Cogitationes, quibus Dei existentia item animae spiritalitas, et possibilis cum corpore unio, demonstrantur, nec non brevis historia oeconomiae corporis animalis proponitur atque mechanice explicatur Cornelius ab Hogelande

261쪽

umtis duobus variis venenis , ationes ii versitatis motuum uorum internorum , tertitam xpuli ivum sive vacuantemm ducentibus atque hoc casu ontingere potest ut bina vc-iena iuventa vel actione me icamenti diaphoretici, partIulas motas fermentationem- ue inducentes venenosam Lat- cnuantis , id est , earundem ualitates , quantitateS, O- um mutantis vel etiam sit into

te, ex gr. amygdalarum dulcium vel simili, non solum sto. iachi aliarumve partium ero- ionem impedientis; sed praeci- uta ratione viscositatis suae id est, eo quod dissiculter meliante praedicta actione mo- cri , dividi, atque etiam in citum reduci possito citatam

Ilionem retardante, paulatim- uesistente.

262쪽

ar OECONOMIA

incor OZcos, c. Spiri Spirituum horum subtilita- iuum orat tem inter alia arguit eorun-

stibii ita de invisibilata , quod nempe 'rpe ex vasis suis , nervis scilicet re- se istis, est hientcs,oculis non appareant. Corpore itatem vero,

eorundem in alia corpora di-bras videlicet e musculos , quio iis mediantibus moventur Os endit actiori quam Xercere non possent , nisi vero corporei essent atque hac ratione in dicta corpora impingenteS, ea moverent cum sciamus , non solum veros, id est, incorporeos

spiritus sed, ipsam etiam ma

teriam subtilem ratione te in Uitatis partium suarum , Omnia

humana sed bene disposita )

corpora , sine ullo cor und cinsensi vehementioris libere permeare.

Dixi,

263쪽

Arr I MALIS. 22s

Dixis corpora humana bene 'dessuis posita permear a materia o diei ubtili sine corum sensu quia ei be- Omne extraordinariaene et

rium c quam in homini dicet. iis dolores, vel partium olim aesarum , vel totius corporis uti in decrcpitis imminente eris mutatione orti soli varieati motus materiae subtilis, lanifestas sed praecipue tui utentas aeris alteratione Sraecedent , tribuendi viden

Ut autem clarius intelliga-urri licet ex praecedentibu isti ustici cnter constet materiam, mi quandam subtilerim, Ut tam es nisi T. lium mundum illis forte ius Vim

dem animam dictam Omnia tu hila

que corpora, ita nostra , abs inumque ullo sensu perfluere hanc

264쪽

Ei qui se

pius quan

Eoque

contra et e Utum

veritatem exemplo, sisno campanorum petit, illustrare conabimur. Si ergo sonus an panae, qui tranquillo acre , circiter a miliari mediocri autem vento secundo , a sesqui contrari vero , a tribus quartis audiri solet praedicto vento contrari etiam continuantes quasi ad quatuor quinta audiatur quod tunc temporis feris cum ventus brevi stationem mutaturus stri omnes ii qui ruri habitant testantur : Colligimus , acrem , trem Ut campanae motu agitatum cujus in auribus effectum sonum vocamus in contra fluxum cntici dest,corporis aeris prcsi propulsum mediante materia quamdam subtiliori, tam corpia Venti, sine ulla resistentia , quam

nostrum i videlicet sit bene dispositum absque ullo sensu, transfluente , ad nos deserit.

265쪽

cb Omnibis nervis commu- nicandos totique corpori sensum motumque es c.

Hos autem spiritus nemus erVOS Ver toti corpori seim

im motumque communicares, ii On solum ccco consstat, quod Ic icti nervii Iolor Um l pirat UU qtie, receptacula acuti sis mi omnes-ltae parte nervos , reliquis cutioris se sensus soleant: ed praecipue, quod nervo casti luodam obstructo , ita ut spiri ibu transitus occludat Ur, suandoque integro membroensus, quandoq; motuS,NUaNoque etiam Utrumque, Vel U- iratur, vel diminuatur. Sensum autem corpori in se aiio rami uitelligimus, cum

iantibus dictas nervis spiritidisque in iis contentis , iste quo corpus asscitur motus sensu tactus dictus certam,

266쪽

municatur.

