, milites de illa re iudicasse. Neque cum Schoit. et Martiland. ad i. l. Lysiae illud στρατιωτασ mutandum est in στρατ γουσ vel στρατηγοινῖασ, quia PrdetoreS ηγειιονιαν δικα ηριου habebant, itaque non ipsi δικα ιν poterant, neque cum Metero in t ραTευκοῖασ quam formam multo rariorem esse quam tστρατευμενουσ SchoemannuS recte adnotavit), quia vel post reditum ex bello
στρατιωτm dici poterant ii, qui illi expeditioni intersu erant Itaque, ut tοti quaestioni finem imponamus, in iis caussis, quae de criminibus in bello admissis instituebantur, iudices creati sunt e commilitonibus, ita ut de caussa contra hoplitam instituta hoplitae, equites de caussa contra equitem instituta iudicarent. 'p) De poenis, quibus milites condemnati assecti sint, Andocides dicit in oratione de mysteriis i: καὶ οποσοι λίποιεν την ταβιν - αστρατείασ ὴ δειλίασ η αναυμα
χρηματα ειχον. Λῖιμοσ autem omnia ea iura amisit, quorum civis Atheniensis particeps erat: a ComitiiS exclusus erat, senatui interesse, muneribus publicis fungi, sacrificiis adeSSe non poterat. 'ATιμίασ compluria genera statui solent, in quae accuratius inquirere huius non loci nec tempori est. 833 Si cum Metero et Schoemanno tria genera ατιμίασ fuisse statuimuS, quorum Verba sunt sAttischer Process p. 563): Es werden Mei Arten der
25쪽
Atimie unierschieden: die erste Migietang alter biimerlichen Retate mit confiscation dea Vermogens verbunden; die andere Entgiehung jener Rechte otae veriust des Vermogens: die eritio Eafrishung einet nar Reohte mit Belbinaliung der librigen (ατιμία κατεχ ποσστα ιβ : in iis caussis, quae ad reS militareS pertinebant, eam infamiam quae secundum locum obtinet in condemnatοS ESSe ConStitutam apparet e loco Andocideo. ouae iura iis abrogata sini; docet Aeschines C. Ctesiphoni. g. 6: ὰ μὴν τοίνυν νομοθετησ τον αστρατευτον καὶ τον δειλον καὶ τον λιποντα την ταβιν τῶν περιρραντηοιων τῆσ ἀγοραζ θ' ἐξειργει και ουκ ἔα στεφανοισθm ου ε σαν- εiσ Tce iερα τὰ δη/μοτελῆ, quibus indicantur prοpria quaedam huiuS ἀτιμίασ, τον - μυν neque comitiis neque iudiciis interesse neque Sacra iBCere neque Bil ea facienda SeSe coronare debere. Quae iura exercere civi Atheniensi laexis N licebat, non tamen crisae', Sicuti ei qui expeditiones non fecerat, Oσ6α προσταχθωσιν, Vel qui Scutum abiecerat, coram populo dicere non licuisse
legimus. 'hissaec hactenus. Sunt qui dicant, praetores leges quoque tulisse, cuius rei documentum esse asserunt, quod PlutctrchuS narrat in Vita Periclis, 'RJ eum, quum maxime floreret atque vigeret in republica adminiStranda, legem tulisse, ut soli essent cives, qui parentibus duobuS AthenienSibuS nati eSSent. Idem traditur ab Aeliano Vari hist. VI, c. o. Περικλῆσ 'ρατηγων 'A D ναίοισ νομον εγραφεν, ἐὰν μη τυχη τισ ἐξ ἀμφοιν αρχων ἀστων, τουTφ uri l ετ, αι τ=Tσ πο τε σ.88j ouamvis dubitetur de tem pore, quo lex lata sit,'' e locis Aeliani et Plutarchi comparatis apparet, Periclem praetoris munere functum eSSe ei quo tempore tulerit et quo ut tollatur lex operam dederit. Non tamen inde, quod de Pericle praetore haec narrantur, colligi poSSE Videtur, Sem per praetores ius habuisse leges ferendi. Primum cum iis consentio, qui Periclem non nisi legem a Solοne iam datam renovasse dicant; tum Pericles non, quod salso dixit
