장음표시 사용
231쪽
praecipuum, quod toti non solum, ut inrisctione Ima dictum studio Geographico, mappisque hinc inde suis hodie num laborantibus naeuis, prodest egregiel , sed Sc Nautis, iisque omnibus, qui diuina concessionemausu suo ex itineribus maritimis ingentes rum summo, vitae, fortunae periculo luaesitant diuitias, admoduri proficuum est; ta, ut inter tot hocce experimentali saeculo:gregias inuentiones, nulla magis proficuarenseatur, nec ulla etiam tam anxie a Nautis braesertim in neci uore constitutis, expetatur, luam quidem Longitud Locorum praesertim naritimorum, quibus quo tempore cunquentiaereant, certior determinatio. Et quia antae necessitatis Qvtilitatis est Problema
ioc, non immerito muliorum, tantorumquetrorum ingenia exercuit lusit saepius necrat, qui animum solutionis istius ardui Protalematis seponunt penitus, sed ex studii veri-itis amore ducti, vel etiam extanti premit, uod Angli, Galli atque Belgae olimri singu- fere o ooo floren praeposuerunt, spe exci-iti neque etiam est, cur per um. et Matheiatici omnem seponant spem. Necessumaque videtur, ut quod supposuimus num. seqq. hei respiciamus Millos recenseamusiodos, qui nos certiores de meridianis num. t Malus in terra ductis reddunt. Tantum iam abest, ut terrestres despiciamus obser- 1 uatio in
232쪽
eationes,vel machinas ingeniosi excogitatas, negligamus,ut pollux illas commendandasvicum coelestibus illis sedulo conferendas es
censeamusci quippe cum per num II 6 certo
certius sit, quod si horologium aliquod nullo defectu aut impedimento laboranS, haberemus, aut ullo modo industriaque ulla humana habere possemus , etiam diffe- Ieru iam locorum, Longitudinem ipsam
inuenire queamus. An vero in istis quoque modis vacare debeamus obseruationibus coelestibus' ex quibus saltim pernum. Loo seqq. horologia hinc inde a cursia siderum oberran. tia dirigere ac corrigere sedulo oportet, ut
reliqua lubens supprimam est quod nego;
di potius astirmare audeo, multum expedire num. 4r, ut aliorum modi non solum euoluantur sedulo, coelestesque cum terrestri bus, vel etiam nudis mechanicis, state conferantur , tunc demum adsumantur, quae Nautis maxinne partim in inuenieniendis nouis partim incorrigendis iam notisLongitudinibus profutura videantur. per Ecli ' Σ3. Est autem mediantibus Lunae Ecli pses Lun/ psidus differentia haec , sic ista Longitudc Lbh. inuenienda. Nimirum ubicunque o. iviliae, corum adhibito Telescopi obseruatur Luna. ris Eclipseos initium, vel medium aut finis necess
233쪽
necesse est, ut insimul obieruetur num. 1 seqq. qua hora , quoue eius scrupulo adpa- tuerit Eclipsi in loco alio, de cuius Longitudine constat, pro desiderati dictorum loco istum differentia. Quia insuper Tabulae Astronomicae ad certum semper meridianum formatae, aut Ephemerides idem indicant Eclipseos momentum in loco scilicet, ad cuius nam meridianum constructae sunt; tunc statim ex adparentis Eclipseos tempore αEphemeridum indicato tempore habetur deliderata Ditterentia in horisvi minutis,moxque,
his vi num. 63 multiplicatis per is, utriusquo loci prouenit distantia in gradibus& minutis, siue ipse ille Obseruatoris meridianus,qui desiderabatur. Vbi tamen probe notetur, necesse
est, ut, si locus ille Obseruatoris est Meridiano. in quo Tabulae Astronomicae vel Ephemerides Eclipsin praedicentes , constructae sunt, orientalior sit, vel ab alio, in loco alio eadem obseruata Eclipsis deprehendatur orientalio quaesita differentia addi, sin vero occidenta-lior subtrahi debeat.
