Danielis Sennerti,... Operum, tomus primus

521쪽

: Tei eolorem , in minore quantitate admitto. -e Mile colligere est, pallidam bilem, cam sit co- e remissiore, nunquar vel fulvum,vel flauum,vel ubium colorem Vrinae inducere posse; sicut & ochra

ouacunque etiam quantitate admisceatur, nunquam uim colore croceo, aut rufo tinget. Contra maniustum ex intensioris gradus colorem aqua dilutum remissorem colorem inducere posse. Atq; ita bilem qiuam in parua copia aquosae humiditati admistam ese Vrinam pallidam; rufam minore quantitate ad-isitam iacere flavam. Interdum tamen etiam praeter

his causus internas,caussae extern. evrinam tingentes

iccidere possunt , quae perpendendae ac inquirendae sint, ne quis decipiatur,& a caussia interna urina colorati existimet. ita rhabaruatum, crocus, toliabenae, t. similia alia, ipsa expetientia teste, urinas tingunt.

- Rubeus vero colot cum suis gradibus & a bile, & a singuine ortum habere potest.si urina tingatur a sanguine, non splendet ,& proprie cruenta dicitur, habetque colorem,qualem aqua fere,in qua recens ma- statorum animalium carnes abluuntur, & mingitur,

cum Vasi aliquo tas tanguis vring admiscetur. Quod sitii potest tum ex vehementi corporis agitatione &mum, quo vena aliqua aperitur vel rumpitur, tum ei lenibus caculi attritu laesis dc vulneratis, tum ex V eletibus a calculo transeunte laesis, aut exulceratis, et osculis vasorum laxioribus redditis, & hiantibas ut per ea sanguis excidere possit: Ide interdumis hepatis de renum debilitate contingit, ob quam singuinem continere & sibi assimilare nequeunt, detum setosas sanguis cuin utina redditur. Ut enim,scet Galenus, i .pm rhetis. com i. t. I. docet, ventris

valle rubra proluvies affecto hepate fieti potesti ita

etiamstaerubra utina ex renibus stio perperam fungentibus munere fieri potest. Contingit etiam aliquando ab uniuantem in uniuerso corpore sanguinem cum urina, statis temporum interuallis excerni, sine molestia, im9ut inde bene habeant .sanguis autem, qui admiscetur urinae, vel tenuis est, vel crassus.

ietinis est,fit utina rubra & subrubra: si verb crassus c&inultus admisceatur, fit utina valde rubra; si autem minore quantitare admisceatur, fit urina ri vel labra simpliciter, vel subrubra. Quae autem abilis copia & bile coloratiore & rubicundiore ortum habet urina rubra, a cruenta urina non dissicile

discernitur, praecipue si splendeat de flammea quasi

λpyareat. Tales autem utinae ortum habent a bile naua magis adusta & rubicundiore reddita. Saepe eua V ina ob bilis permistionem rubra & crassa redditur, instat vini ex rubro nigricantis, ob copiosam bilis rubre admistionem; talestiue apparent in hepatis inflammationibus & vesiculae sellis magna obstructione,& inde orto icteto:& tali urinae si linteum immergatur, flavo & croceo colore tingitur. Haec, vae ex Actuario & pletorumque Medicorum sententia de urinae rubra caussis diximus, reprehendit

Leo Roganus, M. 1. de isinu, p. . atque negat Vri

d/m rubiam ex bile fieri, existimatque hoc aduersaris jςno, qui, 6.e pM.tani. s.t.1 . scribit, non cogitari post ab alio abundante humore ulla in parte rubrunt, i m fieri, quam I sanguine; statuitque, flavum,

dum a nimio calore aduritur, priusquam ad nigredi-h m conuertitur , medios colores plures suscipere, qRi omnes virides videntur, aut certὶ porracei, aerum gyn si vel caerulei. Verum quod ad Galeni locum at lacile concedimus, nullam corporis partem ab quo humore,quam sanguine, tubio colore tingi posencum vix alius humor rubicudus in parte tanta co-

QR dare possit,ut ipsi colore rubru conciliet: sed λ-λl prohibet, bilem rubram copiosius in venis gem ii posse, cinaeque misceri,ut illi hunc colore tribuat. Flauum autem colorem etiam in lubxum d

genetraxe posse,& proinde bilem rubrum ex flava fieti expetientia testatur, & Alsum esse , flavum solum

per viridem in nigrum degenerare, res irruit e do cent: ut si crocum vel mel quis torreat, nimaduertata non mox nigrescere aut virescere,sed prius rubesce- .