26쪽
Titimantius, 'q) ut lex tolleretur essecit, Sed ut populuS precibus et rebus adversis eius motus privilegium tribueret filium eius nothum inscribendi in tabulas publicas bio totieφρατορασ). Itaque quum alia deSint exempla, inde Vix concludi poteSt, praetores le
ges tuliSSE.Inter alia negotia praetorum memorantur, quae Rd deorum cultum Spectant. Ita praetores in theatro, quum fabulae agerentur, deo Sollemnia libamina faciebant neque pompis non intererant. CuiuS rei unum tantum eSt exemplum, quantum Scio, apud Demosthenem, 'i) qui exprobrat Atheniensibus, quod taxiarchoS et praetores, phylarchos et hipparchos non in bellum emitterent, sed operam eorum in pompiS faciendis collossarent. Commemoratur aliud munus praetorum. Ut enim iis custodia totius terrae Atticae commissa erat, ita praetorum erat, ut Securitati providerent eorum, quibus a
populo Atheniensium id ius praecipuum tributum erat. Fieri enim Solebat, ut populus Atheniensium viris bene de republica meritis vel externo regi, quocum laedus iniisset, id beneficium atque privilegium decerneret. Ita legimus, 'p) populum civi cuidam immunitatem praebuisse et praetores securitati hominis providere iussisse. Aliud exemplum exstat in inscriptione, quam Rangabe edidit 'p) populus decrevit, Arybbae, Molossorum regi, certos honores tribui
27쪽
Iisdem verbis a populο et senatu viro externο, qui de republica bene meruisset, honores tribuuntur et cura eius praetoribus cοmmittitur in inscriptione, quam Rangabe edidit sub inro. i I. IIaeo fere sunt munera atque officia, quae dοmi bellique praetoribus exsequenda erant. Si ea omnia complexi erimus, fatebimur, Satis magnam fuisSe potestatem praetorum, ita ut mirum non Videatur, quod omnibus temporibus is magistratus ambi tiose a civibus Atheniensibus petebatur. Propter magnam poteStntem, quae Penes praetoreS erat, omnium eorum, quBe gerebant, praetores rationem reddere debuisse non solum in eυθυνη, Sed etiam intra tempuS, Per quod munere iungebantur, Supra vidimus. Attamen fieri non poterat, quin praetores hac vel illa parte potestatis abuterentur. Ita in evocandis civibus ad militiam et in delendis eorum nominibus in catalogo sane suo arbitrio uti pοterant atque inde ortae Sunt querimoniae. est. Aristoph.
ἐξαλαφοντεσ δὶσ η Tρισ. Etiam in eo abusi esse videntur praetores poteState, quod rem lamiliarem augebant. Cuius rei apud Thucydidem exemplum eSt, 'q) quum Nicias, Atheniensibus dissuadens expeditionem Siciliensem, Alcibiadi exprobret, eum ob id tantum expeditionis faciendae auctorem eSSe, ut e munere praetoris rem familiarem amplificare atque augere possit. Neque hοc' ab Alcibiade abhorruisse, patet ex iis, quae Thuc. VI, 5 dicit: ἐνῆγε δε προθυμοτατα την στοατἐίαν ,λκιμαδησ o Κλεινίου, βουλομενοσ .... Tα ιδια αμα ευτυχήσασ χρημασι τε καὶ δοβν ιυφελ&ειν. Ii vero praetoreS, qui in munere fungendo nihil commiserant et omnibus Oseficiis iuste ac severe satiSfecerant et bene de republica meruerant, publice laudabantur. Eius rei testimonium est in inscriptione, quae legitur in E P. αρχ. II. 2 2:s i str. Thue. VI, it S. L
28쪽