234쪽
sic an lino obseruata eadem Eclipsis fuit
erit differenti 3O quae eadem fere anno alio ab HEVELIO atque n. FOVRNiE obseruata est, his multiplicatis utrinque per is dat Longitudini
differentiam 16 prostant autem passiae eiusmodi differentiarum Tabb. apud alios quae modo ut corrigantur subinde necesse est Sic etiam si quis Londini medium alicui ut Eclipseos P calculo deprehendisset h. posmeridiem , alius in naue constitutus idea medium Eclipseos eiusdem horal, sic moadatur temporis respectivi horum locorurr differenti horarum. Distat itaque loci obseruatorii in naue a Londin. meridiano tolgradus, quot horis 2 debentur multiplicati hisce per ue hoc estrio grad. Distabit quo que meridianus ille nauis in aequore consti tutae Orientem versus quia plures horas heicquam Londini per num iis debemus supponere. Possunt autem nauigantes itidem e Ephemeridibus esse certi de Eclipsibus. Neque tamen, quod . 8s monui, ni sidendunest obseruationi , sed pluribus, ubi occasic ex quare de studio Geographico quari optime merentur, qui eiusmodi obseruatio
235쪽
nes sedulo instituunt, prout etiam hodie eiusmodi passim instituuntur nonnullae collectae leguntur in Actis Lipsiensibus lib- inde Paciliensibuς, Anglicanis, itemque recentius in Miscestaneis Bero linensibus,o alibi. 11 Quia vero Eclipses Lunare non a Destitideo frequentes iunt, neque nrnes, O varia nonnulla causas Mimpedimenta omnibus in locis sem in recensi. per conspicuae sunt fit ore hino, ut iste modus x 'ηxlu- inuemendi Longitudines,alia optimuS, R O, seu Lon- admodum usui sit, parumque desiderio prae situdinem sertim nauigantium num .iri respondeat Ni imae naencthilo secius tale in eiusmodi arduo Problema modo. te soluendo adhiberi oportet phaenomenon coeleste, quod reale est, latissime per orbem terra marique conspicuum certoque temporis absollati momento a sexum quod praecipuum, per dies fere singulos saltim per binos M ternos nonnunquam parum dissicili negotio obteruari potest. 11. Sic omnino cum maximo Geo gra-Per cireu-phiae augmento hodie adhibentur Satellitum ouiales
Iouis, easdem fere habere cum Luna circa ter ' Oram affectiones iccultationes habentium, ita L Eclipsationes ut quotidiana experientia Astro eo ium. nomica docet. Sit enim terrae circuitus an SCH. .
236쪽
rum circa motum suum absoluit iuxta CASSINI obseruationesis quidem intra die. h. Il: diametr.
Quartus I 16, 18, ri; Dein Celeb. Auctor propnus Tabulas . g. Intimo M infra positas IX dedit, pro inue mendis Eclipsibus , quas Acutissi HALLEIVS nouo amscio adornauit ita , ut eius Eclipses facilior fere , quam es ipses
maiorum luminarium, licet istae, quod mirum, per tot secula excultae sint, inueniantur. Supponunt autem si Primi istius Satellitis M tempus oriodicum esse partem a Mtemporis periodici ipsius y ab Aphelio ad Aphelion praecise lectandum quam orbitae lo-uialis aequationes in minuta temporaria conueliae , singulis istis Satellitis euolutionibus adaptatae, praecipuas aequationis harum
Eclipsium paries explere valent. a Supponunt tabulae istae Aphelipn in ineunte v
gradu & orbitae Satellitis planum tantillo a plano orbitae Ioui alis, siue etiam Eclipticae distare, ut differentiae haud raro negligi queant. Prout vero Terra mox in A, B vel C&c constituta& se ad F diuertum ha beceoni Acta Philosoplite m. ar .
237쪽
bet situm , ita sue in Eclipsibus aceurate supinputandis opus est alia aequatione pro isto 1- tu , qui situs, aut Restituto Oppositio Iouis&Solis in se continet periodos Satellitis asὲ
Est autem primus, qui cum multoruAstrono morum adplausu maximoque oeconomicae astronomicae utilitate, praesertim lucis determinanda celeritate urus aequationis quantitatem adria minuta temporaria reduxit Dia. ROMER cui etiam Dia HALLEIVS accedit in Actis Phil. l. c. bimii. CASSINI
antea eiusmodi min. 4 cum Iouec tanturn
adseruit. Et sic Tabulae secundae aequationis Satellites reuolutionem ducentarum de viginti quinque cum tribus octauis rasi singulis adaptatae, partes harum Eclipsium secundas omnino explent. Sicuti porro Iupiter vel iuxta figuram nunc propior fit Soli, nune remotior ita etiam grandescere Oportet eius umbram,mox gracileicere in ratione debita, id quod tamen neglectu non aeq; hoc locoseit, quam quidem ob instituti partim rationem, partim ob causas alias omistum.Additur etiam ab XI Semini orae Satellitis in umbra Ioviali pro diuersa Satellitis quoad Nodos atque limites positione ostensura licet enim planum aequinocti Iovialis, siue Orbitae satellitis in angulo non magno inclinetur, in aliquo tamen inclinaturi atque notanteon.