Ubiis Motus vero transversus fit curia spiritus per nervos emissis

exum , certar in particulariam In Hetu i-μ; in D propulsione , isti quo membrum movendum cst musculo , contractionem inducunt. Quod si vero spiritus, equaliter c omnes cujusvis membri nervos distributi , mnibus dici i membri musculis vel tendinibus , odiantibus sibi is ratione supradicia contractioncm inducant,oritur di in membri extensio. a s Pastioncmque animi e P

ais Licet in animalibus irratio-hbi nalibus, nullos animi affectus

rum, esse . uicto pallioneS, si V e sensationeS, cumibolion vel hos inueniosissimum Cai

te tum agnoscamus ita omnes 'x' corum motus , humanis passi O- nil, US

267쪽

nibus etiam quam simillimos perii

oriri existimemus, motU QUO- clam particillam in minimarum,

extra corpus animale mota et '

rum , per visum gustum det

citim auditum c. , ipsorum animantium corporat mediante dictorum corporum substantia, vel portione mobiliore subtilior spiritu videlicet animali certo modo agitantium atque moventitam, hac ratione motus quosdam automaticos licet sensationibus V passionibus humanis quam simillimos rei imprimentium: In rationalibus tamen (quatenu videlicet rationalia sunt e contra , vera animi passiones, uti agnoscimus ita cla easdem, o poris pastione nonnunqUam praecedere , variosque ei motus est ectus imprimere intelligimus. Ustenta vel o animalia, eosdem chomines videlicet

268쪽

aso OECONOMIAcet motibus tiam automaticis stibiectos esse fatemur inter quos Isti sorte recenseri possunt , per quo homo quandoque , proprio judicio contrarium quas suggerente, per consequens voluntate quodammodo refragante, in vita qua dam, e X. gr. ebrietatem, libidinem , iram,inc , allicitur adducitur; non autem mediantibus hisce motibus cogitur: nisi Orte ii, initio neglecti, vel aliquatenus admisit, tantas indulgentia acquisiverint vires, Ut omne humanum iudicium obfuscantes, id es , tollentes, ipsam etiam voluntatem judicii Is clam, non solum tollant, sedi secum in consensum rapiant. Animi autem passiones,Varios corpori humano motu atque

effectus imprimunt, cum men Si mox L pro rei intellectae qualitate, indeque

mens,

269쪽

deque exurgente odio vel amo-βc mu brc spe vel metu laestitia vel tri stitia, patiens Primo, spiritu Sper diversos nervos recurrente Smittens diversos etiam pro renata musculos, arteria ac V nas , imo ipsum etiam cor, O-Vet; i. e. vel contrahit vel claudit, ut in tristitia hetia vel laxat aperit, dilatat, uti in laetitia. Atque hi passionum animi effectus tam manifeste aquolibet percipiuntur, ut Ul-go cor in tristitia occludi, in laetitia vero dilatari , dicatur.

Secundo veri, ratione praedictae musculorum arteriar UmVenarumque constrictionis vel laxationis, indeque conseqUentis parcioris aut largioris san- uini tam per corpus Uam ei succcrebrum spirituumque

ibidem gen cratorum , similiterier corpus distributionisu am illos in rationalibus animi passi

270쪽

passionum cstectus, mediante parvarum particularum spirituum videlicet moturi multi

plicat id est, duplicat, tripli

' gmnis actetone convert turri Spiritis Spiritus animales, universo exfra corpori sensum motumque praestantes , ex isto , qui per ca- dea ad rotides in cerebrum impelli

t 'tur, sanguine prodires Uam

re. Et cur clarissim ex eo quoque disci-

m mus , quod carotidibus lo

t iumen constrictis, clausis , animalce in omni plane privetur: sensu

motu . Excepto motu cordis, uti cujus motum dilatationis , sanguinis illapsi dilatatione; constrictionis vero , ab stervescentis inuentisque fumis in cordis fibras impingentibus, continuari , praeter rationem ,

ipsa