Etiam corona praetores dοnati esse videntur. Corona autem pro antiquissimo honoris atque grati animi documento habebatur et iis, qui rem publicam praeclare administraverant, populi decreto tribuebatur, et non raro Athenienses coronam vel aliud praemium dedisse praeclare Boec ius exposuit. 'h) Demosthenes de corona
g. i auctοr eSt, praetorem Coronatum eSSe: πρωτον μεν γαρ 'αυσικλῆσ στρατηγων, ἔφ ok α'O Tων ἷδιων προεὶτο, πολλάκισ ἐστεφανωται υφ υμῶν. 'si Iam si ad tοtam conditionem, qua praetores in republica Atheniensium utebantur, animum adverterimuS, eam non Semper fuisse aequalem cognοScemuS. Ea enim aetate, qua reS Atheniensium maxime florebant, ad bellum potissimum incumbebant praetoreS; POStea tamen, quum virtus bellica civium Atheniensium diminui et opes reipublicae SeneScere coepiSSent, praetores a rebus bellicis magis magisque ab lienati eis negotiis Sese dederunt,mquae cum natura moribusque yοpuli iam ad otium, pacem, luxuriam conVerSi conVenirent. Ita sactum est, ut tum temporis praetores in rebus domesticis adminiStrandis magnam vim haberent. quare SaepiSSime oratores et rhetores populum regere Scriptores eius aetatis dicunt. EiuS rei praeclarum exemplum
exstat apud Demosthenem, qui dicit (Olynth. II, p. 2s : προτερον μεν γὰρ, ω ανδρεσυθηναιοι, ε σεφερεῖε κατὰ συμμορίασ, νυνὶ δε πολιτευεσθε κατὰ συμμορίασ ρητωρ γ γεμρ ν εκαTέρων καὶ σTραTLjγοσ υπο Tουτω καὶ οi Giηθομενοι ολ τριακοσιοι, ubi orator non solum ad SummoriaS Spectat, quibus administrandis rhetor et praetor praefuerint, sed etiam dicit, iis temporibus rhetores et praetores inter se coniunctoS alterum Biterius partibus savisse. ouod enucleate probat Aeschines, quum dicat c. Ctes. p. q):
quibus ex Romanorum arbitrio fere tota res publica Atheniensium pendebat et libertate amissa forma tantum et instituta reipublicae manebant, auctoritaS Praetorum maxime dueta PSt atque munuS eorum sub imperatoribus Romanis fere summum Athenis fuit.
29쪽
ouum de praetoribuS permulta nobis tradita sint, quibus munera eorum plane cognoscere pοSSumuS, Perpauea tantum habeo quae disputem de minoribus magistratibus et primum quidem de taxiarchis. - Constat decem taxiarchos quotannis a po
singulis tribubus creatos esse taxiarchoS apparet ex Dem. adv. Boeot. d. nom. D. τα αοχων τὶ σ φυλῆσ et ex Aesch. d. s. i. g. 6s: καὶ εαενίδου του τ=ῆσ Πανδιονί-δοσ ταξιαρχου et e Thuo. VIII, c. s2: ἐν οἷσ καὶ ' ριστοκρατησ γ ν τα αοχων καὶ τηνἐαυτου φυλγ ν ἔχων, ita ut de ea re dubitari non possit, si non Iphicrates apud Polyaenum suo arbitrio taxiarchoS creasse traderetur. ippi Res ita videtur explicanda, ut posteriori demum tempore, quum tot mutationes in re militari lactae essent et in plerisque rebus a veteribus institutis discederent Athenienses, ius taxiarchorum creando brum a populo ad praetoreS translatum ESSE StatuamuS. Taxiarchi in bello tribui vel ταξει praeerant, ordines militares in acie instruebant, ταβυσ SuaS in proelium ducebant. Cons. LYS. pr. Mantith. g. 6. προσελθων ἔχω τοντασίαρχον ἰκέλευον την , μετέραν τ ιν πέμπεχν. Penes eoS erat, ut eorum nomina e catalogo hoplitarum delerent, quorum nomina praetores deleri iuSSerant. Cla. LYS. Q. Alc. II, b: κελευειν se. τονσ στρατ=ηγουσ) τον ταβίαρχον ἐξαλειφειν ἐκ του των οπλι- των καταλογου, atque eos milites in ordines inStruxisse apparet e L S. C. Agoratum