CASSINI proinde circa Orbitae Nodos di-.
238쪽
recte magis, magisque protunde in umbfiet immersio, quam circa limites s hEtiam
temporis , . vii quidem ita rei natura primo obtutu postulat, aequatione aliunde nota,
opus est:& s quia distantia terrae pve angulari quoad Solis centrum spectata, ad circularem Iouis motum, tanquam medium, Vnice adcommodatur, bi est reuera Ellipti. eus ideo Doctis L. HALLEIVS undecimam Aequationis primae partem ad Aequationem secundam , ubi ipsa ablativa est, superadditam: ibi addititi se ab eadem subtractamorfini huic inaequalitati remouendae susΚ-
Momeritu 126. Ex his ita pro loci oecasione breui-2 ba rres ti , cumin. Whisthon ad ueniendas Oidumio istiui primi Satellitis Ecliptes sequentia adhi-
Mialis in Dere liceat praecepta I Ex eius ab Insi-nenire horum Reuolutionum ad Iouis umbram annum Domini datum ad fruam positum reperies eidem anno, ineunti scilicet numeros adscriptos, reuolutionis dies, horas, minuta tam prima quam secunda exhibentes, exscribe Numeros porro adscriptos tanquam totidem nona aliae gradus laterculis binis distinctos excerpe. Hisce porro nume- ris addantur ii, qui mensi dato, atque mensis diei assiguntur suo quique ordine , cum numeris insuper laterculis binis contentis. Quibus rite petactis seriem unam quamque in Y
239쪽
nam summam addendo collige. Summarum prima Eclipseos mediae momentum medium ostendet secunda Aequationi primae, tertia Aequationi sec dae inseruieti, Nimirum si anno quoque B sextili mensibus Ianuario EcFebruario diem dato proxime maiorem, dati loco cum Aequationibus suis describas: Tabula enuti maiori anni bisextilis parti, uti par erat accommodata, priori anni parti ante diem bissextilem interpositum, sine huiusmodi correctione recte interuire nequit. II. Si numerus laterculo priori postus,qui Aequarion priori destinatur, minor sit maximia 48 semisse irro illo, ubi opus maximo, tanquam integro circulo prius reiecto, ad iTabulam visti prima Aequationi congruam,
scit minutis etiam proportionaliter sumtis,
dc Aequationem ibi positam tempori Eclipseos medio prius praecept obtento superadde:Sinnumerus sit maior semime maximi, Aequationem eidern competentem a tempore Eclipseos medio subtrahe in priori casu umma,
in posteriori disserentia tempus mediae Eclipseos primo aequatum exhibebit. IIII numerus laterculo posteriori positus, undecima prioris Aequationis parte aut auctus, ubi Aequatio prima ablativa fuerit aut diminutus ibi adsectiva sit numeri ars, maximi semisses 11; minor ipso, ubi opus,maximo uti penitus reiectosipsum numerum; aut si eodem semisse maior sit ipsius ad nume
240쪽
rtim maximum complementum Aequationi secundae reperiendae admoue; numeros eidem congruos e Tabula excerptos tempori Eclipseos mediae primo Aequat superadde: utriusque summa verum Eclipseos mediae momentum temporis medii, quod alibi in Tabb. doeetur Bonomicis simul cum Meridianorum differentiis inueniendis ad tabularum Meridianum adcommodatum dabit. A quo temporis momento si eiusdem Eclipseos semimoram e Tab Aequationi primae accommodatam facillime cognitam, subtrahas momentum Immermni si eandem semimoram eidem temporis momento addas momentum Emersionis medio utrasque tempori accomodatas habebis E. gr.