te. Ad hanc difirentiam etiam ἡρον , ἰνωτὸν, id estis urinam vineam & passeam referti ab Aetii alio in dinferentiis diximus. Vtina vinea ex admistione bilis cceruleae, vel issetidis colorem reserentis, in quam humores nimio calore assati & conuersi sint, generatur. Palleam ex admistione flavae bilis valde assatae,

atq; in colorem veluti violaceum mutatae,ade ut in atram fere bilem degenerare videatur, generari, ocet Actuarius, lib. itae cossvrinar. cap. . Syepe tamen

ex bile rubra copiosa de crassiore vineas quasi Vrinas reddi videmus in ictericis; in quibus urina turbata nihil coetui eum vel smilis coloris,sed flauum ac rubicundum quid subsidet. Vltimam in coloribus differentiam diximus esse utinarum nigrarum, ad qua nonnulli virides &liuidas,&si quae his cognatae sunt, reserunt: sed rectius inter rubraso: nigras hae quasi intermediae & peculiares differentiae ponuntur; quod& Galenus facit,qui, lib. I. de crisibis cap i. ita scribit: color viridis fit in transitu ad nigrum,s peluti quod iam principium nigri est. Namsi morbiu maligniu fue- post dum nigra puperueniunt. Viridem seu virescentem colorem Actuarius, lib. i. de caussuris.c. 11. dQcet

fieri ab excessu prauissimae bilis, aeruginosae scilicet

vel porraceae. Cum enim ex calore adurente, vel

etiam peculiaribus alimentis, quae facile in hunc humorem degenerant, bilis illa aeruginosa vel prasina generatur, colore suo urinam inficit. Captuac cius hac de re aliter sentit,dum,de oris.c. i 8. ita scribit, viridem colorem non solium esse principism nigri, r. de myta. p. 11. sed etiam liuidi; oc proinde dum est principium nigri,fieri a calore exurente;dum

est principium liuidi, fierii frigore. Dum eniin,

ait, caussa exsiccans & caleisciens adest, color viridis degenerat in nigrum absque medio livido : si oc- color viridis degenerat in nigrum colore per medium liuidum. Verum vita opinio verior iit, ex his, quae

iam de urinis lividis& nig is quas solum gradibus

differre, ae caussas etiam habere secundiim magis &minus Micrepantes statuimus dicentur, patebit.

De liuido colore in utinis authores non eodem modo docent, de controuersum est, ex quibus caussa

internis nigrae δ: liuidae utinae reddi possint. Nam de externis nihil dubi) est, ex rebus quibusdam assumptis , urinas nigro colore infici posse. Ita testat ut Mercurialis,de urin.c.6. se obseruasse clysteres factos ex sapa sola urinas atras reddidisse; Et Avicenna aς Rhases reserunt,si quis ligustri albi fiuctu corpus oblinit,vrinas nigras reddi. De caussis verbinternis ita

Ex paulo post; olor autem liuidis est tantu rigiditatis esctus.Ex quo loco nonnulli euincere volunt,ex lo calore vel frigore citra alicuius materiae admistionem generari posse utinas nigras; & liuidas ex solo frigore.Verum supra in genere diximus,quid intemperies ad urinae colorem conserat, nimirum varium sera generare,dc ad varioram humorum gqneratione

conserte,qui utinae pQstea admisti ζa tingunt. Ideoq;

cet, non ex frigiditate vel caliditate simplicitetvrinsiferi nigra,sed quod ex taliditate vel frigiditate generatur materia nigra,quae urinae admiscetur,atq; tres urinae nigrae caussas adducit: primo humorem melancholioum , qui expurgatur ι secundb ipsam

522쪽

48o De caus Vrinae oleaginosae

atram bItem,tum quae ab assatione tum quae a stigidi- bigi, an Deus, an oleaceus sit,ob tenuitateri ixate factavi. Primb enim interdum utinae nigrae min- ris LinSentis humorem. In secunda veloguntur ab iis,qui habent debilem splenem, aut dum l0rem olei esse euidentem urinae colorem in ἡ λ alias Natura huna Orem melancholicum euacuat, ob tem,oleaceam Vςro Vrinam colore oleo esse sinis

524쪽

De caussis odoris in Urina.

525쪽

qui otiosam vitam degimi, aut quouis alio modo melancholicum excreme miti sunt,satis muliam Orina habet seubsidentiam, contineantur quatuor hiis his omni j plus es de ineonsecto ct crudo humo- cessarib urinae permisceri, k- qvidem propte= d fidem sitam; illis ισο propter existimat. At sanguis hos 't ob id etiam , quod mentesiculi veratio non potess haec enim colligitur in simul susseero aurando sollicet atque muriendo Et pituita & melancholia' ' P.t. χ haec habet Quicquid alimenti insanguinis in vasis: tota tamen sui Dan. Sennerti T om. I.

527쪽

u Ammum, & dicitur nubecula. Nam et ii Opxi tenuitatem, esse continua,non diuulsa, atque omni donientum subsidere debeat; tamen cum sit rempore apparere talia: cuius rei caussa etiam a calo Ahitatis latitudo,neque omnes illa exactissi, ro coquente & materia dependet. Nam si calor co ite fuantur,& valetudine aut cibis optimis quens iviis recta habeat,& materi sit obediens: calor , uti neque reliqua contenta plane sunt reiicion it subigit striam hoc excrementum , ut non sit una illi tamen maxime laudantur, tuae ad optimi na-

529쪽

ilicere. Quibus addit & venarum qualm ; ut Hippocrates etiam vesicae scabier.t: cmn urina crassas su a pia M'as Me laborat. siuemadm,dum enir

530쪽

est,a tera humida. Hae autem partes perdisenilis inuicem renes, colliquatur,& urinae inna sn multas Ne stactis vir sique ct communis, auru plu- poribus, in quibus minor est c Mer colvendum bullas parui excitantibus. Aut grauiori de caussa deps liquesci