. s: οντε ταξιαρχοσ εὶσ τὴν φυλὴ ν καταταξασ. i Etiam consiliis de rebus bellicis habendis eos intersuisse Thucydides narrat VII, 6o; quum autem addat, ξυνε ' οντεσ Mπροσ τν παρουσαν αποριαν , taXiarchi non nisi rebus amictis ad consilia adhibiti esse videntur; ceterum praetores Soli de rebuS ge rendis deliberabant, ut Nicias, Alcibiades, Lamachus apud Thuc. VI, i Seqq. Alia eorum cura erat, ut in causSis diiudicandis, quae ad bellum Spectabant, praetores adiuvarent et παρεδριασ quasdam haberent, atque in eligendis militibus praetoribus ad Sent. Taxiarchorum poteStas latius patuisse non videtur, niSi quod Sicuti praetores in militibus conscribendis sacile magis suo arbitrio uti poterant. EOS plureS deinceps annos munere functoS ESSE, atque aeque ac praetores tπιχειροτονίαν et ευθυνγ ν subiisse vix dubitari potest, quamquam, quod Seio, certa de ea re teStimonia tradita non Sunt. bbi sis r. Pollux VIII. S. Sq. Sigonius de republiea Ath. libr. IIl. e. S. yem. d. phil. I. g. 26.lθθ, CP. Polyaeu. strategi . III. s, j. id.
30쪽
Praeterea commemorantur apud Polyaenum ') χαίαρχοι, πεντακοσίαρχοι, τα- αρχοι, λοχαγοί, β) et apud Pollucem iκατονταρχοι, δεκαδαρχοι, πενταδαρχοι, de quibus tamen nihil constat, nisi quod PolyaenuS l. l. narrat, praetorem suo arbitrio illa munera ad eos, qui digniSSimi ei eSSe viderentur, detuliSSe. Minores eos magistratus
in comitiis non eSSe creatοS crediderim, quia munera eorum minoris erant momenti et non nisi manu sortibus tributa eSSe videntur, quoS Praetorem Solum Spectare potuisse apparet.
De partibus, in quas divisus luerit exercitus Atheniensillae
De partibus quoque exercituS Attici pauca tantum Sunt tradita. ouantam vim habuerint instituta Clisthenis, qui tοtam civitatem in decem tribus distribuerat, in hac quoque re cognoScimuS. i Ut enim fere in omnibus rebus administrandis ille numerus sei vabatur, ita in dividendo exercitu eius ratio habebatur. Non solum militum delectus κατὰ φυλασ habebatur, ita ut e Singulis tribubus cives ad militiam evocarentur, sed etiam in eandem τάξιν inSerebantur omnes, qui ex una tribu ad expeditionem faciendam evocati erant. AntiquiSSimum eiuS rei exemplum invenitur apud IIerodotum in descriptione pugnae Marathoniae. Ibi narratur, polemarchum dextrum cornu tenuisse cumque eo tribum, cuiuS erat tribuliS (φυλέτησ), et tum tribus ceteras A) Sese excepisse eo ordine, quo numerabantur, ita ut tribus tribu continuaretur. Apud Thucydidem quoque legimus, unam tribum certam quandam effeciSSe partem hoplitarum. Exemplum, quοd in acie instruenda decem tribus distinctas fuisse luculenter docet, exstat apud Xonophontem, Mellenica IV, 2, s) qui narrat: καὶ ουτω πολυ υπερέτεινον Tο κίρασ, ωσTε T- ναίων αἐ μέν εξ φυλαὶ κατὰ τουσ Λακεδαιμονίουσ ἐγένοντο, α. οέ τέτταρεσ κατὰ Tεγεάτασ. Ilic non Solum de equitibus cogitandum esse (quos secundum ordinem tri-
di Legendum videtur αί αλλαι φυλαί eum Valla, qui in laetitisi metaphrasi exhibet: eeterae tribus. quod eo magis placet, quia tum edierae iribus opponuntur tribui fallimaehi polemurelii, quam in dextro eorun stetisse Plutarebus quoque aueior est: vores. p. 628.